คุณแม่มือใหม่ใกล้จะได้อัลตราซาวด์กันแล้วใช่ไหม? เราจะมาช่วยคุณแม่เตรียมข้อมูลและคลายข้อสงสัยเกี่ยวกับศัพท์ต่างๆ รวมถึงภาวะที่อาจจะเกิดขึ้น ที่คุณแม่จะได้รู้เมื่ออัลตราซาวด์ครั้งแรก เช่น “ถุงตั้งครรภ์” “ถุงไข่แดง” รวมถึงขนาดของถุงตั้งครรภ์ เมื่อคุณแม่ไปอัลตราซาวด์ในช่วงสัปดาห์ต่างๆ ว่าใหญ่แค่ไหนกันแล้วนะ และตอบปัญหาคาใจ เช่น ถ้าอัลตราซาวด์แล้วไม่พบถุงตั้งครรภ์ หรืออัลตราซาวด์แล้วไม่เจอตัวอ่อนล่ะ จะเกิดจากอะไรได้บ้าง? เรามาหาคำตอบพร้อมๆ กันในบทความนี้เลย
ถุงตั้งครรภ์ คืออะไร
มาทำความรู้จักกับถุงตั้งครรภ์ หรือถุงการตั้งครรภ์ (Gestational Sac) กันก่อน สิ่งนี้ก็คือ ถุงบรรจุตัวอ่อนที่พัฒนาขึ้นภายในโพรงมดลูกเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของตัวอ่อน หรือลูกน้อยในอนาคตนั่นเอง โดยในถุงตั้งครรภ์จะประกอบไปด้วยน้ำคร่ำและตัวอ่อน น้ำคร่ำซึ่งเป็นของเหลว จะทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันให้กับทารก ซึ่งถุงตั้งครรภ์ในระยะแรกเริ่มจะมีขนาดเล็กมากๆ มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2-3 มิลลิเมตร เท่านั้นเอง
เจอถุงตั้งครรภ์ กี่สัปดาห์
คุณแม่จะสามารถมองเห็นได้จากการอัลตราซาวด์ในช่วงตั้งครรภ์สัปดาห์ที่ 4-5 หากอัลตราซาวด์แล้วไม่พบถุงตั้งครรภ์ก็อย่าเพิ่งตกใจไป เพราะเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ อาจเกิดจากอายุครรภ์น้อยเกินไปก็เป็นได้ เพราะถุงตั้งครรภ์ในระยะแรกนั้นเล็กมากๆ เพียง 2-3 มิลลิเมตรเท่านั้นเอง
โดยปกติจะเราสามารถอัลตราซาวด์แล้วพบถุงตั้งครรภ์และถุงไข่แดงได้เมื่ออายุครรภ์ประมาณ 5 สัปดาห์ หรือเมื่อมีขนาดประมาณ 20 มิลลิเมตร และอาจเห็นตัวอ่อนได้เมื่อถุงตั้งครรภ์มีขนาด 25 มิลลิเมตร เพราะฉะนั้นอย่าเพิ่งกังวลไป
-
ถุงตั้งครรภ์ 4 สัปดาห์ ขนาดใหญ่แค่ไหน
ในระยะ 4 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์ หรือตั้งครรภ์เดือนแรก จะพบถุงการตั้งครรภ์ขนาด 2-5 มิลลิเมตร รูปร่างกลม มีขอบชัดเจน โดยอยู่ใกล้ยอดมดลูกค่อนไปทางด้านใดด้านหนึ่ง
-
ถุงตั้งครรภ์ 6 สัปดาห์ ขนาดใหญ่แค่ไหน
เข้าสู่เดือนที่ 2 ของการตั้งครรภ์ หรือ 6 สัปดาห์ ถุงตั้งครรภ์จะใหญ่ราวๆ 4 – 10 มิลลิเมตร ซึ่งจะมีตัวอ่อนทารกที่มีรูปร่างคล้ายเมล็ดถั่วแดง และช่วงนี้คุณแม่จะเห็นถุงไข่แดงด้วยนะ
-
ถุงตั้งครรภ์ 8 สัปดาห์ ขนาดใหญ่แค่ไหน
ในช่วงนี้ถุงตั้งครรภ์จะมีขนาดใหญ่ขึ้นราว ประมาณ 17 – 23 มิลลิเมตร ซึ่วเป็นความยาวของตัวอ่อนทารกจากหัวถึงก้นด้วย เริ่มเห็นตุ่มของแขนและขา บริเวณท้องตำแหน่งของสายสะดือจะมีไส้เล็กๆ ยื่นออกมาอีกด้วย
ตรวจตั้งครรภ์ขึ้น 2 ขีดแต่ไม่พบถุงตั้งครรภ์ เกิดจากอะไร?
มีหลายสาเหตุด้วยกันที่ทำให้ไม่ถุงตั้งครรภ์ตอนทำอัลตราซาวด์ แม้ว่าจะตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดที่แสดงว่าตั้งครรภ์ก็ตาม โดยสาเหตุส่วนใหญ่มาจาก
1. อายุครรภ์น้อยเกินไป
เป็นเรื่องปกติที่การทำอัลตราซาวด์เพื่อดูระยะการตั้งครรภ์ในไตรมาสแรกนั้น อาจจะยังไม่พบเจอถุงตั้งครรภ์เลย ในช่วงที่ตั้งครรภ์อ่อนๆ ประมาณ 4-6 สัปดาห์แรก หรือบางคนอาจจะพบถุงตั้งครรภ์ แต่ไม่พบตัวอ่อน เพราะขนาดที่เล็กมากๆนั่นเอง
2. ผลบวกลวง
หากผลตรวจขึ้น 2 ขีด ที่แสดงว่า “ตั้งครรภ์” แต่พอไปอัลตราซาวด์แล้วไม่พบถุงตั้งครรภ์ก็อาจจะเป็นไปได้ว่าคุณ “ไม่ได้ตั้งครรภ์” ซึ่งเกิดได้จากหลายสาเหตุไม่ว่าจะเป็น อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ มีเลือด หรือมีไข่ขาวในปัสสาวะ หรืออาจจะเกิดจากแผ่นทดสอบเสื่อมประสิทธิภาพ รวมถึงผู้ที่มีฮอร์โมนผิดปกติ หรือผู้ที่มีน้ำหนักเกินมาก หรือเป็นโรคไทรอยด์ ก็ส่งผลทำให้เกิดผลตรวจลวง 2 ขีดได้
3. ตั้งครรภ์นอกมดลูก (Ectopic pregnancy)
ท้องนอกมดลูก เป็นการตั้งครรภ์ผิดปกติที่ทำให้ตัวอ่อนฝังตัวอยู่นอกโพรงมดลูก ทำให้เมื่ออัลตราซาวด์จึงไม่พบถุงตั้งครรภ์ภายในมดลูกตามปกติ ซึ่งภาวะนี้อันตราย และต้องได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
อัลตร้าซาวด์ พบถุงตั้งครรภ์ไม่มีตัวอ่อน เกิดจากอะไร?
หากอัลตราซาวด์แล้วพบว่าไม่มีทารก พบเพียงถุงการตั้งครรภ์ อาจเกิดได้จาก
ช่วงที่ตั้งครรภ์อ่อนๆ ประมาณ 4-6 สัปดาห์แรก โดยอาจพบว่ามีถุงการตั้งครรภ์ แต่จะยังไม่เห็นตัวอ่อนหรือทารก เพราะช่วงนี้ถุงตั้งครรภ์ก็เล็กมากแล้วคุณแม่จะเห็นตัวอ่อนทารกได้ก็เมื่อเข้า 5 สัปดาห์ แนะนำให้ไปอัลตราซาวด์ซ้ำอีกครั้งตอน 6 สัปดาห์
ท้องลม เป็นภาวะที่เกิดจากตัวอ่อนภายในถุงตั้งครรภ์ไม่สามารถเจริญเติบโตได้ตามปกติและสลายไป เหลือไว้เพียงถุงตั้งครรภ์ภายในโพรงมดลูก มักเกิดขึ้นในระยะแรกของการตั้งครรภ์ ประมาณช่วง 7 สัปดาห์ ของการตั้งครรภ์ ปัจุบันในทางการแพทย์นั้นยังไม่มีการยืนยันแน่ชัดว่าสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะท้องลมนั้นเกิดจากอะไร แต่สามารถพบได้จาก
- โครโมโซมของตัวอ่อนมีความผิดปกติ พบว่าส่วนใหญ่ประมาณ 45 – 50% เกิดจากตัวอ่อนมีความผิดปกติของโครโมโซม ทำให้ไม่สามารถเจริญต่อเป็นทารกได้ตามปกติ
- มดลูก หรือไข่ของผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ไม่แข็งแรง อาจจะเกิดจากการที่คุณแม่ตั้งครรภ์เมื่ออายุมาก หรือไข่มีความผิดปกติทางพันธุกรรม
- อสุจิของฝ่ายชายไม่แข็งแรง หรือมีความผิดปกติทางพันธุกรรม
ถุงตั้งครรภ์ vs ถุงไข่แดง สองคำนี้ต่างกันยังไงนะ?
ถุงตั้งครรภ์ หรือถุงการตั้งครรภ์ คือ ถุงบรรจุตัวอ่อนที่พัฒนาขึ้นภายในโพรงมดลูกเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของตัวอ่อน มีขนาดเล็กมากๆ มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2-3 มิลลิเมตรเท่านั้นเอง และสามารถมองเห็นได้จากการอัลตราซาวด์ในช่วงสัปดาห์ที่ 4-5 ของการตั้งครรภ์ ประกอบไปด้วยน้ำคร่ำและตัวอ่อน
โดยตัวอ่อนทารกจะมีถุงไข่แดง (Yolk sac) จะเป็นถุงที่อยู่ติดอยู่กับตัวอ่อน เริ่มเห็นขนาดประมาณน้อยกว่าหรือเท่ากับ 6 มม. ที่อายุครรภ์ 5 สัปดาห์ ประกอบไปด้วยเส้นเลือดเล็กๆ มากมาย คอยทำหน้าที่ให้สารอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของตัวอ่อน โดยถุงไข่แดงจะพัฒนาขึ้นในถุงตั้งครรภ์ภายในสัปดาห์ที่ 5 ของการตั้งครรภ์เป็นต้นไป
หวังว่าคุณแม่จะเห็นภาพ และเข้าใจเรื่องของถุงตั้งครรภ์ ถุงไขแดง และศัพท์แสงต่างๆที่ตะได้ยินในช่วงอัลตราวด์ช่วงแรกมากขึ้น ที่สำคัญคือการทำจิตใจให้สบาย และไปตรงตามที่คุณหมอนัดทุกครั้ง เพื่อตรวจร่างกายให้เตรียมพร้อมรับลุกน้อยที่จะเริ่มโตขึ้นในท้องคุณแม่อย่างสมบูรณ์แข็งแรง
ที่มา : คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ , โรงพยาบาลพระราม 9, Helloคุณหมอ , โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 9 , โรงพยาบาลเพชรเวช
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
