ระวัง! รกค้างในมดลูก อันตรายที่แม่ท้องต้องรู้ก่อนไปคลอด
หลังจากที่คุณแม่คลอดลูกน้อยออกมาแล้ว กระบวนการของการคลอดธรรมชาติยังไม่จบแค่นั้นนะครับ เพราะยังเหลือ รก ที่ยังค้างอยู่ในมดลูก ซึ่งต้องทำการคลอดรกออกมาด้วย
รกค้างในมดลูก หรือ ภาวะรกค้าง หมายถึง การที่รกไม่หลุด หรือไม่คลอดออกมาภายในระยะเวลาประมาณ 30 นาที หลังจากที่ทารกคลอดแล้ว โดย ภาวะรกค้างนั้น แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ
- รกไม่คลอดทั้งอัน/ทั้งรก
- รกคลอดเพียงบางส่วน มีเศษรกค้างในโพรงมดลูก
รกค้างในมดลูก อันตรายแค่ไหน
หากว่าหลังจากที่คุณแม่คลอดแล้ว แต่รกไม่คลอด หรือ รกค้าง รกจะไปขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก ทำให้เลือดออกจากมดลูกจากแผลที่เป็นรอยเกาะของรก หรือที่เรียกกันว่า ตกเลือดหลังคลอด ซึ่งการตกเลือดหลังคลอดนั้น อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ในกรณีที่มีเศษรกค้างบางส่วน ก็จะทำให้เกิดการติดเชื้อในโพรงมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูกอักเสบ ทำให้มีเลือดออกมาผิดปกติทางช่องคลอดหลังคลอดได้
สัญญาณของ ภาวะรกค้าง
เมื่อคลอดรกแล้ว มดลูกจะเริ่มหดรัดตัว เพื่อปิดเส้นเลือดทั้งหมด และเตรียมกลับสู่สภาพปกติ ถ้ามีส่วนหนึ่งส่วนใดของรกค้างอยู่ มดลูกจะไม่สามารถหดรัดตัวได้ ทำให้แผลไม่สมาน ตกเลือดไม่หยุด
นอกจากเลือดออกมากทางช่องคลอด คุณแม่ยังอาจมีไข้สูง สิ่งคัดหลั่งจากช่องคลอด/น้ำคาวปลา มีกลิ่นเหม็น ถ้ามีรกค้างในมดลูก ร่างกายจะเริ่มแสดงอาการในสองถึงสามวันหลังคลอด เลือดจะเป็นสีแดงสด ไหลต่อเนื่องไม่หยุดหรือทะลักออกมาเป็นระลอกและอาจทำให้เกิดการติดเชื้อ แต่กรณีเช่นนี้มีน้อยมาก ภาวะรกค้างเกิดขึ้นน้อยกว่าร้อยละ 1 ของการตั้งครรภ์ทั้งหมด แต่สำหรับการที่มีเศษรกค้าง แล้วทำให้เกิดปัญหาภายหลังนั้น ไม่มีตัวเลขที่แน่นอน แต่ก็พบได้บ่อยพอประมาณ
สาเหตุที่ทำให้รกค้างในมดลูก
สาเหตุที่ทำให้รกค้างในมดลูก โดยทั่วไปแล้วมีอยู่ 3 ประการ ดังนี้
- มดลูกหยุดหดรัดตัวหรือหดรัดไม่มากพอที่จะลอกรกออกจากผนังมดลูก
- รกอาจลอกจากผนังมดลูกทั้งหมด แต่ติดอยู่ตรงปากมดลูกที่เริ่มปิด
- กระเพาะปัสสาวะที่เต็มอาจขวางทางรกไว้ แต่ตามปกติ แพทย์จะใช้สายสวนปัสสาวะออกมาอยู่แล้ว
การรักษาภาวะรกค้าง
วิธีการรักษานั้น ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ก่อให้เกิดภาวะรกค้าง ในหลายๆ กรณี แพทย์จะฉีดฮอร์โมนอ็อกซิโทซิน (Oxytocin) ทางเส้นเลือดเพื่อเร่งมดลูกให้หดรัดตัวและขับรกส่วนที่ค้างออกมา วิธีการนี้มักได้ผล แต่ถ้ารกยังไม่ออกมา แพทย์ต้องช่วยเอาออกมาด้วยมือ แต่ไม่ต้องวิตกนะครับ วิสัญญีแพทย์จะฉีดยาชาให้คุณในบริเวณนั้นเพื่อไม่ให้รู้สึกเจ็บปวด และหากมีเลือดออกมากเป็นเวลานานหลายวันหลังคลอด แพทย์จะใช้วิธีการตรวจอัลตราซาวด์หาลิ่มเลือดหรือส่วนของรกที่ตกค้าง
เมื่อไหร่ที่ต้องเป็นกังวล
หลังคลอดแล้ว หากมีอาการดังที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณแม่ยังพักอยู่ในโรงพยาบาล ให้รีบแจ้งแพทย์/พยาบาลได้เลย แต่หากมีอาการเมื่อกลับมาอยู่บ้านแล้ว ควรรีบไปโรงพยาบาลทันที ไม่ต้องรอให้ถึงวันนัดนะครับ
บทความอื่นๆที่น่าสนใจ
ท้องแบบไหน เสี่ยงตายทั้งคู่ เพราะมดลูกแตก
วิธีดูแลตัวเองหลังคลอด จะคลอดเองหรือผ่าคลอด ก็ฟื้นตัวเร็วได้
วิธีกระตุ้นการรับรู้และอารมณ์ของลูกในครรภ์ ช่วยลูกคลอดมาแล้วเลี้ยงง่าย อารมณ์ดี มีความสุข
