คุณแม่ที่ตั้งครรภ์ โดยเฉพาะท้องแรก เมื่อเจออาการมดลูกบีบรัดตัว มีอาการ ท้องแข็งขึ้นมาอย่าเพิ่งตกใจ “ท้องแข็ง” เกิดขึ้นได้เป็นเรื่องปกติ แล้วท้องแข็งแบบไหนอันตราย หรือ อาการท้องแข็งที่เป็นสัญญาณใกล้คลอด มีอาการอย่างไร มาเช็กกันค่ะ
ท้องแข็ง ขณะตั้งครรภ์
ท้องแข็งเป็นคำที่เราใช้อธิบายให้เข้าใจง่ายขึ้น เป็นการบีบตัวของมดลูกขณะตั้งครรภ์ ท้องจะมีอาการปวด บีบ ๆ เกร็ง ๆ ถ้าเอามือไปจับบริเวณมดลูกจะรู้สึกว่ามันแข็ง
ท้องแข็งมีอาการเป็น ๆ หาย ๆ แม่ท้องแต่ละคนจะมีอาการท้องแข็งมากน้อยแตกต่างกันออกไป หรือมีอาการปวดเกร็งเสียวช่วงท้องน้อยด้วย โดยทั่วไปแล้วจะมีอาการท้องแข็งได้ วันละ 3-4 ครั้ง มักเกิดบ่อยในช่วงไตรมาส 3 แต่จะไม่สม่ำเสมอ
อาการท้องแข็งแต่ละช่วง
- ท้องแข็งระหว่างตั้งครรภ์ มักเกิดขึ้นในช่วงเดือนที่ 5 ของการตั้งครรภ์ หรือเร็วกว่านั้น คุณแม่จะรู้สึกว่าท้องแข็งไม่สม่ำเสมอ เกิดขึ้นนาน ๆ ครั้ง และไม่รู้สึกเจ็บปวด หรือ ถ้ามีอาการปวดร่วมด้วยก็จะคล้ายกับปวดประจำเดือน
- ท้องแข็งใกล้ครบกำหนดคลอด คุณแม่จะปวดขึ้นเล็กน้อยเมื่อใกล้ครบกำหนดคลอด โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าลูกน้อยกลับหัวลงแล้ว
- ท้องแข็งเจ็บท้องคลอดจริง มีอาการมดลูกหดรัดตัว หรือปั้นแข็งแล้วคลายเป็นจังหวะอย่างสม่ำเสมอ รุนแรงขึ้น และถี่ขึ้นเรื่อย ๆ จนคุณแม่ปวดท้องมาก ปวดร้าวไปหลัง ก้น และต้นขา
ท้องแข็ง อาการเตือนใกล้คลอดหรือเปล่า
แม้ว่าท้องแข็งเกิดขึ้นได้ตั้งแต่ช่วงอายุครรภ์ 5-6 เดือน แต่ช่วงใกล้คลอด ท้องแข็งอาจเป็นสัญญาณเตือนว่าใกล้คลอดแล้ว โดยมักจะมีอาการอื่น ๆ ด้วย เช่น มูกเลือดออกจากช่องคลอด จะเจ็บท้องร่วมกับท้องแข็งตึง เจ็บสม่ำเสมอเริ่มจากทุกครึ่งชั่วโมง ต่อมาทุก 10-15 นาที จะเจ็บถี่ขึ้นเรื่อย ๆ ถ้าสังเกตว่ามีอาการเจ็บท้องจริงควรจะรีบไปโรงพยาบาล
ท้องแข็ง สัญญาณเตรียมพร้อมก่อนคลอด
ท้องแข็ง แบบนี้คือสัญญาณใกล้คลอด
ถ้าท้องแข็ง หรือ มดลูกหดรัดตัว แข็งแล้วคลายเป็นจังหวะอย่างสม่ำเสมอ รุนแรงขึ้น และถี่ขึ้นเรื่อย ๆ จนคุณแม่ปวดท้องมาก ปวดร้าวไปหลัง ก้น และต้นขา แสดงว่าคุณแม่มีอาการใกล้คลอดแล้ว มีอาการท้องแข็ง ประมาณ 10 นาทีจะเจ็บอย่างน้อย 1 ครั้ง และเจ็บมากขึ้นบ่อยขึ้นทุก 3 – 5 นาทีเจ็บแต่ละครั้งนาน 35 – 45 วินาที
อาการท้องแข็ง ก่อนคลอด มี 2 แบบ
ท้องแข็งเจ็บเตือนก่อนคลอด
- เริ่มในระยะ 3-4 สัปดาห์ก่อนกำหนดคลอด
- มีอาการท้องแข็ง เกิดจากมดลูกมีอาการแข็งตัวระยะสั้นๆ ไม่สม่ำเสมอ และมักไม่มีอาการเจ็บครรภ์ แต่จะรู้สึกแน่น ๆ หน่วง ๆ
- มักมีอาการในตอนกลางคืน เวลาพลิกตัว พยุงตัวลุกขึ้นนั่ง แต่เมื่อนอนพักอาการจะค่อยๆ หายไป
- ไม่มีมูกเลือด หรือน้ำใสๆ คล้ายปัสสาวะออกทางช่องคลอด
- ลักษณะการเจ็บจะเจ็บจากหน้าท้องร้าวไปบั้นเอวด้านหลัง
ท้องแข็งเจ็บครรภ์จริง
- ท้องแข็งบ่อยขึ้น นานขึ้น มดลูกจะแข็งตัวบ่อยครั้งเป็นจังหวะสม่ำเสมอ ประมาณ 10 นาทีจะเจ็บอย่างน้อย 1 ครั้ง และเจ็บมากขึ้นบ่อยขึ้นทุก 3 – 5 นาทีเจ็บแต่ละครั้งนาน 35 – 45 วินาทีบางคนจะร้าวไปที่ขาหลัง
- อาการเจ็บจะไม่หายไปถึงจะนอนจะนั่งพักแล้ว แต่ก็ยังเจ็บเป็นจังหวะสม่ำเสมอ
- ลักษณะการเจ็บจะเจ็บจากบั้นเอวด้านหลังร้าวมาหน้าท้อง
สัญญาณใกล้คลอด มีอะไรบ้าง
- อาการมดลูกบีบรัดตัว ทำให้มีอาการท้องแข็ง ปวดเกร็งท้อง
- เลือดออก มีมูกปนเลือดออกทางช่องคลอด เป็นตัวบอกว่าปากมดลูกน่าจะมีการเปิดบ้างแล้ว
- น้ำเดิน มีน้ำไหลโชกออกมาทางช่องคลอด ไม่สามารถกลั้นได้ นั่นหมายถึงการมีถุงน้ำคร่ำแตกแล้ว ต้องรีบไปโรงพยาบาลไม่ว่าจะเจ็บครรภ์ หรือไม่เจ็บครรภ์ก็ตาม เพราะหากการคลอดล่าช้าเกินไป ทารกในครรภ์จะมีโอกาสติดเชื้อสูง เป็นอันตรายต่อทารกได้
- ปากมดลูกเปิด ในระหว่างการตั้งครรภ์ ปากมดลูกของเราจะปิด เพื่อป้องกันไม่ให้ทารกในครรภ์เกิดการติดเชื้อ แต่เมื่อใกล้คลอด ปากมดลูกจะค่อย ๆ เปิดกว้างขึ้น และนุ่มขึ้น เพื่อเตรียมพร้อมต่อการคลอด ซึ่งแพทย์จะมีวิธีการพิจารณาโดยดูจากกล้ามเนื้อบริเวณดังกล่าว เพื่อประเมินช่วงเวลาที่จะคลอด
- อาการท้องลด อาการท้องลดและการเคลื่อนต่ำของส่วนนำเข้าสู่อุ้งเชิงกราน อาจเกิดขึ้น 2 – 3 สัปดาห์ก่อนคลอด โดยเป็นภาวะที่ทารกในครรภ์เคลื่อนตัวลงสู่อุ้งเชิงกราน ทำให้ความสูงของยอดมดลูกลดลงเล็กน้อย โดยอาการนี้เป็นอาการแรกของการเข้าสู่ระยะการคลอด
- ปวดท้องน้อยและทวารหนัก การปวดท้องน้อยและทวารหนัก เป็นอาการที่ทำให้คุณแม่ทรมานไม่น้อย เพราะจะรู้สึกเหมือนโดนกดทับบริเวณขาหนีบ และปวดหลังส่วนล่างตลอดเวลา
ที่มา (1) (2) (3)
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
