ทารกท้องผูก ทารกไม่อุจจาระ ทำอย่างไรดี เด็กวัยแรกเกิดบางคนอาจจะถ่ายวันละหลาย ๆ รอบ ในขณะที่เด็กบางคนไม่ถ่ายนาน 3 – 4 วัน หรือมากกว่านั้น การขับถ่ายปกติของทารกเป็นอย่างไร ทารกไม่ถ่ายนานแค่ไหน จึงจะเรียกว่าท้องผูก ทารกไม่อุจจาระ ทารกไม่ถ่าย ควรทำอย่างไร ?
สุขภาพ และการขับถ่ายของเด็กแรกเกิด
การดูแลสุขภาพของทารกแรกเกิด สิ่งหนึ่งที่สามารถประเมินได้ว่า สุขภาพของลูกน้อยสมบูรณ์ดี หรือมีความผิดปกติหรือไม่ นั่นก็คือ การสังเกตจากผ้าอ้อมของลูก ลูกปัสสาวะ หรืออุจจาระกี่ครั้งต่อวัน ของเสียที่ขับออกมาบนผ้าอ้อมมีสีอะไร เป็นปกติหรือไม่ ซึ่งความถี่ในการเปลี่ยนผ้าอ้อมก็สามารถบ่งชี้ถึงภาวะขาดน้ำ อาการท้องผูก สีของอุจจาระก็เป็นตัวชี้วัดโรค และความผิดปกติภายในของทารกได้ด้วย
ความถี่ในการขับถ่ายอุจจาระของทารกแรกเกิดในสัปดาห์แรกไม่มีความแน่นอน ขึ้นอยู่กับนมที่ทารกดื่มเข้าไป โดยทั่วไป เด็กทารกที่ดื่มนมแม่ จะมีการขยับตัวของลำไส้ที่มากกว่า ทำให้มีความถี่ในการขับถ่ายอุจจาระที่มากกว่าเด็กทารกที่ดื่มนมผง แต่เมื่อมีการเปลี่ยนจากการดื่มนมแม่ ไปเป็นนมผสม หรือนมผง ลักษณะของอุจจาระ ความถี่ในการขับถ่าย และเปลี่ยนผ้าอ้อมก็จะเปลี่ยนแปลงไปด้วย
การขับถ่ายอุจจาระครั้งแรกของทารกแรกเกิด
การขับถ่ายครั้งแรกของทารกแรกเกิดจะมีดำ หรือเขียวเข้ม มีลักษณะเหนียวหนืดเหมือนดินน้ำมัน และไม่มีกลิ่น เกิดจากสสารที่ถูกย่อยระหว่างที่ทารกยังอยู่ในครรภ์ อุจจาระสีดำนี้ จะถูกขับถ่ายออกมาในช่วง 24 – 48 ชั่วโมงแรกของชีวิตทารก เรียกว่า ขี้เทา (Meconium) ไม่ว่าจะได้รับนมแม่หรือไม่ การขับถ่ายช่วง 1 – 3 วันแรก ก็จะเหมือนกัน โดยมีดำ หรือเขียวเข้มก่อน จากนั้นจึงค่อยขับถ่ายออกมาเป็นสีน้ำตาลอ่อน สีเหลือง หรือสีเขียวเหลือง ในช่วงประมาณวันที่ 4 หลังคลอด จากการที่ร่างกายมีการย่อยน้ำนม
ทารกไม่อุจจาระ ทารกไม่ถ่าย ได้กี่วัน
- ทารกนมแม่ ปกติแล้ว ทารกที่กินนมแม่จะถ่ายหลายรอบต่อวัน อาจมากกว่า 3-4 ครั้งต่อวัน จนแม่เข้าใจผิดคิดว่าลูกท้องเสีย ลูกจะถ่ายบ่อยช่วงหลังคลอดใหม่ ๆ 2-3 สัปดาห์แรก หลังจากนั้น ทารกจะถ่ายน้อยลง บางคนไม่ถ่ายนานถึง 2 สัปดาห์ ก็ยังถือว่าเป็นเรื่องปกติ ส่วนลักษณะอึของทารกนมแม่ จะนิ่มและมีสีเหลือง
- ทารกนมผง ทารกที่กินนมผสม อึจะแข็งกว่า และถ่ายไม่บ่อย 3-4 วัน ถ่ายที ลักษณะอึของทารกนมผง จะออกมาเป็นลำยาว ๆ นิ่ม และมีสีเขียวเทา
บทความที่เกี่ยวข้อง : ทารกไม่ถ่าย ทำไงดี กี่วันถึงเรียกผิดปกติ 3 วัน 5 วัน หรือกี่สัปดาห์
ทารกไม่อุจจาระ ทารกไม่ถ่าย ลูกไม่ถ่ายแบบไหนเรียกท้องผูก
โดยปกติแล้ว เด็กทารกที่ยังกินนมแม่เพียงอย่างเดียว มักจะไม่มีปัญหาเรื่องท้องผูก แต่อาการท้องผูกอาจจะเกิดขึ้นได้ ในช่วงที่เริ่มเปลี่ยนไปทานอาหารเสริม ซึ่งอาการที่อาจจะบ่งบอกได้ว่าลูกท้องผูก นอกจากการที่ลูกไม่ถ่ายแล้ว เด็กบางคนอาจจะทำหน้าเหมือนเบ่งอุจจาระ แต่ไม่ถ่าย ทารกไม่อุจจาระ เด็กบางคนก็อาจจะร้องไห้ เหมือนเจ็บก้น และรู้สึกไม่สบายตัว อาการอื่น ๆ ที่บอกว่าทารกท้องผูก มีดังนี้
- ลูกทำท่าเหมือนปวดท้อง ท้องอืด
- ท้องแข็ง
- มีเลือดออก ติดมากับก้อนอุจจาระ
- อุจจาระเป็นก้อนแข็งมีลักษณะคล้ายกระสุน
- ปวดท้อง แต่หายปวดหลังขับถ่าย
เหล่านี้เป็นสัญญาณว่า ลูกท้องผูก ต้องรีบพาไปหาคุณหมอ เพราะนี่คือ อาการท้องผูกในเด็ก
ทารกท้องผูก ไม่ถ่ายหลายวัน แก้ไขอย่างไรดี
รศ.พญ.ประสบศรี อึ้งถาวร อาจารย์พิเศษ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แนะนำว่า หากทารกนมแม่อึน้อยลงเพราะนมไม่พอ จะรู้ได้จากการชั่งน้ำหนัก ถ้าน้ำหนักเคยเพิ่มเฉลี่ย 5 วัน 150 กรัม กลับเพิ่มไม่ถึง 100 กรัม ก็แสดงว่านมแม่ไม่พอลูกจึงท้องผูก เพราะเมื่อเด็กกินน้อยลง ก็จะถ่ายน้อยลงตามไปด้วย ส่วนเด็กที่ดูดนมผง ถ้าลูกกินนมครั้งละ 100 ซีซี. วันละ 7 ครั้ง นมที่ได้ถือว่าเพียงพอ หากลูกอายุต่ำกว่า 6 เดือน อย่าเพิ่งให้ดื่มน้ำ กินผลไม้ หรือสวนทวารทารก นะคะ ลองปรึกษาคุณหมอก่อน จะได้รักษาอาการท้องผูกของลูกได้อย่างตรงจุดที่สุด
1. ปรับการกินของ ทารกท้องผูก ทารกไม่ถ่าย
ทารก 6 เดือนขึ้นไป พ่อแม่ควรปรับอาหารการกินเพื่อป้องกันการท้องผูก
-
- เปลี่ยนการให้นม ทารกดื่มนมชง อาจจะแพ้ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเปลี่ยนยี่ห้อนม
- เติมน้ำผลไม้ในนม น้ำผลไม้อาจช่วย บรรเทาอาการท้องผูกไให้ลูกน้อยได้ แต่เติมในปริมาณที่เล็กน้อยเท่านั้น
- เสริมใยอาหาร ทารกเพิ่งหัดกิน ควรเลี่ยงอาหารที่ทำให้ท้องผูก ควรลดข้าว กล้วย และแครอท ไม่ควรป้อนกล้วยกับข้าว เนื่องจากจะจับตัวเป็นก้อน ทำให้เด็กย่อยยาก ควรกิน บร็อคโคลี่ ลูกพรุน ลูกแพรื ลูกพีช
- ดื่มน้ำให้เยอะ ๆ พักผ่อนให้เพียงพอ
2. การกระตุ้นการขับถ่ายของทารก
-
- ช่วยขยับร่างกาย การเคลื่อนไหว จะช่วยเร่งการย่อยของอาหาร ส่งผลให้ขับถ่ายขงเสียได้เร็ว
- นวดท้องเด็ก วิธีนี้จะช่วยกระตุ้นลำไส้ ขับถ่ายได้ง่าย พ่อแม่นวดท้องล่างซ้าย ใต้สะดือ ประมาณ 3 นาที เด็กจะสามารถขับถ่ายได้เป็นปกติ
- ทาว่านหางจระเข้ หากถ่ายลำบาก มีเลือดออก ควรพาไปพบแพทย์ทันที
- ปรึกษาเกี่ยวกับการรักษา พ่อแม่ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการใช้ยา หรือการรักษาอาการ โดยส่วนใหญ่แพทย์จะแนะนำให้ใช้ยากลีเซอรีนเหน็บก้น แต่ไม่ควรใช้เป็นประจำ เนื่องจากเด็กจะไม่ฝึกขับถ่ายเองตามปกติ และหลีกเลี่ยงการให้เด็กกินยาระบาย ควรได้รับคำปรึกษาจากแพทย์ก่อน
ทารกไม่อุจจาระ ทารกไม่ถ่าย ควรพบแพทย์หรือไม่?
อาการท้องผูกไม่ใช่สาเหตุเดียวที่คุณพ่อคุณแม่กังวล แม้ว่าลูกจะขับถ่าย เป็นประจำ แต่หากคุณพ่อคุณแม่สังเกตความผิดปกติสี หรือลักษณะของของเสียที่ลูกขับถ่ายออกมา ก็ต้องรีบปรึกษาแพทย์เช่นกัน โดยสามารถสังเกตได้จากลักษณะเหล่านี้
- อุจจาระมีสีแดงเข้ม หรือมีเลือดติดออกมาด้วย
- อุจจาระมีสีดำ แม้ว่าจะผ่านช่วงขี้เทาไปแล้ว
- อุจจาระมีสีขาว หรือสีเทา
- ทารกที่ดื่มนมแม่ มีอุจจาระมีสีเขียวอ่อน อาจเกิดจากสารอาหารในนมแม่ หรืออาหารที่แม่บริโภคเข้าไป
- ลูกขับถ่ายบ่อยเกินกว่าเด็กทารกทั่วไป
- อุจจาระของลูกมีของเหลว หรือเมือกปะปนมาก ลูกอาจมีอาการท้องเสีย ซึ่งเกิดขึ้นได้ในช่วง 2 – 3 เดือนแรก เนื่องจากติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย ภาวะขาดน้ำ หรือการติดเชื้อทางเดินอาหาร เป็นต้น
หากคุณพ่อ คุณแม่สังเกตเห็นอาการเช่นนี้ ไม่ควรแก้ปัญหา หรือรักษาด้วยตัวเอง เนื่องจากร่างกายของทารกยังบอบบางมาก อีกทั้งยังไม่สามารถรับประทานอาหารอื่น ๆ ได้ จึงควรปรึกษาแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัย และรับคำแนะนำจึงจะเป็นการดีที่สุด
ทำไมคุณแม่ผ่าคลอดยุคนี้ ถึงไม่ต้องกังวลเรื่องสุขภาพของลูกผ่าคลอดมากจนเกินไป เข้ามาอ่าน หรือแชร์ประสบการณ์ของเหล่าคุณแม่ผ่าคลอดด้วยกันได้ที่ คลับแม่ผ่าคลอด (C Section Club)
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
ทารกปวดท้อง อาการทารกป่วย เจ็บ ๆ ปวด ๆ ใต้พุง ลูกน้อยเป็นอะไรได้บ้าง
9 ของใช้เด็กแรกเกิด อะไรบ้างที่ต้องเตรียมให้พร้อม
เลี้ยงลูกอ่อนเหนื่อยมาก มากกกก! ยังมีเรื่องเลอะของทารก ที่พ่อแม่มือใหม่ยังไง้ ยังไงต้องเจอ!!
ที่มา : 1
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
