“กลไกการหลั่งน้ำนม” ที่คุณแม่ป้ายแดงควรรู้
คุณแม่ป้ายแดงท้องแรก หลังคลอดลูกมาแทบทำอะไรไม่ถูกกันเลยใช่ไหมคะ ระหว่างพักฟื้นที่จะรอเจอหน้าลูก บางโรงพยาบาล อาจจะมีพยาบาลมาแนะนำและให้คุณแม่เตรียมพร้อมกับการให้นมมื้อแรกของลูก ที่คุณแม่ก็ยังไม่รู้ตัวเลยว่าจะมีน้ำนมไหลออกมาให้ลูกดูดในครั้งแรกนี้หรือเปล่า มาทำความเข้าใจเรื่อง “กลไกการหลั่งน้ำนม” กันหน่อยไหมคะ
คุณแม่ที่มีลูกคนแรกอาจจะเคอะ ๆ เขิน ๆ ทำอะไรไม่ถูกกับการให้นมลูกครั้งแรก และคงมีข้อสงสัยว่าน้ำนมลูกจะไหลออกมาได้อย่างไร แต่กลับคุณแม่บางคนน้ำนมอาจจะมีน้ำนมไหลออกมาตั้งแต่ก่อนให้ลูกได้ดูดก็ได้ ซึ่งดิเอเชี่ยนพาเร้นท์จะชวนคุณแม่ ๆ มาทำความเข้าใจกับ “กลไกการหลั่งน้ำนม” ของแม่กันค่ะ
กลไกการหลั่งน้ำนม หรือ Let-down Reflex เป็นกระบวนการที่ทำให้ร่างกายหลั่งน้ำนมออกมา คุณแม่บางท่านอาจจะรู้สึกจี๊ด ๆ ที่เต้านมก่อนที่น้ำนมจะพุ่งออกมา ซึ่งการรู้สึกเจ็บจี๊ดจะเป็นจุดที่ระดับฮอร์โมนสูงสุด คือตอนที่ลูกเริ่มดูดนมแม่ครั้งแรก พอจับจังหวะดูดนมแม่ได้ถูกต้อง ก็จะเริ่มดูดถี่ ๆ เพราะความหิว และน้ำนมก็จะพุ่งเข้าปากลูก และจะดูดเรื่อย ๆ จนคุณแม่เริ่มเจ็บเต้า ก็ควรสลับเต้าให้ลูกได้ดูด สำหรับคุณแม่ที่มีน้ำนมเยอะ จะสังเกตได้ว่าเมื่อลูกดูดนมข้างหนึ่งแล้ว น้ำนมนมอีกข้างก็ไหลออกมาเอง
แต่ในกรณีที่คุณแม่ห่างจากการให้นมลูก การกระตุ้นจะลดลง กลไกการหลั่งน้ำนมไม่ทำงาน น้ำนมที่ไหลก็จะลดน้อยลง หรือปั๊มน้ำนมไม่ออก หากลูกไม่ได้ดูดหรือไม่ได้มีการปั๊มน้ำนมออกฮอร์โมนจะลดต่ำลงเรื่อย ๆ การสร้างน้ำนมของร่างกายจะลดน้อยลง ดังนั้นจึงควรมีการดูดกระตุ้นเพื่อนำน้ำนมออกทุก 2-3 ชม. เป็นการกระตุ้นกลไลการหลั่งของน้ำนมให้ทำงาน
“กลไกการหลั่งน้ำนม” ที่คุณแม่ป้ายแดงควรรู้
- การดูดที่มีประสิทธิภาพของลูก เป็นตัวกระตุ้นกลไกการหลั่งน้ำนมที่ดีที่สุด
- ช่วงหลังคลอดใหม่ ๆ ฮอร์โมนโปรแล็คติน Prolactin ที่ทำหน้าที่สร้างน้ำนมไว้ในเต้าจะสูงมาก ทำให้กลไกการหลั่งน้ำนมทำงานได้ดี ส่วนฮฮร์โมนอ๊อกซิโตซิน Oxytocin จะทำหน้าบีบน้ำนมให้ไหลออกมาจากเต้า ทำให้คุณแม่รู้สึกเจ็บจี๊ดขึ้นมานั่นเอง
- กลไกการหลั่งน้ำนมจะทำงานได้ทันที สำหรับคุณแม่ป้ายแดงหรือคุณแม่ที่ยังไม่ชำนาญ สามารถหัดกระตุ้นน้ำนมได้ด้วยการใช้มือนวดคลึงหัวนมเบา ๆ อย่าเพิ่งไปเครียดว่าน้ำนมมีน้อย ฝึกบ่อย ๆ ก็จะรู้จังหวะ เพราะยิ่งเครียดและความกังวล จะทำให้กลไกการหลั่งน้ำนมไม่ทำงาน น้ำนมยิ่งไหลน้อยนะคะ
- วิธีช่วยในการกระตุ้นกลไกการหลั่งน้ำนมที่ง่ายที่สุด คือ การให้ลูกช่วยดูด ห้ลูกดูดจากเต้าข้างนึง แล้วปั๊มอีกข้างนึงไปพร้อม ๆ กัน เพราะเวลาที่ลูกดูดนั้น กลไกการหลั่งน้ำนมจะทำงานได้ดี และพิสูจน์ได้ว่าคุณแม่มีความรักต่อลูกมาก บางคนแค่นึกถึงลูกน้ำนมก็พุ่งไหลได้
- การกระตุ้นกลไกการหลั่งน้ำนมก่อนการปั๊มนม อย่างเช่น การนวดหลังไหล่ และเต้านม หรือการประคบอุ่นที่เต้านม หรือดื่มเครื่องดื่มอุ่นๆ ช่วยกระตุ้นกลไกการหลั่งน้ำนมได้ดี ช่วยให้ปั๊มนมได้ง่ายและเร็วขึ้น ในขณะปั๊มนมก็สามารถกิจกรรมง่าย ๆ ที่ชอบไปด้วย เช่น นั่งดูทีวี หรือเล่นเฟซบุ๊ก ฟังเพลง คิดถึงลูก พยายามทำให้อารมณ์ดี ๆ มีความสุขกับการปั๊มนม เพื่อน้ำนมจะได้ไหลเยอะ ๆ
ที่มา :
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
สูตรเด็ดเพิ่มน้ำนมแม่ทำได้ไม่ยาก
ทำจี๊ด!!ช่วยแม่กระตุ้นน้ำนมไหลมาเทมา
