วิตามินเอ (Vitamin A) แหล่งสารอาหาร และประโยชน์ดี ๆ ที่ไม่ควรมองข้าม

วิตามินเอ เป็นอีกหนึ่งประเภทวิตามิน ที่มีประโยชน์ต่อร่างกายของเรา และเป็นวิตามิน ที่ร่างกายสามารถสะสมเอาไว้ได้ แบ่งเป็นสอง ชนิด ได้แก่ วิตามินเอ แบบสำเร็จ เรียกว่า เรตินอล และ โปรวิตามินเอ หรือ เรียกว่าแคโรทีน

วิตามินเอ คืออะไร?

วิตามินเอ (Vitamin A) เป็นวิตามินชนิดหนึ่ง ที่เป็นสารประกอบที่ละลายในไขมัน ซึ่งมีความสำคัญต่อสุขภาพของร่างกาย ในหลาย ๆ ประการ เช่น การบำรุงสายตา การช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกัน และอวัยวะภายในทำงานได้อย่างปกติ ช่วยในการเจริญเติบโต ของทารกในครรภ์ เป็นต้น

วิตามินเอ มีกี่ชนิด?

วิตามินเอ มักพบได้ใน อาหารประเภทเนื้อสัตว์ และ พืช โดยจะมีสองรูปแบบ ได้แก่ พรีฟอร์ม วิตามินเอ และ โปรวิตามินเอ

• พรีฟอร์มวิตามินเอ (Preformed Vitamin A) สามารถพบได้ใน เนื้อสัตว์ เช่น เนื้อวัว เนื้อหมู เนื้อไก่ นม และ จะมีสารประกอบเรตินอล และกรดเรติโนอคด้วย ซึ่งพรีฟอร์มวิตามินเอ จะถูกร่างกาย นำเอาไปใช้ได้เลย

• โปรวิตามินเอ  (Provitamin A) เป็นสารแคโรทินอยด์ ที่พบได้จากพืช เช่น แอลฟาแคโรทีน เบต้าแคโรทีน เบตาคริพโทแซนทิน ซึ่งสารเหล่านี้ จะถูกเปลี่ยนเป็นวิตามินเอ ในภายหลัง เช่น เบต้าแคโรทีน จะถูกเปลี่ยนเป็น เรตินอย โดยลำไส้เล็ก เป็นต้น

10 ประโยชน์ของวิตามินเอ

1. ช่วยสร้างภูมิต้นทาน การติดเชื้อทางเดินหายใจ
2. ช่วยบำรุงการมองเห็น และ รักษาโรคทางตาได้หลายโรค อีกทั้งยังช่วยสร้างเม็ดสี ที่มีคุณสมบัติไวต่อแสง
3. ช่วยทำให้ระบบภูมิคุ้ม กันในร่างกาย ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4. ช่วยลดระยะเวลาการเจ็บป่วย จากโรคต่าง ๆ
5. ช่วยลดรอยจุดด่างดำ รอยแผลเป็น และรอยสิวได้ดี
6. ช่วยสร้างเนื้อเยื่อชั้นนอก ของอวัยวะต่าง ๆ ให้ดูสุขภาพดีขึ้น
7. ช่วงเสริมสร้างการเจริญเติบโตของร่างกาย รวมทั้ง ผิวพรรณ ผม ฟัน เหงือก และยัง ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของกระดูก 
8. ช่วยรักษาโรคถุงลมโป่งพอง และ โรคไทรอยด์เป็นพิษ
9. ช่วยรักษาสิว และ ลดรอยสิวตื้น ๆ
10. ช่วยรักษาโรคผิวหนัง ชนิดตุ่มพอง ที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ชันนะตุ และ แผลเปิดต่าง ๆ

แหล่งของวิตามินเอ

• อาหารที่มี Preformed Vitamin A หรือ เรตินอล (Retnol)

อาหารที่มีวิตามินเอสูงที่สุด ได้แก่ ตับ และ น้ำมันปลา และอาหารอื่น ๆ ที่เป็นแหล่งของวิตามินเอ ได้แก่ ปลา ไข่ นม และ ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ จากนม 

โปรวิตามินเอ ส่วนมากมักพบใน อาหารประเภทพืชผักใบเขียว ผักที่มีสีส้มเหลือง ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ จากมะเขือเทศ ผลไม้ และ น้ำมันพืชบางชนิด เช่น แครอท บร็อคโคลี่ แคนตาลูป มันเทศ และฟักทอง เป็นต้น

• อาหารที่มี เบต้า-แคโรทีน (Beta-Carotene)

มักพบได้ในผักและผลไม้ต่าง ๆ ดังนี้

ผลไม้สีส้มเหลือง ได้แก่ แคนตาลูป มะม่วง มะละกอ เป็นต้น

ผักที่มีสีส้มเหลือง ได้แก่ แครอท ฟักทอง มันเทศ เป็นต้น

ผักที่มีสีเขียวเข้ม ได้แก่ บล็อคโคลี่ ผักโขม เป็นต้น

• ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร

วิตามินเอ มีขายในรูปแบบอาหารเสริม มีทั้งรูปแบบวิตามินรวม และ วิตามินเดี่ยว ซึ่งสัดส่วนของวิตามินเอ ในส่วนของผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร บางชนิดจะอยู่ในรูปแบบของ เบต้า-แคโรทีน และ พรีฟอร์มวิตามินเอ ซึ่งผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร แต่ละรูปแบบ จะมีฉลากผลิตภัณฑ์ที่ระบุรูปแบบของวิตามินเอาไว้

ปริมาณวิตามินเอที่พอเหมาะกับแต่ละช่วงวัย

ปริมาณวิตามินเอ ที่ร่างกายควรได้รับ ตามแต่ละช่วงอายุ มีดังนี้

• ทารก อายุ แรกเกิด - 6 เดือน ควรได้รับวิตามินเอ จากน้ำนมแม่เป็นหลัก
• ทารก อายุ 6 เดือน - 3 ปี ควรได้รับวิตามินเอ 400 ไมโครกรัม ต่อวัน
• เด็ก อายุ 4-5 ปี ควรได้รับวิตามินเอ 450 ไมโครกรัม ต่อวัน
• เด็ก อายุ 6-8 ปี ควรได้รับวิตามินเอ 500 ไมโครกรัม ต่อวัน
• ผู้หญิง ที่มีอายุ 9 ปี ขึ้นไป ควรได้รับวิตามินเอ 600 ไมโครกรัม ต่อวัน
• ผู้ชาย ที่มีอายุ 9-15 ปี ควรได้รับวิตามินเอ 600 ไมโครกรัม ต่อวัน
• ผู้ชาย ที่มีอายุ 16 ปี ขึ้นไป ควรได้รับวิตามินเอ 700 ไมโครกรัม ต่อวัน
• ผู้หญิงตั้งครรภ์ ควรได้รับวิตามินเอ เพิ่มจากปกติ 200 ไมโครกรัม ต่อวัน
• ผู้หญิงให้นมบุตร ควรได้รับวิตามินเอ เพิ่มจากปริมาณปกติ 375 ไมโครกรัม ต่อวัน

ที่มาข้อมูล : 1 , 2 , 3

บทความที่เกี่ยวข้อง :

6 วิตามิน สารพัดประโยชน์ สารอาหารดี ๆ ที่ไม่ควรมองข้าม

วิตามิน D หาได้จากไหน มีอาหารหรือผลไม้ชนิดไหนที่มีวิตามินDบ้าง?

ผัก ผลไม้วิตามินซีสูง ดีต่อสุขภาพคนท้องอย่างไร? ป้องกันหวัดลูกได้จริงหรือไม่