สอนลูกแปรงฟัน ด้วยเทคนิคง่าย ๆ แปรงถูกวิธี ป้องกันลูกฟันผุได้

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจจะกำลังสงสัยใช่ไหมครับว่า การที่เราจะสอนเด็ก ๆ แปรงฟันนั้น เราควรมีวิธีการสอนเด็ก ๆ อย่างไรบ้าง วันนี้คุณหมอจะมาตอบข้อสงสัย เกี่ยวกับปัญหาเรื่องฟันของเด็ก ๆ ที่พบบ่อย ทั้งปัญหา ลูกฟันผุดำ ลูกไม่ยอมแปรงฟัน พร้อมวิธี สอนลูกแปรงฟัน ด้วยเทคนิคง่าย ๆ และทางแก้เมื่อลูกกลัวหมอฟัน กันดีกว่าครับ

 

วิธีแปรงฟัน สอนลูกแปรงฟัน ทำอย่างไร?

 

 

สำหรับฟันลูกในช่วงฟันน้ำนม และฟันชุดผสม

  1. วางแปรงสีฟันขนนุ่มในแนวนอน หันขนแปรงเข้าหาตัวฟัน
  2. เริ่มแปรงจากทางด้านซ้ายไปขวา ให้แปรงวนตามเข็มนาฬิกา โดยเริ่มจากด้านบนฝั่งซ้าย ขยับมาด้านหน้า แล้วจึงไปด้านขวา แล้วจึงลงมาด้านล่างขวา วนมาด้านหน้าล่าง ไปจรดที่ด้านล่างซ้าย
  3. แปรงขยับสั้น ๆ ในลักษณะแปรงด้านหน้า และหลัง ซ้ายไปขวาในแนวนอน
  4. แปรงผิวฟันด้านนอก (ด้านแก้ม หรือ หน้าฟัน) ไปสู่ ด้านใน (ด้านลิ้นหรือ เพดาน ) ของฟัน ให้ครบทุกซี่ทั่วทั้งปาก
  5. แปรงส่วนที่บดเคี้ยว ด้านบนฟัน
  6. สุดท้ายคือการแปรงลิ้น เพื่อกำจัดคราบจากเศษอาหาร

 

ควรใช้เวลานานแค่ไหน ในการแปรงฟัน?

 

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

 

การแปรงฟัน 1 ครั้ง ควรจะใช้เวลาประมาณอย่างน้อย 2 นาที เพื่อการทำความสะอาดให้หมดจด และเป็นระยะเวลาที่ฟลูออไรด์จะเคลือบบนผิวฟันได้ดีทั่วทั้งปาก ออกฤทธิ์ป้องกันฟันผุได้ หากการจับเวลาในการแปรงฟันแต่ละครั้งจะทำให้ลูกน้อยของคุณรู้สึกอึดอัด และเป็นการกดดันสำหรับเด็ก อาจจะเปลี่ยนวิธีการจับเวลา เป็นการใช้เพลงในการแปรงฟัน อาจจะเป็นเพลงช้าง หรือเพลงแปรงฟันก็ได้เช่นกันครับ โดยสามารถดูเวลาจากการเล่นของเพลงประกอบกันไปได้

 

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

ควรบ้วนปากกี่ครั้ง

ในช่วงหลัง 2-3 ปีที่ผ่านมา องค์กรสุขภาพทั่วโลก มีการรณรงค์ เรื่อง “การแปรงฟันแห้ง” คือการแปรงฟันโดยไม่ต้องใช้น้ำ และบ้วนน้ำให้น้อยที่สุด หรือ เพียง 1 ครั้ง หลังแปรงฟัน หรือ ไม่บ้วนน้ำเลย แต่ใช้วิธีการบ้วนเฉพาะฟองออกแทน โดยไม่บ้วนน้ำตาม เพื่อคงปริมาณฟลูออไรด์ในช่องปากให้ได้มากที่สุดและนานที่สุด จะช่วยป้องกันฟันผุได้มากขึ้น  

แต่หากลูกน้อยยังมีอายุต่ำกว่า 4-5 ปี ลูกจะยังควบคุมการกลืนเองไม่ได้ และ บ้วนปาก บ้วนน้ำเองไม่ได้ เท่ากับว่า ลูกแทบจะกลืนยาสีฟันไปทั้งหมดเลย  การแปรงฟันร่วมกับการใช้ยาสีฟัน จึงควรระมัดระวังเป็นพิเศษ ในการเลือกซื้อยาสีฟันที่ปลอดภัย ไม่มีสารอันตราย ที่ลูกจะกลืนลงไป และบีบปริมาณขนาดยาสีฟันที่เหมาะสมกับช่วงอายุของลูกด้วย   รวมถึงหลังแปรงฟันเสร็จ คุณพ่อคุณแม่ต้องคอยเช็ดฟองออกจากปากให้ลูกด้วย หรือ คุณพ่อคุณแม่จะเลือกใช้ยาสีฟันแบบชนิดไม่มีฟอง ก็เป็นทางเลือกที่ช่วยให้แปรงฟันแห้งได้ สะดวกยิ่งขึ้นก็สามารถทำได้

หากลูกสามารถควบคุมการกลืนเองได้แล้ว คือช่วงอายุ ตั้งแต่ 4-5 ปีขึ้นไป หลังแปรงฟันแนะนำให้บ้วนปากให้น้อยที่สุด หรือ  บ้วนเพียง 1 ครั้ง ก็พอ เพื่อให้ฟลูออไรด์อยู่บนผิวฟันได้นานขึ้น  หรือ หากเลือกยาสีฟันแบบไม่มีฟอง สามารถการแปรงฟันแห้งได้เลย ไม่ต้องบ้วนปากเลย แค่เพียงถ่มน้ำลายเกินออกบางส่วน ก็จะยิ่งสะดวกมากขึ้น  และควรบีบยาสีฟันตามปริมาณที่กำหนดของช่วงอายุอย่างเคร่งครัด 

กรณีที่ใช้ยาสีฟันชนิดมีฟอง จำเป็นจะต้องบ้วนฟองออก จนกว่าฟองที่มีอยู่หมดไป ซึ่งยาสีฟันที่ใช้นั้น จำเป็นจะต้องเลือกยาสีฟันที่เหมาะสำหรับเด็ก ไม่ควรนำยาสีฟันของผู้ใหญ่ให้เด็กใช้ เนื่องจากฟันของเด็ก ยังคงเปราะบาง ในยาสีฟันของผู้ใหญ่จะมีผงขัดที่หยาบกว่า  มีรสเผ็ดกว่า มีปริมาณฟลูออไรด์ที่มากเกินไปสำหรับเด็ก และอาจมีสารต่างๆผสมในยาสีฟัน ที่สามารถระคายเคืองต่อผิวเนื้อเยื่อรอบๆปากเด็กได้  ดังนั้นการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม จึงเป็นสิ่งสำคัญ

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

บทความที่เกี่ยวข้อง : เด็กต้องแปรงฟันตั้งแต่อายุเท่าไหร่ วิธีแปรงฟันให้ลูก เสริมรอยยิ้มสดใสให้ลูกน้อย

 

 

ฟันผุในเด็ก เกิดจากสาเหตุอะไร?

นอกจากการแปรงฟันที่ไม่ถูกวิธีแล้ว มีปัญหาอะไรบ้าง ที่เป็นสาเหตุสำคัญ ที่ส่งผลให้เด็กเล็กมีปัญหาฟันผุ ที่เราพบเจอกันบ่อยครั้ง? บางครั้งเราเรียกว่า “ฟันผุจากขวดนม” โดยในวัยเด็กนั้น ฟันน้ำนมผุเป็นปัญหาที่สำคัญอย่างหนึ่ง ซึ่งสามารถทำลายฟันแท้ที่จะขึ้นในอนาคตได้ แต่เราสามารถป้องกันได้ครับ  รวมถึงการกินขนมหวาน น้ำหวาน น้ำผลไม้ต่างๆ ของเด็กที่มาก และถี่เกินไป ก็เป็นอีกสาเหตุสำคัญของการเกิดฟันผุเช่นเดียวกันครับ

 

อะไรเป็นสาเหตุของฟันน้ำนมผุจากขวดนม

  • การที่ปล่อยให้เด็กหลับไปพร้อมขวดนมเมื่อเด็กนอนหลับ น้ำตาลที่อยู่ใน ของเหลวก็จะสะสมหมักหมม เคลือบอยู่รอบๆ ฟัน เปลี่ยนสภาพเป็นกรด ที่จะเป็นสาเหตุของฟันผุทั้งปากอย่างรุนแรงได้ ไม่ว่าจะเป็นน้ำนมแม่หรือ นมผงก็มีส่วนผสมของน้ำตาลที่ทำให้ฟันผุได้เช่นกัน
  • ให้นมเด็กครั้งละนาน ๆ หรือให้เด็กหลับขณะยังทานนมอยู่(หลับคาขวดนม)
  • ให้เด็กถือขวดนมเดินเล่น เดินกินตลอดเวลาทั้งวัน ก็ทำให้เด็กฟันผุทั้งปากรุนแรงได้เช่นกัน

ควรให้เด็กเข้านอนโดยไม่ต้องใช้ขวดนม และควรให้ลูกกินนมให้เสร็จก่อน จะแปรงฟันให้สะอาดและเข้านอน

ผลกระทบที่เกิดจากฟันน้ำนมผุ

  • ฟันอาจต้องถอนออกไปก่อนเวลาอันสมควร
  • เกิดปัญหาในการทานอาหาร ทำให้ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโต และพัฒนาการที่ดี
  • ทำให้ฟันล้ม ฟันแท้ซ้อนเก หรือ ฟันแท้ขึ้นไม่ได้เลย
  • มีอาการปวดฟันมาก ทรมานและส่งผลต่อความเครียดและสุขภาพจิตใจของลูกได้
  • อาจต้องได้รับการรักษาที่ซับซ้อนยุ่งยาก และมีค่าใช้จ่ายในการรักษาฟันที่สุงกว่าการอุดฟันปกติ
  • มีภาพลักษณ์ที่ไม่ดี
  • มีกลิ่นปากตลอดเวลา
  • เด็กมีทัศนคติที่ไม่ดี อาจส่งผลให้เด็กกลัวการทำฟัน และการรักษาในอนาคต

 

วิธีป้องกันฟันน้ำนมผุ

  • ฝึกให้ลูกเข้านอนโดยไม่มีนิสัยติดขวดนม
  • อย่าให้ลูกนอนขณะที่ยังดื่มนม น้ำผลไม้ หรือน้ำหวานจากขวดนม แต่หากจำเป็นต้องให้ลูกหลับพร้อมขวดนมให้เติมน้ำเปล่าแทน
  • ไม่อนุญาตให้เด็กเดินไปพร้อมถือขวดนมติดมือ กินนมหรือ น้ำผลไม้ น้ำหวานตลอดเวลาทั้งวัน
  • สอนให้เด็กเล็กเริ่มใช้แก้วน้ำแทนขวดนมตั้งแต่อายุ 6-12 เดือน และเปลี่ยนจากขวดนม เป็นการใช้แก้วน้ำตอนอายุ 1 ปี
  • ควรให้ลูกกินนมให้เสร็จก่อน แล้วจึงแปรงฟันให้สะอาด และเข้านอน โดยไม่อนุญาตให้ทานอะไรหลังแปรงฟันแล้วนอกจากน้ำเปล่าเท่านั้น
  • ลดปริมาณและความถี่ การกินขนม และของหวาน น้ำหวานของลูก
  • แปรงฟันให้สะอาดสม่ำเสมอด้วยยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์เพื่อเพิ่มการป้องกันฟันผุ
  • พบทันตแพทย์ทุก 6 เดือนเพื่อตรวจสุขภาพฟัน

บทความที่เกี่ยวข้อง : CEO วัยรุ่นสร้างตัว อายุ 16 กับธุรกิจลูกอมปกป้องฟันผุ มูลค่าเกือบ 64 ล้านบาท !!

 

 

ลูกไม่ยอมแปรงฟัน หรือ ไม่ชอบแปรงฟัน สอนลูกแปรงฟัน

ในเบื้องต้นต้องปลูกฝังให้ลูกรักการแปรงฟัน เช่น ให้เด็ก ๆ ได้เลือกซื้อแปรงสีฟันเอง เหมือนกับที่ให้เลือกซื้อของเล่น หรือถ้ามียาสีฟันที่มีรสชาติแปลก ๆ ใหม่ ๆ ก็ลองให้ลูกเลือกซื้อดูเอง เด็กจะรู้สึกสนุกสนานไปกับการเลือกแปรงสีฟันและยาสีฟันรสต่าง ๆ เป็นการปลูกฝังให้รักการแปรงฟันและรู้จักดูแลการทำความสะอาดช่องปากไปขั้นพื้นฐานไปในตัว แปรงฟันให้ลูกและสอนให้ลูกแปรงฟันเองตั้งแต่ยังเล็ก เด็ก ๆ จะเคยชินกับการแปรงฟันเป็นประจำไปโดยปริยาย

แต่ยังไงคุณพ่อคุณแม่ก็ควรดูแลการแปรงฟันลูกอย่างใกล้ชิดเสมอ  ในช่วงอายุก่อน 7 ขวบ การควบคุมกล้ามเนื้อมือในการแปรงฟัน ยังไม่สามารถทำได้ดีพอ รวมถึงลูกยังไม่ได้มีความใส่ใจและเข้าใจถึงความสำคัญของการแปรงฟันได้ คุณพ่อคุณแม่จึงควรยังเป็นคนแปรงฟันให้ลูกอยู่ หรือ ให้ลูกแปรงเองได้ แต่ควรแปรงซ้ำอีกรอบให้ลูกเสมอ แต่สำหรับเด็กอายุ 7 ขวบขึ้นไป ที่สามารถแปรงฟันเองได้แล้ว คุณพ่อคุณแม่สามารถให้น้องแปรงเองได้แต่ต้องหมั่นคอยตรวจสอบ เช็คฟันหลังลูกแปรงดูว่า ยังมีคราบขี้ฟัน มีเศษอาหารหลงเหลือติดอยู่มั้ย หากมีควรแปรงซ้ำให้ลูกอีกรอบให้สะอาด

 

Loading...
You got lucky! We have no ad to show to you!
ติดต่อโฆษณา

ลูกกลัวหมอฟัน

การที่ลูกกลัวหมอฟัน เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เด็กเกิดอาการฟันผุ เนื่องจาก ไม่ได้รับการดูแล และคำแนะนำจากทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ทำให้เมื่อเกิดปัญหาของฟัน ตัวพ่อแม่ และตัวเด็ก ก็จะไม่ทราบถึงปัญหา กว่าจะรู้ตัวอีกที ก็ต่อเมื่อฟันของลูก เกิดอาการผุจนเกินเยียวยาไปซะแล้ว

ทุกครั้งที่คุณพ่อคุณแม่ไปพบทันตแพทย์ควรพาเด็ก ๆ ไปด้วย หรือขณะที่คุณพ่อหรือคุณแม่ทำฟันก็อาจลองอุ้มเด็ก ๆ ให้ดูขั้นตอนต่าง ๆ ผู้ปกครองส่วนมากน่าจะมาขูดหินปูน ตรวจสุขภาพฟันทุก ๆ 6 เดือนหรือปีละครั้งอยู่แล้ว

ทุก ๆ ครั้งที่คุณพ่อคุณแม่มาพบหมอก็อาจจะพาลูกมาด้วย ให้เด็ก ๆ ได้เห็นการทำความสะอาดฟัน การตรวจช่องปาก หรือการรักษาง่าย ๆ พวกเขาจะได้ทราบว่ามันไม่มีอะไรที่น่ากลัวเลย แต่การรักษาที่ดูรุนแรงขึ้นมาหน่อย เช่น การถอนฟัน ผ่าตัด ก็อย่าเพิ่งพาลูกมาดู อาจทำให้เด็ก ๆ กลัวได้

 

 

 

อายุเท่าไหร่ที่ควรพาลูกไปพบทันตแพทย์ ?

ทันตแพทยสภา แนะนำว่าควรพาลูกพบทันตแพทย์ได้ตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้น แต่ในช่วงแรกนั้น อาจจะยังไม่ได้ทำการรักษาอะไร แต่เป็นการเปิดโอกาสให้สร้างความคุ้นเคยให้กับลูก รวมถึงให้คุณพ่อคุณแม่ได้รับคำแนะนำ และสอบถามปัญหา เรื่องการดูแลสุขภาพช่องปากลูกที่ถูกต้อง

การพบหมอฟันครั้งแรก อาจจะแค่มี คุณหมอนอกห้องทำฟัน พูดคุยสร้างความรู้จัก สักถามประวัติ ให้ลูกมายิ้มโชว์ฟันให้ดูเฉย ๆ ก่อนว่ามีอะไรผิดปกติไหม อาจยังไม่ต้องมีการตรวจอย่างเป็นทางการถ้าไม่มีอะไรผิดปกติ หลังจากพูดคุยแล้ว พบว่า การประเมินความเสี่ยงในการเกิดฟันผุของลูก คุณหมอประเมินแล้วมีความเสี่ยงสูงอาจจำเป็นต้องมีการเคลือบฟลูออไรด์ เพิ่มเติมเพื่อป้องกันการเกิดฟันผุตั้งแต่ฟันขึ้นเลยก็ได้

สำหรับการเริ่มการรักษา ในช่องปากบางอย่างอาจเริ่มจากกระบวนการง่ายๆ เช่น เคลือบฟลูออไรด์ เคลือบหลุมร่องฟัน หากเด็กสามารถให้ความร่วมมือได้ดี ประมาณ 3-4 ขวบ อาจจะพอเริ่มทำได้บ้างแล้ว เพื่อสร้างความคุ้นเคยให้กับลูกเบื้องต้น และในระหว่างการตรวจเช็คฟันทุก 6 เดือน หามีการพบฟันที่ผุ ก็สามารถรีบอุดได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ตอนที่ยังไม่มีการลุกลามที่มากมายนัก

 

การดูแลฟันง่าย ๆ ที่คุณพ่อคุณแม่ช่วยทำให้ลูกได้

การดูแลสุขภาพช่องปากง่าย ๆ ที่คุณพ่อคุณแม่ช่วยทำให้ลูกได้ อย่างน้อยตั้งแต่อายุ 6 เดือน – 2 ปีแรก หากเป็นในช่วงที่ฟันยังขึ้นไม่ครบ ให้ใช้สำลีชุบน้ำต้มสุก ที่เย็นแล้วมาเช็ดที่เหงือกและฟันของลูกทุกครั้งที่มีการดื่มนมถ้าเป็นไปได้ หรือ อาจเช็ดสัก 2 ครั้งต่อวัน เช้า-เย็น  หลังจากที่ฟันของเด็กขึ้นเต็มซี่แล้ว ถ้าผู้ปกครองสามารถแปรงฟันให้ลูกด้วยยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ วันละ 2 ครั้ง เช้า – เย็น เช่นเดียวกัน 

 

 

5 ข้อในการให้เด็กเข้านอนโดยไม่ต้องใช้ขวดนม

  • ให้เด็กถือผ้าห่ม ตุ๊กตาหมี ตุ๊กตาอื่น ๆ หรือของเล่นที่เขาชอบเข้านอนแทนขวดนม
  • กล่อมให้เด็กหลับโดยการร้องเพลง หรือ เปิดเพลงเบา ๆ ให้เขาฟัง
  • กล่อมให้เด็กหลับในอ้อมกอด
  • ลูบหลังเด็กเพื่อให้เขารู้สึกผ่อนคลาย
  • เล่านิทานก่อนนอนให้ฟัง

 

จากข้อมูลที่คุณหมอได้นำมาฝากคุณพ่อคุณแม่ในวันนี้ หวังว่าจะทำให้ใครหลาย ๆ คนคลายความกังวลขึ้นมาบ้าง หากไม่อยากให้เด็ก ๆ พบเจอกับปัญหาเหล่านี้ อย่าลืมรักษาและดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก ๆ กันด้วยนะครับ

 

ทพ.ณัฐภัทร ภัทรพรเจริญ ทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

 

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :

อาหารที่เด็กกินแล้วเสี่ยงฟันผุ ! คุณแม่ควรพึงระวัง เพื่อไม่ให้เด็กสูญเสียฟัน !

เตรียมพร้อมแต่เนิ่น ๆ วิธีเลิกขวด ฝึกยังไงให้ลูกเลิกขวดนมได้ภายใน 1 ปีครึ่ง

เด็กต้องแปรงฟันตั้งแต่อายุเท่าไหร่ วิธีแปรงฟันให้ลูก เสริมรอยยิ้มสดใสให้ลูกน้อย