ลูกเดินช้า เมื่อไหร่ต้องกังวล?
ลูกน้อยของเราจะเดินได้ตอนอายุเท่าไหร่นะ? และคุณพ่อคุณแม่จะช่วยฝึกการเดินให้ลูกได้อย่างไรบ้าง? อ่านบทความจากคุณหมอเสาวภา พรจินดารักษ์ ได้ที่นี่ค่ะ
ลูกเดินช้า เมื่อไหร่ต้องกังวล?
พ่อแม่หลายท่านมาปรึกษาหมอ เพราะกังวลใจเมื่อเห็นลูกไม่ยอมเดินเหมือนเด็กคนอื่นๆ
เป็นห่วงว่าลูกอาจมีพัฒนาการที่ผิดปกติ
เป็นปกติธรรมดามากค่ะที่คนเป็นพ่อแม่จะห่วงลูก แต่บางครั้งพ่อแม่ก็อาจกังวลใจมากเกินไป...
หมอจึงขอให้คุณพ่อคุณแม่สังเกตุพัฒนาการด้านการเดินของลูกตามลำดับขั้นตอนตามนี้นะคะ
- ช่วงอายุ 3- 4 เดือน ในท่านอนคว่ำ เด็กใช้แขนยันตัวเองหน้าอกพ้นพื้นได้เล็กน้อย เป็นการฝึกกล้ามเนื้อลำตัวให้แข็งแรงเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการนั่งและยืนต่อไปช่วงอายุ 5 เดือน เด็กจะถีบตัวขึ้น-ลงบนพื้น เวลาที่คุณแม่ประคองลำตัวไว้ เป็นการฝึกกล้ามเนื้อขาให้แข็งแรง
- ช่วงอายุ 6 ถึง 10 เดือน เด็กเรียนรู้การนั่งเองโดยไม่ล้ม และคลานได้ เป็นการฝึกระบบการทรงตัวของร่างกายและฝึกการเคลื่อนไหวที่ต้องประสานกันทั้งซ้ายและขวาของแขนขา
- ช่วงอายุ 9 ถึง 15 เดือน เด็กจะเหนี่ยวตัวเองขึ้นยืน และเริ่มตั้งไข่ ก่อนที่จะก้าวเดินออกไปข้างหน้าด้วยตัวเอง
- ช่วงอายุ 14 ถึง 15 เดือน เด็กจะเดินได้เองโดยใช้เวลาขวบปีแรกฝึกฝนกล้ามเนื้อและระบบการทรงตัวมาก่อน
สิ่งแวดล้อมรอบตัวลูกก็มีผลต่อพัฒนาการ ดังนี้
- พื้นบ้านบริเวณที่ลูกหัดเดิน ควรปูด้วยแผ่นรองคลานเพื่อสร้างความมั่นใจให้กับเด็ก กรณีที่ล้มลง
- การแต่งกายของลูก แนะนำให้ใส่เสื้อผ้าสบายๆ เปิดโล่งบริเวณฝ่าเท้า ไม่แน่นำให้ใส่ชุดที่คลุมเท้าหรือใส่รองเท้า เพราะเท้าเปล่าจะกระตุ้นให้ลูกทรงตัวและเคลื่อนไหวร่างกายดีกว่า
- ผ้าอ้อมสำเร็จรูป ควรเลือกผ้าอ้อมสำเร็จรูป แผ่นบาง ที่ช่วยซึมซับได้ดี ไม่ควรหนาตุงจนขัดขวางการเคลื่อนไหวของลูก
พ่อแม่ จะฝึกลูกเดินอย่างไรดี
- เปิดโอกาสให้ลูกได้พัฒนากล้ามเนื้อที่สนันสนุนการเดิน และระบบการทรงตัวในช่วงขวบปีแรก ตามที่เขียนเบื้องต้น
- บริหารร่างกายลูกในท่าที่ช่วยเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อขา เพื่อให้ลูกก้าวเดินได้อย่างมั่งคง
- หากลูกติดขัด พ่อแม่อย่ารีบร้อนเข้าไปอุ้มทันที แต่ควรแสดงให้ลูกเห็นว่าจะแก้ปัญหาอย่างไร เช่น ลูกเหนี่ยวตัวขึ้นยืนได้แล้ว แต่ติดขัดในช่วงที่จะนั่งลง ส่งเสียงเรียกแม่ คุณแม่ควรจับข้อเข่าของลูกให้งอลงเล็กน้อย เพื่อไม่ให้ลูกก้นจ้ำเบ้า ลูกก็จะย่อลงได้ และให้ลูกลองทำเองในครั้งต่อไป
- กระตุ้นให้ลูกยืนตั้งไข่ให้นานมากขึ้น หากลูกปฏิเสธ ให้ดึงความสนใจมายังของเล่นตรงหน้า หรือใช้วิธีร้องเพลงเพื่อให้ลูกจดจ่อกับสีหน้าและรอยยิ้มของพ่อแม่แทนก็ได้
กระตุ้นให้ลูกก้าวเท้าเดินออกมา โดยวิธีดังต่อไปนี้
- พ่อแม่ยืนตรงข้ามกับลูกแล้วจับมือทั้งสองข้างลูกไว้ ค่อยๆถอยหลังทีละเล็กละน้อย ลูกจะค่อยๆก้าวเท้าออกมาข้างหน้า หากลูกปฏิเสธ ให้พ่อแม่ร้องเพลงหรือสื่อสารกับลูก เพื่อให้ลูกจดจ่อรอยยิ้มของพ่อแม่แทน
- ใช้อุปกรณ์ช่วยเดินที่มีหลักการเหมือนพ่อแม่พาเดินตามคำแนะนำแรก
- ไม่แนะนำให้ใช้รถหัดเดินเด็ดขาด เพราะนอกจากไม่ช่วยให้ระบบการทรงตัวและการเคลื่อนไหวของร่างกายพัฒนาไปตามปกติแล้ว ยังทำให้เกิดอุบัติเหตุมากขึ้นด้วย
- เรามักจะเห็นเด็กเดินได้เองในช่วงอายุ 1 ปี แต่หากบ้านไหนที่ลูกยังไม่เดิน ก็ไม่ต้องกังวลใจ เพราะยังอยู่ในช่วงพัฒนาการปกติ ขอให้กระตุ้นการเดินลูกตามคำแนะนำข้างต้น
- อย่างไรก็ตาม หากลูกอายุ 15 เดือนขึ้นไปแล้ว และยังไม่ปล่อยมือเดินเอง หมอแนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อประเมินพัฒนาการนะคะ
#หมอเสาวภาเลี้ยงลูกเชิงบวก
ขอบคุณบทความจาก
พญ. เสาวภา พรจินดารักษ์
