หลังจากผ่าคลอดคุณแม่บางคนอาจมีอาการบวมแปลก ๆ เกิดขึ้น ซึ่งอาการบวมหลังคลอดนั้น เป็นเรื่องปกติที่สามารถเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะกับคุณแม่ท้องแรก มักมีอาการบวมเกิดขึ้นตลอดระหว่างตั้งครรภ์ จนกระทั่งเข้าสู่ไตรมาสที่ 3 คุณแม่บางคนอาจมีอาการติดต่อกันมาจนหลังคลอดลูกก็ยังไม่หาย วันนี้ theAsianparent จะพาไปดูกันว่า หลังผ่าคลอด เท้าบวม ขาบวม รับมืออย่างไร และมีเคล็ดลับช่วยบรรเทาอาการบวมนี้อย่างไรบ้าง พร้อมแล้ว ไปติดตามกันค่ะ
หลังผ่าคลอด เท้าบวม เกิดจากอะไร
หลังจากผ่าคลอดนั้น ร่างกายของคุณแม่จะมีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง โดยเฉพาะปริมาณของเลือด และของเหลวในร่างกาย จนทำให้เกิดอาการเท้าบวมได้ ข้อมูลจาก Natural Cycles ระบุว่า ในช่วงตั้งครรภ์ ร่างกายของคุณแม่จะมี ปริมาณเลือดเพิ่มขึ้นประมาณ 50% เพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารกและเตรียมพร้อมสำหรับการคลอด เมื่อคลอดแล้วร่างกายต้องขับของเหลวส่วนเกินนี้ออกอย่างค่อยเป็นค่อยไป จึงทำให้เกิดภาวะบวมน้ำ ได้
ยิ่งหากคุณแม่ผ่าคลอดอยู่แล้ว ก็จะทำให้มีของเหลวมาขังระหว่างเซลล์ ซึ่งภายหลังจะขับออกมาเอง นอกจากนี้ การที่มดลูกอยู่ต่ำเกินไปจนไปกดทับหลอดเลือดก็ทำให้เท้าคุณแม่บวมได้เช่นกันค่ะ นอกจากนี้ เท้าบวมหลังผ่าคลอดยังเกิดจากปัจจัยอื่น ๆ ดังต่อไปนี้
- อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น
- เดินหรือยืนเป็นเวลานาน
- ได้รับปริมาณโซเดียมมากเกินไป จากปริมาณน้ำเกลือหรือของเหลวที่ได้รับระหว่างคลอด
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่ส่งผลต่อระบบไหลเวียน
- การเคลื่อนไหวน้อยในช่วงพักฟื้น ซึ่งทำให้ของเหลวไหลเวียนช้าลง
หลังผ่าคลอด เท้าบวม ถือเป็นภาวะปกติที่ร่างกายจะปรับสมดุลและค่อย ๆ ขับของเหลวออกทางปัสสาวะและเหงื่อ
เท้าบวมหลังผ่าคลอด หายเองได้ไหม จะหายเมื่อไหร่
ตามข้อมูลจาก The Bump ระบุว่าอาการบวมน้ำหลังคลอดมักจะดีขึ้นจนหายได้เอง ภายใน 2 สัปดาห์หลังคลอด (โดยทั่วไปจะหายภายในการตรวจหลังคลอดครั้งที่สอง) อีกทั้งร่างกายของคุณแม่จะเข้าสู่ภาวะปกติภายใน 6 สัปดาห์
อย่างไรก็ตาม สมาคมสูตินรีแพทย์อเมริกัน (ACOG) เน้นย้ำว่าการดูแลหลังคลอดเป็นกระบวนการยาว (ไม่ใช่การตรวจครั้งเดียว) และให้มีการติดตามครบภายใน 12 สัปดาห์
แต่หากคุณแม่ยังมีอาการบวมไม่หาย อาจต้องปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาอาการผิดปกติ นอกจากนี้ หากอาการเท้าบวมหายช้า คุณแม่อาจใช้วิธีช่วยบรรเทาอาการเท้าบวมหลังผ่าคลอดให้หายไว้ขึ้นได้ เพื่อให้คุณแม่ได้ฟื้นฟูร่างกายกลับมาแข็งแรงเหมือนเดิม
บทความที่เกี่ยวข้อง : คนท้องเท้าบวมเกิดจากอะไร อันตรายไหม มีวิธีลดเท้าบวมหรือเปล่า
เคล็ดลับบรรเทาอาการ เท้าบวมหลังผ่าคลอด
อาการบวมหลังคลอดจะค่อย ๆ หายไปได้เอง วันนี้เรามีเคล็ดลับดี ๆ ที่จะช่วยบรรเทาอาการบวมเหล่านี้ลงได้ เพื่อจะช่วยลดอาการบวม และช่วยให้คุณแม่ได้คลายความกังวลกับอาการดังกล่าว เรามาดูเคล็ดลับการลดอาการ หลังผ่าคลอด เท้าบวม กันค่ะ
อย่างที่ทราบกันดีว่าการดื่มน้ำเป็นประจำ เป็นประโยชน์แก่ร่างกายเป็นอย่างมาก คุณแม่จึงควรดื่มน้ำบ่อย ๆ อย่างน้อย 10 แก้ว หรือ 2.3 ลิตรต่อวัน เพื่อช่วยขับน้ำที่อยู่ในร่างกายออกมาจากปัสสาวะ และช่วยลดของเหลวที่อยู่ภายในร่างกายมากขึ้น นอกจากนี้ คุณแม่ควรงดการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เพราะอาจทำให้เกิดอาการบวมมากขึ้น
หลังจากผ่าคลอดร่างกายของคุณแม่อาจมีเลือด และของเหลวไหลเวียนไม่สะดวก ดังนั้น คุณแม่ควรลุกเดินสลับนั่ง เพื่อช่วยให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น โดยคุณแม่อาจเริ่มจากขยับเท้าด้วยการจิก หรือเหยียดนิ้วเท้า กระดกนิ้วเท้าขึ้นลง และหมุนข้อเท้า เช่น ยกขาขึ้นลงช้า ๆ หรือเหยียดขาออกพร้อมหมุนข้อเท้า ก็จะช่วยให้เลือด และของเหลวไหลเวียนได้ดีขึ้นค่ะ
นอกจากการลุกเดินแล้ว การแช่เท้าในน้ำตะไคร้ยังช่วยลดอาการเท้าบวมได้ คุณแม่สามารถแช่เท้าในน้ำตะไคร้ประมาณ 15-30 นาที เพื่อช่วยลดอาการเท้าบวมหลังผ่าคลอด และช่วยให้คุณแม่ผ่อนคลาย โดยคุณแม่สามารถทำตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
- หั่นตะไคร้เป็นชิ้น ๆ ทุบเล็กน้อย เพื่อให้มีน้ำตะไคร้ออกมา
- จากนั้นนำตะไคร้ที่หั่นเป็นชิ้นไปต้มในน้ำในปริมาณที่พอดี
- เมื่อต้มเสร็จแล้ว ให้ทิ้งน้ำตะไคร้ที่ต้มไว้จนอุ่นพอที่จะนำเท้าลงไปแช่ได้
- เทน้ำตะไคร้ลงในกะละมัง แล้วนำเท้าลงไปแช่ประมาณ 15-30 นาที
วิธีดังกล่าวนี้จะช่วยลดอาการบวมหรือปวดได้ดียิ่งขึ้น อีกทั้งกลิ่นหอมของตะไคร้ยังช่วยให้คุณแม่รู้สึกผ่อนคลาย และคลายความเครียดได้อีกด้วย
-
หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารรสเค็ม
การรับประทานอาหารรสเค็มจะทำให้มีเลือด หรือของเหลวคั่งอยู่มากขึ้น ดังนั้น คุณแม่จึงควรงดการรับประทานอาหารรสเค็มให้มากที่สุด ซึ่งอาหารเค็มที่ว่านี้ หมายถึงอาหารที่มักมีปริมาณเกลือที่สูง และอาหารที่มีเกลือโรยมาก ๆ เช่น มันฝรั่งทอด หรือถั่วโรยเกลือ เป็นต้น หากคุณแม่อยากรับประทานมากจริง ๆ ควรรับประทานในปริมาณน้อย ไม่รับประทานมากจนเกินไปนะคะ ไม่เช่นนั้นอาการบวมจะเพิ่มมากขึ้น
การใส่ถุงน่องตั้งแต่ช่วงเอว สามารถลดความเจ็บปวดจากอาการเท้า และข้อเท้าบวมได้ อีกทั้งยังช่วยให้เลือดไหลเวียนได้สะดวกยิ่งขึ้น เพราะฉะนั้น คุณแม่ลองหาถุงน่องที่ใส่สบายดูนะคะ และไม่ควรเลือกถุงน่องที่รัดจนเกินไป เพราะจะทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก นอกจากนี้ หากคุณแม่มีอาการเส้นเลือดขอด สามารถใส่ถุงน่องเพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวดได้เช่นกันค่ะ
-
งดการเดินหรือยืนเป็นเวลานาน ๆ
หากคุณแม่มีอาการเท้าบวม ขาบวม ให้พยายามลดการเดิน หรือยืนเป็นเวลานาน ๆ นะคะ และควรลดแรงกดเท้าให้มากที่สุด เพราะอาจกระตุ้นให้เกิดอาการบวมมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ คุณแม่อาจหากล่อง เก้าอี้ หรือกองหนังสือมาตั้งไว้ แล้ววางเท้าก็ช่วยถ่ายเทของเหลวส่วนเกินที่อยู่ในเท้าได้ดีขึ้นค่ะ ไม่เพียงเท่านั้น คุณแม่ควรงดการนั่งไขว่ห้างอีกด้วย เพราะจะทำให้ของเหลวคั่งอยู่ที่เท้ามากขึ้น ทางที่ดีคุณแม่ควรนั่งโดยวางเท้าราบไปกับพื้น หรือไขว้ข้อเท้าก็พอแล้วค่ะ
บทความที่เกี่ยวข้อง : วิธีลดอาการเท้าบวมในคนท้อง ตั้งท้องแล้วเท้าบวมต้องทำยังไง?
เพื่อลดอาการบวม และอาการเจ็บปวด คุณแม่สามารถใช้วิธีประคบเย็นได้นะคะ โดยอาจใช้ผ้าเย็นประคบบริเวณที่มีอาการบวม หรือสวมผ้ารัดที่เท้าหรือข้อเท้า ก็จะช่วยบรรเทาอาการบวมได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ คุณแม่อาจไปว่ายน้ำ หรือแช่น้ำก็ได้นะคะ เพราะแรงดันของน้ำจะช่วยลดอาการบวม และช่วยให้ผ่อนคลายมากยิ่งขึ้น
เท้าบวม หลังผ่าคลอด แบบไหน ที่ควรไปหาหมอ?
คุณแม่ควรรีบไปพบแพทย์ทันที หากมีอาการดังต่อไปนี้:
- เท้าบวมข้างเดียว ร่วมกับปวด ตึง ร้อน หรือแดง
- หายใจลำบาก เจ็บหน้าอก ใจเต้นเร็วผิดปกติ
- ปวดศีรษะรุนแรง ตามัว หรือมีความดันโลหิตสูง
- บวมมากขึ้นเรื่อย ๆ หลังผ่านไปหลายวัน
อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อน เช่น ลิ่มเลือดอุดตัน หรือครรภ์เป็นพิษชนิดเรื้อรังหลังคลอดได้ค่ะ
เป็นอย่างไรกันบ้างคะ ตอนนี้คุณแม่คงได้รู้จักวิธีบรรเทาอาการเท้าบวมแล้ว หากคุณแม่มีอาการ หลังผ่าคลอด เท้าบวม ลองนำวิธีข้างต้นไปใช้กันดูได้นะคะ รับรองว่าจะช่วยบรรเทาอาการได้อย่างแน่นอน ทั้งนี้ หากคุณแม่มีอาการบวมกะทันหัน บริเวณหน้า มือ หรืออาการบวมอย่างรวดเร็ว ควรรีบไปปรึกษาแพทย์โดยเร็วที่สุด เพื่อเข้ารับการวินิจฉัย และการรักษาต่อไป
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
คนท้องเท้าบวม ขาบวม เกิดจากอะไร เป็นอันตรายหรือไม่?
9 วิธีลดอาการบวมระหว่างตั้งครรภ์ ท้องแล้วเท้าบวม ทำไงดี
ขาบวม เท้าบวมหลังคลอด ลองใช้ “ตะไคร้ต้ม” ลดเท้าบวมดูสิ
ที่มา : cottonbaby, enfababy, women.mthai
อัปเดตล่าสุดเมื่อ กรกฎาคม 2025
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
