คุณพ่อคุณแม่หลาย ๆ บ้านมีลูกหลายคน ซึ่งเด็ก ๆ แต่ละคน ก็คงมีนิสัย ความคิด หรือการใช้ชีวิตที่แตกต่างกันออกไป ทีนี้ ตัวเด็ก ๆ เองก็อาจจะโดนญาติ ๆ คนข้างบ้าน หรือคุณพ่อคุณแม่ นำมาพูดเปรียบเทียบกันอยู่บ่อย ๆ หรืออาจจะเอาเด็กไปเปรียบกับคนนู้นทีคนนี้ที แต่รู้หรือเปล่า ว่านั่นอาจไม่ใช่สิ่งที่ดี เพราะอาจสร้างความบาดหมาง และสร้างแผลในจิตใจเด็ก ๆ ได้โดยที่ไม่รู้ตัว ในบทความนี้ เราจะมาเล่าให้ฟัง ว่าทำไมคุณพ่อคุณแม่ จึงไม่ควรนำลูกไปเปรียบเทียบกับคนอื่น ๆ
ประเด็นการเปรียบเทียบเด็ก ที่เกิดขึ้นในบ้านเรา
แม้ว่าเด็กหลาย ๆ คน จะถูกเลี้ยงดูในสภาพแวดล้อมที่คล้ายกัน หรือมีพ่อแม่คนเดียวกันก็ไม่ได้หมายความว่าเด็ก ๆ จะต้องสนใจในสิ่งเดียวกัน นิสัยเหมือนกัน หรือถนัดในสิ่งเดียวกัน เพราะปัจจัยอื่น ๆ อย่างการคบเพื่อน สิ่งที่เรียนรู้มาจากโรงเรียน ความชอบ หรือการเสพสื่อตามช่องทางออนไลน์ ล้วนมีผลต่อนิสัยและความคิดของเด็กทั้งนั้น แต่ก็อาจจะมีใครหลาย ๆ ชอบนำลูกคนเล็กและคนโตมาเปรียบเทียบกัน หรือนำลูกตัวเองไปเปรียบเทียบกับลูกคนข้างบ้าน อยากให้ลูกเรียนเก่ง ทำตัวเหมือนคนลูกคนอื่น ชมลูกคนอื่นต่อหน้าลูกตัวเอง ด่าลูกตัวเองไปต่าง ๆ นา ๆ ยกตัวอย่างลูกคนข้างบ้านมาข่ม ซึ่งการทำเช่นนี้ อาจทำให้เด็กมี self-esteem ต่ำ ทำให้เด็กรู้สึกว่าตัวด้อยกว่าคนอื่น ไม่มีค่า มิหนำซ้ำยังอาจทำให้เด็กก้าวร้าว ต่อต้านพ่อแม่ด้วยได้
จริง ๆ ก็เป็นเรื่องที่เข้าใจได้ ที่คุณพ่อคุณแม่อยากจะเห็นลูกเติบโตมาเด็กที่ดี และสมบูรณ์แบบในสายตาของคนอื่น ๆ แต่ก็ควรนึกถึงจิตใจของเด็ก ๆ ด้วย เพราะมีวิธีตั้งมากมาย ที่ช่วยให้เด็กเก่งขึ้น หรือมีทักษะที่ดีขึ้น โดยที่ไม่ต้องเอาลูก ๆ เปรียบเทียบกับคนอื่น อย่างในวงการบันเทิงบ้านเราเอง ก็มีพี่น้องคนดังอย่างยิปโซและยิปซี ที่เคยออกมาให้สัมภาษณ์ ว่าเคยถูกพ่อแม่และคนอื่น ๆ นำไปพูดเปรียบเทียบกันบ่อย ๆ จนทำให้อึดอัดใจ น้อยใจ กดดัน และไม่ค่อยสนิทกันเมื่อตอนยังเป็นเด็ก แต่ก็นับว่าโชคดี ที่ทั้งสองคนได้หันมาปรับความเข้าใจกันเมื่อโตขึ้น ทำให้เข้าใจกันมากขึ้น และก้าวผ่านเรื่องพวกนั้นมาได้
บทความที่เกี่ยวข้อง : เปรียบเทียบลูกกับคนอื่น ความผิดพลาดของพ่อแม่ที่ทำให้ลูกกลายเป็นเด็กมีปัญหา
ยิปโซ ยิปซี คู่พี่น้องคนดัง ที่คนมักเอาไปเปรียบเทียบกันบ่อย ๆ (ภาพจากไทยรัฐ) เราควร หยุดเปรียบเทียบลูก เพื่อไม่ให้เด็กรู้สึกแย่ และน้อยใจ
เปรียบเทียบเด็กมาก ๆ ส่งผลเสียยังไง
การเอาลูกตัวเองไปเปรียบเทียบกับคนนู้นทีคนนี้ที อาจส่งผลกระทบดังต่อไปนี้
- ลูกจะรู้สึกแย่กับตัวเอง คำพูดของผู้ใหญ่เปรียบเสมือนกระจกที่สะท้อนกลับ หากเด็กได้ฟังสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่พูดทุกวัน เขาก็จะรู้สึกว่าตนเองเป็นเด็กไม่ดี ไม่มีความสามารถเหมือนคนอื่น ๆ จนเขาอาจรู้สึกว่าตัวเองด้อยค่า มองไม่เห็นคุณค่าในตนเอง ไม่กล้าแสดงออก ไม่มั่นใจในตนเอง พอนานวันเข้า เขาก็อาจจะไม่กล้าลงมือทำอะไรเลยเพราะขาดความมั่นใจในตัวเอง
- ลูกจะรู้สึกโกรธ อิจฉา และอาจแสดงพฤติกรรมต่อต้านพ่อแม่ มีเด็กจำนวนน้อย ที่นึกอยากจะฮึดสู้หลังจากตัวเองโดนเปรียบเทียบกับเด็กคนอื่น เพราะเด็กส่วนใหญ่ มักจะทำในสิ่งที่ตรงกันข้าม เพื่อประชดผู้ใหญ่ และเพื่อให้ตัวเองรู้สึกสะใจ ซึ่งนี่ อาจนำไปสู่ความขัดแย้งภายในครอบครัวได้
บทความที่เกี่ยวข้อง : ลูกงอแงตอนกลางคืน ลูกร้องไม่หยุด จะมีวิธีแก้ลูกร้องกวนกลางคืนอย่างไร
หยุดเปรียบเทียบลูก ไม่ควรเปรียบเทียบเด็ก ๆ กับพี่น้องตัวเอง เพราะอาจทำให้เด็กน้อยใจ กลายเป็นคนก้าวร้าวได้ (รูปโดย pressfoto จาก freepik.com)
สิ่งที่พ่อแม่ควรทำเพื่อกระตุ้นลูก
เป็นเรื่องดีที่คุณพ่อคุณแม่อยากจะให้เด็กมีพฤติกรรมที่น่ารัก และเรียนเก่งบ้าง แต่ก็ยังมีอีกหลาย ๆ วิธีที่ช่วยกระตุ้นเด็กได้ โดยที่ไม่ต้องพูดจาทำร้ายจิตใจเด็ก หรือนำเด็กไปเปรียบเทียบกับใคร เพราะคำพูดบางคำพูด อาจบาดลึกลงไปในหัวใจของเด็ก ๆ โดยที่คุณพ่อคุณแม่ไม่รู้ตัว หากคุณพ่อคุณแม่ต้องการกระตุ้นเด็ก ๆ เพื่อเพิ่มศักยภาพและความสามารถของเขา อาจทำได้ด้วยวิธีต่อไปนี้
- ลองหาดูว่าลูกของเราถนัดและเก่งด้านไหนเป็นพิเศษ เมื่อรู้แล้ว ก็ควรให้โอกาสเด็กได้แสดงออกอย่างเต็มที่ หรือช่วยหาคอร์สเรียนเพื่อเพิ่มทักษะให้กับเด็ก
- หากเห็นว่าลูกยังไม่ถนัดหรือยังไม่เก่งอะไร ให้ยื่นมือเข้าไปช่วยลูก ฝึกฝนไปพร้อมกับเด็ก ๆ โดยใช้คำพูดที่เหมาะสม และค่อย ๆ อธิบายว่าลูกควรปรับปรุงตรงไหนบ้าง และเพราะอะไรควรปรับปรุง
- สอนให้เด็กมีความภาคภูมิใจในตัวเอง และไม่นำตัวเองไปเปรียบเทียบกับใคร
- สอนให้ลูก ๆ รู้จักสร้างแรงบันดาลใจอยู่เสมอ เพื่อให้มีไอเดียหรือความคิดใหม่ ๆ
- หมั่นพูดให้กำลังใจลูก แม้ว่าลูกจะกำลังทำเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ เพราะถ้าเขาได้รับคำชม เขาก็จะยิ่งมีแรงฮึดสู้ทำสิ่งนั้น ๆ ต่อไป
แค่คำพูดเล็ก ๆ น้อย ๆ ของพ่อแม่ ก็สามารถเปลี่ยนแปลงความคิดและทัศนคติของลูกน้อยได้แล้วค่ะ หากเรารักและหวังดีกับลูกจริง ๆ ก็ควรรักในสิ่งที่ลูกเป็น ไม่ควรบังคับให้เขาเป็นเหมือนคนอื่น เด็กทุกคนล้วนมีความสามารถ และมีความพิเศษที่แตกต่างกันนะคะ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ :
ดื้อต่อต้าน โรคพฤติกรรมดื้อต่อต้าน หากลูกเกิน 3 ขวบแล้วยังเป็นอย่างนี้ ใช่เลย!
เห็นลูกดื้ออย่าเพิ่งดุอย่าเพิ่งด่า วิจัยบอกว่าเด็กดื้อจะประสบความสำเร็จมากกว่าเมื่อโตขึ้น
วิธีเลี้ยงเด็กยุคใหม่ พ่อแม่ต้องทำไงไม่ให้ลูกกลายเป็นเด็กดื้อด้าน..ไม่รู้จักโต
ที่มา: 1 , 2 , 3
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
