คนท้องเท้าบวม ขาบวม เกิดจากอะไร เป็นอันตรายหรือไม่?

แม่ท้องหลายคนอาจรู้สึกเจ็บเท้า ใส่รองเท้าแล้วคับ และรู้สึกเท้าบวม อย่าพึ่งตกใจนะคะ นั่นเป็นอาการปกติค่ะ เพราะเมื่อคุณแม่มีอายุครรภ์ 4 เดือนขึ้นไป อาการบวมก็จะเริ่มเกิดขึ้น ยิ่งโดยเฉพาะในช่วงไตรมาสที่ 3 ของการตั้งครรภ์ อาการเท้าบวม ขาบวม มือบวมก็จะยิ่งมากขึ้นเป็นพิเศษ ซึ่งในบางครั้งอาจทำให้เกิดอาการตะคริว จนสร้างความกังวลให้กับคุณแม่ด้วย ไม่ต้องกังวลไปนะคะ วันนี้เราจะพาคุณแม่ทุกท่านมาดูสาเหตุว่าทำไม คนท้องเท้าบวม และมีวิธีใดที่จะช่วยลดอาการบวมได้บ้าง ไปดูพร้อมกันเลย

คนท้องเท้าบวม เกิดจากอะไร?

อาการเท้าบวมมักเกิดขึ้นในช่วงใกล้คลอด ดังนั้นในช่วงแรกของการตั้งครรภ์ คุณแม่อาจจะยังไม่มีอาการเท้าบวม หรือมีอาการเล็กน้อย ซึ่งสาเหตุหลักของอาการเหล่านั้น สามารถแบ่งออก ได้ดังนี้

• ไตรมาสแรก

อาการเท้าบวมที่เกิดขึ้นในช่วงไตรมาสแรก เกิดจากระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้ฮอร์โมนชะลอการย่อยอาหารของคุณแม่ จนอาจส่งผลให้มีอาการท้องอืดร่วมด้วย โดยคุณแม่อาจมีอาการบวมที่เท้า มือ หรือใบหน้าเล็กน้อย จนไม่ทันสังเกต อย่างไรก็ตาม หากคุณแม่มีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น เวียนศีรษะ ปวดหัว หรือมีเลือดออก ควรรีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัย

• ไตรมาสที่ 2

ในช่วงไตรมาสที่สอง ซึ่งอยู่ในระหว่างสัปดาห์ที่ 14 ของการตั้งครรภ์ หรือประมาณเดือนที่ 4 คุณแม่อาจเริ่มสังเกตเห็นอาการเท้าบวมขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะคุณแม่ที่ต้องเดินบ่อย ๆ หรืออยู่ในที่ร้อนอบอ้าว อาการเช่นนี้มักปรากฏมากขึ้นในช่วงเดือนที่ 5 ของการตั้งครรภ์ อาการเท้าบวมในช่วงนี้ เกิดจากปริมาณเลือด และของเหลวในร่างกายเพิ่มมากขึ้น ซึ่งปริมาณเลือดในร่างกายของคุณแม่จะเพิ่มขึ้น 50% และมีการกักเก็บของเหลวด้วยฮอร์โมนจำนวนมาก แม้ว่าอาการบวมเหล่านี้ จะทำให้คุณแม่รู้สึกใส่รองเท้าคับ หรือใส่แหวนคับ แต่ก็จะช่วยให้ผิวของคุณแม่อ่อนนุ่มมากขึ้น เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับคลอดบุตร ซึ่งอาการบวมเหล่านี้จะหายไปอย่างรวดเร็ว หลังจากที่คุณแม่คลอดเจ้าตัวเล็กค่ะ

บทความที่เกี่ยวข้อง : มือบวมตอนท้อง ผิดปกติไหม อันตรายหรือเปล่า คนท้องควรรับมืออย่างไร

• ไตรมาสที่ 3

ระหว่างสัปดาห์ที่ 28 ของการตั้งครรภ์ คุณแม่จะมีอาการเท้าบวมบ่อยที่สุด โดยเฉพาะในช่วงเข้าใกล้สัปดาห์ที่ 40 นิ้วเท้าของคุณแม่จะบวมเป็นเหมือนไส้กรอกเล็ก ๆ เพราะร่างกายมีการผลิตเลือด และของเหลวอย่างต่อเนื่อง เป็นเหตุให้เกิดอาการบวมนั่นเอง นอกจากนี้คุณแม่อาจรู้สึกหนักบริเวณลูก เพราะลูกในครรภ์เริ่มโตขึ้น ทำให้มีเลือดไหลเวียนจากขากลับไปยังหัวใจได้ช้าลง แต่ไม่ต้องกังวลใจไปนะคะ เป็นอาการปกติที่ไม่อันตราย เพียงแค่อาจทำให้คุณแม่รู้สึกอึดอัดได้

สาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดอาการเท้าบวม

• อากาศร้อน
• ดื่มน้ำไม่เพียงพอ
• ภาวะทุพโภชนาการ
• สวมรองเท้าเป็นเวลานาน
• การบริโภคคาเฟอีนที่มากเกินไป

วิธีบรรเทาอาการเท้าบวมในคนท้อง

แม้ว่าอาการเท้าบวม จะไม่รู้สึกเจ็บปวด แต่คุณแม่ก็อาจรู้สึกไม่สบายใจ หรือรำคาญอย่างแน่นอน โดยคุณแม่สามารถใช้วิธีเหล่านี้ เพื่อช่วยบรรเทาอาการเท้าบวมระหว่างตั้งครรภ์ได้ค่ะ

• ลดปริมาณเกลือ

แน่นอนว่าการรับประทานเกลือหรือโซเดียมจำนวนมาก ทำให้ร่างกายของเราบวมขึ้นได้อย่างสังเกตเห็น โดยคุณแม่ควรลดปริมาณของเกลือลง และพยายามหลีกเลี่ยงอาหารกระป๋อง หรืออาหารแปรรูป เพราะมีอาหารเหล่านี้มีโซเดียมสูงเป็นพิเศษ นอกจากนี้คุณแม่ไม่ควรใส่เกลือลงในอาหารมากเกินไป ให้ใส่สมุนไพรอื่น ๆ แทน เช่น ใบโหระพา โรสแมรี่ และออริกาโน เพื่อช่วยเพิ่มรสชาติเค็มแทนเกลือ

• เพิ่มปริมาณโพแทสเซียม

การได้รับโพแทสเซียมที่ไม่เพียงพอ สามารถทำให้เกิดอาการบวมเพิ่มมากขึ้นได้ เนื่องจากโพแทสเซียมช่วยให้ร่างกายของคุณแม่ปรับปริมาณของเหลวให้สมดุล โดยคุณแม่สามารถรับประทานวิตามิน และอาหารที่ช่วยเพิ่มโพสแทสเซียมได้ เช่น มันฝรั่ง มันหวาน กล้วย ผักโขม ถั่ว น้ำทับทิม น้ำส้ม น้ำเสาวรส โยเกิร์ต ผักกาด และแซลมอน เป็นต้น

• ลดการบริโภคคาเฟอีน

แม้ว่าการบริโภคคาเฟอีนในระหว่างตั้งครรภ์บางครั้งจะไม่เป็นอันตราย แต่หากบริโภคมากเกินไป ก็อาจทำให้เกิดอาการบวม และส่งผลเสียต่อลูกในครรภ์ได้ นอกจากนี้คาเฟอีน ยังทำให้คุณแม่ปัสสาวะบ่อยมากขึ้น ก็กระตุ้นให้ร่างกายบวมได้ ดังนั้นคุณแม่ควรงดดื่มกาแฟ และดื่มนม หรือชาสมุนไพรแทน

• ดื่มน้ำให้มากขึ้น

การดื่มน้ำมาก ๆ สามารถบรรเทาอาการบวมได้ เป็นที่รู้กันดีว่าการดื่มน้ำทุกวัน ช่วยบำรุงร่างกายได้จริง คุณแม่ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 10 แก้ว เพื่อให้ร่างกายได้ขับของเสีย และเพิ่มความชุ่มชื่นให้แก่ร่างกายได้ หากคุณแม่ไม่อยากดื่มน้ำมาก ๆ ให้ลองหาแก้วน่ารัก ๆ หรือปรุงด้วยมะนาว มินต์ หรือผลเบอร์รีก็จะช่วยให้อยากดื่มน้ำมากขึ้น

• ยกขาสูง

การนั่ง และยกขาสูง ช่วยลดอาการบวมของคุณแม่ตั้งครรภ์ได้ คุณแม่สามารถหาเก้าอี้ กล่อง หรือหมอนมาช่วยหนุนขาให้สูง เพื่อช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น

• ใส่เสื้อผ้าหลวม ๆ สบาย ๆ

การใส่เสื้อผ้าหนา และรัดแน่น โดยเฉพาะบริเวณข้อมือ เอว และข้อเท้า อาจทำให้อาการบวมเพิ่มมากขึ้นได้ ให้คุณแม่สวมเสื้อผ้าหลวม ๆ และใส่สบาย หลีกเลี่ยงการสวมกางเกงยางยืดที่รัดแน่น และใส่เสื้ออย่างอื่นแทน เพื่อช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ง่ายยิ่งขึ้น

บทความที่เกี่ยวข้อง : 100 สิ่งแม่ท้องต้องรู้ ตอนที่ 51 อาการบวมน้ำในคนท้อง เป็นอย่างไร

• ใส่เลคกิ้งคนท้อง

นอกจากการสวมเสื้อผ้าสบาย ๆ แล้ว การใส่เลคกิ้งคนท้องยังช่วยบรรเทาอาการเท้าบวมได้ โดยคุณแม่สามารถใส่เลคกิ้งเอวสูง เพื่อช่วยให้เกิดการไหลเวียนของของเหลวในร่างกาย พยายามหลีกเลี่ยงเลคกิ้งที่แน่นเกินไป เพราะอาจทำให้อาการบวมเพิ่มขึ้นกว่าเดิมได้

• เดิน

การเดินประมาณ 5 ถึง 10 นาทีวันละสองครั้ง สามารถช่วยเลือดไหลเวียน และลดอาการบวมของคุณแม่ตั้งครรภ์ได้

• สวมรองเท้าที่ใส่สบาย

พยายามหลีกเลี่ยงการใส่รองเท้าส้นสูง และสวมรองเท้าที่ใส่สบายแทน เพื่อช่วยลดอาการบวมที่เท้า ปัญหาสะโพก และหลัง นอกจากนี้คุณแม่บางคนอาจไม่สามารถสวมรองเท้าคู่เก่าได้ในช่วงนี้ จึงจำเป็นที่จะต้องเลือกซื้อรองเท้าที่ใส่สบายแทน

• ไปว่ายน้ำ

การว่ายน้ำสามารถช่วยลดอาการบวมได้เมื่อขึ้นจากสระ ให้คุณลองไปว่ายน้ำในระดับที่ลึกเกือบถึงคอ เพื่อช่วยให้ร่างกายรู้เบา และสบายขึ้นก็จะช่วยลดอาการบวมบริเวณเท้า และขาได้ดี

• นวด

คุณแม่สามารถให้คุณสามีนวดบริเวณเท้า เพื่อช่วยให้เลือดหมุนเวียนได้ง่าย โดยพยายามยกเท้าขึ้น และให้คุณสามีนวดขา และเท้าเบา ๆ ทั้งนี้การทาน้ำมันหอมระเหย จะช่วยให้คุณแม่ผ่อนคลายมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้คุณแม่สามารถไปรับการนวดได้ เพื่อช่วยลดอาการบวม และบรรเทาความเครียดที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์

• นอนตะแคงซ้าย

ทราบไหมคะ การนอนตะแคงซ้ายช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น และยังส่งผลให้อาการบวมที่เท้าของคุณแม่ลดลง นอกจากนี้การนอนตะแคงซ้าย ยังช่วยลดแรงกดของมดลูกให้ทำงานได้ดีมากยิ่งขึ้น

บทความที่เกี่ยวข้อง : 14 เครื่องดื่มลดบวมน้ำ พุงยุบ หุ่นดี !! เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ ช่วยลดอาการบวม

เมื่อไหร่ที่ควรไปพบแพทย์?

เท้าบวมเป็นอาการปกติของการตั้งครรภ์ ซึ่งอาการเท้าบวมนั้น เป็นสัญญาณว่าร่างกายของคุณแม่กำลังผลิตเลือด และฮอร์โมนเพื่อไปหล่อเลี้ยงลูกในครรภ์ให้เติบโตนั่นเอง อย่างไรก็ตาม แม่ท้องบางคนอาจมีอาการเท้าบวมที่เป็นอันตรายได้ โดยอาจทำให้เกิดภาวะครรภ์เป็นพิษ หรือความดันโลหิตสูงที่เป็นอันตรายอย่างมาก โดยคุณแม่ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เมื่อมีอาการดังนี้

• รู้สึกสับสน
• หายใจลำบาก
• ปวดท้องอย่างรุนแรง
• เวียนศีรษะ ตาพร่ามัว
• อาการบวมรุนแรงมาก
• มือ เท้า ใบหน้า และรอบดวงตา บวมอย่างรวดเร็ว
• ปวดท้อง โดยเฉพาะบริเวณด้านขวาของช่องท้อง

หากคุณแม่สังเกตที่อาการบวมที่ขาข้างเดียว โดยมีอาการปวดแดง และร้อนวูบวาบร่วมด้วย นั่นอาจหมายถึงคุณแม่มีลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดส่วนลึก ซึ่งเป็นลิ่มเลือดที่มักอยู่ในบริเวณขานั่นเอง ดังนั้นคุณแม่ต้องรีบไปโรงพยาบาลทันที เพื่อเข้ารับการรักษาตัวค่ะ

คนท้องเท้าบวม อาจไม่เป็นอันตรายอย่างที่คิด คุณแม่สามารถใช้วิธีบรรเทาอาการเท้าบวมข้างต้น เพื่อช่วยลดอาการบวมที่เกิดขึ้นได้ ทั้งนี้หากคุณแม่มีอาการบวมรุนแรงที่ผิดปกติ และมีอาการอย่างอื่นรวมด้วย ควรรีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อเข้าวินิจฉัยต่อไป

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :

คนท้องปวดฟัน ปวดฟันคุด เหงือกบวม กินยาอะไรได้บ้าง?

ร้องไห้ ตาบวม ทำยังไงดี วิธีแก้ตาบวมจากการร้องไห้ กลบให้มิดปิดให้อยู่!

5 อาหารลดบวมศัลยกรรม อาหารลดบวม ทำสวยมาต้องดูแลผิวหน้ากันหน่อย

ที่มา : maerakluke