ปากแหว่งเพดานโหว่ โรคทางกรรมพันธ์ในทารกที่ป้องกันได้

โรคปากแหว่งเพดานโหว่

โรคปากแหว่งเพดานโหว่  โรคทางกรรมพันธ์ในทารกที่ป้องกันได้

โรคปากแหว่งเพดานโหว่  โรคทางกรรมพันธ์ในทารกที่ป้องกันได้

ปากแหว่ง คือ  อาการที่ริมฝีปากบนแยกออกจากกัน เป็นอาการที่พบกับทารก 1 คนใน 700 คนในสหรัฐอเมริกา เช่นเดียวกับเพดานโหว่ อาการปากแหว่งเกิดจากการที่สองซีกของใบหน้าไม่สามารถประกบกันได้พอดีในช่วงที่ทารกอยู่ในครรภ์

เพดานโหว่  คือ  การที่มีช่องเปิดระหว่างเพดานปากและฐานจมูก เกิดจากการที่ขากรรไกรบนของทารกไม่สามารถปิดได้สนิทในระหว่างตั้งครรภ์ ทำให้เกิดช่องว่าง อาการเพดานโหว่จะมีความรุนแรงกว่าอาการปากแหว่ง

สาเหตุ

ปัจจัยภายนอก

เชื่อว่าปัจจัยภายนอกที่เกี่ยวข้องกับอาการปากแหว่งเพดานโหว่เป็นไปได้สูงถึงประมาณ 80-88% โดยปัจจัยภายนอกที่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับอาการปากแหว่งเพดานโหว่  ได้แก่

• การเจ็บป่วยของแม่เมื่อตั้งครรภ์
• ภาวะขาดสารอาหารของแม่ในระหว่างตั้งครรภ์
• แม่สูบบุหรี่จัด
• แม่ได้รับยา หรือสารบางชนิดต่อเนื่อง เช่น ยากันชักเช่น ฟีไนโตอิน (Phenytoin), ไดแลนติน (Dilantin) ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์(Corticosteroid) สารพิษ สารเคมี การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ หรือ การขาดกรดโฟลิคในระหว่างตั้งครรภ์เป็นต้น

ปัจจัยภายใน

เกิดจากกรรมพันธุ์  พบว่า อาการนี้มีความเกี่ยวข้องกับพันธุกรรมได้ประมาณ 12-20% ของผู้ป่วยทั้งหมด

ปากแหว่งเพดานโหว่ก่อให้เกิดผลกระทบใดบ้าง

• ปัญหาการดูดกลืนอาหาร เพราะจะทำให้นมไหลย้อนขึ้นไปที่จมูกผ่านช่องเพดานโหว่ เกิดการระคายเคืองจมูก ยิ่งทานนมผสมจะมีอาการมากกว่าทานนมแม่ ทำให้ทารกกระสับกระส่ายร้องไห้ กวนบ่อยและไม่อยากดูดนม
• ปัญหาการเจริญเติบโตช้าเพราะมีความลำบากในการดูดกลืนอาหาร   จึงส่งผลให้เด็กมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการด้านต่าง ๆ ช้าได้
• ปัญหาทางเดินหายใจ การดูดกลืนนมหรืออาหารที่ยากลำบากอาจทำให้สำลัก ดังนั้น จึงมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ
• ปัญหาด้านการพูด ทำให้พูดช้า พูดออกเสียงไม่ชัด อาจทำให้เด็กรู้สึกมีปมด้อยได้
• ปัญหาฟันผิดปกติ ความผิดปกติของโครงสร้างริมฝีปากเพดานและจมูกทำให้มีความผิดปกติของโครงสร้างของฟันและการสบกันของฟัน เช่น ฟันล่างครอบฟันบน ฟันบนและฟันล่างไม่สบกัน ฟันขาดหายไป ฟันขึ้นผิดที่และผิดตำแหน่ง เป็นต้น

การป้องกันอาการปากแหว่งเพดานโหว่

คำแนะนำของร.ศ. ดร.เบญจมาศ พระธานี  นักแก้ไขการพูด  ถึงการป้องกันอาการปากแหว่งเพดานโหว่ สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ ดังนี้

• คุณแม่ตั้งครรภ์ควรงดสูบบุหรี่และงดดื่มแอลกอฮอล์
• การรับประทานยาระหว่างตั้งครรภ์ควรปรึกษาคุณหมอหรือเภสัชกร ทุกครั้ง
• ออกกำลังกาย
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
• การลดความเครียด
• รับประทานอาหารมีประโยชน์ 5 หมู่ในปริมาณที่เหมาะสมตามที่คุณหมอแนะนำ โดยเฉพาะอาหารจำพวก ผัก ผลไม้ และเน้นอาหารที่มีกรดโฟลิคสูง เช่น บรอคโคลี เมล็ดธัญพืชตับเป็นต้น
• คุณแม่ควรได้รับวิตามิน บี 6 วิตามินบี 12 ธาตุสังกะสีและกรดโฟลิค ก่อนตั้งครรภ์ประมาณ 2 เดือน จนกระทั่ง 3 เดือนหลังการตั้งครรภ์หรือตามคำแนะนำของคุณหมอ เพื่อให้การเกิดการสร้างอวัยวะของโครงสร้างเพดานในตัวอ่อนของทารกในครรภ์ได้สมบูรณ์ ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะปากแหว่งเพดานโหว่ได้

การรักษา

ปัจจุบันนี้ทั้งโรคปากแหว่ง และเพดานโหว่สามารถรักษาให้หายได้แล้ว โดยวิธีการผ่าตัดปิดช่องโหว่ ด้วยการผ่าตัดที่ทันสมัยการผ่าตัดเพื่อปิดปากแหว่งมีความง่ายกว่าการรักษาเพดานโหว่  กระบวนการรักษามักจะเกิดขึ้นภายใน 3-4 เดือนหลังจากเกิด และบาดแผลมักจะจางไปเมื่อเด็กโตขึ้น

• สำหรับอาการเพดานโหว่ การผ่าตัดมักจะต้องรอจนกระทั่งเด็กอายุ 1-2 ปี เมื่อขากรรไกรบนโตเต็มที่
• ถ้ามีอาการรุนแรงมาก การผ่าตัดอาจต้องรอจนกระทั่งเด็กอายุ 5-7 ปีเพื่อป้องกันปัญหาทางโครงสร้าง ในบางกรณี การผ่าตัดอาจไม่สามารถปิดรอยโหว่ได้สนิท ซึ่งจำเป็นต้องใช้ฟันเทียมทั้งปากเพื่อปิดรอยแยกและทำให้สามารถรับประทานอาหารได้อย่างปกตอาจต้องมีการผ่าตัดหลายครั้งขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการเพดานโหว่
• ศัลยกรรมพลาสติกและช่องปากจะเป็นผู้ทำการผ่าตัดส่วนหน้า ส่วนทันตแพทย์ทั่วไป ทันตแพทย์จัดฟัน หรือแพทย์ทางหู คอ จมูก จะทำเครื่องมือที่ช่วยแก้ไขข้อบกพร่องการรักษาเด็กปากแหว่งเพดานโหว่จึงต้องอาศัยแพทย์และบุคลากรที่เกี่ยวข้องร่วมกันวางแผนและให้การดูแลรักษาเป็นกลุ่ม ซึ่งประกอบด้วยศัลยแพทย์ตกแต่ง กุมารแพทย์ แพทย์ทางหูคอจมูก
• ทันตแพทย์ จัดฟัน จิตแพทย์ แพทย์เวชพันธุศาสตร์ นักภาษาบำบัด และนักสังคมสงเคราะห์ เพื่อให้เกิดผลดีที่สุดต่อเด็ก และครอบครัวอ้างอิงข้อมูลจากhttp://www.colgate.co.thบทความ ปากแหว่งเพดานโหว่ ตรวจเจอเร็ว รักษาง่าย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ

  Credit ภาพ : https://en.wikipedia.org