หลาย ๆ คน ต้องพบเจอกับการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายมากมายในช่วงท่ีตั้งครรภ์ ทั้งภายในและภายนอก บางคนน้ำหนักตัวขึ้น บางคนผมร่วง บางคนเป็นตะคริวขาบ่อย ๆ ซึ่งอีกหนึ่งในอาการที่มักเกิดขึ้นกับคนท้อง คือ อาการขาอยู่ไม่สุข หรือ ขากระตุก นั่นเอง อาการนี้เกิดจากอะไร คุณแม่จะรับมือยังไงได้บ้างหากขากระตุกหรือขาอยู่ไม่สุข ติดตามได้จากบทความนี้
อาการขากระตุก หรือขาอยู่ไม่สุข คืออะไร
ความจริงแล้ว อาการนี้มีชื่อเรียกภาษาอังกฤษว่า Restless Legs Syndrome (RLS) หรือ ภาวะขาอยู่ไม่สุข เป็นความผิดปกติที่เกิดจากการกระตุกของกล้ามเนื้อขา แขน และนิ้วมือ โดยส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นตอนกลางคืนในขณะที่คุณแม่กำลังนอนหลับ และทำให้สะดุ้งตื่นกลางดึกบ่อย ๆ ซึ่งคุณหมอก็ยังไม่ทราบแน่ชัด ว่าสาเหตุที่ทำให้อาการขากระตุกเกิดขึ้นช่วงกลางคืนนั้น เกิดจากอะไรกันแน่ แต่ก็มีการสันนิษฐานว่า อาจเกิดจากสารเคมีที่ชื่อโดพามีนที่อยู่ในสมอง ซึ่งสารเคมีชนิดนี้ มีหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ ซึ่งสำหรับคุณแม่บางคนที่มีอาการขากระตุกบ่อยและรุนแรง อาจคลอดลูกได้ลำบาก จนสุดท้ายแล้วต้องผ่าคลอดแทนการคลอดแบบธรรมชาติก็เป็นได้
ภาวะขาอยู่ไม่สุขในหญิงตั้งครรภ์ เกิดจากอะไรได้บ้าง
ภาวะความผิดปกตินี้ อาจเกิดจากสาเหตุหลาย ๆ สาเหตุ เช่น
- อายุครรภ์ที่มากขึ้น คนท้องที่อายุครรภ์เข้าสู่ช่วงไตรมาสที่ 3 มักมีภาวะขาอยู่ไม่สุขหรือขากระตุกบ่อย
- ฮอร์โมน เนื่องจากช่วงตั้งครรภ์เป็นช่วงที่ฮอร์โมนเอสโตรเจนในร่างกายคุณแม่ไม่คงที่ จึงอาจทำให้เกิดอาการขากระตุกบ่อย ๆ ได้
- ร่างกายขาดสารอาหารที่จำเป็น คุณแม่ที่เป็นโรคโลหิตจาง ร่างกายขาดธาตุเหล็ก หรือกรดโฟลิก มักจะมีอาการขากระตุกบ่อย ๆ
- เป็นโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับกล้ามเนื้อ เช่น โรคพาร์กินสัน โรคปลอกประสาทเสื่อม โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ เป็นต้น
- การรับประทานยาบางชนิด เช่น ยากล่อมประสาท ยารักษาโรคจิต ยากันชัก ยาแก้แพ้ ยาเมโทโคลพราไมด์ ยาโปรคลอเปอราซีน เป็นต้น
บทความที่เกี่ยวข้อง : คนท้องต้องรู้! นอนตะแคง ดีต่อลูกในท้อง แม่ท้องนอนตะแคงด้านไหนดี?
ขากระตุก ขาอยู่ไม่สุขตอนท้อง หากคุณแม่มีภาวะนี้ให้พยายามเบี่ยนเบนความสนใจตัวเอง เมื่อเกิดอาการขึ้น (ภาพจาก freepik.com)
คนท้องที่มีภาวะขาอยู่ไม่สุข มักมีอาการแบบไหน
คุณแม่ที่มีอาการขาอยู่ไม่สุข อาจรู้สึกเสียวซ่าที่ขา ขากระตุก รู้สึกแสบร้อนและคันบริเวณขา รวมทั้งอาจรู้สึกเหมือนมีมดไต่ขึ้นลงที่ขาตลอดเวลา ซึ่งในบางครั้ง อาการเหล่านี้อาจลามไปถึงบริเวณเข่าและทำให้รู้สึกเจ็บปวดเป็นอย่างมาก โดยปกติ คนท้องมักจะมีอาการนี้กันในช่วงที่เริ่มเข้าสู่ไตรมาสสุดท้ายของการตั้งครรภ์ บางคนมีอาการรุนแรงจนใช้ชีวิตได้ลำบาก และต้องเข้าพบแพทย์เพื่อรับการรักษา
อาการขาอยู่ไม่สุข ป้องกันได้ไหม
ปัจจุบัน ยังไม่มีวิธีป้องกันภาวะขาอยู่ไม่สุขหรือภาวะขากระตุก หากมีอาการเกิดขึ้น คุณแม่ทำได้เพียงบรรเทาอาการเจ็บ และพยายามไม่ทำให้อาการแย่ลง หากคุณแม่ไม่ได้มีอาการรุนแรงใด ๆ ก็ไม่ต้องตกใจไป
วิธีรักษาอาการขาอยู่ไม่สุขหรือขากระตุก
หากคุณแม่สังเกตเห็นว่าขากระตุกบ่อยเกินไปจนทนไม่ไหว และใช้ชีวิตได้อย่างยากลำบาก สามารถเข้าพบคุณหมอ เพื่อตรวจเช็คอาการและขอคำปรึกษาได้ โดยคุณหมออาจตรวจดูว่า คุณแม่มีอาการขาดธาตุเหล็กหรือเปล่า หากคุณแม่ขาดธาตุเหล็ก ก็ต้องรับประทานอาหารเสริมธาตุเหล็ก หรืออาหารที่ให้ธาตุเหล็กเพิ่มมากขึ้น เพราะบางที อาการขาอยู่ไม่สุข ก็เกิดจากการที่ร่างกายขาดธาตุเหล็กได้ด้วย
บทความที่เกี่ยวข้อง : อาการหายใจถี่ หายใจไม่ออกในคุณแม่ตั้งครรภ์ มีวิธีแก้อย่างไร
ขากระตุก ตอนท้อง เกิดขึ้นได้ คนท้องไตรมาสที่ 3 มักพบเจอกับอาการขากระตุก (ภาพจาก freepik.com)
อย่างไรก็ตาม หากตัวคุณแม่เองไม่ได้ขาดแร่ธาตุหรือสารอาหารใด ๆ คุณหมออาจให้รับประทานยาบางชนิดเพื่อให้อาการทุเลาลง ซึ่งคุณแม่ควรทานยาตามที่คุณหมอแนะนำอย่างเคร่งครัด และไม่ควรซื้อยามาทานเองก่อนเด็ดขาด นอกจากนี้ คุณแม่ยังสามารถปรับเปลี่ยนสไตล์การใช้ชีวิต เพื่อช่วยลดอาการขากระตุกได้ ดังนี้
- งดดื่มน้ำอัดลม ชา และกาแฟ
- ออกกำลังกายทุกวันเพื่อยืดกล้ามเนื้อขา
- อาบน้ำด้วยน้ำอุ่น เพื่อคลายกล้ามเนื้อ
- ใช้แผ่นประคบร้อน หรือประคบเย็นบริเวณที่เกิดการกระตุก
- เข้านอนและตื่นนอนเวลาเดิมทุก ๆ วัน
- ลุกขึ้นเดินหรือเหยียดขาเมื่อขากระตุก
- รับประทานอาหารที่มีวิตามินซี โฟเลท และธาตุเหล็ก เช่น ส้ม ผักใบเขียว ตับไก่ เป็นต้น
- ดื่มน้ำเยอะ ๆ เพื่อขับสารพิษที่ไม่ดีในร่างกาย
- พยายามเบี่ยงเบนความสนใจตัวเองเมื่อเกิดอาการ โดยการทำสิ่งที่ชอบ เช่น อ่านหนังสือ ดูทีวี ถักนิตติ้ง เป็นต้น
- ลองจดบันทึกสิ่งที่กินในแต่ละวัน และลองสังเกตว่าตัวเองมีอาการหลังจากที่กินอาหารชนิดไหนบ้าง
- ลองใช้วิธีผ่อนคลายกล้ามเนื้ออื่น ๆ เช่น การฝังเข็ม การนั่งสมาธิ การเล่นโยคะ เป็นต้น
อาการขากระตุก เกิดขึ้นได้กับคนท้อง ไม่ใช่โรคที่ร้ายแรงอะไร ซึ่งหลังจากคลอดลูก อาการเหล่านี้จะหายไปเองโดยไม่ต้องเข้ารับรักษา อย่างไรก็ตาม หากขาคุณแม่กระตุกบ่อยจนใช้ชีวิตได้ลำบาก ก็สามารถเข้าปรึกษาคุณหมอได้ทุกเมื่อเลยค่ะ
ที่มา : 1 , 2 , 3 , 4
บทความที่เกี่ยวข้อง :
คนท้องกังวล ปวดขาหนีบเป็นสัญญาณการคลอดหรือไม่?
คนท้องปวดขา เมื่อยขามาก อาการแบบนี้เกิดจากอะไร คนท้องควรทำอย่างไร?
ท้องแก่ ตึงหน้าขา ปวดขาหนีบ แบบนี้ใกล้คลอดหรือเปล่า
แชร์ประสบการณ์หรือเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับคนท้องขากระตุก ได้ที่นี่!
คนท้องขากระตุก เกิดจากอะไรคะ แบบนี้ผิดปกติหรือเปล่า
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
