ระวัง! รกค้างในมดลูก อันตรายที่แม่ท้องต้องรู้ก่อนไปคลอด

รกค้างในมดลูก

รกค้างในมดลูก หรือ ภาวะรกค้าง หมายถึง การที่รกไม่หลุด หรือไม่คลอดออกมาภายในระยะเวลาประมาณ 30 นาที หลังจากที่ทารกคลอดแล้ว โดย ภาวะรกค้างนั้น แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ

• รกไม่คลอดทั้งอัน/ทั้งรก
• รกคลอดเพียงบางส่วน มีเศษรกค้างในโพรงมดลูก

หากว่าหลังจากที่คุณแม่คลอดแล้ว แต่รกไม่คลอด หรือ รกค้าง รกจะไปขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก ทำให้เลือดออกจากมดลูกจากแผลที่เป็นรอยเกาะของรก หรือที่เรียกกันว่า ตกเลือดหลังคลอด ซึ่งการตกเลือดหลังคลอดนั้น อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ในกรณีที่มีเศษรกค้างบางส่วน ก็จะทำให้เกิดการติดเชื้อในโพรงมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูกอักเสบ ทำให้มีเลือดออกมาผิดปกติทางช่องคลอดหลังคลอดได้

เมื่อคลอดรกแล้ว มดลูกจะเริ่มหดรัดตัว เพื่อปิดเส้นเลือดทั้งหมด และเตรียมกลับสู่สภาพปกติ ถ้ามีส่วนหนึ่งส่วนใดของรกค้างอยู่ มดลูกจะไม่สามารถหดรัดตัวได้ ทำให้แผลไม่สมาน ตกเลือดไม่หยุด

นอกจากเลือดออกมากทางช่องคลอด คุณแม่ยังอาจมีไข้สูง สิ่งคัดหลั่งจากช่องคลอด/น้ำคาวปลา มีกลิ่นเหม็น ถ้ามีรกค้างในมดลูก ร่างกายจะเริ่มแสดงอาการในสองถึงสามวันหลังคลอด เลือดจะเป็นสีแดงสด ไหลต่อเนื่องไม่หยุดหรือทะลักออกมาเป็นระลอกและอาจทำให้เกิดการติดเชื้อ แต่กรณีเช่นนี้มีน้อยมาก ภาวะรกค้างเกิดขึ้นน้อยกว่าร้อยละ 1 ของการตั้งครรภ์ทั้งหมด แต่สำหรับการที่มีเศษรกค้าง แล้วทำให้เกิดปัญหาภายหลังนั้น ไม่มีตัวเลขที่แน่นอน แต่ก็พบได้บ่อยพอประมาณ

สาเหตุที่ทำให้รกค้างในมดลูก โดยทั่วไปแล้วมีอยู่ 3 ประการ ดังนี้

• มดลูกหยุดหดรัดตัวหรือหดรัดไม่มากพอที่จะลอกรกออกจากผนังมดลูก
• รกอาจลอกจากผนังมดลูกทั้งหมด แต่ติดอยู่ตรงปากมดลูกที่เริ่มปิด
• กระเพาะปัสสาวะที่เต็มอาจขวางทางรกไว้ แต่ตามปกติ แพทย์จะใช้สายสวนปัสสาวะออกมาอยู่แล้ว

วิธีการรักษานั้น ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ก่อให้เกิดภาวะรกค้าง ในหลายๆ กรณี แพทย์จะฉีดฮอร์โมนอ็อกซิโทซิน (Oxytocin) ทางเส้นเลือดเพื่อเร่งมดลูกให้หดรัดตัวและขับรกส่วนที่ค้างออกมา วิธีการนี้มักได้ผล แต่ถ้ารกยังไม่ออกมา แพทย์ต้องช่วยเอาออกมาด้วยมือ แต่ไม่ต้องวิตกนะครับ วิสัญญีแพทย์จะฉีดยาชาให้คุณในบริเวณนั้นเพื่อไม่ให้รู้สึกเจ็บปวด และหากมีเลือดออกมากเป็นเวลานานหลายวันหลังคลอด แพทย์จะใช้วิธีการตรวจอัลตราซาวด์หาลิ่มเลือดหรือส่วนของรกที่ตกค้าง

หลังคลอดแล้ว หากมีอาการดังที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณแม่ยังพักอยู่ในโรงพยาบาล ให้รีบแจ้งแพทย์/พยาบาลได้เลย แต่หากมีอาการเมื่อกลับมาอยู่บ้านแล้ว ควรรีบไปโรงพยาบาลทันที ไม่ต้องรอให้ถึงวันนัดนะครับ

บทความอื่นๆที่น่าสนใจ

ท้องแบบไหน เสี่ยงตายทั้งคู่ เพราะมดลูกแตก

วิธีดูแลตัวเองหลังคลอด จะคลอดเองหรือผ่าคลอด ก็ฟื้นตัวเร็วได้

วิธีกระตุ้นการรับรู้และอารมณ์ของลูกในครรภ์ ช่วยลูกคลอดมาแล้วเลี้ยงง่าย อารมณ์ดี มีความสุข