ในช่วงตั้งครรภ์ การรับประทานอาหารเป็นสิ่งสำคัญที่แม่ท้องต้องใส่ใจ คุณแม่หลายคนอาจเคยได้ยินกันว่าคนท้องห้ามกินอาหารทะเล โดยเฉพาะ “หอย” เพราะจะเป็นอันตรายต่อลูกในท้อง วันนี้เราจะพามาดูกันว่าจริง ๆ แล้ว ทำไมคนท้องห้ามกินหอย กินแล้วจะเป็นอันตรายอย่างไร ไปติดตามกัน
รู้จักความเชื่อเรื่องหอย
ข้อห้ามอยู่ข้อหนึ่ง ที่พูดถึงกันค่อนข้างบ่อย เกี่ยวกับอาหารการกิน ก็คือ เขาบอกว่า คนท้องนั้นห้ามไม่ให้กิน “หอย” เรื่องนี้เป็นข้อห้ามที่บอกเล่าสืบกันมาจากคนสมัยก่อน ท่านว่าสาเหตุที่ห้ามไม่ให้คนท้องกินหอยนั้นก็เพราะ จะทำให้คลอดยาก เหมือนหอยที่ติดคาอยู่กับเปลือกออกมาไม่ได้ และยังทำให้เวลาคลอดจะมีกลิ่นคาวรุนแรง ดังนั้นจึงห้ามไม่ให้กิน ให้งดไว้เสียในช่วงตั้งแต่การตั้งครรภ์
หอยเป็นเนื้อสัตว์ที่มีเชื้อโรคปะปนง่าย ทั้งจากเปลือกหอยที่ล้างไม่สะอาด หรือปรุงอาหารแบบไม่สุก จึงอาจจะมีเชื้อโรคและพยาธิปะปนเวลารับประทาน ซึ่งจะทำให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษหรือท้องร่วงได้ง่าย แต่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการคลอดลูกยากแต่อย่างใด
ทำไมคนท้องห้ามกินหอย กินไม่ได้จริงหรือ
แม้ว่าหอย จะเป็นอาหารกลุ่มเสี่ยง ต่ออาการท้องเสีย แต่ก็มีประโยชน์อย่างมาก สำหรับคนทั่วไป และคนท้อง เพราะมีคุณค่าทางโภชนาการสูง ทั้งโปรตีน เหล็ก และไอโอดีน บำรุงเลือดและร่างกายได้ดี แต่ข้อควรระวังคือ ควรรับประทานในปริมาณพอเหมาะ และสะอาด ปรุงสุกทุกครั้ง
ประโยชน์ของหอย
หอยขมเป็นหอยน้ำจืดขนาดเล็ก มีเปลือกเป็นเกลียวกลมยอดแหลม เปลือกหนาและแข็ง ผิวชั้นนอกเป็นสีเขียวแก่ ฝาปิดเปลือกเป็นแผ่นกลม ตีนใหญ่ จะงอยปากสั้นทู่ ตามีสีดำอยู่ตรงกลางระหว่างโคนหนวด ตัวผู้มีหนวดข้างขวาพองโตกว่าเส้นข้างซ้าย ลักษณะพิเศษของหอยชนิดนี้จะมีอวัยวะเพศทั้งเพศผู้และเพศเมียอยู่ในตัวเดียวกัน ออกลูกเป็นตัว และผสมพันธุ์ได้ด้วยตัวเอง
ในตำราแพทย์แผนไทย เปลือก และใช้ทั้งตัว สรรพคุณแก้ ปวดเมื่อยตามร่างกาย ท้องมาน อัมพาต แก้ธาตุดินพิการ บำรุงกระดูก รักษาอาการปวดกระดูก ขับเมือกมันในลำไส้ บำรุงถุงน้ำดี บำรุงลำไส้ แก้ต้อต่าง ๆ
หอยนางรมมีสารอาหารหลายอย่างเช่นโปรตีน สังกะสี เหล็ก โพแทสเซียม วิตามินดี และกรดไขมันโอเมก้า 3 โปรตีนและสังกะสีช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์และโพแทสเซียมช่วยปรับสมดุลของของเหลว กรดไขมันโอเมก้า 3 สนับสนุน การพัฒนาสมองของทารก และสามารถช่วยลดความเสี่ยง ของภาวะครรภ์เป็นพิษ และการคลอดก่อนกำหนด ธาตุเหล็ก ช่วยลดความเสี่ยง ในการเกิดโรคโลหิตจาง ซึ่งอาจพบได้บ่อยในการตั้งครรภ์
บทความที่เกี่ยวข้อง : คนท้องควรรู้ คนท้องกินหอยนางรมได้ไหม กินแล้วอันตรายหรือเปล่า?
อาการแพ้หอยเป็นอย่างไร
อาการแพ้หอย จะเกิดขึ้นภายใน 30 นาที หลังรับประทานหอย เริ่มจาก อาการชาบริเวณปาก ลิ้น และหน้า รู้สึกตัวลอย รู้สึกปวดแสบร้อนที่ลิ้น ในปาก และตามแขนขา ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน และท้องร่วง หายใจลำบาก พูดไม่ชัด กลืนลำบาก เดินโซเซ กล้ามเนื้อสั่นกระตุก และชัก ต่อมากล้ามเนื้อหายใจจะเป็นอัมพาต การนำกระแสคลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ ผู้ป่วยอาจเสียชีวิตได้ใน 2-12 ชั่วโมง ดังนั้น หากคุณแม่ทราบอยู่แล้ว ว่าตนเองแพ้หอย ไม่ควรรับประทานเด็ดขาด
ประโยชน์ของอาหารทะเล
สัตว์มีเปลือก (Shellfish) จากทะเลมีปริมาณโปรตีนสูงและไขมันต่ำ โดยเฉพาะปูและกุ้ง อาหารทะเลประเภทนี้จึงเป็นแหล่งโปรตีนที่ดีและมีคุณภาพเมื่อรับประทานอย่างเหมาะสม สัตว์ทะเลมีเปลือกเหล่านี้ยังเป็นแหล่งแร่ธาตุที่สำคัญ อย่างไอโอดีน (Iodine) ที่จำเป็นต่อการทำงานของต่อมไทรอยด์และสมอง วิตามินบี 12 ที่ช่วยป้องกันโรคหัวใจ สังกะสีช่วยให้ระบบภูมิต้านทานทำงานได้เป็นปกติ นอกจากนี้ สัตว์ทะเลมีเปลือกบางชนิดยังมีสารแอสตาแซนทิน (Astaxanthin) หรือสารสีส้มที่มีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ โดยสารชนิดนี้จะช่วยยับยั้งและชะลอการเสื่อมของเซลล์ที่มีสาเหตุจากสารอนุมูลอิสระที่เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคบางโรค
วิธีการเลือกหอยให้ปลอดภัย
กุ้ง ปู และหอย ควรมีลักษณะสด มีเปลือกที่ดูใส มีกลิ่นคาวเล็กน้อยหรือไม่มีกลิ่นเลย ควรเลือกตัวที่ดูสดและยังมีชีวิต อาจสังเกตได้จากขาหรือหนวดที่ขยับได้ของกุ้งและปู หรือฝาหอยที่ปิดเมื่อใช้นิ้วแตะ หลีกเลี่ยงการซื้อหอยที่เปลือกมีรอยร้าวหรือแตก
อาหารประเภทไหนที่คนท้องควรหลีกเลี่ยง
นอกจากอาหารที่กล่าวไปนั้นยังมีอาหารประเภทอื่น ๆ ที่ควรหลีกเลี่ยงด้วย เช่น
- อาหารที่มีส่วนผสมของเกลือมาก เช่น อาหารดอง ขนมกรุบกรอบที่มีโซเดียมสูง เพราะเสี่ยงต่อครรภ์เป็นพิษ
- อาหารแช่แข็ง อาหารที่เก็บไว้ในระยะเวลานาน เพราะอาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรีย
- ตับ เนื่องจาก ตับ มีวิตามินเอค่อนข้างมาก ซึ่งหากมากเกินไป จะส่งผลต่อลูกในครรภ์ได้ แต่หากมีการปรุงสุกแล้ว สามารถรับประทานได้ในปริมาณที่พอดี
- ปลาบางชนิด เช่น ปลากระโทงแทง ปลาฉลาม เนื่องจาก มีปรอทปริมาณมากไม่ปลอดภัยต่อร่างกาย
บทความที่เกี่ยวข้อง : คนท้องกินอาหารทะเล มีประโยชน์ต่อลูกน้อยในครรภ์ ช่วยพัฒนาสมอง
เคล็ดลับการเลือกซื้ออาหารทะเล ให้ปลอดภัย
-
ควรซื้อวัตถุดิบจากหลาย ๆ แหล่ง
เนื่องจาก การทำประมงบางพื้นที่ อาจเสี่ยงต่อการได้รับสารพิษจากน้ำเสีย หรือโรงงานอุตสาหกรรม การเลือกซื้อจากหลายแหล่งอาจช่วยลดความเสี่ยง ในการได้รับสารพิษน้อยลง
-
ควรปรุงวัตถุดิบที่ซื้อในวันเดียวกันหรือในระยะเวลาเร็วที่สุด
เพื่อให้ได้รับรสชาติ และสารอาหารอย่างเต็มที่ และยังเป็นการป้องกันการรับประทานอาหารที่เสื่อมคุณภาพ
ควรรับประทานทันทีหลังปรุงเสร็จ หากต้องการเก็บ ควรแช่ไว้ในตู้เย็น
-
ควรเก็บวัตถุดิบในอุณหภูมิที่เหมาะสมและมิดชิด
โดยปลา กุ้ง และหมึก ควรล้างให้สะอาดก่อน ซับให้แห้ง จากนั้นนำไปใส่ลงในถุงซิปล็อกหรือกล่องพลาสติกที่ปิดสนิท แล้วนำไปแช่ในตู้เย็นช่องธรรมดา ส่วนหอยก็สามารถเก็บแช่แข็งในตู้เย็นได้เหมือนกัน
หากแพ้อาหารทะเล ควรงดการรับประทาน หรือปรุงอาหารด้วยสัตว์ทะเลชนิดนั้น เด็ดขาด และจัดวางอาหารทะเลชนิดนั้นแยกกับอาหารประเภทอื่น ๆ
-
เลือกซื้อสินค้าจากร้านค้าที่มีคุณภาพและน่าเชื่อถือ
เพื่อป้องกัน การได้รับสารเคมีที่ใช้ในการยืดอายุอาหาร
-
ตรวจสอบวันหมดอายุทุกครั้ง
ในการเลือกซื้ออาหารทะเลแช่แข็ง ควรตรวจสอบวันหมดอายุก่อนทุกครั้ง และเลือกบรรจุภัณฑ์ที่ไม่มีรอยฉีกขาด
ล้างมือด้วยสบู่อย่างน้อย 20 วินาทีทุกครั้งหลังสัมผัสอาหารสด
-
ล้างอุปกรณ์เครื่องครัวให้สะอาด
ล้างอุปกรณ์ทำครัว อย่างมีดและเขียง ให้สะอาดก่อนนำไปใช้หั่นอาหารชนิดอื่น
บทความที่เกี่ยวข้อง : ไขข้อข้องใจ คุณแม่ตั้งครรภ์กินกุ้งสด ได้ไหม คุณแม่สายอาหารทะเลทั้งหลายควรรู้
อาการในคนท้องกินอะไรถึงช่วยได้
ช่วงที่ตั้งครรภ์เม็ดเลือดแดงจะถูกสร้างเพิ่มขึ้น เพื่อนำออกซิเจนและสารอาหารไปเลี้ยงร่างกายของคุณแม่กับเจ้าตัวน้อย และเพื่อชดเชยการสูญเสียเลือดในขณะคลอดอีกด้วย ถ้ารู้สึกเหนื่อย หน้าซีด มือเล็บซีด เป็นลมง่าย ก็น่าสงสัยว่าจะได้รับธาตุเหล็กน้อยไป อาหารที่ควรรับประทาน เช่น ตับ เนื้อไม่ติดมัน อาหารทะเล นม ไข่ งา ถั่วเหลือง ผักใบเขียว เช่น ผักบุ้ง ผักปวยเล้ง และมะเขือเทศ วิตามินซีช่วยทำให้ร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กได้ดีขึ้น แต่ไม่ควรซื้อวิตามินสำเร็จรูปมากินเอง ควรปรึกษาคุณหมอที่ฝากท้องก่อน
ขณะตั้งครรภ์ ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่คอยป้องกันมดลูกบีบตัวแรง กลับทำให้กล้ามเนื้อลำไส้ผ่อนคลายและหดตัวน้อยไปด้วย ลำไส้จะเคลื่อนที่ช้าลง น้ำถูกดูดซึมกลับเข้าร่างกายจำนวนมาก ทำให้อุจจาระแข็ง เกิดอาการท้องผูกได้ ยิ่งถ้าเป็นเส้นเลือดขอดบริเวณทวารหนัก เนื่องจากน้ำหนักของมดลูกไปทับเส้นเลือดดำตรงนั้นพอดีกลายเป็นริดสีดวงได้ง่าย ๆ ควรรับประทานอาหารให้เป็นเวลา ดื่มน้ำมาก ๆ รับประทานผัก ผลไม้ และอาหารที่มีเส้นใยสูง เพื่อช่วยในการขับถ่าย เช่น รำข้าว ข้าวซ้อมมือ ขี้เหล็ก มะขาม ลูกพรุน ไม่ควรซื้อยาระบายมารับประทานเอง เพราะอาจเป็นอันตรายต่อเด็กในครรภ์
ตอนนี้คุณแม่ก็คงได้คำตอบกันแล้วว่า ทำไมคนท้องห้ามกินหอย แต่หากคุณแม่อยากกินจริง ๆ ควรปรุงให้สุกก่อน และรับประทานในปริมาณที่พอเหมาะ เพราะการรับประทานหอยที่ไม่สะอาดและปรุงไม่สุก ก็อาจเสี่ยงต่อเชื้อโรคและแบคทีเรียที่เป็นอันตรายต่อลูกน้อยได้
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
คนท้องกินหอยแครงได้ไหม แม่ท้องอยากกินหอยแครง ทำไงดี
คนท้องกินปูได้ไหม? ปูนึ่ง ปูไข่ดอง และเมนูอื่น ๆ จะดีกับครรภ์หรือไม่?
อาหารแสลงห้ามกินหลังคลอด กินแล้วน้ำนมหด เลือดลมตี แม่ลูกอ่อนต้องระวัง!!
ที่มา : th.openrice, pobpad, paolohospital
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!