ปัญหาเรื่อง “การนอน” ของลูกน้อย นับเป็นเรื่องยอดฮิตที่คุณพ่อคุณแม่หลายคนต้องพบเจอ และอาจทำให้สูญเสียพลังงานในการจัดการจนรู้สึกเหนื่อยล้าเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะการที่ลูกไม่ยอมพักผ่อนในช่วงกลางวัน ซึ่งมีความเป็นไปได้ที่จะส่งผลต่อการพักผ่อนของทั้งครอบครัวและพัฒนาการของลูกในระยะยาว ลูกไม่นอนกลางวัน ทำไงดี วันนี้เราจะมาไขข้อข้องใจและแนะนำ เคล็ดลับทำให้ลูกหลับปุ๋ยใน 5 นาที ให้คุณพ่อคุณแม่ได้นำไปปรับใช้กันค่ะ
“การนอนกลางวัน” สำคัญกับลูกน้อยยังไง?
โดยปกติแล้วเด็กต้องมีชั่วโมงการนอนที่มากกว่าผู้ใหญ่ค่ะ ดังนั้น การนอนแค่ในช่วงกลางคืนจึงอาจไม่เพียงพอ และต้องนอนกลางวันเพิ่มทั้งตอนเช้าและตอนบ่าย ซึ่งการให้ลูกนอนกลางวันนับว่าเป็นสิ่งที่จำเป็นมากนะคะ เพราะการนอนหลับที่เพียงพอจะส่งผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของลูก โดยช่วงที่หลับสมองส่วนที่เกี่ยวข้องกับความจำของลูกน้อยจะทำงาน เพื่อทบทวนสิ่งที่ได้เรียนรู้มาและเกิดการเชื่อมโยงของเซลล์สมองมากขึ้น ทำให้ลูกมีการพัฒนาความจำที่ดี สมองมีการเจริญเติบโตได้ดี
|
|---|
ตารางการนอนของเด็กแต่ละช่วงวัย
|
|
วัยแรกเกิด – 1 ปี
|
จะมีเวลาการนอนที่ 10-15 ชั่วโมง/วัน ซึ่งแนะนำว่าต้องนอนตอนกลางวันทั้งช่วงเช้าและช่วงบ่าย ประมาณ 2-4 ครั้ง โดยทารกจะมีภาวะหลับตื่นสลับกันไปตลอดทั้งวัน
- อายุมาณ 4 เดือน จะเริ่มหลับกลางคืนได้ยาวประมาณ 6 ชั่วโมง
- อายุ 6 เดือน จะสามารถหลับได้นานถึง 10 ชั่วโมงแต่ก็ยังสามารถตื่นได้ในระหว่างการนอนหลับ
|
|
ลูกวัย 1-2 ปี
|
ควรนอนอย่างน้อย 11-14 ชั่วโมง/วัน โดยเด็กบางคนอาจจะไม่นอนเช้า แต่ยังจำเป็นต้องนอนในตอนบ่าย |
|
วัยอนุบาล (3-5 ปี)
|
ควรนอนอย่างน้อย 10-12 ชั่วโมง/วัน โดยจะเหลือการนอนกลางวันแค่ในช่วงบ่ายที่โรงเรียนเท่านั้น การดูว่าลูกนอนเพียงพอหรือไม่ สังเกตได้จากพฤติกรรมระหว่างวัน เช่น ปลุกตื่นได้ง่าย ไม่ผล็อยหลับตอนกลางวัน เข้านอนแล้วสามารถหลับได้ภายใน 15-30 นาที |
ทั้งนี้ หากลูกน้อยไม่ได้นอนตอนกลางวัน ซึ่งอาจากระทบต่อจำนวนเวลาทั้งหมดที่ควรได้นอนหลับพักผ่อนใน 1 วัน หรือลูกนอนไม่เพียงพอ จะส่งผลเสียต่อพัฒนาการและอารมณ์ของลูก เชื่อมโยงไปสู่การที่การเรียนรู้แย่ลงไปด้วย
ประโยชน์ของการที่ลูกนอนกลางวันอย่างเพียงพอ
มีงานวิจัยบอกไว้ค่ะว่า การนอนกลางวันในวัย 3–5 ปี จะช่วยให้ลูกมีความจำดีและเรียนรู้ได้ดีขึ้น รวมทั้งภาวะทางอารมณ์และสุขภาพก็ดีขึ้นด้วย ดังนี้
- ช่วยเรื่องการเรียนรู้ มีการทดสอบพบว่าในวัยอนุบาล เด็กที่นอนหลับกลางวันสามารถเล่นเกมเกี่ยวกับความจำได้ดีกว่า การได้พักร่างกายและจิตใจจากการนอนจะส่งผลให้สามารถจดจำ คิด หรือสร้างสัมพันธ์อันดีกับเพื่อนได้
- เสริมสร้างสุขภาพสมบูรณ์ ไม่เป็นโรคอ้วน เนื่องจากโดยธรรมชาติแล้วหากลูกน้อยนอนหลับไม่เพียงพอ ก็มักจะกินอาหารเพิ่มขึ้นด้วย ที่สำคัญคือ เมื่ออ่อนเพลียจากการพักผ่อนน้อย ลูกก็จะไม่มีแรงวิ่งเล่นออกกำลังเพื่อเสริมสร้างพัฒนาการทางร่างกาย
- ช่วยให้ลูกอารมณ์ดี เชื่อว่าคุณพ่อคุณแม่ย่อมทราบกันดีว่า หนึ่งในสาเหตุของการที่ลูกน้อยงอแง ก็เนื่องมากจากการนอนไม่พอ ซึ่งเรื่องนี้มีการศึกษาพบว่า เด็กอายุ 2 ปี ที่ไม่ได้นอนกลางวันอย่างสม่ำเสมอ จะมีความวิตกกังวลมากกว่าและแสดงออกเมื่อเจอเหตุการณ์ที่ไม่พอใจได้แย่กว่าเด็กที่นอนหลับกลางวันเป็นประจำ
สาเหตุ ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน ทำไงดี
เมื่อการที่ ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน อาจส่งผลต่อพัฒนาการและสุขภาพของลูกในระยะยาว ดังนั้น การทำความเข้าใจถึงสาเหตุที่แท้จริง จึงเป็นสิ่งสำคัญในการแก้ไขปัญหานี้ มาดูกันค่ะว่ามีปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้ ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน
|
|---|
ทำไม ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน
|
|
|
หากลูกนอนหลับในช่วงกลางคืนไม่เพียงพอ หรือเวลาเข้านอนไม่ตรงกันทุกวัน อาจทำให้ไม่รู้สึกง่วงนอนในช่วงกลางวัน |
|
|
แสงสว่าง เสียงดัง หรืออุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม อาจรบกวนการนอนของลูก |
- กิจกรรมในช่วงกลางวันมากเกินไป
|
การเล่นหรือมีกิจกรรมที่ตื่นเต้นเร้าใจมากเกินไปในช่วงกลางวัน อาจทำให้ลูกตื่นตัวและไม่รู้สึกง่วงนอน |
|
|
ลูกอาจต้องการนอนน้อยลง หรืออาจเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการนอน เมื่อช่วงวัยเปลี่ยนไป |
|
|
ลูกอาจมีอาการเจ็บป่วย หรือฟันกำลังจะขึ้น จนทำให้ไม่สบายตัวและนอนไม่หลับ |
ลูกไม่นอนกลางวัน ทำไงดี เคล็ดลับทำให้ลูกหลับปุ๋ยใน 5 นาที
อยากให้ลูกน้อยหลับสบาย พัฒนาการสมวัย และคุณพ่อคุณแม่ก็มีเวลาพักผ่อนด้วย ลองนำเคล็ดลับปราบเซียน ทำให้ลูกหลับปุ๋ยใน 5 นาที ต่อไปนี้ ไปปรับใช้กันดูนะคะ
-
กำหนดตารางเวลาการนอนที่สม่ำเสมอ
พยายามให้ลูกเข้านอนและตื่นนอนในเวลาที่ใกล้เคียงกันทุกวัน เพื่อปรับนาฬิกาชีวิตให้เป็นปกติ เมื่อถึงเวลานอนกลางวัน อุ้มลูกเข้าห้องนอน ทำกิจวัตรก่อนนอนกลางวันในห้องสลัวๆ 5-10 นาที ร้องเพลง เปลี่ยนผ้าอ้อม อ่านนิทาน โดยต้องเป็นกิจกรรมที่สงบ ไม่เสียงดัง และต้องทำเหมือนกันทุกครั้ง
-
จัดเตรียมสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
ห้องนอนของลูกควรมืด สงบ อุณหภูมิไม่ร้อนหรือเย็นเกินไป และมื้อกลางวันของลูกก็ควรกินในปริมาณที่พอเหมาะ ไม่ควรกินเยอะเกินไป เพราะจะทำให้ลูกอิ่มมากและไม่มีความต้องการนอน
-
ฝึกลูกนอนกลางวันวนไปค่ะ
เมื่อลูกเริ่มขยี้ตา หาว หรืองอแง ให้พยายามอุ้มลูกไปนอน วางลงในเปล แล้วเดินหันหลังออกมาจากห้องเงียบๆ หากลูกร้องงอแงให้ตั้งสติ ใจเย็นๆ แล้วค่อยๆ เดินออกมาโดยไม่ต้องพูดอะไร แล้วรอประมาณครึ่งชั่วโมง (หรือ 45 นาที สำหรับเด็กวัย 6 เดือนขึ้นไป) หากลูกยังไม่หลับ ให้พาออกมาเล่นหรือกินนม กินขนมก่อน รอจนถึงครึ่งของเวลาตื่น เช่น ปกติลูกมีช่วงเวลาตื่น 2 ชั่วโมง ให้นั่งเล่นกันไปก่อน 1 ชั่วโมง สังเกตดูถ้าลูกง่วง หาว ขยี้ตา ให้พาเข้านอนอีกครั้ง ฝึกแบบนี้วนไปเรื่อยๆ ลูกจะนอนกลางวันได้ง่ายขึ้นค่ะ
-
ลองเปลี่ยนสถานที่นอน
หากทำตามข้อ 2 แล้ว ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน ยังคงลืมตาแป๋ว ลองเปลี่ยนสถานที่นอน เช่น เปลี่ยนเป็นนอนเปลญวน หรืออุ้มลูกไปนอนในห้องอื่น อาจช่วยให้ลูกหลับได้ง่ายขึ้น โดยอย่างน้อยให้ลูกได้นอนประมาณ 1.5 ชั่วโมง แล้วพาเข้านอนตอนกลางคืนเร็วกว่าเดิมสัก 1 ชั่วโมง เพื่อชดเชยเวลานอนที่ขาดไป
-
อาบน้ำอุ่นก่อนนอน
ก่อนเวลานอน ลองพาลูกอาบน้ำอุ่น จะช่วยให้ร่างกายลูกน้อยผ่อนคลาย และพร้อมสำหรับการนอนหลับค่ะ
หากฝึกสม่ำเสมอตามนี้ ลูกน้อยหลับปุ๋ยใน 5 นาที ได้แน่นอนค่ะ อย่างไรก็ตาม หากลูกน้อยมีปัญหาสุขภาพที่เชื่อมโยงกับการที่ทำให้ ลูกไม่ยอมนอนกลางวัน หรือมีปัญหาในการนอนหลับอย่างต่อเนื่อง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยและหาทางแก้ไขนะคะ
|
|---|
สิ่งที่ควรทำ-ไม่ควรทำ สร้างนิสัยการนอนที่ดีให้ลูก
|
| Do |
Don’t |
- ให้เวลานอนเป็นช่วงเวลาพิเศษในการพูดคุย เพื่อให้ลูกรู้สึกผ่อนคลายและปลอดภัย
|
- หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมตื่นเต้น หรือต้องเผชิญกับแสงจ้ามากๆ ในช่วงเวลา 2-3 ชั่วโมงก่อนนอน
|
- ใช้เสียง white noise ที่เป็นจังหวะสม่ำเสมอ ไม่ดังเกินไป ไม่กระตุ้น จังหวะไม่เร้าเกินไป ช่วยกล่อมให้ลูกนอนได้
|
- ลูกวัยทารกควรเลี่ยงการปล่อยให้หลับคาขวดนม
|
- สร้างกิจวัตรระหว่างวันของลูก ทั้งการกิน การเล่น และการนอน ให้มีตารางเวลาสม่ำเสมอ ฝึกลูกเข้านอนและตื่นนอนตรงเวลา
|
- อย่าให้การนอนเกิดจากการขู่ หรือเป็นการลงโทษจากการทำความผิด แต่ควรสอนให้ลูกรับรู้ว่าการนอนเป็นเวลาของความสุข
|
- เมื่อถึงเวลานอนควรปิดไฟ หรือหรี่แสงไฟในห้องนอนลูก และควรให้ลูกได้เจอแสงแดดธรรมชาติในเวลานอนกลางวันด้วย
|
- หลีกเลี่ยงการเล่นของเล่นเมื่อถึงเวลานอน
|
การนอนของลูกมีความสำคัญต่อสมองและพัฒนาการก็จริงนะคะ แต่คุณพ่อคุณแม่อย่าเพิ่งอย่ากังวลมากเกินไปค่ะ บางครั้งลูกน้อยอาจมีช่วงเวลาที่ไม่ยอมนอนกลางวัน แต่เมื่อถึงเวลาที่เหมาะสม ลูกก็จะกลับมานอนหลับได้ตามปกติ สิ่งที่สำคัญที่สุดคือความอดทนและความเข้าใจ เรื่องการปรับพฤติกรรมแบบนี้อาจต้องใช้เวลาและความพยายาม ซึ่งหากคุณพ่อคุณแม่สามารถทำตามคำแนะนำได้อย่างสม่ำเสมอ เชื่อว่าปัญหาจะค่อยๆ ดีขึ้นแน่นอนค่ะ
ที่มา : www.rama.mahidol.ac.th , thestandard.co , www.carrollprep.ac.th , primlilboo.wixsite.com
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
ทารกมองเห็นตอนไหน จะรู้ได้ยังไงว่าลูกมองเห็น พัฒนาการสายตาแบบไหนผิดปกติ
ลูกไม่ยอมเลิกขวดนม ทำไงดี วิธีแก้ปัญหาลูกน้อยติดขวดนม
อย่าเพิ่งอี๋ ลูกน้อยอึสีเขียว ดำ เทา บอกอะไรเกี่ยวกับสุขภาพลูก
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
