ดูแลอย่างไรเมื่อลูกเป็นโรคลมชัก

เรื่องน่ารู้ : โรคลมชัก (Epilepsy)

พ.ญ.พวงทอง  บุณยธรรมา  กุมารแพทย์  โรงพยาบาลเซนต์หลุยส์  กล่าวถึง โรคลมชัก ไว้ว่า  ประเทศไทยมีผู้เป็นโรคลมชัก  พบว่า ประชากรจำนวน  100 คน จะพบโรคลมชักประมาณ 1-2 คน แต่ถ้าเป็นผู้ป่วยเด็ก พบว่า  เด็ก 14 คน มี 1 คน ที่เคยมีอาการชักอย่างน้อย 1 ครั้ง ในชีวิต

โรคลมชัก  (Epilepsy)  คือ  ภาวะที่สมองทำงานผิดปกติชั่วขณะ  และมีแนวโน้มที่จะเป็นซ้ำ ๆ ได้บ่อย  อาการแสดงขณะชัก ขึ้นอยู่กับบริเวณสมองที่ทำงานมากผิดปกติว่า   เป็นส่วนที่ควบคุมการทำงานของสมองส่วนใดของร่างกาย  เช่น  การเกร็งกระตุกของกล้ามเนื้อ การเห็นภาพผิดปกติ การได้กลิ่นผิดปกติที่เป็นชั่วครู่   ส่วนใหญ่อาการชักจะเกิดขึ้นเพียงชั่วขณะ  หลังจากการชักแล้ว  เด็กจะมีอาการอ่อนเพลียมาก

คุณหมอ กล่าวว่า  โรคลมชักในเด็กส่วนใหญ่หากได้รับการรักษาแต่เนิ่น ๆ และถูกวิธี สามารถรักษาให้หายได้

1. โรคลมชักแบ่งออกเป็น ชนิดชักทั้งสมอง (generalized seizure)

2. ชักเฉพาะบางส่วนของสมอง (partial seizure) แบ่งตามบริเวณของสมองที่มีการทำงานผิดปกติขณะชัก

สาเหตุ

พญ.ณัฐลดา ลิโมทัย  อายุรแพทย์ระบบประสาท โรงพยาบาลเวชธานี  กล่าวถึง สาเหตุของโรคลมชักนั้นยังไม่ชัดเจน แต่ส่วนหนึ่งพบว่ามีสาเหตุจากกรรมพันธุ์ รวมถึงการที่สมองเคยได้รับอันตรายต่าง ๆ มาก่อน เช่น ภาวะขาดออกซิเจนขณะคลอด อุบัติเหตุที่กระทบกระเทือนสมอง เนื้องอกในสมอง หลอดเลือดสมองผิดปกติ การติดเชื้อของระบบประสาท ความผิดปกติทางสมองมาตั้งแต่กำเนิด โดยผู้ป่วยที่เป็นโรคลมชักจากสาเหตุเหล่านี้ อาจจะมีพัฒนาการด้านร่างกายและสมองผิดปกติร่วมด้วย

การวินิจฉัยโรคลมชัก

อาศัยจากสังเกตอาการผิดปกติ  ซึ่งจะเกิดขึ้นชั่วขณะร่วมกับการตรวจคลื่นไฟฟ้าสมอง (EEG)  ทำให้สามารถวินิจฉัยได้อย่างแน่นอน  ในบางรายอาจต้องมีการตรวจโดยวิธีพิเศษ  เช่น  CT-SCAN, MRI ขึ้นอยู่กับคุณหมอพิจารณาค่ะ

การปฏิบัติเมื่อรับการรักษาโรคลมชัก

1. คุณแม่ต้องให้ลูกทานยากันชักตามคำแนะนำของคุณหมอทุกวันอย่างสม่ำเสมอ

2. ทานยากันชักตามเวลาที่แนะนำ

3. สังเกตอาการข้างเคียงของยากันชัก ถ้ามีตามคำแนะนำของคุณหมอ หากมีอาการข้างเคียงต้องรีบปรึกษาคุณหมอโดยด่วน และห้ามหยุดยาเองเด็ดขาด  อาจเกิดอาการชักจากการขาดยาได้

4. คุณแม่ควรจดบันทึกลักษณะอาการชักทุกครั้งที่มี ตลอดจนวันและเวลาที่มีอาการชัก เพื่อเป็นประโยชน์ต่อคุณหมอในการปรับยารักษาอาการชัก  หรือช่วงเวลาที่จะให้ยาแก่ผู้ป่วย

5. หลีกเลี่ยงอาการที่เสี่ยงต่อการชักซ้ำ เช่น อดนอน  เล่นหรือออกกำลังกายหักโหมมาก,  พักผ่อนไม่เพียงพอ,  ขาดยากันชัก, การเล่นเกมคอมพิวเตอร์  และการอดอาหาร  เป็นต้น

การปฐมพยาบาลขั้นพื้นฐานหากมีอาการชัก

1. คุณแม่ต้องตั้งสติให้ดีก่อนนะคะ หลังจากนั้นจับลูกนอนตะแคงบนพื้นราบ ที่ไม่มีของแข็งเพราะอาจกระแทกตัวลูกทำให้เกิดอันตรายได้

2. ใช้ลูกสูบยางแดงดูดน้ำลาย เสมหะออกจากปากเพื่อให้ทางเดินหายใจโล่ง

3. ห้ามเอาช้อนหรือไม้กดลิ้นงัดปากขณะลูกชัก เพราะอาจทำให้ให้ฟันหักได้ ที่สำคัญเศษฟันอาจจะหลุดลงไปในหลอดลมทำให้หายใจไม่ออก

4. ไม่ควรจับยึดตัวลูกขณะกำลังชัก   หรือพยายามฝืนอาการชักเพราะอาจเกิดอันตรายได้ เช่น ไหล่หลุด แขนหัก  เป็นต้น

5. ถ้าลูกมีอาการชักอยู่นานจะหยุดหายใจ และริมฝีปากเขียว ควรทำการช่วยหายใจ ด้วยวิธีการเป่าปาก

6. อาการชักส่วนใหญ่เกิดขึ้นไม่นานเกิน 3 นาที โอกาสที่จะก่อให้เกิดอันตรายถาวรต่อสมองมีน้อยมาก แต่ถ้าลูกมีอาการชักแต่ละครั้งแล้วสติไม่คืนกลับสู่ภาวะปกติต้องปรึกษาคุณหมอโดยด่วนเพราะอาจมีปัญหาทางด้านระบบประสาทได้

หากลูกมีอาการชัก  สามารถปฏิบัติตามคำแนะนำที่คุณหมอให้ไว้ตามบทความนี้ได้นะคะ  ที่สำคัญห้ามลืมทานยาหรือหยุดยาเองเด็ดขาด ขอเป็นกำลังใจให้คุณพ่อคุณแม่นะคะ

ร่วมบอกเล่าและแชร์ประสบการณ์ในช่วงตั้งครรภ์   คลอดบุตร รวมถึงการเลี้ยงดูทารกน้อย  เพื่อเป็นประโยชน์ต่อครอบครัวอื่น ๆ กันนะคะ  หากมีคำถามหรือข้อสงสัย ทางทีมงานจะหาคำตอบมาให้คุณ

อ้างอิงข้อมูลจาก

แผ่นพับ “โรคลมชัก...ในเด็ก” แผนกกุมารเวช  โรงพยาบาลเซนต์หลุยส์

Credit ภาพ : http://www.pathfindersforautism.org, http://www.slideshare.net

บทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

ข่าวดี! มีหน่วยงานยื่นมือช่วยเหลือน้องไอซ์ ป่วยลมชักแล้ว!!

แม่ร้องเรียนบริษัทขนส่ง หลังไม่ยอมให้บริการลูกสาวเพราะป่วยเป็นโรคลมชัก