X
TAP top app download banner
theAsianparent Thailand Logo
theAsianparent Thailand Logo
คู่มือสินค้า
เข้าสู่ระบบ
  • อยากท้อง
  • ระยะการตั้งครรภ์
    • โภชนาการ เเม่ท้อง เเม่ให้นม
    • ไตรมาส 1
    • ไตรมาส 2
    • ไตรมาส 3
    • ตั้งชื่อลูก
  • แม่ผ่าคลอด
    • พัฒนาการเด็กผ่าคลอด
    • เตรียมตัวผ่าคลอด
    • สุขภาพเด็กผ่าคลอด
    • คู่มือคุณแม่ผ่าคลอด
    • การดูแลหลังผ่าคลอด
    • โภชนาการเด็กผ่าคลอด
  • หลังคลอด
    • คลอดธรรมชาติ
    • ผ่าคลอด
    • การให้นมลูก
  • สุขภาพและโภชนาการ
    • โภชนาการ
    • สุขภาพ
  • ลูก
    • ทารกแรกเกิด
    • ทารก
    • เด็กวัยหัดเดิน
    • เด็กก่อนวัยเรียน
    • เด็ก
    • เด็กก่อนวัยรุ่น และวัยรุ่น
  • ชีวิตครอบครัว
    • ความรักและความสัมพันธ์
    • การเลี้ยงลูก
    • มุมคุณพ่อ
    • ประกันชีวิต
    • การวางแผนการเงิน
    • ความรัก และ เซ็กส์
  • การศึกษา
    • เด็กวัยประถม
    • โรงเรียนประถม
    • มัธยมศึกษา
    • แบบฝึกหัดและข้อสอบ
    • แนะแนวการศึกษาต่างประเทศ
  • ผู้หญิง
    • แฟชั่น
    • ความงาม
    • ฟิตเนส
  • ที่เที่ยว
    • เที่ยวไทย
    • เที่ยวต่างประเทศ
    • ที่พัก และ โรงแรม
  • ที่กิน
    • ร้านอร่อย
    • ร้านอร่อยสำหรับเด็ก
    • คาเฟ่
    • เมนูอาหาร
  • ไลฟ์สไตล์
    • ดวง
    • ทำนายฝัน
    • สีมงคล
    • บทสวดมนต์
    • ข่าว
    • ดูแลบ้าน
    • แนะนำโดย TAP
    • อีเว้นท์
  • TAPpedia
  • วิดีโอ
    • การตั้งครรภ์
    • ทารก
    • คำแนะนำในการเลี้ยงลูก
    • การให้นมบุตร
    • อาหารเสริมทารก & โภชนาการ
    • เด็กเล็ก
  • ชอปปิง
  • #สอนลูกเรื่องเงิน ฉบับพ่อแม่
  • VIP

แม่ให้นม เต้าไม่คัด ทำไงดี ?

บทความ 5 นาที
แม่ให้นม เต้าไม่คัด ทำไงดี ?

เต้าคัด เป็นเรื่องปกติของแม่ให้นม แต่อาการ เต้าไม่คัด ทำไงดี เป็นปัญหาไหม ตามมาดูค่ะ

เต้านมของคุณแม่เป็นอวัยวะอันน่าทึ่งที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเลี้ยงดูลูกน้อยค่ะ ซึ่งโดยธรรมชาติแล้วเต้านมแม่จะมีการเปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลาของการตั้งครรภ์ ไปจนถึงการให้นมลูกหลังคลอด เช่น เต้านมขยายขนาดขึ้น หัวนมและรอยบากเปลี่ยนไป หรือมีอาการคัดเต้า จนบางคนรู้สึกเจ็บและรำคาญ แต่ก็มีคุณแม่มือใหม่หลายคนนะคะที่ไม่กลัวเรื่องเต้าคัด แต่กลับกังวลเกี่ยวกับการที่หลังคลอดแล้ว เต้าไม่คัด ทำไงดี เพราะเชื่อว่าการคัดตึงของเต้านมเป็นสัญญาณบ่งบอกว่ามีน้ำนมเพียงพอ เรามาหาคำตอบให้เรื่องนี้กันค่ะ

ทำไมแม่ คัดเต้า

การเปลี่ยนแปลงของเต้านมแม่ระหว่างตั้งครรภ์

ในช่วงที่มีการตั้งครรภ์นั้น เต้านมของคุณแม่จะมีการเปลี่ยนแปลงในหลายด้านค่ะ ได้แก่

  • มีการขยายตัว โดยเต้านมจะค่อย ๆ ขยายใหญ่ขึ้นเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการผลิตน้ำนม
  • หัวนมและลานนม วงปานนม มีการเปลี่ยนแปลง คือ จะมีสีเข้มขึ้นและขยายใหญ่ขึ้น
  • มีการสร้างท่อน้ำนม โดยท่อน้ำนมจะเพิ่มจำนวนและขยายตัวเพื่อรองรับการผลิตน้ำนมในปริมาณมาก

 

อาการคัดเต้า เต้าไม่คัด ของแม่ให้นม

ก่อนจะไปดูว่าอาการคัดเต้า กับเต้าไม่คัด แบบไหนปกติหรือไม่ปกติ ขอชวนคุณแม่มือใหม่มาทำความเข้าใจเกี่ยวกับร่างกายตัวเองในช่วงตั้งครรภ์ก่อนค่ะ โดยเฉพาะในเรื่องที่เกี่ยวกับ เต้านม

โดยช่วงเริ่มตั้งครรภ์จนถึงคลอดและหลังคลอด ร่างกายคุณแม่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนต่าง ๆ โดยฮอร์โมนสำคัญที่มีผลต่อการผลิตน้ำนมแม่คือ ฮอร์โมนโปรแลคติน (Prolactin) ที่จะกระตุ้นการสร้างน้ำนม และฮอร์โมนออกซิโทซิน (Oxytocin) ซึ่งทำหน้าที่กระตุ้นการหลั่งน้ำนม

การสร้างน้ำนมนั้นจะเริ่มสร้างเต็มที่โดยใช้ระยะเวลา 2-7 วัน ดังนั้น ในระยะ 1 สัปดาห์แรกหลังคลอด คุณแม่อาจมีน้ำนมมากน้อยแตกต่างกันเป็นปกติ จากนั้นในช่วง 4 สัปดาห์แรกหลังคลอดปริมาณของน้ำนมที่สร้างจะปรับตามความต้องการของลูก และกระตุ้นปริมาณได้จากการดูดของลูกน้อย หากคุณแม่ให้ลูกเข้าเต้าดูดนมอย่างถูกวิธี ดูดจนเกลี้ยงเต้า ก็จะมีสัญญาณสั่งการไปยังสมองให้มีการหลั่งฮอร์โมนโปรแลคตินเพื่อกระตุ้นการสร้างน้ำนม หลั่งฮอร์โมนออกซิโทซินเพื่อกระตุ้นการหลั่งน้ำนม

แต่หากลูกดูดนมได้น้อย เข้าเต้าไม่ถูกวิธี หรือคุณแม่ปั๊มนมออกได้ไม่เกลี้ยงเต้า ก็จะทำให้มีน้ำนมค้างในเต้านม จะทำให้ปริมาณน้ำนมลดลง ยิ่งรวมกับภาวะเครียด วิตกกังวล พักผ่อนไม่เพียงพอ เกิดอาการปวดหรือแผลที่หัวนม ก็จะมีผลไปยับยั้งการหลั่งฮอร์โมนออกซิโทซิน เมื่อปล่อยทิ้งไว้น้ำนมที่คั่งค้างในเต้าก็จะมากเกินไป จนเต้านมมีขนาดใหญ่ บวม ตึง กดเจ็บทั่ว ๆ เต้านม เรียกว่า อาการเต้านมคัด (Breast engorgement) นั่นเอง

เต้าไม่คัด ทำไงดี

เต้าไม่คัด ทำไงดี เป็นปัญหาหรือเปล่า ?

คุณแม่บางคนจะใช้อาการ คัดเต้า เป็นสัญญาณบอกว่าต้องให้ลูกดูดนม หรือถึงเวลาต้องปั๊มนมออกให้หมดได้แล้ว ดังนั้น เมื่อมีช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งที่เกิดอาการ เต้าไม่คัด จึงรู้สึกกังวลใจว่าการที่เต้านมไม่คัดหมายความว่าคุณแม่ไม่มีน้ำนมเพียงพอหรือเปล่า เต้าไม่คัด ทำไงดี

ซึ่งในความเป็นจริงแล้วหากคุณแม่ไม่มีอาการคัดเต้าไม่ได้หมายความว่าไม่มีน้ำนมค่ะ โดยการที่คุณแม่รู้สึกว่านมคัดบ่อย ๆ ช่วงเดือนแรกหลังคลอดเป็นเพราะร่างกายยังไม่รู้ว่าต้องผลิตนมเท่าไร จึงผลิตมาขาด ๆ เกิน ๆ จนกระทั่งให้ลูกดูดนมจากเต้าแม่แล้ว ร่างกายคุณแม่และลูกน้อยจะปรับตัวเข้าหากันมีผลทำให้ เต้าไม่คัด ได้ค่ะ

อย่างไรก็ตาม เมื่อทิ้งช่วงให้นมห่างขึ้น นมอาจจะคัดขึ้นมาอีก คุณแม่จะรู้สึกว่ามีน้ำนมมากหากปั๊มหรือให้ลูกดูดตอนนมคัด แต่ในระยะยาวหากปล่อยให้คัดบ่อย ๆ ร่างกายจะผลิตนมน้อยลงได้นะคะ โดยในน้ำนมแม่มีสาร FIL (Feedback Inhibitor of Lactation) ที่ช่วยยับยั้งการสร้างน้ำนม เมื่อน้ำนมผลิตมากและไม่ได้ระบายออก สารนี้จะมีมากขึ้นจนสั่งให้ร่างกายลดการสร้างน้ำนมลง แต่หากมีการระบายน้ำนมโดยให้ลูกดูดหรือปั๊มออกมาสารดังกล่าวก็จะถูกระบายออกมาด้วย ร่างกายจึงสร้างน้ำนมไปเรื่อย ๆ ตามการดูดของลูกน้อยค่ะ

 

เต้าไม่คัด เป็นไปได้ แล้ว “คัดเต้า” มีอันตรายไหม

อย่างที่บอกว่าอาการ เต้าไม่คัด ไม่น่ากังวลใจค่ะ แต่หากเมื่อไรก็ตามคุณแม่ปล่อยให้เต้าคัด หรือมีน้ำนมคั่งค้างอยู่ในเต้านมเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดภาวะผิดปกติต่าง ๆ ตามมาได้นะคะ อาทิ

  • ท่อน้ำนมอุดตัน (Blocked duct) ซึ่งการปล่อยให้เต้าคัดนาน ๆ น้ำนมจะข้นมากขึ้น จนอาจอุดตันท่อน้ำนมบางส่วน นมที่สร้างขึ้นมาใหม่ไม่สามารถระบายออกได้ เกิดเป็นก้อนแข็งที่เต้านมบางตำแหน่ง กดแล้วเจ็บ แต่ไม่มีอาการอักเสบ หากไม่ได้รับการแก้ไข อาจนำไปสู่ภาวะเต้านมอักเสบได้
  • เต้านมอักเสบ (Mastitis) คือ เต้านมมีการอักเสบ ปวด บวม แดง ร้อน เป็นก้อนแข็ง กดเจ็บ รวมถึงคุณแม่อาจมีไข้ร่วมด้วย หากไม่ดูแลแก้ไข ก็เสี่ยงต่อการเกิดก้อนฝีหนองภายใน เรียกว่า เต้านมเป็นฝี (Breast absces) ซึ่งใช้เข็มเจาะดูด หรือใช้มีดกรีดระบายหนองออก

 

คัดเต้า ปั๊มระบายนมออก

วิธีดูแลคุณแม่ เต้าไม่คัด และคัดเต้า

  • ให้นมบ่อย ตามความต้องการของลูกน้อย โดยไม่จำกัดเวลาและปริมาณ
  • อุ้มลูกให้แนบชิดกับอกแม่มากที่สุดขณะให้นม เพื่อให้ลูกน้อยดูดนมได้อย่างเต็มที่
  • สลับเต้าในการให้นมแต่ละครั้ง เพื่อกระตุ้นการผลิตน้ำนมทั้งสองข้าง
  • พักผ่อนให้เพียงพอ จะช่วยให้ร่างกายผลิตน้ำนมได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  • กินอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่ จะช่วยให้ร่างกายมีพลังงานในการผลิตน้ำนม
  • ดื่มน้ำมาก ๆ เพราะการดื่มน้ำสะอาดอย่างเพียงพอจะช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนมได้

นอนหลับดีหลังเข้าเต้า

คุณแม่อย่าลืมสังเกตนะคะว่าลูกได้รับนมเพียงพอหรือไม่ โดยดูจากลูกดูดนมได้อย่างแข็งขันและหลับสบายหลังกินนม มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตามเกณฑ์ แล้วมีปัสสาวะสีเหลืองอ่อนอย่างน้อย 6-8 ครั้งต่อวัน รวมถึงอุจจาระ 2 ครั้งเป็นประจำทุกวันด้วย

 

การให้นมลูกเป็นช่วงเวลาสำคัญอันมีค่าของคุณแม่และลูกน้อยนะคะ การดูดนมของลูกจะกระตุ้นให้ร่างกายคุณแม่ผลิตน้ำนมเพิ่มขึ้น และยังช่วยสร้างความผูกพันระหว่างแม่และลูกอีกด้วย อย่างไรด็ตาม การที่คุณแม่ให้นม เต้าไม่คัด ไม่ได้หมายความว่าไม่มีน้ำนมเพียงพอในการเลี้ยงลูก ซึ่งหากลูกสามารถดูดนมแม่ได้อิ่ม นอนหลับได้สนิท น้ำหนักขึ้นตามเกณฑ์ ขับถ่ายเป็นปกติ คุณแม่ก็ไม่ต้องกังวลเรื่องอาการเต้านมคัดหรือ เต้าไม่คัด เลยค่ะ… การให้นมลูกเป็นเรื่องของการเรียนรู้และปรับตัวนะคะ อย่างไรก็ตาม หากยังมีความกังวลคุณแม่สามารถขอคำปรึกษาจากแพทย์เพื่อหาแนวทางการให้นมลูกอย่างถูกวิธีและเหมาะสมค่ะ

 

 

ที่มา : มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย , pt.mahidol.ac.th , สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ

 

บทความจากพันธมิตร
นมสำหรับเด็กผ่าคลอดเจนใหม่ สร้างสมองไว เสริมภูมิคุ้มกันแข็งแรง ที่แม่ยุคใหม่เลือก
นมสำหรับเด็กผ่าคลอดเจนใหม่ สร้างสมองไว เสริมภูมิคุ้มกันแข็งแรง ที่แม่ยุคใหม่เลือก
Easy Life III เครื่องปั๊มนม Hands-Free จากแบรนด์ไทยอย่าง Attitude Mom ออกแบบเพื่อชีวิตการปั๊มนมของคุณแม่ที่ง่ายขึ้นกว่าเดิมพร้อมการควบคุมการทำงานผ่านแอปพลิเคชันบนมือถือ
Easy Life III เครื่องปั๊มนม Hands-Free จากแบรนด์ไทยอย่าง Attitude Mom ออกแบบเพื่อชีวิตการปั๊มนมของคุณแม่ที่ง่ายขึ้นกว่าเดิมพร้อมการควบคุมการทำงานผ่านแอปพลิเคชันบนมือถือ
โฉมใหม่ S-26 GOLD PRO-C3 สูตรที่พัฒนากว่าสูตรเดิมไปอีกขั้น* ผสมแอลฟา สฟิงโกไมอีลิน และบี แล็กทิส สิ่งดีๆ ที่คุณแม่เลือก
โฉมใหม่ S-26 GOLD PRO-C3 สูตรที่พัฒนากว่าสูตรเดิมไปอีกขั้น* ผสมแอลฟา สฟิงโกไมอีลิน และบี แล็กทิส สิ่งดีๆ ที่คุณแม่เลือก
เทคนิคเลือกขวดนมเด็ก ลดอาการโคลิค ขวดนมสีชา ขวดนมสีใส แบบไหนเหมาะกับลูกน้อย
เทคนิคเลือกขวดนมเด็ก ลดอาการโคลิค ขวดนมสีชา ขวดนมสีใส แบบไหนเหมาะกับลูกน้อย

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

ให้นมลูกกินขนมปังได้ไหม ขนมปังที่แม่ให้นมกินได้ อาหารแบบไหนเหมาะกับ “แม่ให้นม”

กินอะไรบำรุงน้ำนม? รวมอาหารเพิ่มน้ำนมสำหรับแม่หลังคลอด

ทำความรู้จัก เครื่องปั๊มนม ตัวช่วยสำคัญที่ช่วยให้คุณแม่ปั๊มนมเกลี้ยงเต้ามากขึ้น

มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!

Follow us on:
facebook-logo instagram-logo tiktok-logo
img
บทความโดย

จันทนา ชัยมี

  • หน้าแรก
  • /
  • หลังคลอด
  • /
  • แม่ให้นม เต้าไม่คัด ทำไงดี ?
แชร์ :
  • ฉีดยาคุมแบบ3เดือน ผลข้างเคียง มีอะไรบ้าง? อ้วน ดำ ประจำเดือนไม่มา จริงไหม

    ฉีดยาคุมแบบ3เดือน ผลข้างเคียง มีอะไรบ้าง? อ้วน ดำ ประจำเดือนไม่มา จริงไหม

  • นมสำหรับเด็กผ่าคลอดเจนใหม่ สร้างสมองไว เสริมภูมิคุ้มกันแข็งแรง ที่แม่ยุคใหม่เลือก
    บทความจากพันธมิตร

    นมสำหรับเด็กผ่าคลอดเจนใหม่ สร้างสมองไว เสริมภูมิคุ้มกันแข็งแรง ที่แม่ยุคใหม่เลือก

  • คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม แนะ! 6 วิธีฟื้นฟูช่องคลอดให้กระชับ

    คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม แนะ! 6 วิธีฟื้นฟูช่องคลอดให้กระชับ

  • ฉีดยาคุมแบบ3เดือน ผลข้างเคียง มีอะไรบ้าง? อ้วน ดำ ประจำเดือนไม่มา จริงไหม

    ฉีดยาคุมแบบ3เดือน ผลข้างเคียง มีอะไรบ้าง? อ้วน ดำ ประจำเดือนไม่มา จริงไหม

  • นมสำหรับเด็กผ่าคลอดเจนใหม่ สร้างสมองไว เสริมภูมิคุ้มกันแข็งแรง ที่แม่ยุคใหม่เลือก
    บทความจากพันธมิตร

    นมสำหรับเด็กผ่าคลอดเจนใหม่ สร้างสมองไว เสริมภูมิคุ้มกันแข็งแรง ที่แม่ยุคใหม่เลือก

  • คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม แนะ! 6 วิธีฟื้นฟูช่องคลอดให้กระชับ

    คลอดธรรมชาติ ช่องคลอดหลวมไหม แนะ! 6 วิธีฟื้นฟูช่องคลอดให้กระชับ

ลงทะเบียนรับคำแนะนำเรื่องการตั้งครรภ์พัฒนาการลูกในท้องได้ที่นี่
  • เตรียมตัวเป็นผู้ปกครอง
  • พัฒนาการลูก
  • ชีวิตครอบครัว
  • ระยะการตั้งครรภ์
  • โภชนาการ
  • ไลฟ์สไตล์
  • TAP สังคมออนไลน์
  • ติดต่อโฆษณา
  • ติดต่อเรา
  • Influencer Marketing (KOL)
  • มาเข้าร่วมกับเรา


  • Singapore flag Singapore
  • Thailand flag Thailand
  • Indonesia flag Indonesia
  • Philippines flag Philippines
  • Malaysia flag Malaysia
  • Vietnam flag Vietnam
© Copyright theAsianparent 2025. All rights reserved
เกี่ยวกับเรา |ทีม|นโยบายความเป็นส่วนตัว |ข้อกำหนดการใช้ |แผนผังเว็บไซต์
  • เครื่องมือ
  • บทความ
  • ฟีด
  • โพล

เราใช้คุกกี้เพื่อมอบประสบการณ์คอนเทนต์ที่ดีที่สุดให้กับคุณ. เรียนรู้เพิ่มเติมตกลง เข้าใจแล้ว

เราใช้คุกกี้เพื่อมอบประสบการณ์คอนเทนต์ที่ดีที่สุดให้กับคุณ. เรียนรู้เพิ่มเติมตกลง เข้าใจแล้ว