เมื่อพบว่า ลูกท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ คุณแม่หลายคนคงเป็นห่วง บางคนก็ไม่แน่ใจว่า ควรทำอะไรต่อ จะดูแลที่บ้านก่อนดีไหมหรือพาไปพบแพทย์เลยดี เป็นปัญหาที่อาจคาใจคุณแม่หลายคน เพราะว่า อาการท้องเสียในเด็ก ก็เป็นเรื่องที่พบบ่อย และเกิดได้ทุกช่วงวัย เพราะฉะนั้น เราจะมาดู วิธีรับมืออาการท้องเสียในเด็ก รวมทั้งการป้องกันโดยทั่วไปด้วยครับ
ลูกท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ เกิดจากอะไร
ตามนิยามแล้ว อาการท้องเสีย หรือ ท้องร่วง คือ การถ่ายอุจจาระเหลวเป็นน้ำ ตั้งแต่ 3 ครั้งต่อวัน หรือ มากกว่านั้น ในเด็กเล็ก อาการนี้มักเกิดจากการติดเชื้อ เพราะเด็กเล็กมักจะดูดนิ้ว หรือ เอาของเข้าปากเวลาเล่น โดยที่ไม่ได้ล้างมือ ทำให้ได้รับเชื้อไปโดยไม่รู้ตัว และตามสถิติแล้ว ในช่วงเด็กอายุน้อยกว่า 5 ขวบ เชื้อที่พบบ่อยก็คือ เชื้อไวรัสโนโร (Norovirus) ที่ปะปนมากับอาหารและน้ำดื่มได้
บทความที่เกี่ยวข้อง : โนโรไวรัส เชื้อไวรัสที่ทำให้เด็กท้องเสียและอาเจียนรุนแรง
ลูกท้องร่วง ท้องเสีย ควรทำอย่างไร
สิ่งแรกที่ควรทำ เมื่อลูกท้องเสีย ก็คือ การให้น้ำเกลือแร่ (ORS) เพื่อชดเชยสารน้ำให้เพียงพอเด็กที่ตัวเล็ก การขาดน้ำเพียงเล็กน้อยก็จะทำให้ปริมาณสารน้ำในหลอดเลือดลดลงได้อย่างรวดเร็ว เด็กท้องเสียจึงป่วยได้ง่ายกว่าผู้ใหญ่ การให้น้ำเกลือแร่เด็กก็ควรป้อนทีละช้อน ๆ ไม่ควรรีบป้อนในทีเดียว เพราะลำไส้เด็กยังอักเสบ ยังย่อยและดูดซึมได้ไม่ดี ส่วนอาหารควรเลือกควรที่ปรุงสุกย่อยง่าย เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม ซุป หลีกเหลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูงและน้ำตามสูง อาหารรสจัด, ผลไม้รสเปรี้ยว เพราะอาจทำให้อาการท้องเสียเป็นมากขึ้น ในกรณีที่ให้นมบุตร สามารถให้นมบุตรต่อไปได้ เพราะนมแม่มีสารอาหารครบถ้วน และ ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้ลูกน้อยอีกด้วย
ที่สำคัญ ไม่ควรให้ยารักษาลูกเอง โดยเฉพาะยาหยุดการถ่าย หรือ ยาลดการบีบตัวของลำไส้ เพราะอาจเกิดผลข้างเคียง เช่น ปวดท้องรุนแรง ท้องบวม หัวใจเต้นผิดจังหวะได้
อาการท้องเสียแบบไหนควรพาไปพบแพทย์
อย่างไรก็ดี หากเด็กมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบพาไปแพทย์
- มีภาวะขาดน้ำ สังเกตว่า มีตาโหลลึก กระหม่อมบุ๋ม ปากแห้ง ซึมลง ปัสสาวะออกน้อยหรือไม่มีปัสสาวะ แสดงว่าร่างกายขาดน้ำมาก ควรมาพบแพทย์ในโรงพยาบาล เพื่อพิจารณาให้สารน้ำเข้าหลอดเลือดดำต่อไป
- มีถ่ายเป็นมูกเลือด บ่งบอกว่าอาจมีการติดเชื้อที่รุนแรง เช่น โรคบิด จึงควรพบแพทย์ เพื่อพิจารณาการรักษาต่อไป
- เด็กดื่มน้ำนมหรือกินอาหารไม่ได้ หากเด็กมีอาการอาเจียนร่วม จนไม่สามารถกินหรือดื่มน้ำเกลือแร่ได้ ก็ควรพามาพบแพทย์ที่โรงพยาบาล เพื่อให้สารน้ำทางหลอดเลือดชดเชยแทน
- อาการท้องเสียเป็นเกิน 1 สัปดาห์ อาการท้องเสียเรื้อรังบ่งบอกว่า อาจมีการติดเชื้ออื่น เช่น พยาธิหรือภาวะผิดปกติอื่นของลำไส้ ควรพบแพทย์
วิธีป้องกัน ลูกท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ ทำอย่างไร
- เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จะช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้ลูก ทำให้ไม่ป่วยง่าย
- หมั่นล้างมือบ่อย ๆ เนื่องจากมือเป็นแหล่งเชื้อโรค เวลาเด็กไปเล่นตามที่ต่าง ๆ จึงควรหมั่นล้างมือให้เป็นนิสัย จะช่วยลดโอกาสการปนเปื้อนได้
- ทำความสะอาดขวดนมและภาชนะต่าง ๆ เนื่องจากเด็กทารกยังมีภูมิคุ้มกันที่ยังไม่ดีนัก จึงควรมั่นใจว่าขวดนมสะอาดปลอดเชื้อ และควรล้างจานชามให้สะอาด สำหรับเด็กโตด้วย
- วัคซีนไวรัสโรต้า เนื่องจากเป็นเชื้อที่พบบ่อยในอาการท้องเสีย เด็กควรได้รับวัคซีนจะช่วยลดโอกาสการติดเชื้อได้ โดยโดสแรกควรได้ก่อนอายุ 15 สัปดาห์ และควรให้โดสสุดท้ายก่อนอายุครบ 8 เดือน
ปัญหาท้องเสียในเด็กอาจมีอาการมากน้อยต่างกันไปในแต่ละคน แต่ถ้าคุณพ่อคุณแม่รู้เท่าทันถึงสาเหตุ และ วิธีการป้องกันโรคแล้ว ก็น่าจะสามารถรับมือกับปัญหานี้ที่บ้านเองได้ และหลายครั้ง เด็ก ๆ ก็จะอาการดีขึ้น โดยไม่มีความจำเป็นต้องพบแพทย์ อย่างไรก็ดี หากมีอาการรุนแรงตามที่กล่าวไว้ข้างต้น ก็ควรพามาพบแพทย์ เพื่อตรวจรักษาเพิ่มเติมครับ
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
มีอาการท้องเสีย เมื่อมีอาการท้องเสียทำอย่างไร ท้องร่วงสิ่งที่ควรกินและไม่ควรกิน
พรีไบโอติก แตกต่างจากโพรไบโอติกอย่างไร? มีประโยชน์อย่างไรบ้าง
เด็กทารกควรถ่ายวันละกี่ครั้ง สีอุจจาระของทารกบ่งบอกอะไร
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
