โดยปกติทั่วไป แม่ท้องส่วนใหญ่จะมีอาการที่เกิดขึ้นหลายๆ อย่าง รวมถึงอาการเจ็บขาหนีบ ซึ่งเป็นอาการที่พบได้บ่อยในระหว่างตั้งครรภ์ อาการเจ็บขาหนีบส่วนใหญ่ เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงทางสรีระของร่างกายเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ แต่ก็มีบางกรณีที่อาการเจ็บขาหนีบอาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อนที่ต้องได้รับการดูแลจากแพทย์ คนท้อง เจ็บขาหนีบ แบบไหนที่เรียกว่าปกติ แบบไหนคืออาการผิดปกติ วันนี้เรามีข้อมูลมาให้ค่ะ
คนท้อง เจ็บขาหนีบ เกิดจากอะไร ?
อาการเจ็บขาหนีบในคนท้อง เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของร่างกายเมื่อตั้งครรภ์ ซึ่งอาการเจ็บขาหนีบส่วนใหญ่มักไม่เป็นอันตรายและสามารถบรรเทาได้ด้วยการดูแลตัวเอง และมีสาเหตุหลักๆ ดังนี้
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ในระหว่างตั้งครรภ์ ร่างกายจะผลิตฮอร์โมนรีแล็กซิน (Relaxin) ซึ่งมีหน้าที่คลายเส้นเอ็นและข้อต่อต่างๆ เพื่อรองรับการขยายตัวของมดลูกและเตรียมพร้อมสำหรับการคลอดบุตร ฮอร์โมนรีแล็กซินนี้เองที่อาจทำให้เส้นเอ็นบริเวณขาหนีบหย่อนยานและเกิดอาการเจ็บปวดได้
- น้ำหนักที่เพิ่มขึ้น เมื่ออายุครรภ์มากขึ้น น้ำหนักของทารกในครรภ์ น้ำหนักของมดลูก และน้ำหนักตัวของคุณแม่เองก็จะเพิ่มขึ้น ซึ่งจะทำให้ร่างกายต้องรับน้ำหนักมากขึ้น โดยเฉพาะบริเวณขาหนีบและกระดูกเชิงกราน จึงทำให้เกิดอาการเจ็บปวดได้
- การเปลี่ยนแปลงของสรีระ เมื่อมดลูกขยายใหญ่ขึ้น ศูนย์ถ่วงของร่างกายจะเปลี่ยนไป ทำให้คุณแม่ต้องปรับตัวเพื่อรักษาสมดุล ซึ่งอาจส่งผลให้กล้ามเนื้อบริเวณขาหนีบทำงานหนักมากขึ้นและเกิดอาการปวดเมื่อยได้
- การกดทับเส้นประสาท ในบางกรณี มดลูกที่ขยายใหญ่ขึ้นอาจกดทับเส้นประสาทบริเวณขาหนีบ ทำให้เกิดอาการเจ็บปวด ชา หรือรู้สึกเหมือนมีเข็มทิ่มได้
ลักษณะอาการเจ็บขาหนีบ แบบปกติ
อาการเจ็บขาหนีบ ที่ถือว่าเป็นปกติในระหว่างตั้งครรภ์ มักมีลักษณะดังนี้
- อาการปวดเมื่อย รู้สึกปวดเมื่อยบริเวณขาหนีบ อาจเป็นข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง ต้นขา หรือบริเวณกระดูกเชิงกราน
- อาการปวดหน่วง รู้สึกปวดหน่วงๆ บริเวณขาหนีบคล้ายกับอาการปวดประจำเดือน อาการปวดอาจไม่รุนแรงมาก และอาจปวดเป็นๆ หายๆ
- อาการปวดร้าว อาการปวดอาจร้าวไปถึงบริเวณต้นขา หรือบริเวณหลังส่วนล่าง อาการปวดอาจมากขึ้นเมื่อมีการเคลื่อนไหว เช่น เดิน ยืนนานๆ หรือเปลี่ยนท่าทาง
- อาการปวดเมื่อยหลัง มักมีอาการปวดเมื่อยหลังร่วมด้วย
- อาการดีขึ้นเมื่อพักผ่อน อาการปวดจะดีขึ้นเมื่อได้พักผ่อน หรือเปลี่ยนท่าทาง
- ไม่มีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย อาการเจ็บขาหนีบแบบปกติมักไม่มีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ไข้ หนาวสั่น ปวดท้องน้อย หรือมีเลือดออกทางช่องคลอด
สัญญาณอันตราย คนท้อง เจ็บขาหนีบ
ถึงแม้ว่าอาการเจ็บขาหนีบส่วนใหญ่จะเป็นอาการปกติ แต่ก็มีบางกรณีที่อาการเจ็บขาหนีบอาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อนที่ต้องได้รับการดูแลจากแพทย์ ซึ่งคุณแม่ควรสังเกตอาการผิดปกติเหล่านี้
- อาการปวดรุนแรง ปวดขาหนีบอย่างรุนแรงจนไม่สามารถทำกิจกรรมต่างๆ ได้ตามปกติ
- อาการปวดเฉียบพลัน ปวดขาหนีบอย่างกะทันหันและรุนแรง
- อาการปวดร่วมกับเลือดออก มีเลือดออกทางช่องคลอดร่วมกับอาการปวดขาหนีบ
- อาการปวดร่วมกับอาการอื่นๆ มีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ไข้สูง หนาวสั่น ปวดท้องน้อย คลื่นไส้ อาเจียน หรือปัสสาวะลำบาก
- อาการปวดที่ไม่ดีขึ้น อาการปวดขาหนีบไม่ดีขึ้นแม้จะพักผ่อนแล้ว
คนท้อง เจ็บขาหนีบ อาการปกติ หรือสัญญาณอันตราย ?
จะเห็นได้จากข้อมูลที่ได้กล่าวมา อาการเจ็บขาหนีบ ของแม่ท้องนั้น มักจะเกิดกับแม่ท้องโดยเฉพาะในช่วงที่อายุครรภ์มากขึ้น อาการเจ็บหว่างขาร้าวถึงอวัยวะเพศเป็นเรื่องที่เกิดได้บ่อย ๆ ในระหว่างตั้งครรภ์ไม่ได้เป็นอาการที่ผิดปกติแต่อย่างไร อาการปวดร้าวเกิดจากกล้ามเนื้อบริเวณขาหนีบ และบริเวณกระดูกเชิงกรานที่รองรับน้ำหนักของทารกที่เพิ่มขึ้นในแต่ละเดือน รวมถึงการดิ้นของลูกที่แรงมากขึ้น จึงทำให้แม่ท้องเกิดอาการเจ็บบริเวณขาหนีบได้
บทความเพิ่มเติม : คนท้องปวดจิมิ เสียวจิมิ ใกล้คลอดหรือเปล่า? ปวดแบบไหนที่ต้องหาหมอ ?
การดูแลตัวเองเบื้องต้นเมื่อ แม่ท้อง เจ็บขาหนีบ
อาการเจ็บขาหนีบของคุณแม่ตั้งครรภ์ สามารถดูแลตัวเองเบื้องต้นได้ อย่างไรก็ตาม การดูแลตัวเองอย่างถูกวิธีจะช่วยบรรเทาอาการปวดและป้องกันไม่ให้อาการแย่ลงได้
-
พักผ่อนให้เพียงพอ
การพักผ่อนที่เพียงพอเป็นสิ่งสำคัญสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีอาการเจ็บขาหนีบ การพักผ่อนจะช่วยให้กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นได้ผ่อนคลาย ลดอาการปวดเมื่อย และฟื้นฟูร่างกาย
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องออกแรงมาก หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องยืนนานๆ ยกของหนัก หรือเคลื่อนไหวที่อาจทำให้ขาหนีบรับภาระมากเกินไป
- นอนตะแคง การนอนตะแคง โดยเฉพาะตะแคงซ้าย จะช่วยลดแรงกดทับบริเวณขาหนีบและกระดูกเชิงกราน
- ใช้หมอนรอง การใช้หมอนรองใต้ท้อง หรือระหว่างขา เพื่อช่วย support และลดแรงกดทับ
-
ประคบเย็น
การประคบเย็นเป็นวิธีที่ง่ายและมีประสิทธิภาพในการลดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อและเส้นเอ็น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีอาการปวดเฉียบพลัน
- ใช้ผ้าเย็น การใช้ผ้าเย็น หรือเจลแพ็ค นำมาประคบบริเวณขาหนีบที่ปวดประมาณ 15-20 นาที
- ประคบซ้ำ สามารถประคบเย็นซ้ำได้หลายครั้งต่อวัน แต่ควรเว้นระยะห่างอย่างน้อย 2-3 ชั่วโมง
-
ออกกำลังกายเบาๆ
การออกกำลังกายเบาๆ อย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้กล้ามเนื้อแข็งแรง ยืดหยุ่น และลดอาการปวดเมื่อยได้
- เดิน การเดินเป็นการออกกำลังกายที่ง่ายและปลอดภัยสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ ควรเดินในระยะทางที่พอเหมาะ และพักผ่อนเมื่อรู้สึกเหนื่อย
- ยืดเหยียด การยืดเหยียดกล้ามเนื้อบริเวณขาหนีบ สะโพก และหลัง จะช่วยลดอาการตึงเครียดและปวดเมื่อยได้
- โยคะสำหรับคนท้อง โยคะบางท่าที่ออกแบบมาสำหรับคนท้อง จะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงและความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ
-
ใส่รองเท้าที่เหมาะสม
การเลือกรองเท้าที่เหมาะสมจะช่วย support เท้า และลดแรงกดทับบริเวณขาหนีบและหลัง
- เลือกรองเท้าที่ support เท้าได้ดี เลือกรองเท้าที่มีพื้นรองเท้าที่ support อุ้งเท้า และมีส้นเตี้ย
- หลีกเลี่ยงรองเท้าส้นสูง รองเท้าส้นสูงจะทำให้ร่างกายต้องรับน้ำหนักมากขึ้น และอาจทำให้ปวดเมื่อยขาหนีบและหลังได้
-
ปรึกษาแพทย์
หากอาการเจ็บขาหนีบไม่ดีขึ้น หรือมีอาการที่น่าสงสัย ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม
- อาการปวดรุนแรง ปวดขาหนีบมากจนไม่สามารถเดินหรือเคลื่อนไหวได้ตามปกติ
- อาการปวดที่แย่ลง อาการปวดขาหนีบไม่ดีขึ้นหลังจากพักผ่อนหรือทำกิจกรรมต่างๆ
- อาการอื่นๆ ร่วมด้วย มีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ หนาวสั่น ปวดท้องน้อย มีเลือดออกทางช่องคลอด หรือมีน้ำไหลออกจากช่องคลอด
- อาการทางระบบประสาท มีอาการชา หรืออ่อนแรงบริเวณขาหนีบหรือขา
การป้องกัน และดูแลตัวเอง
ถึงแม้ว่าอาการ คนท้อง เจ็บขาหนีบ จะเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ในระหว่างตั้งครรภ์ แต่คุณแม่สามารถปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้เพื่อลดความเสี่ยงและบรรเทาอาการได้
-
ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
การมีน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นมากเกินไปจะทำให้ร่างกายต้องรับภาระมากขึ้น โดยเฉพาะบริเวณขาหนีบและหลัง การควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมจะช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดอาการปวดเมื่อยได้
- ปรึกษาแพทย์ ปรึกษาแพทย์เพื่อกำหนดเป้าหมายน้ำหนักที่เหมาะสมสำหรับคุณแม่แต่ละราย
- ทานอาหารที่มีประโยชน์ เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ เน้นผัก ผลไม้ และโปรตีน
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ออกกำลังกายเบาๆ อย่างสม่ำเสมอ เพื่อเผาผลาญแคลอรี่และเสริมสร้างกล้ามเนื้อ
-
ดูแลรักษาท่าทาง
การดูแลรักษาท่าทางที่ถูกต้องจะช่วยลดแรงกดทับบริเวณขาหนีบและหลัง
- ยืนตัวตรง หลังตรง ไหล่ไม่ห่อ
- นั่งให้ถูกวิธี นั่งเก้าอี้ที่มีพนักพิงหลัง และวางเท้าให้ราบกับพื้น
- ยกของอย่างถูกวิธี งอเข่าลงเมื่อยกของหนัก และให้หลังตรง
-
เลือกสวมใส่เสื้อผ้าและรองเท้าที่เหมาะสม
การเลือกสวมใส่เสื้อผ้าและรองเท้าที่เหมาะสมจะช่วยให้คุณแม่รู้สึกสบายตัว และลดความเสี่ยงที่จะเกิดอาการปวดเมื่อย
- เสื้อผ้า เลือกเสื้อผ้าที่ไม่รัดแน่นจนเกินไป และระบายอากาศได้ดี
- รองเท้า เลือกรองเท้าที่ support เท้าได้ดี และมีส้นเตี้ย หลีกเลี่ยงรองเท้าส้นสูง
-
จัดตารางกิจกรรมให้เหมาะสม
การจัดตารางกิจกรรมให้เหมาะสม จะช่วยให้คุณแม่ได้พักผ่อนอย่างเพียงพอ และลดความเสี่ยงที่จะเกิดอาการปวดเมื่อย
- พักผ่อน จัดเวลาพักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมที่ต้องออกแรงมากเกินไป
- เปลี่ยนท่าทาง เปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ เพื่อลดการกดทับบริเวณขาหนีบ
- ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ สามารถปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านกายภาพบำบัด เพื่อขอคำแนะนำในการปรับท่าทางและออกกำลังกายที่เหมาะสม
-
ทำกิจกรรมที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ
การทำกิจกรรมที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อบริเวณขาหนีบ สะโพก และหลัง จะช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดอาการปวดเมื่อย เช่น
- ว่ายน้ำ การว่ายน้ำเป็นกิจกรรมที่ช่วยให้กล้ามเนื้อทุกส่วนของร่างกายได้ออกกำลังกาย โดยไม่มีแรงกระแทก
- โยคะสำหรับคนท้อง โยคะบางท่าที่ออกแบบมาสำหรับคนท้อง จะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงและความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ
- เดิน การเดินเป็นการออกกำลังกายที่ง่ายและปลอดภัยสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์
อาการเจ็บขาหนีบในระหว่างตั้งครรภ์ แม้จะเป็นเรื่องที่พบได้บ่อยและส่วนใหญ่เป็นอาการปกติที่ไม่เป็นอันตราย แต่ก็เป็นสิ่งที่คุณแม่ไม่ควรมองข้าม การหมั่นสังเกตอาการของตนเอง ดูแลตัวเองเบื้องต้น รวมถึงการปรึกษาแพทย์เมื่อมีข้อสงสัย จะช่วยให้คุณแม่สามารถรับมือกับอาการเจ็บขาหนีบได้อย่างถูกวิธี และช่วยให้การตั้งครรภ์นี้มีสุขภาพแข็งแรงทั้งคุณแม่และลูกน้อย
สิ่งสำคัญคือการสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับสาเหตุของอาการ คนท้อง เจ็บขาหนีบ รู้จักแยกแยะอาการปกติและอาการที่ควรต้องพบแพทย์ และเรียนรู้วิธีการดูแลตัวเองและป้องกันอาการเจ็บขาหนีบ ซึ่งทั้งหมดนี้จะช่วยให้คุณแม่สามารถตั้งครรภ์ได้อย่างมีความสุข ปลอดภัย ไร้กังวล
ที่มา :
Grow by WebMD , American Pregnancy Association , คนท้อง ก็ต้องสวย by หมอนุ่น , hdmall
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
สังเกตอาการ ! เรื่องฉี่แม่ท้อง ปัสสาวะเล็ดตอนท้อง ปกติไหม ?
ผื่นคนท้อง! แบบไหนอันตราย ? ทำไมแม่ท้องชอบคันยุบยิบตามตัว
แม่ท้องต้องรู้ สัญญาณบอกเหตุว่า คุณแม่ใกล้คลอดเต็มทีแล้ว