ภูมิแพ้ไรฝุ่น ตัวร้ายที่ทำให้ใช้ชีวิตลำบาก! อาการ สาเหตุ และวิธีป้องกัน

อาการคัดจมูก น้ำมูกไหล จาม เป็นสัญญาณของโรคภูมิแพ้ ซึ่งสาเหตุหนึ่งของโรคภูมิแพ้ อาจมาจาก “ภูมิแพ้ไรฝุ่น” มาดูสาเหตุ อาการ และ วิธีป้องกัน เพื่อรู้เท่าทัน ป้องกัน และลดอาการของโรค

ไรฝุ่นคืออะไร?

ไรฝุ่น คือ แมลงขาดเล็กมาก เล็กจนเราไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยสายตา มีขนาดเพียง 0.1-0.3 มิลลิเมตรเท่านั้น ซึ่งจะอยู่ปะปนกับฝุ่นภายในบ้าน เป็นตัวที่คอยกัดกินผิวหนังที่ถูกผลัดออกมาของมนุษย์เรา คนที่แพ้ไรฝุ่น หากหายใจเข้าไปแล้วจะกระตุ้นให้เกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้ ในระบบทางเดินหายใจได้ โดยไรฝุ่นที่พบได้บ่อย และทำให้เกิดโรคภูมิแพ้ ได้แก่

Dermatophagoides Pteronyssinus (DP)
Dermatophagoides Farinae (DF)

ภูมิแพ้ไรฝุ่น

ไรฝุ่น สามารถพบได้ที่ไหน?

ไรฝุ่นเป็นสัตว์ตัวเล็ก มีขนาดไม่เกิน 0.03 มิลลิเมตร ลักษณะมีสีขาวคล้ายกับฝุ่น วิ่งเร็ว และอยู่ปะปนกับฝุ่น ทำให้มองเห็นด้วยตาเปล่าได้ยาก ต้องใช้กล้องขยายดูถึงจะเห็นได้อย่างชัดเจน ไรฝุ่นเป็นสาเหตุสำคัญสำหรับการเกิดภูมิแพ้ และห้องนอนคือแหล่งที่พบไรฝุ่นอาศัยอยู่ค่อนข้างมาก เพราะมีอุณหภูมิความชื้นที่พอเหมาะ ซึ่งจากการวิจัยพบว่า โดยเฉลี่ยแล้ว ในห้องนอนจะมีตัวไรฝุ่นอาศัยอยู่เป็นล้าน ๆ ตัว พบได้มากในที่นอน ผ้าปูที่นอน หมอน ผ้าห่ม พรม ผ้าม่าน หรือ อุปกรณ์ที่ทำจากผ้าต่าง ๆ ซึ่งตัวไรฝุ่นจะอาศัยการกินผิวหนังที่หลุดลอกของคน ขี้ไคล และ รังแค เป็นต้น

โรคภูมิแพ้ไรฝุ่นคืออะไร?

โรคภูมิแพ้ไรฝุ่น เกิดจากที่ร่างกายถูกกระตุ้นด้วยสารก่อภูมิแพ้ (ไรฝุ่น) เข้าไปในร่างกาย ทำให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันต่อสารก่อภูมิแพ้ เมื่อได้รับสารก่อภูมิแพ้อีกครั้งในภายหลัง ภูมิคุ้มกันจะกระตุ้นให้ร่างกายมีความไวต่อสารนั้น ทำให้เกิดการตอบสนองที่มากผิดปกติ โรคภูมิแพ้ เป็นกลุ่มที่แสดงอาการได้หลายระบบในร่างกาย โดยอาการภูมิแพ้ จะขึ้นอยู่กับชนิดและโรคของภูมิแพ้ ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ทำให้เกิดการตอบสนองที่ผิดปกติของอวัยวะนั้น ๆ เช่น

เยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ (Allergic Conjunctivitis)
โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ หรือ ภูมิแพ้อากาศ (Allergic Rhinitis)
โรคหลอดลมอักเสบจากภูมิแพ้ หรือ หอบหืด (Astma)
โรคผิวหนังอักเสบจากภูมิแพ้ (Atopic Dermatitis)
โรคแพ้อาหาร (Food Allergy)

ภูมิแพ้ไรฝุ่น

ภูมิแพ้ไรฝุ่น มีอาการอย่างไร?

อาการที่พบบ่อยทั่วไป ได้แก่ คัดจมูก จาม น้ำมูกไหล คันจมูก คันตา เคืองตา คันคอ คันผิวหนัง เป็นผื่น เป็นต้น

อาการที่พบในคนที่เป็นโรคหอบหืด ได้แก่ หายใจลำบาก แน่นหน้าอก หายใจมีเสืยงวี๊ด ๆ และมีอาการหอบหืดในช่วงกลางคืน หรือ ตื่นนอน

วิธีรักษาภูมิแพ้ไรฝุ่น

การรักษาภูมิแพ้ไรฝุ่น สามารถทำได้โดยการป้องกันที่ต้นเหตุ และการรักษาด้วยการใช้ยา ดังนี้

1. กำจัดไรฝุ่น เพื่อการรักษาที่ต้นเหตุ

หมั่นทำความสะอาดบ้านเป็นประจำ โดยเฉพาะห้องนอน เพื่อป้องกันการสะสมของฝุ่น
ใช้เครื่องกรองอากาศ เครื่องฟอกอากาศ ชนิด HEPA Filter
หลีกเลี่ยงการนำสัตว์เลี้ยงเข้าห้องนอน
ซักทำความสะอาดเครื่องนอนเป็นประจำ อย่างน้อยเดือนละ 2 ครั้ง และซักด้วยน้ำร้อนประมาณ 60 องศาเซลเซียส นาน 30 นาที เพื่อฆ่าไรฝุ่น
หมั่นนำเครื่องนอนมาตากแดดจัด ๆ อย่างน้อยทุก ๆ สัปดาห์ ครั้งละ 30 นาที
เลือกใช้ผลิตภัณฑ์เครื่องนอน ที่มีคุณสมบัติป้องกันไรฝุ่น หรือ ผ้าที่มีเส้นใยถี่ แน่น เพื่อลดการเล็ดลอดของไรฝุ่น

อ่านเพิ่มเติม หยุดปัญหา ไรฝุ่น ฝุ่นละอองขนาดเล็ก ด้วยเคล็ดลับทำความสะอาดบ้านอย่างทรงพลัง

2. การรักษาด้วยการใช้ยา

ยาแก้แพ้(Antihistamines) เพื่อลดอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล และผื่นแพ้ผิวหนัง
ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก(Nasal Corticosteroids) เพื่อลดอาการบวมในโพรงจมูก ลดการคัดจมูก
ยาสเตียรอยด์ชนิดทา(Topical Corticosteroids) เพื่อลดอาการคัน การอักเสบบริเวณผิวหนัง
ยาสเตียรอยด์แบบรับประทาน(Oral Corticosteroids) กรณีที่ผู้ป่วยมีอาการแพ้รุนแรง
ยาฆ่าเชื้อ(Antibiotics) ในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อร่วมด้วย

การวินิจฉัยโรคภูมิแพ้ไรฝุ่น

แพทย์จะตรวจร่างกาย ร่วมกับการดูอาการของโรค โดยอาจใช้วิธีการตรวจเพิ่มเติมด้วยการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง (Skin Prick Test : SPT) หรือ ใช้การเจาะเลือดเพื่อตรวจภูมิต่อการก่อภูมิแพ้ (Specific IgE Blood Test) ภูมิแพ้ไรฝุ่น สามารถป้องกันได้โดยการหมั่นทำความสะอาดแหล่งที่มีตัวไรฝุ่นบ่อย ๆ เช่น ที่นอน ห้องนอน เตียงนอน เป็นต้น โดยสามารถทำความสะอาดทุก ๆ 2 สัปดาห์ เพื่อความสะอาด และป้องกันการสะสมของไรฝุ่นนั่นเอง

ที่มาข้อมูล 1

บทความที่น่าสนใจ

ข้อเท็จจริง 8 ประการเกี่ยวกับ ภูมิแพ้และวิธีรักษา ทำได้อย่างไร?

โรคภูมิแพ้ อาการภูมิแพ้เป็นอย่างไร โรคภูมิแพ้สามารถรักษาได้อย่างไร สาเหตุของโรคภูมิแพ้คืออะไร?

สังเกตอย่างไรว่าลูกเป็นภูมิแพ้ เมื่อไรที่ควรสงสัยว่าลูกเป็นโรคภูมิแพ้ มีวิธีทดสอบอย่างไร?

มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!