ภาวะแหวะนมในทารก ถือเป็นปัญหากวนใจที่คุณพ่อคุณแม่หลายคนต้องเผชิญ แต่บางครั้งก็อาจทำให้คุณพ่อคุณแม่รู้สึกกังวลใจไม่น้อย เพราะกลัวว่าลูกจะได้สารอาหารไม่เพียงพอ หรือมีอาการผิดปกติใด ๆ ที่เป็นอันตรายต่อทารก วันนี้ theAsianparent จะพามาดูกันว่า แท้จริงแล้วอาการแหวะนม ลูกแหวะนม เกิดจากอะไรกันแน่ เป็นอันตรายไหม และมีวิธีรับมืออย่างไรบ้าง ไปติดตามกันค่ะ
ภาวะแหวะนมในทารก คืออะไร
อาการแหวะนม คือ การที่ทารกบ้วนหรือสำรอกนมออกมาหลังกินนมเสร็จ ซึ่งเกิดจากการที่ระบบย่อยอาหารของลูกน้อยยังพัฒนาได้ไม่สมบูรณ์ ทำให้กล้ามเนื้อระหว่างหลอดอาหารและกระเพาะอาหารปิดสนิทไม่ดี เมื่อลูกกินนมหรือกินอาหารมากเกินไปกว่าที่กระเพาะจะรับได้ ก็อาจทำให้น้ำนมไหลย้อนกลับออกมาทางปากหรือจมูก โดยอาจมีลักษณะเป็นลิ่มคล้ายกับเต้าหู้
สาเหตุของการแหวะนมในทารก
ทารกแรกเกิดมักมีอาการแหวะนมบ่อย เนื่องจากกล้ามเนื้อหูรูดส่วนล่างของหลอดอาหารยังพัฒนาได้ไม่สมบูรณ์ ส่งผลให้น้ำนมไหลย้อนกลับมาบ่อย ๆ รวมถึงการที่ทารกมีกระเพาะอาหารและท้องที่เล็ก เมื่อให้นมลูกในปริมาณที่มากเกินไปก็อาจทำให้น้ำนมไหลย้อนกลับขึ้นมาได้ง่ายขึ้น
นอกจากนี้ ภาวะแหวะนมในทารกยังอาจเกี่ยวข้องกับปัจจัยอื่น ๆ เช่น การดื่มนมหรือทานอาหารที่มากเกินไป การนอนหงายเป็นเวลานาน การรับประทานของเหลวมากเกินไป การกลืนอากาศเข้าไปขณะดื่มนม การดื่มนมเร็วเกินไป และการคลอดก่อนกำหนด ซึ่งบางครั้ง การที่ลูกแหวะนมก็อาจเป็นสัญญาณของโรคหรือภาวะผิดปกติที่มีความรุนแรงได้ เช่น
- ภูมิแพ้อาหารแฝง ซึ่งเป็นภาวะที่ร่างกายไม่สามารถย่อยอาหารบางชนิด
- ภาวะไพลอรัสตีบ (Pyloric Stenosis) ซึ่งเป็นภาวะที่กระเพาะอาหารไม่สามารถลำเลียงสารอาหารไปยังลำไส้เล็ก
- หลอดอาหารอักเสบ (Esophagitis) เป็นโรคที่เม็ดเลือดขาวชนิดอีโลสิโนฟิลจีบตัวบริเวณหลอดอาหารจนทำให้หลอดอาหารเกิดความเสียหาย
- โรคกรดไหลย้อน (Gastroesophageal Reflux Disease: GERD) ที่ส่งผลให้หลอดอาหารเกิดการระคายเคือง
อาการเมื่อลูกแหวะนม
เมื่อลูกมีภาวะแหวะนม คุณพ่อคุณแม่อาจสังเกตได้จากอาการดังนี้
- ลูกร้องไห้งอแงหลังกินนมเสร็จ
- ลูกแหวะนมออกมาทางปากและจมูก
- ลูกนอนบิดตัวไปมา นอนไม่หลับ เพราะมีอาการไม่สบายท้อง
- ลูกแหวะของเหลวออกมา โดยอาจมีลักษณะเป็นลิ่มคล้ายกับเต้าหู้
ลูกแหวะนมอันตรายไหม
โดยทั่วไปแล้ว อาการแหวะนมมักพบได้บ่อยหลังลูกกินนมเสร็จ และมักไม่เป็นอันตรายและไม่ส่งผลต่อสารอาหารที่ลูกได้รับหลังแหวะเสร็จแล้ว ลูกยังสามารถดูดนมได้ปกติ อารมณ์ดี และเจริญเติบโตเหมือนปกติ แต่หากลูกแหวะนมออกมาโดยมีสิ่งเจือปนอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีเลือดปน มีกลิ่นเหม็นผิดปกติ มีสีเหลืองของน้ำดีปน อ้วกพุ่ง หรือน้ำหนักไม่เพิ่ม ก็อาจเป็นสัญญาณของภาวะอันตรายได้ ดังนั้น หากลูกมีอาการเหล่านี้ คุณพ่อคุณแม่ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์โดยด่วน โดยเฉพาะทารกที่แหวะนมแล้วมีน้ำนมไหลออกมาจากจมูกจนสำลัก คุณพ่อคุณแม่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษนะคะ
วิธีรับมือเมื่อลูกเกิดอาการแหวะนม
หากลูกมีอาการแหวะนม คุณพ่อคุณแม่สามารถใช้วิธีรับมือเหล่านี้เพื่อช่วยลดการแหวะนมของลูกน้อย
- เลือกโภชนาการย่อยง่ายอย่างนมแม่ เนื่องจากนมแม่ดีที่สุด เพราะเป็นนมย่อยง่าย เหมาะสมกับระบบลำไส้ของลูก และยังมี MFGM และ DHA ที่ช่วยเพิ่มการเชื่อมต่อเซลล์ประสาท ทำให้พัฒนาการสมองของลูกดียิ่งขึ้น
- กรณีที่คุณแม่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการเลือกโภชนาการที่เหมาะสมกับความต้องการของลูก โดยแพทย์อาจจะแนะนำโปรตีนที่ผ่านการย่อยบางส่วนหรือ PHP (Partially Hydrolyzed Protein) ซึ่งเป็นโปรตีนที่มีขนาดโมเลกุลเล็กที่ย่อยง่าย
- ไม่ปล่อยให้ลูกหิวนมมากเกินไป เพราะจะทำให้ลูกรีบกินและกินมากกว่าปกติ จนส่งผลให้อากาศเข้าไปในท้อง จนเกิดอาการแหวะนมได้
- ขณะป้อนนมลูก ให้จับศีรษะลูกตั้งตรงหรือสูงกว่าลำตัว เพราะการป้อนนมอาจเสี่ยงต่อการแหวะนมได้มากกว่า
- ในระหว่างการป้อนนมหรือหลังป้อน ให้จับลูกไล่ลมราว ๆ 3-5 นาที
- หลังให้นมลูกเสร็จแล้ว จับลูกนั่งตรง ๆ ก่อนประมาณ 20-30 นาที ก่อนให้ลูกนอน
- พยายามไม่ให้ลูกเคลื่อนไหวแรง ๆ หลังกินนม เพราะอาจทำให้เกิดอาการแหวะขึ้นมา
- เลือกไซซ์จุกนมที่ไม่ใหญ่และเล็กจนเกินไป เพราะจะทำให้น้ำนมไหลเร็วจนลูกรีบดูด หรือดูดลมเข้าไปแทน
- ใช้เบาะนอนหรือหมอนกันกรดไหลย้อน เพราะหมอนเหล่านี้ถูกออกแบบให้มีองศาการนอนที่เหมาะสม ช่วยป้องกันอาการแหวะนมและกรดไหลย้อนได้
ข้อควรรู้เกี่ยวกับภาวะแหวะนมในทารก
- ภาวะแหวะนมในทารกช่วงแรกเกิด – 4 เดือน ถือเป็นเรื่องปกติของทารก เพราะกล้ามเนื้อหูรูดของหลอดอาหารและกระเพาะยังทำงานได้ไม่เต็มที่
- เมื่อกล้ามเนื้อของทารกเริ่มแข็งแรงและปรับตัวได้ การกินของลูกจะดีขึ้น ส่งผลให้ภาวะแหวะนมจะหายไปเอง
- หากลูกมีภาวะแหวะนมร่วมกับอาเจียนต่อเนื่อง อาจเกิดความผิดปกติในช่องท้อง
- หากลูกมีภาวะแหวะนมบ่อย เช่น แหวะทุกครั้งหลังดื่มนม อาจเกิดปัญหาเกี่ยวกับกล้ามเนื้อหูรูดหย่อนได้ ควรพาลูกไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด
- หากลูกมีภาวะแหวะนมเป็นเวลานาน และน้ำหนักลดลงเรื่อย ๆ ก็อาจมีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหารได้ ควรพาลูกไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด
ภาวะแหวะนมในทารก เป็นอาการทั่วไปที่พบได้ในเด็กแรกเกิด เนื่องจากกล้ามเนื้อหูรูดของหลอดอาหารลูกยังพัฒนาได้ไม่เต็มที่ ทำให้ลูกเกิดอาการแหวะนมขึ้นมาบ่อย ๆ ซึ่งคุณพ่อคุณแม่สามารถใช้วิธีรับมือข้างต้นเพื่อบรรเทาอาการแหวะนมของลูกได้ แต่ถ้าหากทำตามแล้วอาการแหวะของลูกยังไม่ดีขึ้น รวมถึงมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์ทันทีเพื่อเข้ารับการวินิจฉัยและการรักษาต่อไป
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
แชร์เคล็ด(ไม่)ลับลดปัญหาไม่สบายท้องของลูกรัก
ทารกอ้วก อาเจียนบ่อย แต่ไม่มีไข้ ลูกเป็นอะไรกันแน่?
วิธีจับลูกเรอ ให้ได้ผลชะงัด ทำไมต้องทำให้ลูกเรอ? มาดูกัน!
ที่มา : hellokhunmor, Punnita, Rakluke
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
