ผ่าคลอดท้องไม่ยุบ ทำอย่างไรให้ร่างกายกลับมาฟิตเปรี๊ยะ

การผ่าคลอดเป็นวิธีหนึ่งที่หลาย ๆ คนเลือกเพื่อความปลอดภัยของทั้งแม่และลูก แต่หลังจากผ่าคลอด หลายคนพบว่าท้องของตนไม่ยุบลงเหมือนเดิม ทำให้รู้สึกไม่มั่นใจและกังวลใจ ในบทความนี้เราจะพูดถึง  ผ่าคลอดท้องไม่ยุบ และสาเหตุของปัญหานี้และวิธีการดูแลร่างกายหลังผ่าคลอดเพื่อช่วยให้ท้องกลับมาฟิตเปรี๊ยะอีกครั้ง

เหตุผลของการผ่าคลอดท้องไม่ยุบ 

หลังจากการผ่าคลอด หลายคนอาจสังเกตว่าท้องยังไม่ยุบกลับไปเป็นปกติอย่างที่คาดหวัง ซึ่งอาจเกิดจากหลายปัจจัยที่มีผลกระทบกันอยู่ ดังนี้

• การหดตัวของมดลูก

หลังจากคลอด มดลูกจะเริ่มหดตัวเพื่อกลับสู่ขนาดปกติ กระบวนการนี้เรียกว่า “การหดตัวของมดลูก” หรือ “การหดตัวของมดลูกหลังคลอด” ซึ่งจะใช้เวลาประมาณ 6-8 สัปดาห์ บางครั้งอาจจะนานกว่านั้น ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล 

• กล้ามเนื้อหน้าท้องที่อ่อนแรง

ระหว่างการตั้งครรภ์ กล้ามเนื้อหน้าท้องจะถูกยืดออกอย่างมากเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารก หลังคลอดกล้ามเนื้อเหล่านี้จะต้องการเวลาในการฟื้นฟูและกลับสู่สภาพเดิม การออกกำลังกายแบบเบา ๆ ที่มุ่งเน้นการเสริมสร้างกล้ามเนื้อหน้าท้องสามารถช่วยให้กล้ามเนื้อกลับมาแข็งแรงได้เร็วขึ้น แต่ต้องระวังไม่ให้หักโหมเกินไป 

• การสะสมของไขมัน 

ร่างกายของแม่ในระหว่างการตั้งครรภ์จะมีการสะสมไขมันมากขึ้นเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารกและเตรียมพร้อมสำหรับการให้นมลูก ไขมันเหล่านี้อาจไม่หายไปทันทีหลังคลอด แต่จะค่อย ๆ ลดลงเมื่อเวลาผ่านไป 

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน

การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนหลังคลอด เช่น ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนและเอสโตรเจน อาจมีผลต่อกระบวนการลดน้ำหนักและการฟื้นฟูกล้ามเนื้อ ฮอร์โมนเหล่านี้สามารถทำให้การลดน้ำหนักและการฟื้นฟูร่างกายเป็นไปได้ยากขึ้น 

• การบวมและการสะสมของน้ำ 

การบวมที่เกิดขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์มักจะไม่หายไปทันทีหลังคลอด การสะสมของน้ำในร่างกายสามารถทำให้หน้าท้องดูบวมขึ้น กระบวนการขับน้ำส่วนเกินออกจากร่างกายอาจใช้เวลาหลายสัปดาห์ 

• การฟื้นตัวหลังผ่าตัด

 การผ่าคลอดเป็นการผ่าตัดใหญ่ซึ่งทำให้ร่างกายต้องใช้เวลาฟื้นตัว การบาดเจ็บจากการผ่าตัดและการเย็บแผลอาจทำให้กล้ามเนื้อหน้าท้องและเนื้อเยื่อรอบ ๆ ไม่สามารถกลับคืนสู่สภาพเดิมได้อย่างรวดเร็ว ความเจ็บปวดและความไม่สะดวกในการเคลื่อนไหวหลังผ่าตัดอาจทำให้การฟื้นตัวช้าลง 

• การดูแลสุขภาพทั่วไป

การดูแลสุขภาพหลังคลอดมีความสำคัญมาก การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การพักผ่อนที่เพียงพอ และการออกกำลังกายเบา ๆ สามารถช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น ควรรับคำแนะนำจากแพทย์หรือนักโภชนาการในการวางแผนอาหารและการออกกำลังกายที่เหมาะสม 

ดังนั้นการฟื้นตัวหลังคลอดและการลดหน้าท้องอาจใช้เวลานาน ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ การมีความอดทนและดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้กระบวนการนี้เป็นไปได้ด้วยดี

บทความที่น่าสนใจ: รวมท่าออกกำลังกายหลังคลอด สำหรับแม่ผ่าคลอดท้องไม่ยุบ

ผ่าคลอดท้องไม่ยุบ ควรดูแลตัวเองอย่างไร

การดูแลร่างกายหลังผ่าคลอดเพื่อให้ท้องกลับมาเหมือนเดิมนั้นเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เนื่องจากร่างกายต้องผ่านการผ่าตัดและการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพที่มากมาย ต่อไปนี้เป็นวิธีการดูแลร่างกายอย่างละเอียด ดังนี้ 

พักผ่อนให้เพียงพอ

• การพักผ่อนเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในช่วงแรกหลังการผ่าคลอด ควรพักผ่อนอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงต่อคืน และหากมีเวลาควรนอนหลับตอนกลางวันด้วย การพักผ่อนช่วยให้ร่างกายฟื้นฟูและสมองทำงานได้ดีขึ้น
• อาจต้องขอความช่วยเหลือจากครอบครัวหรือเพื่อนในการดูแลลูกน้อยเพื่อให้คุณมีเวลาพักผ่อน

กินอาหารที่มีประโยชน์

• การรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ปลา ไข่ และถั่ว จะช่วยในการฟื้นฟูกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อ
• ผักและผลไม้ที่มีวิตามินและแร่ธาตุสำคัญ เช่น วิตามิน C, วิตามิน A และธาตุเหล็ก จะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและให้พลังงานแก่ร่างกาย
• การดื่มนมและโยเกิร์ตจะช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟัน และยังช่วยในการผลิตน้ำนม

ดื่มน้ำให้เพียงพอ

• ควรดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว (ประมาณ 2 ลิตร) เพื่อช่วยในการเผาผลาญอาหารและรักษาความชุ่มชื้นของร่างกาย
• น้ำยังช่วยในการขับของเสียออกจากร่างกายและช่วยในการผลิตน้ำนมสำหรับแม่ที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่

ออกกำลังกายเบา ๆ 

• ในช่วงแรกหลังการผ่าคลอด การออกกำลังกายเบา ๆ เช่น การเดินหรือการยืดเส้นยืดสายจะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและป้องกันการเกิดลิ่มเลือด
• หลังจากผ่านไป 6-8 สัปดาห์ สามารถเริ่มการออกกำลังกายที่มีความหนักมากขึ้น เช่น การทำโยคะ หรือการว่ายน้ำ แต่ควรปรึกษาแพทย์ก่อน

ใส่สายรัดหน้าท้อง

• การใส่สายรัดหน้าท้องหรือผ้ารัดหน้าท้องจะช่วยให้กล้ามเนื้อหน้าท้องกลับมาเข้ารูปและแข็งแรงเร็วขึ้น
• ควรเลือกสายรัดที่มีความยืดหยุ่นและสบาย เพื่อไม่ให้กดทับหรือทำให้รู้สึกอึดอัด

การนวดหน้าท้อง

• การนวดเบา ๆ ที่หน้าท้องจะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและช่วยลดการบวมของเนื้อเยื่อ
• สามารถใช้น้ำมันนวดหรือครีมนวดที่มีส่วนผสมของวิตามิน E เพื่อช่วยในการฟื้นฟูสภาพผิว

หลีกเลี่ยงการยกของหนัก

• การยกของหนักอาจทำให้แผลผ่าคลอดเปิดหรือทำให้เกิดการบาดเจ็บในกล้ามเนื้อหน้าท้อง ควรหลีกเลี่ยงการยกของหนักอย่างน้อย 6 สัปดาห์หลังการผ่าคลอด

ติดตามการตรวจสุขภาพ

• การไปพบแพทย์ตามนัดหมายเพื่อการตรวจสุขภาพเป็นสิ่งสำคัญ แพทย์จะตรวจดูว่าการฟื้นตัวของร่างกายเป็นไปอย่างถูกต้องและไม่มีภาวะแทรกซ้อน
• หากมีอาการผิดปกติ เช่น แผลบวมแดง มีน้ำเหลือง หรือมีอาการปวดมาก ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

การดูแลร่างกายหลังการผ่าคลอดต้องใช้เวลาและความอดทน แต่หากปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้อย่างเคร่งครัด จะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้ดีและท้องกลับมาเหมือนเดิมในเวลาไม่นาน

อาหารที่ช่วยทำให้ท้องยุบหลังผ่าคลอด

หลังจากการผ่าคลอด การดูแลสุขภาพผ่านการรับประทานอาหารที่เหมาะสมจะช่วยให้คุณฟื้นตัวได้เร็วและช่วยทำให้ท้องยุบลงได้ นี่คือรายละเอียดของอาหารที่แนะนำและเหตุผลที่ควรรับประทาน

โปรตีนสูง

• ไก่และปลา: ช่วยในการสร้างและซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่ถูกทำลายในระหว่างการผ่าตัด
• ไข่: เป็นแหล่งโปรตีนที่ดีและมีสารอาหารที่ช่วยในการฟื้นฟูร่างกาย
• ถั่วและเต้าหู้: สำหรับผู้ที่ต้องการโปรตีนจากพืช โปรตีนช่วยให้รู้สึกอิ่มนานและไม่เพิ่มน้ำหนัก

ไฟเบอร์

• ผักผลไม้: เช่น บร็อคโคลี, ผักขม, แครอท, แอปเปิ้ล, เบอร์รี่ ช่วยในการย่อยอาหารและลดปัญหาท้องผูก ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยหลังการผ่าตัด
• ธัญพืช: เช่น ข้าวโอ๊ต, ขนมปังโฮลวีท, ข้าวกล้อง ไฟเบอร์ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้นและลดความเสี่ยงของท้องผูก

น้ำ

• การดื่มน้ำเพียงพอเป็นสิ่งสำคัญหลังการผ่าตัด เพราะน้ำช่วยรักษาความชุ่มชื้นในร่างกายและช่วยในการย่อยอาหาร ควรดื่มน้ำวันละประมาณ 8 แก้วหรือมากกว่า

อาหารที่มีโปรไบโอติก

• โยเกิร์ต: ช่วยในการย่อยอาหารและป้องกันปัญหาท้องอืด
• กิมจิและมิโซะ: เป็นแหล่งของแบคทีเรียที่ดีต่อระบบย่อยอาหาร

ไขมันดี

• อะโวคาโดและถั่วเปลือกแข็ง: ช่วยในการลดการอักเสบและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน
• น้ำมันมะกอก: มีไขมันไม่อิ่มตัวชนิดที่ดีต่อหัวใจและช่วยลดการอักเสบ

ผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง

• ส้ม, สตรอว์เบอร์รี, กีวี: วิตามินซีช่วยในการสร้างคอลลาเจนที่จำเป็นต่อการซ่อมแซมเนื้อเยื่อและเส้นเอ็น นอกจากนี้ยังช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน

อาหารที่มีธาตุเหล็ก

• ตับ, ผักใบเขียวเข้ม, ถั่วเลนทิล: ธาตุเหล็กช่วยในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงและป้องกันภาวะโลหิตจาง ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญหลังจากการสูญเสียเลือดในระหว่างการผ่าตัด

ข้อควรระวังคือหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง, น้ำตาลสูง, อาหารแปรรูป และอาหารที่มีเกลือมากเกินไป เพราะจะทำให้ท้องอืดและไม่สบายท้อง และควรหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้ร่างกายขาดน้ำและชะลอการฟื้นตัวได้

กิจกรรมช่วยลดพุงหลังคลอด

หลังจากที่คุณแม่คลอดลูกแล้ว กิจกรรมที่ช่วยลดพุงสามารถทำได้หลากหลายแบบ เรามาอธิบายแต่ละกิจกรรมให้เป็นรายละเอียดกัน

• การเดิน: เป็นกิจกรรมที่ง่ายและปลอดภัย คุณสามารถเริ่มต้นด้วยการเดินเบาๆ โดยให้เลือกเส้นทางที่เรียบ ทำเป็นประจำทุกวันเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต และช่วยให้ร่างกายสมบูรณ์แข็งแรงได้ดีขึ้น
• การออกกำลังกายเบา ๆ: คุณสามารถทำการยืดเส้นยืดสายหรือการบริหารกล้ามเนื้อหน้าท้องเบา ๆ โดยเน้นท่าทางที่ไม่ต้องใช้กำลังมาก อาทิเช่น การยกขา หรือการงอตัวเพื่อกระตุ้นกล้ามเนื้อหน้าท้อง
• การออกกำลังกายเฉพาะจุด: การทำซิทอัพหรือแพลงก์ เป็นกิจกรรมที่ช่วยในการเสริมกล้ามเนื้อหน้าท้องได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยสามารถทำได้ในบ้านหรือที่ทำงานได้ตลอดวัน
• การใช้ลูกบอลฟิตเนส: การนั่งบนลูกบอลฟิตเนสและทำการขยับตัวเบาๆ ช่วยให้เน้นการบริหารกล้ามเนื้อแกนกลาง ทำให้ร่างกายมีความแข็งแรงและสมดุล
• การเล่นกับลูกน้อย: การเล่นกับลูกน้อย เช่น การยกหรือเดินเล่นในสวนสาธารณะ ช่วยเพิ่มความสุขและเป็นการออกกำลังกายไปพร้อม ๆ กับการดูแลลูก
• การทำพิลาทิส: เป็นการออกกำลังกายที่ช่วยเสริมกล้ามเนื้อหน้าท้องอย่างมีประสิทธิภาพ โดยสามารถทำท่าทางต่าง ๆ เพื่อปรับปรุงท่าทางของร่างกาย
• การรักษาท่าทางที่ถูกต้อง: การนั่งและยืนให้ตรงช่วยลดความดันในกล้ามเนื้อหน้าท้องและหลัง ทำให้มีการยึดตัวที่ถูกต้องและช่วยลดพุงได้ดีขึ้น

อย่าลืมที่สำคัญคือการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และควบคุมพอดี รวมถึงการดื่มน้ำเพียงพอ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้การลดพุงหลังคลอดสำเร็จได้อย่างมีประสิทธิภาพนะคะ หวังว่าข้อมูลนี้จะมีประโยชน์กับคุณแม่ทุกคนนะคะ!

ที่มา: sanook.com, aesclassclinic.com, rattinan.com

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ:

15 คำถามที่พบบ่อยเรื่องผ่าคลอด เรื่องน่ารู้ก่อนเป็นคุณแม่

รอยแผลผ่าคลอด ปกติหรือไม่? มาไขข้อสงสัยพร้อมวิธีดูแลให้แผลสวย

ผ่าคลอดกี่วันถึงจะขับรถได้ คำแนะนำสำหรับคุณแม่มือใหม่