ในมุมของคุณพ่อคุณแม่ย่อมต้องการให้ลูกน้อยมีความสุขและสุขภาพดี และแน่นอนค่ะ… ต้องการให้ลูกเติบโตอย่างมีสติปัญญาที่ดี มีความฉลาดเฉลียวในการใช้ชีวิต ซึ่งต้นกล้าที่ได้รับการเลี้ยงดูอย่างดีจะสามารถเติบโตเป็นต้นไม้ที่แข็งแรงได้อย่างไร ลูกน้อยที่มีความฉลาดเฉลียวก็ย่อมต้องการการเลี้ยงดูที่เหมาะสมตามพัฒนาการของช่วงวัยเช่นเดียวกัน ดังนั้น หากคุณพ่อคุณแม่อยากให้ลูกฉลาดพร้อมทั้ง IQ และ EQ โดยเฉพาะในช่วงวัยก่อนเข้าเรียน เพื่อสร้างพื้นฐานที่จะนำไปสู่ความสำเร็จ และมีชีวิตที่เปี่ยมความสุข การเริ่มต้นด้วยการเลี้ยงดูที่ดีจึงเป็นสิ่งสำคัญ วันนี้ theAsianparent มีตัวช่วยอย่าง 5R เคล็ดลับสร้างลูกฉลาด มาฝาก มาเริ่มบ่มเพาะความฉลาดของลูกตั้งแต่ที่บ้านกันค่ะ
เคล็ดลับสร้างลูกฉลาด เริ่มต้นได้ง่ายๆ ที่บ้าน
การสร้างเด็กที่เฉลียวฉลาดและพร้อมสำหรับโลกแห่งการเรียนรู้ ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในห้องเรียนเท่านั้นค่ะ เพราะความจริงแล้ว จุดเริ่มต้นที่สำคัญที่สุดของการพัฒนาศักยภาพของลูกน้อยกลับอยู่ที่บ้านของเราเอง ด้วยเคล็ดลับง่ายๆ ที่สามารถนำไปปรับใช้ได้ในชีวิตประจำวัน คุณพ่อคุณแม่ทุกคนสามารถเป็นส่วนหนึ่งในการปูพื้นฐานที่แข็งแกร่งให้กับลูก เพื่อให้พวกเขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ประสบความสำเร็จได้
โดยมีงานวิจัยเกี่ยวกับการพัฒนาสมองในวัยเด็กที่แสดงให้เห็นค่ะว่า มีเรื่องพื้นฐานบางอย่างที่คุณพ่อคุณแม่สามารถทำได้ตั้งแต่ลูกน้อยอยู่ในช่วงวัยเตาะแตะ ซึ่งเป็นการเริ่มต้นเลี้ยงดูลูกน้อยวัยอยากรู้อยากเห็น อยากทำความรู้จักกับโลกใบกว้าง และพร้อมที่จะเรียนรู้ทุกสิ่งที่พบเจอ และวิธีรวมถึงกิจกรรมที่เรากำลังจะแนะนำให้คุณพ่อคุณแม่นำไปปรับใช้กับลูกน้อยก่อนวัยเรียนอย่าง “5R” นั้น เต็มไปด้วยความเรียบง่าย ไม่ยาก และไม่ต้องพึ่งหน้าจอเลยค่ะ มาดูกันว่าเราจะสามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่กระตุ้นและสนับสนุนพัฒนาการเรียนรู้ของลูก ทั้งสมองที่แข็งแรง ทักษะทางสังคมและอารมณ์ที่จำเป็นสำหรับความพร้อมในการเข้าโรงเรียนได้ยังไงบ้าง
|
|---|
7 ความฉลาดที่ลูกควรมี
|
| 1. ฉลาดคิด |
- การรู้จักคิดในแง่บวก คิดในทางที่ดี คิดในทางสร้างสรรค์
- สามารถควบคุมความคิดของตนเองได้
- รู้จักฝึกคิดในหลากหลายแง่มุม หลากหลายวิธี และมองเห็นผลที่จะตามมาได้
|
| 2. ฉลาดสื่อสาร |
- สื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ
- รู้จักเลือกที่จะพูดแต่สิ่งที่ดี มีประโยชน์ มีความปรารถนาดี และเจตนาดีต่อบุคคลอื่น
- หลีกเลี่ยงคำพูดในเชิงลบและไม่สร้างสรรค์
- เป็นผู้ฟังที่ดี เพราะการรับฟังทำให้เด็กฉลาดขึ้นได้ ได้รับความรู้และข้อมูลใหม่ๆ อยู่เสมอ
|
| 3. ฉลาดทำ |
- เป็นเด็กที่มีความรับผิดชอบ
- รู้จักการวางแผนตั้งเป้าหมายการทำงานให้สำเร็จ
- เป็นการสร้างความขยัน พากเพียร อดทน มีวินัยในการควบคุมตนเอง เรียนรู้ที่จะพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่วางไว้ เกิดความภาคภูมิใจในตนเอง
|
| 4. ฉลาดสัมพันธ์ |
- สามารถสร้างสัมพันธภาพที่ดีต่อผู้อื่น ผ่านกระบวนการเล่น
- เข้าใจการเรียนรู้กฎกติกา
- รู้จักแบ่งปันช่วยเหลือ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เป็นผู้ให้และรับ
- สามารถแสดงความชื่นชมให้กำลังใจซึ่งกันและกัน
- เห็นถึงคุณค่าของการรักษาสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน
|
| 5. ฉลาดอารมณ์ |
- รู้เท่าทันถึงอารมณ์ความรู้สึกของตนเองและผู้อื่น เอาใจเขามาใส่ใจเรา
- จัดการกับความรู้สึกของตนเองได้ เช่น การจัดการกับความโกรธ ความไม่พอใจได้ โดยมีสติรู้ตัวและสามารถควบคุมตนเองให้ทำในสิ่งที่ถูกที่ควร
- มีการแสดงออกที่เหมาะสมกับบุคคล เวลา และสถานที่
- สามารถผ่อนคลายความเครียดได้ มีอารมณ์ดี และมีพื้นฐานด้านจิตใจที่มั่นคงเข้มแข็ง
|
| 6. ฉลาดเข้าใจ |
- มีทักษะในการเข้าใจตนเองและผู้อื่น
- มักแสดงความสนใจสังเกตสิ่งที่เกิดขึ้นในความรู้สึกนึกคิดของตนเอง มีการรับรู้ตนเองตามความเป็นจริง
- รู้ว่าตนเองมีความสามารถและถนัดด้านไหน
- สามารถเรียนรู้เพื่อที่จะเข้าใจในความรู้สึกของผู้อื่นได้อย่างแท้จริง
|
| 7. ฉลาดปรับตัว |
- ปรับตัวต่อสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปได้
- มีวิธีการจัดการกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างเหมาะสม
- เผชิญหน้าและแก้ไขปัญหาได้ด้วยตนเอง อย่างสร้างสรรค์ และหาทางเลือกที่เหมาะสม
- มีการตัดสินใจที่ดี มีความยืดหยุ่น สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข
|
5R เคล็ดลับสร้างลูกฉลาด มีอะไรบ้าง?
หลักการ “5R” ที่เรากำลังจะพูดถึงต่อไปนี้ ถือเป็นแนวทางที่จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่สามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้และพัฒนาการของลูกน้อยได้อย่างมีประสิทธิภาพค่ะ ซึ่ง เคล็ดลับสร้างลูกฉลาด “5R” เป็นแนวคิดที่พัฒนาโดย American Academy of Pediatrics (AAP) เพื่อส่งเสริมพัฒนาการสมองและทักษะที่จำเป็นสำหรับการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย ดังนี้ค่ะ
-
READ การอ่าน
การอ่านเป็นการสร้างทักษะด้านภาษา การอ่านออกเขียนได้ และสังคม-อารมณ์ ที่คงอยู่ตลอดชีวิต มีงานวิจัยชี้ให้เห็นว่าการอ่านหนังสือให้ลูกฟังหรือชวนกันอ่านหนังสือเป็นประจำ จะช่วยกระตุ้นกระตุ้นการทำงานของสมองที่สร้างพื้นฐานของภาษา การอ่านออกเขียนได้ และจินตนาการ นอกจากนี้ การอ่านนิทาน ร้องเพลง หรือพูดคุยเกี่ยวกับรูปภาพในหนังสือ จะช่วยสร้างความผูกพันและกระตุ้นความสนใจในการเรียนรู้ของลูกน้อยได้อย่างดีค่ะ
-
RHYME ความคล้องจอง
การเล่นกับเสียงและจังหวะผ่านการร้องเพลง เล่นเกมสัมผัส หรืออ่านบทกวี จะช่วยพัฒนาทักษะการฟังและการออกเสียงของลูกน้อยได้ตั้งแต่แรกเกิด คุณพ่อคุณแม่สามารถพูดคุยกับลูกน้อยเกี่ยวกับสิ่งที่ลูกได้เห็นรอบตัว ที่บ้าน ร้านค้า หรือขณะเดินทาง ซึ่งการทำกิจกรรมเหล่านี้ร่วมกันยังสร้างความสนุกสนานและเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัวได้ด้วยค่ะ
|
|---|
เคล็ดลับสร้างลูกฉลาด เล่นแบบไหนลูกสุข สนุก ฉลาด
|
| ให้ความสนใจเวลาลูกเล่น |
ไม่ใช่การเล่นกับลูกตลอดเวลา แต่ช่วงที่เล่นกับลูกต้องเป็นเวลาแห่งความสุข แสดงความสนใจการเล่นของลูก อย่าสนใจลูกเฉพาะตอนที่ลูกทะเลาะแย่งของกัน |
| ลูกเป็นคน “นำ” การเล่น |
การเล่นของลูกไม่ควรมีผิดถูก แต่ควรได้รับการส่งเสริมตามจินตนาการ พ่อแม่ควรเล่นตามลูก ไม่สอนหรือไกด์วิธีเล่นมากเกินไป |
| แสดงอารมณ์ร่วม |
อาจใช้วิธีพากย์การเล่นของลูก เพื่อให้ลูกรับรู้ว่าพ่อแม่สนใจ เช่น ทำเสียง ฉึกฉัก ฉึกฉัก ปู๊นๆ เวลาลูกเล่นรถไฟ หรือบรรยายสิ่งที่เห็นและใส่อารมณ์ร่วมลงไปบ้าง คำประเภท โอ้โห ว้าว หรือเสียงกริ๊งๆ เสียงสัตว์ จะช่วยทำให้บรรยากาศสนุกขึ้นค่ะ |
| ไม่มุ่งผลการเล่น แต่เน้นสนุกร่วมกัน |
หากเป็นการเล่นที่มีผลแพ้-ชนะ ควรเน้นการที่พ่อแม่ลูกได้สนุกด้วยกันมากกว่าผลคะแนน จะทำให้การเล่นนี้มีความสุข สามารถช่วยพัฒนาอารมณ์ของลูกได้ |
-
ROUTINES กิจวัตรประจำวัน
การสร้างกิจวัตรประจำวันที่สม่ำเสมอ เช่น เวลาอาหาร เล่น แปรงฟัน อ่านหนังสือ เวลานอน จะช่วยให้ลูกน้อยรู้สึกปลอดภัยและสามารถคาดเดาสิ่งที่จะเกิดขึ้นได้ นอกจากนี้ กิจวัตรประจำวันที่ชัดเจนยังช่วยส่งเสริมวินัยและฝึกความรับผิดชอบของลูกน้อยด้วยนะคะ
-
REWARD การให้รางวัล
คำชมจากคนที่ใกล้ชิดเป็นรางวัลที่ทรงพลังมากสำหรับเด็กค่ะ การชื่นชมและให้รางวัลเมื่อลูกน้อยทำสิ่งที่ดี สิ่งที่ถูกต้อง หรือมีความพยายามลงมือทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง จะช่วยเสริมสร้างความมั่นใจและกระตุ้นให้เกิดแรงจูงใจในการเรียนรู้ได้ค่ะ ซึ่งการให้รางวัลไม่จำเป็นต้องเป็นสิ่งของเสมอไปนะคะ เพียงคำชมอย่างจริงใจ การกอด การจุ๊บแก้ม หรือการให้เวลาที่มีคุณภาพก็ถือเป็นรางวัลที่มีคุณค่าสำหรับลูกน้อย ที่จะเป็นแรงเสริมเชิงบวกให้ลูกกล้าที่จะลงมือทำสิ่งที่ดีต่อไปเรื่อยๆ
-
RELATIONSHIPS พัฒนาความสัมพันธ์
ความสัมพันธ์ที่แข็งแกร่งระหว่างพ่อแม่และลูกจะช่วยป้องกันผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ต่างๆ ได้ค่ะ โดยคุณพ่อคุณแม่ควรเป็นแบบอย่างที่ดีในการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกัน และระหว่างบุคคลอื่น หรือการรู้จักเลือกเพื่อนอย่างชาญฉลาด จะเป็นต้นแบบให้ลูกทำตาม นอกจากนี้ การสร้างความสัมพันธ์ที่อบอุ่นและใกล้ชิดกับลูกน้อย การให้ความรัก ความเอาใจใส่ และการตอบสนองต่อความต้องการของลูก จะช่วยให้ลูกรู้สึกปลอดภัยและมั่นใจที่จะสำรวจโลกใบนี้ด้วยค่ะ
อยากให้คุณพ่อคุณแม่จดจำให้ขึ้นใจค่ะว่า อีกหนึ่ง เคล็ดลับสร้างลูกฉลาด คือการที่รู้และตระหนักอยู่เสมอว่า พ่อแม่คือครูที่ดีที่สุดของลูกน้อย การเลี้ยงลูกให้ฉลาดไม่ได้ขึ้นอยู่กับพรสวรรค์เท่านั้น แต่เป็นการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้และการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และคุณพ่อคุณแม่คือฟันเฟืองสำคัญที่จะนำ 5R มาสู่ลูก ทั้งการอ่าน การเล่น การสร้างกิจวัตร การให้รางวัล และสร้างความสัมพันธ์อันดี ซึ่งจะเป็นพื้นฐานอันแข็งแกร่งให้ลูกพร้อมออกไปเผชิญโลกกว้างของวัยเรียนได้ในอนาคต
ที่มา : www.healthychildren.org , pmghospital.in.th , www.camri.go.th
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
5 เรื่องสำคัญที่ควรปลูกฝัง ในช่วง 2 ปีแรกของลูกน้อย
พฤติกรรม ลูกตีพ่อแม่ แก้ยังไง? วิธีจัดการอย่างสร้างสรรค์ และได้ผล
6 เรื่องต้องห้าม! หยอกล้อเด็ก กระทบ Self-Esteem แหย่เด็กเล่น ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
