วิธีแปรงฟันลูกเมื่อลูกปฏิเสธ ลูกไม่ชอบแปรงฟัน แม่ต้องทำยังไง

เมื่อฟันเริ่มขึ้น เด็ก ๆ ก็ดูจะเริ่มเกลียดแปรงสีฟันขึ้นมาในทันที คุณพ่อคุณแม่ทั้งหลายจึงมักประสบปัญหาในการปลูกฝังพฤติกรรมรักษาความสะอาดในช่องปากให้กับเด็ก ๆ โชคดีที่เรามี วิธีแปรงฟันลูกเมื่อลูกปฏิเสธ วิธีทำให้เด็ก ๆ แปรงฟันได้ง่าย ๆ มาฝากกันค่ะ

ทำไมลูกถึงไม่อยากแปรงฟันกันนะ?

พ่อ-แม่ : “ถึงเวลาแปรงฟันกันแล้ว…”

ลูก : “ไม่!”

พ่อ-แม่ : “ทำไมล่ะ? อยากฟันผุเหรอ?”

ลูก : “เอาไม่ไม่อยากแปรง”

พ่อ-แม่ : “มาเร็ว ๆ มาแปรงให้มันเสร็จ ๆ เถอะจะได้เข้านอน”

ลูก : “ไม่เอา ไม่แปรง ไม่ ไม่ ไม่ ไม่ (กรีดร้อง…..)”

ครอบครัวไหน เคยเจอกับปัญหาลักษณะนี้กันบ้างคะ ที่เมื่อถึงเวลาจะต้องแปรงกัน เด็กจะพยายามหลีกหนี ด้วยการกรีดร้องโวยวาย บีบกรามแน่น บางคนก็แสดงอาการก้าวร้าวออกมา เหตุเพราะไม่อยากที่จะแปรงฟัน ซึ่งอาการนี้สามารถเกิดขึ้นได้กับเด็กที่ยังแบเบาะ เด็กวัยหัดเดิน รวมถึงเด็กก่อนวัยเรียน นั่นเป็นเพราะสาเหตุอะไร เราลองมาเรียนรู้ไปพร้อม ๆ กันเลยค่ะ

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ : ระวัง! ลูกน้อยฟันผุ จากการจูบและป้อนอาหารของแม่

• ปัญหาจากทางประสาทสัมผัส

หลายครั้งที่เด็กมักจะเบี่ยงตัวหนี และปฏิเสธการแปรงฟัน อาจจะเป็นเพราะปัญหาภายในช่องปากของเขาเอง ซึ่งในลักษณะของเด็กเล็กที่ยังไม่สามารถสื่อสารได้นั้น จะแสดงออกด้วยการเบี่ยงหน้าหนี ร้องไห้กระจองอแง พยายามที่จะผลักแปรงออกมาช่องปากของเขา

อาการเหล่านั้นอาจมีความเป็นไปได้จากอาการเจ็บ อาการบวมบริเวณเหงือก เนื่องจากฟันน้ำนมที่ขึ้นมาใหม่นั้นอาจจะส่งผลให้เหงือกบวม อักเสบได้ และตัวเด็ก ก็ไม่สามารถบอกถึงอาการเหล่านั้น หรืออธิบายความเจ็บปวดดังกล่าว จึงแสดงออกมาให้ลักษณะของการปฏิเสธการแปรงฟันนั่นเอง

หรืออีกเหตุผลคือแปรงสีฟันที่ใช้ ไม่เหมาะสมกับสภาพช่องปาก เช่น ขนของแปรงสีฟันแข็งเกินไป หรือมีลักษณะใหญ่คับปาก ทำให้ไม่รู้สึกสบายเมื่อจะต้องแปรงฟัน เป็นต้น

ดังนั้นตัวคุณพ่อ คุณแม่ จำเป็นจะต้องสังเกตลูกอย่างใกล้ชิด โดยไม่บังคับขู่เข็ญจนทำให้เกิดความกลัว และขยาดในการแปรงฟันนั่นเอง

วิธีแก้ไขเบื้องต้น สำหรับการป้องกันปัญหาจากการสัมผัสนี้ คือการใช้แปรง 2 แบบ เพื่อให้ลูกของคุณ สามารถเลือกใช้ให้ถูกกับสภาพช่องปากของตัวเด็กเองในขณะนั้น เช่น หนึ่งอันเป็นแปรงสีฟันแบบสวมนิ้ว เนื่องจากมีความอ่อนนุ่ม ไม่ระคายเคืองตัวเหงือกมาก กับแปรงอีกอัน เป็นแปรงแบบขนนุ่ม ที่เหมาะสำหรับเด็ก

• เด็กรักความอิสระ และพร้อมจะดูแลตนเอง

เด็กส่วนมาก มักจะแสวงหาความเป็นอิสระ ตั้งแต่อายุยังน้อย เขาพร้อมที่จะฝึกฝน ดูแลตัวเองในเรื่องต่าง ๆ ที่เขาสามารถทำได้ในช่วงเวลานั้น ๆ มันเป็นสัญชาตญาณที่มีอยู่ในทุก ๆ คน ดังนั้นเป็นเรื่องปกติ หากเขาจะรู้สึกว่าสิ่งไหนที่เขาถูกควบคุม หรือบังคับให้ทำ มักจะเกิดการต่อต้านโดยอัตโนมัติ รวมถึงการดูแลตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นการอาบน้ำ การแต่งตัว และการแปรงฟัน

หากต้องการให้ตัวเด็กมั่นใจในการดูแล และทำความสะอาดช่องปากอย่างสม่ำเสมอ คุณพ่อคุณแม่ จำเป็นจะต้องมีการฝึกฝนให้เด็กคุ้นชิน และทำสิ่งนั้นเป็นกิจวัตรประจำวัน หรือสร้างเป้าหมาย เพื่อให้เกิดความท้าทายสำหรับตัวเขาเอง จะทำให้เด็กมีความกระตือรือร้น และรู้สึกว่าตัวเขาเองเป็นผู้รับผิดชอบปากของตัวเอง

• แปรงฟันร่วมกัน พร้อมกัน

การมีส่วนร่วม การทำสิ่งต่าง ๆ ร่วมกัน จะทำให้เขารู้สึกกระตือรือร้น และไม่ต้องการแปลกแยก การแปรงฟันพร้อม ๆ กันในครอบครัว นับว่าเป็นช่วงเวลาที่สามารถทำด้วยกันได้ และแปรงขึ้นลง พร้อมพูดอธิบาย เช่น แปรงฟันด้านหน้า แปรงฟันด้านขวา แปรงฟันด้านซ้าย แปรงฟันข้างใน แปรงลิ้นด้วยนะ เป็นต้น

แต่ถ้าหากคุณไม่สามารถทำร่วมกันได้ จะด้วยภารกิจต่าง ๆ การจับคู่ คู่หู สำหรับครอบครัวที่มีลูกหลายคน ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือก ที่ให้เขาช่วยกันดูแลกันและกัน หลังจากนั้น คุณค่อยดูแลความสะอาดเรียบร้อยในขั้นตอนสุดท้าย

การเปิดเพลง เปิดคลิปให้ลูกของคุณแปรงฟันตามคลิปการ์ตูนน่ารัก ประกอบบทเพลง ก็ดูจะเป็นไอเดียที่ไม่เลวเหมือนกันนะคะ

• เด็กรักการเลียนแบบจากผู้ใหญ่

ต่อให้คุณพูดสอนไปมากเท่าไหร่ ก็คงได้ผลดีไม่เท่ากับการแสดงให้ลูกของคุณได้เห็นเป็นประจำ เพราะเด็กส่วนมาก จะมีพฤติกรรมในการลอกเลียนแบบพฤติกรรมของผู้ใหญ่ หรือคนใกล้ตัว การที่คุณแปรงฟัน หรือใช้ไหมขัดฟัน พูดคุยกับตัวเองผ่านขั้นตอนต่าง ๆ หรือแต่งเพลงแปรงฟันดี ๆ ซักเพลง เพื่อให้เขาได้เห็น และเพลิดเพลินกับการแปรงฟันไปกับคุณ

อย่าลืมที่จะแสดงให้เห็นประโยชน์ของการแปรงฟันในทันทีด้วยนะคะ เช่น ชมตัวเองในกระจก ขณะที่อวดฟันสวยว่า ฟันสวยสุขภาพแข็งแรงสุด ๆ แถมปากยังสะอาดอีกด้วย ซึ่งการทำแบบนี้ จะทำให้เด็กเรียนรู้ และทำตามเองโดยอัตโนมัติ ไม่เชื่อก็ลองดูซิคะ

• อย่าคาดหวังให้เด็กเข้าใจตรรกะ

คุณพ่อคุณแม่หลายคนพยายามอธิบายสารพัดเหตุผล ยกทุกตรรกะที่มีอยู่ในโลกมาบอกกับลูกน้อยของคุณ ว่าประโยชน์ในการแปรงฟันมีอะไรบ้าง แต่คุณอย่าลืมว่าเด็กก็คือเด็ก ต่อให้คุณหยิบยกแม่น้ำมาสาธยายก็ไม่เกิดประโยชน์ค่ะ

ถ้าลูกของคุณไม่ยอมแปรงฟัน ก็อาจจะแสดงความมีส่วนร่วมว่า บางครั้งคุณเองก็ไม่อยากแปรงฟันเหมือนกัน เขาอาจจะตกใจเพราะคิดว่าพ่อแม่ น่าจะจู้จี้เขา แต่ทำไมกลับเห็นด้วยกับเขานะ แล้วค่อยบอกเหตุผลว่า ที่คุณไม่อยากแปรงฟันตอนนั้นเป็นเพราะอะไร จากนั้นค่อยถามลูกคุณว่าเพราะสาเหตุอะไรทำไมถึงไม่อยากแปรงฟัน ซึ่งมันอาจจะทำให้คุณได้รู้จักลูกในมุมที่แตกต่างออกไปอีกก็ได้นะคะ

• เป็นช่วงเวลาที่น่าเบื่อ

เหตุผลที่พบบ่อยที่สุดสำหรับเด็ก ๆ ที่ไม่อยากแปรงฟัน นั่นเป็นเพราะทุกเวลาของเขาคือโอกาสในการได้เล่น ได้สนุกกับสิ่งต่าง ๆ รอบตัว แต่การแปรงฟัน เป็นการที่เขาจะต้องอยู่นิ่ง ๆ แปรงฟันอยู่กับที่ ซึ่งช่วงเวลา 2 นาที ในการแปรงฟันนั้น ดูแล้วช่างแสนยาวนานเหลือเกินสำหรับเด็กหลาย ๆ คน ทำให้เขารู้สึกไม่อยากจะทำสิ่งนั้น

แต่ถ้าหากคุณพ่อคุณแม่ จะเปลี่ยนช่วงเวลาเหล่านั้นให้เปี่ยมไปด้วยความสุข ความสนุกแล้วล่ะก็ เด็ก ๆ อาจจะรอคอยช่วงเวลาเหล่านั้น ในแต่ละวันก็ได้

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ : 5 เคล็ดลับชวนเจ้าตัวเล็กมาแปรงฟัน

วิธีแปรงฟันลูกเมื่อลูกปฏิเสธ

หากคุณพบว่าลูกน้อยของคุณแสดงอาการงอแง ต่อต้าน เมื่อถึงเวลาต้องทำความสะอาดปาก แสดงว่าคุณไม่ได้เป็นอยู่คนเดียวอย่างแน่นอนค่ะ ก่อนที่คุณจะทิ้งแปรงสีฟันทั้งหมดในบ้านด้วยความหงุดหงิด ให้ลองใช้เทคนิคเหล่านี้ดูนะคะ

• ลองนับ หรือใช้เพลงแปรงฟันเพื่อกระตุ้น

ลองนับหรือใช้เพลงแปรงฟันเพื่อช่วยให้ 2 นาทีผ่านไปอย่างรวดเร็ว (เช่น “แปรง แปรง แปรงฟัน” เป็นเพลง “Row, Row, Row Your Boat”) ตัวจับเวลาแบบเห็นภาพยังช่วยให้บุตรหลานของคุณเห็นได้ง่ายขึ้นว่าวินาทีนั้นนับถอยหลังเร็วแค่ไหนจนกว่าการแปรงฟันจะสิ้นสุดลง

• ดึงดูดการแปรงฟันด้วยแปรงสีฟันสุดเก๋

ลองลงทุนซื้อแปรงสีฟันที่มีรูปแบบดีไซน์เก๋ ๆ ไม่ว่าจะแบบมีไฟ มีมอเตอร์ หรือเป็นตัวการ์ตูนที่เด็ก ๆ ชื่นชอบ ก็จะเป็นการกระตุ้นให้กิจกรรมการแปรงฟันของเด็กสนุกสนานขึ้นได้

• ยาสีฟันอร่อย

นอกจากแปรงสีฟันน่ารัก ยาสีฟันรสอร่อยก็มีส่วนจูงใจให้เด็ก ๆ อยากแปรงฟันมากขึ้น ให้เด็ก ๆ ได้เลือกยาสีฟันรสที่เขาชอบเอง เพราะพวกเขามักใส่ใจกับทุกอย่างที่ต้องเอาใส่ปาก ไม่ว่าสิ่งนั้นจะเป็นผักหรือยาสีฟัน หลีกเลี่ยงยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ เพราะเด็ก ๆ อาจเผลอกลืนเข้าไป

• แปรงด้วยกัน

เพื่อให้ลูกใส่ใจกับสุขภาพช่องปากและฟัน คุณเองก็ควรแปรงฟันให้สะอาดเป็นตัวอย่างด้วย เด็ก ๆ มักชอบเลียนแบบผู้ปกครอง ถ้าพวกเขาเห็นคุณแปรงฟันบ่อย ๆ เขาก็จะแปรงตาม ถ้าลูกไม่ยอมหยิบแปรงสีฟันเมื่อเขาเห็นคุณแปรงฟัน ลองปล่อยให้เขาแปรงฟันให้คุณแทน สอนวิธีการแปรงฟันที่ถูกต้องให้ลูก พวกเขาจะได้ทำถูกเวลาแปรงฟันตัวเอง

• ให้ดูภาพ/วิดีโอ

ทำให้ลูกแปรงฟันโดยการให้เขาดูรูปภาพฟันผุหรือเหงือกบวม อธิบายให้เขาฟังว่าถ้าเป็นแบบนั้นแล้วจะเจ็บปวดทรมานแค่ไหน วิธีนี้มักทำให้เด็ก ๆ อยากแปรงฟันเองขึ้นมาในทันที

• ให้รางวัล

การให้รางวัลเป็นเรื่องที่เสี่ยงพอสมควร แต่ถ้าทำถูกวิธี คุณจะสามารถทำให้ลูกแปรงฟันได้ตามที่คุณต้องการ ทำตารางไว้แปะดาวหรือหน้ายิ้มทุกครั้งที่ลูกแปรงฟันเองโดยไม่ต้องให้เตือนหลายรอบ เมื่อสะสมดาวครบ คุณก็ให้รางวัลตามความเหมาะสม เลือกรางวัลพิเศษที่ไม่จำเป็นต้องเป็นสิ่งของเสมอไป อาจจะเป็นขนมที่ลูกชอบ ให้เวลาเล่นเพิ่ม หรือพาไปเที่ยวสวนสัตว์ก็ได้

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :

เด็กต้องแปรงฟันตั้งแต่อายุเท่าไหร่ วิธีแปรงฟันให้ลูก เสริมรอยยิ้มสดใสให้ลูกน้อย

แปรงลิ้น ตอนแปรงฟันดีอย่างไร? สอนลูกแปรงลิ้น จำเป็นหรือไม่

เด็กเล็กมี หินปูน ได้หรือไม่ ถ้ามีหินปูนแล้วต้องทำอย่างไร พร้อมวิธีป้องกัน

ที่มา : A