ลูกมีปัญหา เพราะพ่อแม่ยุคใหม่เลี้ยงลูกไม่เป็นจริงหรือ
คำว่า “เลี้ยงลูก” สำหรับแต่ละครอบครัวนั้นย่อมแตกต่างกัน การเลี้ยงลูกจึงไม่มีกฎเกณฑ์ตายตัวว่าจะต้องเลี้ยงเช่นไร จึงจะถูกต้อง การเลี้ยงลูกเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ขึ้นอยู่กับปัจจัยและสภาพแวดล้อมของแต่ละครอบครัว แม้ว่าชื่อบทความ ลูกมีปัญหา พ่อแม่ยุคใหม่เลี้ยงลูกไม่เป็นจริงหรือ ครั้งนี้จะฟังดูรุนแรงไปบ้าง แต่มิได้เจตนาจะว่ากล่าวคุณพ่อคุณม่นะคะว่าเลี้ยงลูกไม่เป็น แต่สิ่งที่ต้องการนำเสนอนั้น
ต้องการให้คุณพ่อคุณแม่มองในแง่มุมของสังคมในปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิงจากในสมัยที่เรา ๆ ท่าน ๆ ยังเป็นเด็กตัวเล็กๆกันอยู่ จะบอกว่า “การเลี้ยงลูกไม่เป็น” นั้น เกิดจากการ “ปรับตัวไม่ทัน” ใช่หรือไม่ เป็นคำถามฝากคิดสะกิดใจ ต้องยอมรับว่าสังคมเปลี่ยนแปลงไปจากอดีตมาก ประกอบกับบางสถานการณ์เป็นสิ่งที่ควบคุมไม่ได้อีกด้วย แบบนี้จะเลี้ยงลูกอย่างไร คงเกิดคำถามขึ้นในใจใช่ไหมคะ
คำแนะนำ การเลี้ยงลูก : แก้ปัญหา “พ่อแม่เลี้ยงลูกไม่เป็น”
การเปลี่ยนแปลงสภาพสังคมอย่างสิ้นเชิงจากในอดีตจนอาจทำให้พ่อแม่ปรับตัวไม่ทัน แน่นอนว่าหากปรับตัวไม่ทัน ไม่เข้าใจการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นหรือไม่พยายามเรียนรู้หรือทำความเข้าใจสิ่งแวดล้อมใหม่ ๆ ที่เกิดขึ้น ผลกระทบย่อมส่งผลถึงลูกอย่างแน่นอน คำแนะนำการเลี้ยงดูลูก จากคุณหมอ ผศ.นพ.ชาญวิทย์ พรนภดล หน่วยจิตเวชเด็กและวัยรุ่นภาควิชาจิตเวชศาสตร์ ได้ให้คำแนะนำไว้ ดังนี้
ปัญหาเลี้ยงลูกไม่เป็น
พ่อแม่อ่านหนังสือมากและรู้วิธีเลี้ยงลูก แต่ไม่มีโอกาสนั้นเพราะ ไม่มีเวลา ไม่ได้พ่อแม่เลี้ยงลูกเอง ต้องให้ปู่ย่าตายายเป็นผู้เลี้ยงดูและมักจะถูกปฏิเสธหากให้คำแนะนำการเลี้ยงดูเด็กแก่ท่าน เพราะมีความคิดเห็นแรวมถึงแนวทางการเลี้ยงดูที่ต่างกัน
วิธีแก้ปัญหา
เมื่อเวลามีจำกัด พ่อแม่ต้องมีเวลาคุณภาพ และมีเวลาในปริมาณที่เหมาะสมเพียงพอให้กับลูก คือ คุณพ่อคุณแม่ต้องแบ่งเวลาจากการทำงาน มาให้เวลาแก่ลูกด้วยการทำกิจรรมต่าง ๆ ร่วมกัน พูดคุย อบรมสั่งสอน แลกเปลี่ยนความคิดเห็น ทำแบบสบาย ๆ คุยกันไป ในระหว่างทำกิจกรรมร่วมกัน เช่น ทำอาหาร ไปท่องเที่ยว คุยกัน เพลิน ๆ ตอนนั่งรถ คุยกันในบรรยากาศที่ผ่อนคลาย
เมื่อลูกมีปัญหา การพูดคุยถึงปัญหาไม่ว่าเรื่องใดก็ตาม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเรื่องเรียน เรื่องเพื่อน คุยกันสบาย ๆ แบบเล่าสู่กันฟัง ปัญหาการเลี้ยงลูกไม่เป็น จะเริ่มเข้าสู่จุดที่คลี่คลาย หากตั้งหน้าตั้งตาจ้องจับผิด คิดว่าลูกเป็นเหมือนนักโทษแบบนี้ความรู้สึกคงแย่แน่ๆ สำหรับลูก
ปัญหาเลี้ยงลูกไม่เป็น
ลูกมีปัญหา ลูกดื้อ ไม่เชื่อฟัง ก้าวร้าว เพราะเริ่มมีความเป็นตัวของตัวเอง โดยเฉพาะเมื่อลูกเริ่มเข้าสู่วัยรุ่น วัยว้าวุ่น แต่ยังคาบเกี่ยวกับระหว่างความเป็นเด็กกับความอยากเป็นผู้ใหญ่ ประกอบกับสมองส่วนหน้า คือ ส่วนของการพัฒนาเหตุผลยังทำงานได้ไม่เต็มที่ บวกกับฮอร์โมนตามช่วงวัยที่พลุ่งพล่าน อาจทำให้ลูกดูผลีผลาม เกินห้ามใจไปบ้าง ขอบอกว่า เป็นพัฒนาการตามช่วงวัยค่ะ คุณพ่อคุณแม่สามารถปรับได้ไหม ตักเตือนได้หรือไม่ คุณหมอมีคำแนะนำดี ๆ สรุปได้ดังนี้
วิธีแก้ปัญหา
- พ่อแม่ต้องมีสติ จะได้มีเหตุผล เวลาที่พูดกับลูกจะเรียบเรียงคำพูดออกมา ใช้คำที่ไม่กระทบกระเทือนใจ ตรงนี้สำคัญมากนะคะ
- การพูดคุยต้องดูจังหวะอารมณ์ของลูกด้วย
- ที่สำคัญเริ่มจากการฟังลูกก่อน และอยู่ฝ่ายเดียวกับลูกก่อน เมื่อลูกเริ่มเย็นลงเพราะเห็นว่าพ่อแม่รับฟังเขาอย่างตั้งใจ จึงค่อยเริ่มแนะนำทางออกที่เหมาะสมโดยอาจจะพูดในมุมมองของพ่อแม่ หรือปัญหาที่พ่อแม่เคยประสบพบเจอในช่วงวัยเดียวกับลูก จะทำให้ลูกจะเกิดความสบายใจและรู้ว่าพ่อแม่เข้าใจเขา
- สิ่งสำคัญสำคัญพ่อแม่อย่ายึดความคิดตัวเองเป็นหลัก และคิดว่าลูกต้องทำตามที่ตนเองคิดเท่านั้น แบบนี้ไม่ดีแน่ ๆ เท่ากับคุณพ่อคุณแม่ได้ปลูกฝังนิสัยเอาแต่ใจตนเองให้กับลูกผ่านการกระทำของตนเอง ซึ่งไม่ใช่แบบอย่างที่ดีเท่าใดนัก
ปัญหาเลี้ยงลูกไม่เป็น
ลูกทำผิดไม่ยอมรับผิด แบบนี้ทำอย่างไร
วิธีแก้ปัญหาการเลี้ยงลูก
ถ้าจะสอนลูกให้รู้จักขอโทษคนอื่นเมื่อทำผิด สิ่งสำคัญพ่อแม่ต้องเป็นแบบอย่าง โดยการขอโทษลูกหากพ่อแม่ทำผิด เข้าใจค่ะว่าในสังคมไทยบ้านเรา อาจจะถือว่าไม่เหมาะที่พ่อแม่จะต้องมาขอโทษลูก แบบนั้นเกิดจากเราทิฐิเกินไปหรือไม่ แบบนี้ก็ไม่ใช่เรื่องแปลกหากลูกจะทำอย่างพ่อแม่ทำกับตนเอง
ถ้าพ่อแม่เปลี่ยนวิธีคิดว่าการขอโทษเป็นแบบอย่างที่ดี เท่ากับเรากำลังปลูกฝังนิสัยที่ดีให้กับลูก น่าจะได้ผลดีกว่านะคะ นอกจากขอโทษลูกเพื่อเป็นตัวอย่าง
ไม่ว่าพ่อจะทำผิดกับแม่ แม่จะทำผิดกับพ่อ การกล่าวขอโทษก็เป็นสิ่งที่ดี และเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูกและทุกคนในครอบครัว ช่วยลดปัญหาการเลี้ยงลูกอย่างได้ผล
คำขอโทษ
คำขอบคุณ
ไม่ต้องเสียเงินแต่สิ่งที่ได้ มันดีต่อใจจริง ๆค่ะ
ปัญหาเลี้ยงลูกไม่เป็น
พ่อแม่ไม่ค่อยชมลูก ทำให้ลูกไม่เข้าใจว่าสิ่งที่เขาทำนั้น พ่อแม่ดีใจหรือภูมิใจหรือไม่อาจเกิดความน้อยเนื้อต่ำใจก็ได้นะคะ
วิธีแก้ปัญหาการเลี้ยงลูก
พ่อแม่ไทยไม่ค่อยชมลูกเพราะกลัวลูกเหลิง แต่จริง ๆ แล้ว คำชม ถ้าอยากให้ลูกมีพฤติกรรมที่ดี
คำชมเป็นแรงเสริมที่ต้องมี มีองค์ประกอบ 3 ประการ
1.ชมที่พฤติกรรม เช่น ลูกสอบได้คะแนนดี ให้ชมลูกว่าเพราะลูกขยัน ตั้งใจเรียน จึงทำให้ลูกสอบได้คะแนนดี เพื่อให้เขารู้ว่า พฤติกรรมเช่นนี้นะ ที่ทำให้เขาประสบความสำเร็จ เป็นการตอกย้ำพฤติกรรมดีแก่ลูก
2.พ่อแม่รู้สึกอย่างไรเมื่อลูกทำเช่นนั้น เช่น ลูกสอบได้คะแนนดี พ่อแม่ภูมิใจในตัวลูกมากนะจ๊ะ บอกให้ลูกรู้ว่า พ่อแม่รู้สึกชื่นชมยินดีไปกับลูกด้วย ลูกจะเกิดความภาคภูมิใจและมั่นใจในการกระทำของตนเอง
3.คำชมต้องทำทันทีที่เกิดพฤติกรรมนั้น ๆ ด้วย เพราะลูกจะได้เข้าใจโดยไม่ต้องอธิบายไม่ยากและไม่ง่าย หากต้องปรับเปลี่ยนวิธีเลี้ยงเริ่มต้นด้วยวิธีคิดของพ่อแม่
การเลี้ยงลูกในยุคสมัยปัจจุบันนี้เลี้ยงยากกว่าในสมัยก่อนจริง ๆ จึงเกิดเป็นปัญหาการเลี้ยงลูกขึ้นมา เพราะสิ่งล่อตาล่อใจ โดยเฉพาะสื่อต่าง ๆ ที่ถาโถมเข้ามาพ่อแม่ไหนจะต้องทำงานเวลาที่จะมาใส่ใจดูแลอาจไม่ค่อยมี แต่อย่างไรก็ตาม ขอให้ช่วงเวลาที่พ่อแม่อยู่กับลูก กอดลูก พูดคุย ทำให้ลูกสบายใจและรับรู้ได้ถึงความรักของพ่อแม่ที่มีต่อเขา
ลูกที่มีภาพความรักของพ่อแม่พิมพ์อยู่ในใจ ส่วนใหญ่ลูกจะไม่มีปัญหา เพราะเขาจะมีความเข้มแข็ง และความอบอุ่นทางใจที่เพียงพอ และไม่ต้องร้องขอจาก
คนภายนอกครอบครัว ลดปัยหาพ่อแม่เลี้ยงลูกไม่เป็น แบบได้ผลดีจริงๆ ค่ะ
รักลูกด้วยความเข้าใจ เพิ่มสายใยความผูกพัน
บทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
เลี้ยงลูกคาดหวังมากไป ระวังลูกป่วยเป็น “ฮิคิโคโมริ” (Hikikomori)
ลูกทำผิดพ่อแม่ให้ท้าย ความล้มเหลวในการเลี้ยงลูก ทำลูกแยกแยะผิดถูกไม่เป็น
วิธีพัฒนาความฉลาดให้ลูก เลี้ยงลูกให้โตไปฉลาด เติบโตอย่างหัวไว อย่าลืม! ไอคิว อีคิว เอ็มคิว
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
