ลูกตัวเล็ก เลี้ยงไม่โต ควรทำอย่างไร?

ลูกตัวเล็ก เลี้ยงไม่โต ควร ทำอย่างไร?

ทำไมลูกของเราตัวเล็กกว่าเด็กวัยเดียวกัน ทำอย่างไรดี

คุณแม่บางท่านที่ลูกตัวเล็กกว่าเด็กในวัยเดียวกัน มักจะเครียดกับปัญหานี้และอาจจะโดนกดดันจากคนรอบข้างถึงความตัวเล็กของลูก หลายครั้งที่คุณแม่พยายามปลอบใจตัวเองว่า ลูกตัวเล็กแต่แข็งแรงก็ยังดีกว่าตัวโตแต่ขี้โรค แต่จนแล้วจนรอดก็ยังเก็บเอาคำพูดของคนรอบข้างมาคิดจนทำให้เครียดอีกอยู่ดี ใช่ไหมคะ.?

เมื่อลูกตัวเล็กเราควรทำอย่างไรดี

1.เรื่องแรกเลยก็คือ อาหาร คุณแม่ส่วนใหญ่มักจะให้ลูกเลิกนมมื้อดึกตามที่คุณหมอเด็กแนะนำ และให้ลูกดื่มนมเป็นเวลา ไม่ใช่ให้ทุกครั้งที่ร้องไห้ เป๊ะตามตำราว่าไว้เลยทีเดียวค่ะ  ซึ่งคุณหมอเชี่ยวชาญเรื่องเด็กตัวเตี้ยให้ความคิดเห็นว่าเป็นเรื่องที่ไม่ควร เพราะเด็กนั้นต้องการโปรตีนมาก ช่วงแรกเกิดนั้นเด็กจะโตเร็วมาก การไปจำกัดอาหารช่วงนี้ จะทำให้เด็กชะงักไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กที่ตัวเล็กมาตั้งแต่อยู่ในครรภ์

2.พอโตที่จะทานอาหารเสริม คุณแม่บางท่านก็เน้นอาหารที่คิดว่ามีประโยชน์ แล้วก็ลดนมลง เพิ่มอาหารหลักมากขึ้น ซึ่งคุณหมอบอกว่า เด็กที่ตัวเตี้ย ตัวเล็กนั้น ต้องให้โปรตีนมาก ๆ โดยเฉพาะนม แป้งนั้นให้ทานได้ แต่ไม่ต้องเน้น ส่วนไขมันที่เราคิดว่าจะช่วยให้ลูกมีน้ำหนักดีขึ้น หมอกลับบอกว่า ของมันมาก ๆ อย่างเบคอนทอดนี่ จะลดการหลั่งของ growth hormone

3.เรื่องของเวลานอน เด็กไม่ควรมีเหงื่อออก เวลาห่มผ้าถ้าเด็กเตะออก ห่มให้ก็เตะออกอีก แสดงว่านอนหลับไม่ลึก แนะนำว่าควรตั้งแอร์ไว้ที่ประมาณ 22-23 องศา เวลาห่มผ้าแล้วลูกไม่ควรเตะออก และต้องไม่มีเหงื่อออกระหว่างนอน ไม่นอนดิ้นไปดิ้นมา แล้วที่สำคัญคือ ควรเข้านอนตั้งแต่ทุ่มครึ่ง growth hormone จะเริ่มหลั่งตั้งแต่ทุ่มนึงไปจนถึงตีสี่ค่ะ ถึงนอนดึกจะตื่นเที่ยงก็ไม่มีประโยชน์

4.การออกกำลังกาย คุณหมอแนะนำว่า การวิ่ง เตะบอล ขี่จักรยานนี่ ดีมาก ๆ นะคะ ดีกว่าว่ายน้ำซะอีก เพราะว่ายน้ำนั้น ยังมีน้ำมาช่วยพยุงน้ำหนัก การให้เด็กได้วิ่งเล่นเยอะ ๆ ได้ใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่อย่างเต็มที่จะช่วยเรื่องการเจริญเติบโตได้ด้วย

คุณแม่พาน้องเมฆ อายุ 2 ปี มาพบหมอเพราะมีคนทักว่าน้องตัวเล็กกว่าเด็กวัยเดียวกันอย่างชัดเจน แม้ว่าจะดูแข็งแรงดี ไม่ค่อยเจ็บป่วย แต่ทานข้าวน้อย ชอบทานแต่นมรสหวาน หมอตรวจร่างกายก็พบว่าน้องเมฆมีน้ำหนักและส่วนสูงที่น้อยกว่าเด็กชายที่อายุเท่ากันจริงๆ มีการเจริญเติบโตช้าในช่วงอายุ 1-2 ปี แต่ไม่มีความผิดปกติอื่นๆ จึงได้แนะนำทางบ้านให้ปรับปรุงเรื่องพฤติกรรมการทานอาหารให้เหมาะสม และตรวจติดตามอาการก็พบว่าดีขึ้นตามลำดับ

ลูกตัวเล็ก เลี้ยงไม่โต ควรทำอย่างไร?

เด็กที่มีภาวะการเจริญเติบโตล่าช้า เลี้ยงไม่โต มีลักษณะอย่างไร?

เด็กที่ตัวเล็กกว่าปกติ เลี้ยงไม่โต (failure to thrive) คือ เด็กที่มีการเจริญเติบโตช้ากว่าค่าเฉลี่ยของเด็กที่อยู่ในวัย เพศ เชื้อชาติเดียวกัน อย่างน้อย 2 เท่า ของค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน เด็กที่มีลักษณะเช่นนี้นอกจากจะมีน้ำหนักน้อยกว่า เด็กในเพศและวัยเดียวกันแล้วก็อาจมีความสูงและเส้นรอบศีรษะน้อยกว่าด้วย นอกจากนั้นยังอาจมีลักษณะของการขาดสารอาหาร คือ ผมร่วง กล้ามเนื้อลีบ หน้าตอบ ติดเชื้อบ่อย และมีพฤติกรรมผิดปกติ เซื่องซึม ไม่สบตา มีพัฒนาการล่าช้าในทุกๆ ด้านได้

สาเหตุใดบ้างที่ทำให้ลูกมีการเจริญเติบโตช้า?

ปัญหาเด็กโตช้า ไม่ทันเพื่อน เลี้ยงไม่โต พบได้บ่อย มีสาเหตุได้ทั้งจากโรคทางร่างกาย และ สาเหตุทางจิตใจ ที่ไม่มีความผิดปกติของร่างกายชัดเจน ซึ่งพบได้บ่อยในเด็กเล็ก อายุน้อยกว่า 5 ปี

สาเหตุที่ทำให้เด็กโตช้า น้ำหนักไม่ค่อยขึ้น ที่เกิดจากโรคทางกายมีได้หลายอย่าง ที่พบได้บ่อยคือ มีระบบย่อยอาหารและการดูดซึมผิดปกติ เช่น กระเพาะอาหารตีบ ลำไส้สั้นผิดปกติ หรือมีโรคที่ร่างกายต้องใช้พลังงานมากกว่าปกติ เช่น โรคหัวใจแต่กำเนิด โรคปอดเรื้อรัง ติดเชื้อ HIV ตั้งแต่แรกเกิด ส่วนสาเหตุทางจิตใจและพฤติกรรมของเด็ก เช่น เด็กที่มีพื้นอารมณ์เป็นเด็กเลี้ยงยาก ทานยาก มีพฤติกรรมการทานอาหารที่ไม่ถูกต้องในเด็กเล็ก รวมทั้งสาเหตุจากคุณพ่อคุณแม่ขาดความรู้ ในเรื่องอาหารที่เหมาะกับลูก หรือมีปัญหาสุขภาพจิตในครอบครัว ทำให้เด็กได้รับอาหารไม่เพียงพอ จึงเลี้ยงไม่โตนั่นเอง

เด็กตัวเล็กเพราะมีการเจริญเติบโตช้าจะมีผลอย่างไร?

เด็กที่ตัวเล็กเพราะมีการเจริญเติบโตช้าจะนำมาซึ่งปัญหาทุพโภชนาการ ขาดสารอาหาร ร่างกายไม่แข็งแรง มีภูมิต้านทานต่ำ และที่สำคัญยังมีผลต่อสมองซึ่งจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วมากในช่วง 3 ขวบปีแรก เพราะการที่เด็กมีการเจริญเติบโตช้าจะมีผลต่อโครงสร้างและหน้าที่การทำงานของระบบประสาทและสมอง ส่งผลต่อพัฒนาการและพฤติกรรมของเด็กในระยะยาวต่อไปได้

หากสงสัยว่าลูกมีการเจริญเติบโตช้าควรทำอย่างไร?

หากคุณพ่อคุณแม่สงสัยว่าลูกตัวเล็ก มีการเจริญเติบโตช้า ควรพาลูกไปพบกุมารแพทย์เพื่อที่คุณหมอจะได้ ตรวจร่างกาย ประเมินการเจริญเติบโตทั้งหมด และหาสาเหตุ ซึ่งเป็นได้ตั้งแต่ตอนที่ลูกยังอยู่ในครรภ์คุณแม่ รวมทั้งตรวจหาสาเหตุจากโรคต่างๆ ที่มีผลต่อการเจริญเติบโต สอบถามประวัติอาหารที่ทานอย่างละเอียด และคุณหมอจะส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการเพิ่มเติม เช่น ตรวจเลือด ปัสสาวะ เอกซเรย์ดูอายุกระดูก และตรวจหาการติดเชื้อต่างๆ

เมื่อทราบสาเหตุแล้วคุณหมอก็จะรักษาที่สาเหตุนั้นๆ และนัดติดตามอาการอย่างต่อเนื่อง เพื่อประเมินการเจริญเติบโต ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง จนกว่าจะปกติ และคุณหมออาจให้วิตามินรวม ธาตุเหล็ก และสังกะสี แก่เด็กบางคนตามข้อบ่งชี้อีกด้วย

เพื่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่ดีของลูก หากสงสัยว่าลูกตัวเล็ก เลี้ยงไม่โต คุณพ่อคุณแม่ควรปรึกษากุมารแพทย์นะคะ

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

ลูกตัวเล็ก อยากให้ลูกอ้วนทำไงดี?

ลูกนอนดึก เสี่ยงตัวเตี้ย เพราะขาดโกรทฮอร์โมน

https://www.maerakluke.com/topics/3578