ทำยังไงถึงจะให้หาย คันแผลผ่าคลอด คันแผลเป็น ลดรอยแผลเป็นหลังผ่าคลอด ยุบหายลงไปไม่เป็นรอยแดงนูน ๆ อยากจะให้แผลสวย ให้ผิวบริเวณหน้าท้องกลับมาเนียน ๆ ได้บ้าง
คันแผลผ่าคลอด อันตรายไหม?
คุณแม่หลายคนอาจกังวลใจเมื่อรู้สึก คันแผลผ่าคลอด แต่อย่าเพิ่งกังวลไปนะคะ เพราะอาการคันแผลในช่วงนี้ ถือเป็นเรื่องปกติค่ะ
ความรู้สึกคันที่เกิดขึ้นนั้น เป็นสัญญาณดีที่บอกว่า ร่างกายกำลังฟื้นฟูแผลผ่าตัด แผลเริ่มสมานตัว และกระบวนการเยียวยาของร่างกายกำลังดำเนินไปได้ดี
ดังนั้นถ้าคุณแม่รู้สึกคันแผลผ่าคลอด ไม่ต้องตกใจ เพราะไม่ใช่อาการติดเชื้อหรือแผลอักเสบ แต่เป็นเพียงหนึ่งในขั้นตอนธรรมชาติของการหายของแผลเท่านั้นเองค่ะ
คันแผลผ่าคลอดแบบไหนที่ควรกังวล
แม้อาการคันแผลผ่าคลอดส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องปกติ แต่ก็มีบางกรณีที่ “คัน” อาจเป็นสัญญาณของความผิดปกติ ได้เช่นกัน มาดูกันค่ะว่าแบบไหนที่คุณแม่ควรเฝ้าระวังและรีบปรึกษาคุณหมอ
- คันร่วมกับมีหนองหรือของเหลวซึมจากแผล ถ้าแผลมีของเหลวขุ่น ๆ กลิ่นไม่พึงประสงค์ หรือเป็นหนองไหลออกมา แสดงว่าอาจมีการติดเชื้อค่ะ
- คันร่วมกับแผลแดง บวม ร้อน เจ็บมากขึ้น โดยเฉพาะถ้าความร้อนและอาการบวมลามไปรอบ ๆ แผล หรือรู้สึกเจ็บมากขึ้น แทนที่จะค่อย ๆ ดีขึ้น นี่อาจเป็นอาการของแผลอักเสบหรือติดเชื้อภายใน
- คันแผลมากจนทนไม่ไหว มีผื่นแดงนูน หรือผิวลอก หากมีผื่นแดงบริเวณแผล หรือรอบ ๆ แผล แสดงว่าอาจเกิด อาการแพ้ เช่น แพ้พลาสเตอร์ แพ้ไหมเย็บ หรือแพ้ยาทา
- คันร่วมกับมีไข้ หนาวสั่น อ่อนเพลียผิดปกติ ไข้และอาการหนาวสั่นหลังผ่าคลอด โดยเฉพาะหากเกิดพร้อมกับแผลผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณของการติดเชื้อในร่างกาย ที่ต้องได้รับการรักษาโดยด่วน

แผลผ่าคลอดจะหายเมื่อไหร่?
หลังคลอด คุณแม่อาจสงสัยว่าแผลผ่าคลอดต้องใช้เวลานานแค่ไหนกว่าจะหายสนิท คำตอบก็คือ ใช้เวลา 6 เดือนขึ้นไปค่ะ
แผลผ่าคลอดมีได้ทั้ง แผลแนวนอน บริเวณเหนือขอบกางเกงชั้นใน หรือ แผลแนวตั้ง จากใต้สะดือลงมา โดยทั่วไป แผลผ่าคลอดจะยาวประมาณ 4–6 นิ้ว
แล้วแผลจะหายเมื่อไหร่?
- 1 สัปดาห์หลังผ่าคลอด แผลชั้นนอกเริ่มสมานตัว คุณแม่จะเห็นว่าแผลเริ่มแห้งและตึงขึ้นเล็กน้อย
- 2–4 สัปดาห์ เนื้อเยื่อชั้นในจะเริ่มสมานตัวมากขึ้น แต่ยังต้องดูแลไม่ให้เกิดแรงดึงหรือการติดเชื้อ
- 6 เดือนขึ้นไป แผลผ่าคลอดจะเริ่ม “ปิดสนิท” และเข้าสู่ระยะฟื้นฟูผิว แผลอาจดูเป็นสีแดงหรือม่วงอมคล้ำ จากนั้นจะค่อย ๆ จางเป็นสีขาวเรียบ และกลืนไปกับผิวหนัง
แม้ภายนอกดูเหมือนแผลหายดีแล้ว แต่ภายในยังต้องใช้เวลาฟื้นตัวอีกพอสมควรนะคะ ดังนั้นควรเลี่ยงกิจกรรมที่ใช้แรงมาก และหมั่นดูแลแผลอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้แผลหายสวย ไม่ดึงรั้ง ไม่เป็นคีลอยด์ในระยะยาวค่ะ
แผลเป็นหลังผ่าคลอด สวยไม่สวยดูแลยังไง?
สำหรับคุณแม่ที่ใช้วิธีผ่าคลอด ภายหลังการผ่านั้นจะมีอาการเจ็บระหว่างการสมานของแผลที่ทำให้รู้สึกเจ็บปวดบาดแผลบ้างในระยะแรก ๆ ไม่ว่าจะเป็นการลุก นั่ง เดิน เคลื่อนไหวร่างกาย หลังจากนี้ประมาณ 2 สัปดาห์ แม้อาการปวดอย่างรุนแรงก็จะหายไปและดีขึ้นเรื่อย ๆ แต่ปัญหาจากสภาพแผลหลังผ่าตัดที่เกิดขึ้นคือ เกิดเป็นแผลนูนแดงมีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆ ที่เรียกว่า คีลอยด์ มีอาการเจ็บหรือคัน ซึ่งแผลนี้จะยังแดงอยู่นาน แม้จะผ่านไป 1 ปีหรือ 1 ปีครี่งไปแล้ว ถึงแม้แผลนี้จะไม่มีปัญหาจากการอักเสบติดเชื้อ แต่รอยแผลก็เป็นสิ่งที่คุณแม่หลายคนอยากรักษาให้ดูสวย เนียนมากขึ้น
บทความที่เกี่ยวข้อง : ผ่าคลอดไม่มีน้ำนม แก้ด้วยวิธีนี้ ปัญหาแม่ไม่มีน้ำนมให้ลูกทำไงดี?
คัน แผล ผ่า คลอด
ในเรื่องนี้ นพ.ธรรมนูญ พนมธรรม ศัลยแพทย์ตกแต่ง โรงพยาบาลราชวิถี ให้ข้อมูลว่า “ในช่วงหลังผ่าคลอดนี้แนะนำว่าอย่าไปทำอะไรกับแผล สำหรับการเย็บแผลโดยใช้วัสดุเย็บแผลไม่ว่าจะเป็นเย็บไหมละลายหรือไม่ละลายส่วนใหญ่ไม่มีผลต่อแผลเป็นที่เกิดขึ้น เพียงแต่ระยะเวลาของไหมที่ใช้ในการดึงรั้งแผลแตกต่างกัน ส่วนใหญ่จะเกิดแผลเป็นได้เป็นเพราะปัจจัยอื่นมากกว่า เช่น การติดเชื้อ แรงตึงบริเวณผิวที่เย็บ ไหมละลายที่อาจจะทำให้ขอบแผลค่อนข้างจะแดงและแดงอยู่นาน จึงทำให้คุณแม่บางคนเป็นกังวล และในการทำแผลนั้นคุณหมอจะมีการใช้แผ่นเทปปิดเพื่อรั้งไม่ให้แผลตึงจนเกินไป การรั้งแผ่นเทปนี้จะต้องรั้งอย่างน้อยประมาณ 3 เดือน ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อรั้งแผลไม่ให้ยืดออก”
คันแผลผ่าคลอด คันแผลผ่าตัด ทำไงดี
หากมีอาการคัน ก็สามารถใช้มอยเจอร์ไรเซอร์ และครีมทาที่มีส่วนผสมของเสตียรอยด์อ่อน ๆ นวดบริเวณแผลเป็นเพื่อกระตุ้นให้แผลนุ่มขึ้น แบนราบได้เร็วขึ้น ซึ่งจะช่วยลดอาการปวด ลดอาการคันและบวมลงไปได้ด้วย แต่หากคุณแม่แพ้โลชั่นควรรีบหยุดการใช้เพราะอาจทำให้เกิดแผลนูนขึ้นมาได้ ในกรณีที่แม่ปวดแผลมาก แพทย์อาจแนะนำให้ใช้แผ่นประคบร้อนหรือรับประทานยาเพื่อบรรเทาอาการปวด
บทความที่เกี่ยวข้อง : รู้ก่อนพร้อมก่อน 5 สิ่งที่แม่ท้องทุกคนต้องรู้ก่อนผ่าคลอด และ เทคนิคดูแลแผลผ่าคลอดให้สวยเนียน
อย่างไรก็ตาม คุณหมอได้ให้ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับรอยแผลเป็นว่า “การเกิดรอยแผลเป็นนั้นมีหลายปัจจัย ทั้งในเรื่องอายุ คนที่อายุน้อย ๆ จะมีโอกาสการสร้างพังผืดเยอะกว่า หรือในเรื่องสีผิวซึ่งคนเอเชียหรือคนแอฟริกา มีโอกาสการเกิดเป็นแผลเป็นนูนมากกว่าคนที่มีผิวขาว หรือการเคลื่อนไหวบ่อย ๆ ก็มีโอกาสสูงที่จะเกิดแผลเป็นที่มีปัญหาและดูไม่ดีได้” ดังนั้นในช่วงที่ร่างกายคุณแม่ยังอยู่ในระยะพักฟื้น จึงไม่ควรที่จะรีบทำอะไรกระฉับกระเฉงเร็วไปนะคะ รวมถึงอาการ ไอ จาม หรือแม้แต่การหัวเราะ เพราะจะกระทบกระเทือนต่อแผลได้ง่าย

ดูแลแผลผ่าคลอดอย่างไร
- ไม่ยกของหนัก ในช่วง 6 สัปดาห์แรก หลังการผ่าคลอด
- ล้างแผล ทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ
- ล้างมือก่อนสัมผัสกับแผลทุกครั้ง
- ไม่ดึงปลายไหม ที่โผล่ออกมา ควรให้แพทย์เล็มปลายหมให้ เพื่อป้องกันไหมเกี่ยวกับเสื้อ
- อาบน้ำฝักบัว แทนการแช่อ่าง
- ใช้สบู่ที่มีฤทธิ์อ่อน ไม่ถูสบู่ เจลอาบน้ำ หรือทาแป้ง บนแผลโดยตรง
- ซับแผลให้แห้งด้วยผ้าขนหนู
- สวมเสื้อผ้าที่สะดวกสบาย ไม่แน่น หรือรัดจนเกินไป เพื่อป้องกันการเสียดสีที่บาดแผล
- ปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ยา หรือกินยา ทุกครั้ง
- เลี่ยงการทาครีม หรือเครื่องสำอาง ในช่วงให้นมบุตร เพราะอาจเป็นอันตรายต่อทารกได้
- เช็ดรอยพับ เหนือแผลผ่าตัด ให้แห้งอยู่ตลอด เพื่อไม่ให้ชื้น
- ปรึกษาแพทย์ทันที หากแผลติดเชื้อ
- หลังจากที่แผลแห้งแล้ว สามารถทาวิตามินอี เพราะวิตามินอีจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น
ป้องกันแผลผ่าตัด ไม่ให้ติดเชื้ออย่างไร
- ดูแลแผลผ่าคลอด ตามคำแนะนำที่แพทย์สั่ง หากสงสัยอะไรให้ถามแพทย์ทันที
- ควรรับประทานยาจนหมด ไม่ควรหยุดยาเอง
- ทำความสะอาด และเปลี่ยนผ้าพันแผลอย่างสม่ำเสมอ
- ซักถามแพทย์เกี่ยวกับ การอุ้มลูก และให้นมลูก เพื่อไม่ให้กดทับบริเวณแผลผ่าคลอด
- ไม่ใส่เสื้อที่หนา รัดแน่น เลี่ยงการทาครีม
- ตรวจวัดอุณหภูมิทันที หากรู้สึกว่าไม่สบาย หรือมีไข้
- รีบพบแพทย์ทันที หากสงสัยว่าติดเชื้อหรือไม่
สัญญาณเตือนของการติดเชื้อ
- เจ็บบริเวณแผล หรือมดลูกมากกว่าปกติ
- เกิดรอยแดง แสบร้อนที่แผล
- มีหนองสีเขียว หรือเหลือง ไหลออกมาจากที่แผบ
- ตกขาวมีกลิ่นไม่พึงประสงค์
- มีเลือดออกจากช่องคลอด ปริมาณมาก หรือมีลิ่มเลือดขนาดใหญ่ออกมาด้วย
- ขาบวม หรือเจ็บขา
- ไข้ขึ้นสูงกว่า 38 องศาเซลเซียส
ท้ายสุดแล้วคุณหมอแนะนำการป้องกันและทำอย่างไรเพื่อไม่ให้เกิดแผลเป็นนูนก็คือ ต้องได้รับการรักษาหรือ ผ่าตัดอย่างดี อย่าให้เกิดการติดเชื้อ สำหรับแม่ที่ผ่าคลอดซ้ำแผลเดิมก็อาจทำให้แผลนูนขึ้นได้และเห็นค่อนข้างชัดเจน ที่สุดแล้วแผลเป็นหลังผ่าคลอดนี้แม้จะเป็นรอยแผลที่ติดตัวคุณแม่ไปตลอดชีวิต หากไม่มีอาการติดเชื้อหรือปัญหาอื่นใดให้เป็นกังวล ก็คือแผลเป็นที่สวยงามที่สุดในชีวิตของคนเป็น “แม่” นะคะ
ที่มา : www.manager.co.th
บทความอื่นที่น่าสนใจ :
ภาพถ่ายดิบๆ แบบสวยๆ ของ ร่างกายหลังคลอด ริ้วรอยหรือรอยแผลเป็นไม่ใช่เรื่องน่าอาย
จากเฮนน่าสีดำลวดลายสวยงาม เกือบกลายเป็น รอยแผลเป็นลายดอกไม้ ตลอดชีวิต
รู้ก่อนพร้อมก่อน 5 สิ่งที่แม่ท้องทุกคนต้องรู้ก่อนผ่าคลอด และ เทคนิคดูแลแผลผ่าคลอดให้สวยเนียน
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!