ถอนฟัน คำสั้น ๆ ที่เด็กหลายคนได้ยินแล้วจินตนาการถึงความเจ็บปวดต่าง ๆ นานา จนเกิดความกังวล งอแงไม่อยากไปหาหมอฟัน ดังนั้นสิ่งสำคัญคือการเตรียมตัว และสร้างทัศนคติที่ดีขึ้นเกี่ยวกับการรักษาที่กำลังจะมาถึง เพื่อให้เด็กเกิดความผ่อนคลายมากขึ้นค่ะ
ทำไมเด็กจึงกลัวการ ถอนฟัน
ไม่แปลกที่เด็กเล็กจะกลัวการ ถอนฟัน เนื่องจากเป็นสิ่งหนึ่งในอีกหลายอย่างที่เด็กมักจะกลัว จากความไม่คุ้นเคยคนแปลกหน้าที่เรียกว่า “หมอ” เครื่องมือในห้องที่ใช้รักษา หรือการที่เด็กเข้าใจว่ามาหาหมอเพราะป่วยหนักเลยเกิดความกลัว รวมไปถึงการจินตนาการว่าการรักษาจะต้องมีความเจ็บปวดมากแน่ ๆ ปัญหาเหล่านี้มักเกิดจากความไม่เข้าใจของเด็ก ประสบการณ์ที่ไม่ค่อยดีเมื่อต้องไปหาหมอ คำบอกเล่าจากคนรอบตัว หรือการที่คุณพ่อคุณแม่อาจไม่ได้เตรียมพร้อมให้ลูกเข้าใจเกี่ยวกับการรักษามากพอนั่นเองค่ะ
บทความที่เกี่ยวข้อง : ลูกหกล้มฟันกระแทก ฟันหลุด ทำไงดี
เด็กฟันผุ ไม่ต้องรักษาด้วยการถอนฟันได้ไหม
คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจใจอ่อน หรือลูกงอแงมากจนทำให้เกิดความลังเล หรือความสงสัยว่า เมื่อลูกปวดฟันฟันผุ ไม่ต้องรักษาด้วยการถอนฟันได้หรือไม่ อันที่จริงสามารถทำได้ เนื่องจากฟันผุจนปวด สามารถรักษาด้วยการรักษารากฟันสำหรับเด็กและทำครอบฟันเด็กได้ค่ะ แต่ถ้าฟันผุมากจนเนื้อฟันเหลือน้อยมาก หรือเหลือแต่รากฟัน ก็จำเป็นต้องถอนฟันออก และหลังจากถอนฟันน้ำนมไปแล้ว จะแนะนำให้ใส่เครื่องมือคงสภาพช่องว่างบริเวณฟันที่ถูกถอนไปค่ะ
การเตรียมตัวก่อนพาลูกไปถอนฟัน
ก่อนการพาลูกไปถอนฟัน ต้องมีการทำความเข้าใจ และเตรียมความพร้อมกับเด็กก่อน โดยหลักแล้วต้องสร้างทัศนคติที่ดีของการรักษาให้เด็กเห็น และพยายามอย่านำเรื่องการถอนฟันมาทำให้เด็กเกิดความกลัว หรือความกังวล ต้องระวังอย่าใช้วิธีการหลอกเด็กให้ไปหาหมอเด็ดขาด เพราะจะทำให้เด็กรู้สึกไม่ดี และจะยิ่งฝังใจมากยิ่งขึ้น ดังนั้นจึงต้องท่องไว้เสมอว่าต้องเตรียมพร้อมก่อนไปหาหมอเสมอ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- พยายามอย่าพูดถึงแง่ลบของการถอนฟัน
การพูดถึงความเจ็บปวดของการถอนฟัน หรือแสดงความเป็นกังวลอย่างมากต่อหน้าลูก เกี่ยวกับอาการความเจ็บปวด จะยิ่งทำให้ลูกสัมผัสได้ถึงความกังวลตามไปด้วย
- ห้ามเอาเรื่องนี้มาขู่เด็ก
เด็กบางคนอาจดื้ออาจซนไปบ้าง จนคุณพ่อคุณแม่ต้องพูด หรือยกตัวอย่างให้ลูกเกิดความกลัว ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ควรทำ เช่น หากพูดว่า “ถ้าทำอีกจะพาไปหาหมอฟันนะ” คำพูดในลักษณะนี้จะทำให้เด็กเกิดความฝังใจ และคิดต่อไปเองว่าการไปหาหมอฟันเป็นสิ่งที่ไม่ดี
ความจริงแล้วผู้ปกครองคงเข้าใจอยู่แล้วว่า การถอนฟันเป็นการรักษาที่หลายคนอาจไม่อยากพบเจอ แต่ด้วยเด็กที่ยังมีความกลัว ผู้ปกครองจึงควรสร้างความคิดแง่บวกต่อการรักษา เช่น บอกลูกว่าพอไปหาหมอแล้วจะปลอดภัยจากโรค หรือจะทำให้ฟันสวยขึ้น เป็นต้น
การบอกว่าจะพาไปเที่ยว หรือพาไปตรวจฟันไม่ได้มีการรักษาใด ๆ อาจเป็นทางหนึ่งที่ได้ผล แต่เพียงครึ่งทางเท่านั้น เมื่อลูกรู้ว่าต้องทำการรักษาขึ้นมาจะยิ่งทำให้เด็กเกิดความกลัว และอาจไม่เชื่อใจอีกเลย วิธีนี้จึงเป็นวิธีที่ไม่ควรทำเป็นอย่างยิ่งเลยค่ะ
เด็กบางคนอาจมีความอยากรู้ อยากเข้าใจ ในสิ่งที่ตนเองกำลังจะพบเจอการบอกถึงเหตุ และผลในการเข้ารับการรักษาจึงสามารถทำได้ อาจถือโอกาสในการอธิบายว่าหากลูกไม่อยากไปหาหมอเพื่อรักษาอีก ต้องดูแลสุขภาพช่องปากอย่างไรบ้าง เป็นต้น
การพาเด็กไปทำการรักษาต้องทำการเตรียมความพร้อมในด้านอื่น ๆ ด้วย เช่น เด็กต้องอยู่ในสภาวะที่แข็งแรงไม่ได้เจ็บป่วยใด ๆ ไม่มีแผลในช่องปาก ให้เด็กทานอาหารก่อนมาทำการถอนฟัน 3 ชั่วโมงขึ้นไป เตรียมชุดสำรองให้เด็กเผื่อต้องเปลี่ยน และควรพาเด็กเข้าห้องน้ำให้เรียบร้อยก่อนเข้ารับการรักษา เป็นต้น
ทำอย่างไรเมื่อต้องพาเด็กไป ถอนฟัน แต่เด็กยังกลัวอยู่
- พาเด็กมาถึงสถานที่ทำการรักษาก่อนเวลา เพื่อให้เด็กได้เตรียมตัว มีเวลาพูดคุยกับเด็ก และทำความคุ้นเคยกับสถานที่
- ควรมีคนไปกับเด็กมากกว่า 2 คน โดยต้องเป็นคนที่เด็กคุ้นเคยดี คงหนีไม่พ้นคุณพ่อคุณแม่ หรือคนในครอบครัว ให้มีคนดูแลเด็ก เพื่อให้อีกคนคุยกับหมอได้สะดวกขึ้น
- ทำการพูดคุยให้เด็กเข้าใจ พร้อมกับปลอบ ให้กำลังใจ พูดชมเชยก่อนทำการรักษา และพยายามพูดถึงแง่ดีของการรักษา หากยิ่งรู้สาเหตุว่าทำไมลูกถึงกลัว หรือกลัวเพราะอะไร จะทำให้คุยได้ง่ายมากยิ่งขึ้น
- ปัจจุบันคุณพ่อคุณแม่สามารถเข้าไปยังห้องรักษาเป็นเพื่อนลูกได้ ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ลดความกังวลของลูกได้ระหว่างทำการรักษาเช่นกัน
- สุดท้ายแล้วหากทำทุกวิธีแต่เด็กยังคงกลัว และงอแง คุณหมอที่ทำการรักษาจะมีวิธีพูดคุยกล่อมเด็กให้เอง หรืออาจเสนอแนวทางที่สามารถทำให้การถอนฟันผ่านไปได้ด้วยดี ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับวิธีของคุณหมอแต่ละท่านด้วย
การรักษาสุขภาพช่องปากทำให้ลูกไม่ต้องเสี่ยงกับการถอนฟัน
การกล่อมเด็กที่กลัวการถอนฟันให้ไม่กลัว อาจยากกว่าการสอนให้เด็กรู้วิธีการรักษาสุขภาพช่องปากที่ถูกต้อง เพื่อลดโอกาสเกิดเชื้อโรคในช่องปาก สาเหตุที่ทำให้ฟันผุ ด้วยการสอนการแปรงฟันอย่างถูกวิธี นอกจากนี้ยังสามารถเตรียมตัวให้เด็กคุ้นชินกับหมอฟันได้ด้วย เช่น การพาเด็กไปหาหมอฟันตั้งแต่ช่วงแรก ๆ ที่ฟันขึ้น หรือพาไปตรวจฟันบ้างตามความเหมาะสม หรือตามที่หมอแนะนำปกติแล้วจะทุก 6 เดือน เนื่องจากหากพบความผิดปกติในช่องปากแต่เนิ่น ๆ จะสามารถป้องกันหรือรักษาได้ทันก่อนที่จะฟันผุ ทำให้ไม่จำเป็นต้องถอนฟันนั่นเอง แต่หากพบว่าลูกมีอาการปวดฟัน หรือเสียวฟันเพียงเล็กน้อยก็สามารถพามาตรวจก่อนได้เช่นกันค่ะ
การป้องกันสุขภาพช่องปากของเด็ก นับว่าเป็นวิธีที่ดีที่สุดสำหรับทุกฝ่าย หากสุขภาพช่องปากของเด็กดีก็ส่งผลให้เด็กมีพัฒนาการที่ดีตามไปด้วย หรือหลังการพาลูกไป ถอนฟัน แล้วอาจพาเขาไปทำกิจกรรมสนุก ๆ หรือซื้อของขวัญเล็ก ๆ น้อย ๆ รวมไปถึงกล่าวคำชมก็ถือเป็นแนวทางที่ทำให้เด็กมีกำลังใจ คลายกังวลเมื่อมีเหตุจำเป็นในการมาหาหมอครั้งต่อ ๆ ไปนะคะ
ทพญ.อารยา เทียนก้อน ทันตแพทย์เฉพาะทางเด็ก
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
คนท้องทำฟันได้หรือไม่ คนท้องจัดฟันได้ไหม ลูกในท้องจะเป็นอันตรายหรือเปล่า
อันตรายจากการปล่อยให้ลูกฟันน้ำนมผุ ผลกระทบมากกว่าที่คุณคิด
ท้องแล้วฟันผุ มีผลต่อลูกในท้อง จริงหรือ?
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
