เป็นเรื่องธรรมดา ที่คนเราจะเจ็บป่วย ไม่เว้นแม้กระทั่งในช่วงที่ท้องไปจนถึงหลังคลอด อาจจะมีคุณแม่ให้นมบางคน ที่ป่วยบ่อย ๆ ซึ่งสิ่งแรกที่คนเรามักทำในตอนที่ป่วย คือ การซื้อยาลดไข้กินเอง อย่างไรก็ตาม หากให้นมลูกอยู่ ไม่ควรซื้อยากินเองสุ่มสี่สุ่มห้า เพราะยาบางตัว สามารถส่งต่อผ่านน้ำนม และทำอันตรายต่อเด็กทารกได้ รวมทั้งยาบางชนิด อาจทำให้คุณแม่มีปริมาณน้ำนมลดลง วันนี้เราจะมาเล่าให้ฟังว่า ยาต้องห้ามสำหรับแม่ให้นมลูก มีอะไรบ้าง ในช่วงนี้ คุณแม่ต้องดูแลตัวเองอย่างไร
ยาต้องห้ามสำหรับแม่ให้นมลูก มีอะไรบ้าง
นพ. วรณัฐ ปกณ์รัตน์ แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป ได้แนะนำให้คุณแม่ที่กำลังให้นมลูก หลีกเลี่ยงการรับประทานยาดังต่อไปนี้
- ยาแอสไพริน (Aspirin) ที่มีฤทธิ์ต้านเกล็ดเลือด
- ยาวอร์ฟาริน (Warfarin) ที่มีฤทธิ์ต้านลิ่มเลือด
- ยาปฏิชีวนะบางชนิด เช่น ยาคลอแรมเฟนนิคอล (Chloramphenicol) ยากลุ่มเตตร้าไซคลิน (Tetracycline) ยากลุ่มฟลูออโรควิโนโลน (Fluoroquinolone) ยาไนโตรฟูแรนโทอิน (Nitrofurantoin) ยาเมโทรนิดาโซล (Metronidazole) และ ยาซัลฟาไพริดีน (Sulfapyridine) เป็นต้น
- ยาต้านหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Antiarrhythmics) เช่น ยาอะมิโอดาโรน (Amiodarone) เป็นต้น
- ยาแก้ไมเกรน ในกลุ่มเออร์กอตทามีน (Ergotamine)
- ยากันชัก เช่น ยาลาโมทริจีน (Lamotrigine) และ ยาเฟนนิบาร์บิทอล (Phenobarbital) เป็นต้น
- ยานอนหลับหรือยาคลายวิตกกังวลไดอะซีแพม (Diazepam)
- ยาต้านเศร้า (Antidepressants) ทุกประเภท
- ยาต้านอาการทางจิต (Antipsychotic) ทุกประเภท
- ยาที่อยู่ในกลุ่มคอร์ทิโคสเตียรอยด์ (Corticosteroids)
- ยาลดความดันบางชนิด เช่น ยาอะเซบูโทลอล (Acebutolol) เป็นต้น
- ยาคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen)
นอกจากนี้ คุณแม่อาจต้องเลี่ยงการรับประทานยาคลอเฟนิรามีน (Chlorpheniramine) ซึ่งเป็นยารักษาอาการแพ้ต่าง ๆ ด้วย เพราะยาชนิดนี้ จะออกฤทธิ์กดโปรแลคติน ซึ่งส่งผลให้น้ำนมแม่ลดลง และก็ควรงดทานยาเคมีบำบัดชนิดต่าง ๆ ที่ใช้รักษาโรคมะเร็ง เพราะยาเหล่านี้ อาจกดภูมิคุ้มกันลูกได้ ทั้งนี้ หากคุณแม่กำลังทานยาในกลุ่มวิตามินเอเพื่อรักษาสิวอยู่ ก็ควรงดด้วยเช่นกัน เพราะหากลูกได้รับยาดังกล่าวผ่านทางน้ำนมนาน ๆ อาจทำให้ตับของลูกมีปัญหาได้ในอนาคต
บทความที่น่าสนใจ : คนท้องกินยานอนหลับได้ไหม ยาคลายเครียด สำหรับคนท้อง กินได้ไหม วิธีทำให้แม่ท้องหลับง่าย
ยาทั้งหมดในข้างต้นนี้ เมื่อกินแล้วจะให้ผลข้างเคียงที่ต่างกัน และส่งต่อผ่านน้ำนมได้ ยาแอสไพริน (Aspirin) อาจทำให้เลือดเด็กแข็งตัวช้าและเป็นกรด ในขณะที่ยารักษาอาการไมเกรนกลุ่มเออร์กอตทามีน (Ergotamine) ก็สามารถทำให้เด็กคลื่นไส้ อาเจียน หรือชักได้ อย่างไรก็ตาม หากคุณแม่จำเป็นต้องทานยาเหล่านี้จริง ๆ ก็ควรงดให้นมลูกไปก่อน และก็ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้งที่จะรับประทานยาชนิดใดก็ตาม
แม่ให้นมใช้ยาทาได้ไหม เป็นอันตรายหรือเปล่า
คุณหมอวรณัฐแนะนำต่อว่า ยาทาทั่ว ๆ ไปนั้น โดยปกติแล้ว จะไม่ส่งต่อผ่านน้ำนมแม่ ดังนั้น คุณแม่จึงสามารถใช้ได้ตามปกติ เพราะยาจะซึมผ่านบริเวณผิวหนัง และแทบจะไม่ซึมเข้ากระแสเลือด อย่างไรก็ตาม ไม่ควรทายาที่หัวนมเด็ดขาด เพราะเด็กอาจกินยาเข้าไป จนส่งผลเสียต่อสุขภาพเด็กได้ในอนาคต
แม่ให้นม สามารถทานยาพร้อมอาหารอื่น ๆ ได้ไหม
เมื่อต้องรับประทานยา ก็ควรทานคู่กับน้ำเปล่าจะดีที่สุด หากคุณแม่รับประทานยาคู่กับอาหาร สารอาหารบางชนิด อาจทำให้ยาดูดซึมได้ไม่ดีพอ หรือทำให้ร่างกายได้รับยาน้อยลง นอกจากนี้ เครื่องดื่มประเภทกรดอย่างน้ำส้มและน้ำมะนาว ก็อาจทำให้ประสิทธิภาพของยาลดลงได้ หากคุณแม่ชอบทานยาคู่กับเครื่องดื่มเหล่านี้ ก็ขอให้หยุดไปก่อนและหันมารับประทานยากับน้ำเปล่าแทน
บทความที่น่าสนใจ : คนท้องกินยาอะไรได้บ้าง ป่วยแล้วต้องทำยังไง กินยาอะไรไม่ให้กระทบลูกในท้อง
ข้อแนะนำทั่วไปในการทานยา สำหรับแม่ให้นมลูก
คุณหมอวรณัฐ ได้ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการรับประทานยาว่า หากไม่จำเป็นจริง ๆ ก็ไม่ควรรับประทานยาใด ๆ ในช่วงให้นมลูก เว้นแต่ว่าจะมีไข้ และปวดตามร่างกายหรือปวดหัว ก็อาจจะยังสามารถทานยาพาราเซตามอล (Paracetamol) ได้อยู่ อย่างไรก็ตาม หากคุณแม่มีอาการเจ็บป่วยอื่น ๆ นอกเหนือจากนี้ ไม่ควรซื้อยามาทานเองโดยเด็ดขาด ควรเข้าพบแพทย์ก่อนจะดีที่สุด เพราะเราไม่รู้ว่ายาชนิดไหน จะส่งผลเสียต่อลูกผ่านน้ำนมได้บ้าง รวมทั้งอาจเสี่ยงซื้อยาผิดพลาด หรือยาไม่ตรงโรคมารับประทานได้อีกด้วย และเมื่อต้องทานยาตามแพทย์สั่ง ก็ควรปฏิบัติตามคำแนะนำจากแพทย์อย่างเคร่งครัด หากไม่มีความจำเป็นต้องรับประทานยาต่อแล้วก็ควรหยุดทานทันที และควรอ่านฉลากยาให้ละเอียดทุกครั้งก่อนรับประทาน เพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายที่อาจเกิดขึ้น
ดูแลตัวเองอย่างไรในช่วงให้นมลูก
แม้จะผ่านพ้นช่วงตั้งครรภ์มาได้ ก็ยังต้องดูแลตัวเองอยู่ดี ในช่วงให้นม คุณแม่ควรทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ งดอาหารหมักดอง รวมถึงผงชูรส ทั้งนี้ ควรดื่มชา กาแฟ และน้ำอัดลมไม่เกินวันละ 1 แก้ว แต่ถ้าเป็นไปได้ก็ขอให้งดไปก่อน และหากมีเวลาว่าง จะนั่งปั๊มนมตุนไว้ให้ลูกก็ได้ เพื่อช่วยประหยัดเวลาได้มากขึ้น ในเบื้องต้น คุณแม่สามารถเช็กตัวยาว่าเป็นอันตรายหรือไม่ ได้จากเว็บไซต์นี้ www.e-lactancia.org/ โดยให้ลองใส่ชื่อยาลงไป เช่น Paracetamol หากขึ้นแถบเขียวแสดงว่าทานได้ปลอดภัยค่ะ
ในช่วงนี้ หากคุณแม่อยากไปหาหมอ อยากปรึกษาหมอเกี่ยวกับอาการป่วยเล็ก ๆ น้อย ๆ แต่ก็ไม่อยากไปโรงพยาบาล เพราะกลัวว่าจะติดโควิด ก็สามารถเข้ามาใช้บริการปรึกษาหมอแบบออนไลน์ที่แอปพลิเคชัน Good Doctor ได้ค่ะ แอปพลิเคชันนี้ จะช่วยให้คุณแม่ปรึกษาคุณหมอได้อย่างใกล้ชิด รวมทั้งยังสามารถรับยาจากคุณหมอมาทานได้ ซึ่งยาจะถูกส่งตรงถึงบ้านทันทีหลังจากที่ซื้อ หากสนใจ ก็สามารถเข้าไปโหลดแอปได้ที่ App Store หรือ Google Play ได้เลยค่ะ
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
พอนสแตน คนท้องกินได้ไหม คนท้องปวดไมเกรนกินยาอะไรดี
100 สิ่งแม่ท้องต้องรู้ ตอนที่ 36 การกินยาคุมช่วงตั้งครรภ์ อันตรายไหม?
“ยาธาตุน้ำขาว” ยานี้คนท้องกินได้ไหม เกิดอาการจุกเสียด กรดไหลย้อน
ที่มา : นพ. วรณัฐ ปกณ์รัตน์ แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป
1 , 2 ,3 , 4
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
