เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า “นมแม่” มีประโยชน์มากมายและคุณค่ามหาศาล จึงเป็นที่มาที่อยากให้คุณแม่มือใหม่ สร้างความตระหนักให้เลี้ยงดูลูกด้วยนมแม่อย่างน้อย 6 เดือน หรือถ้าครอบครัวไหนเป็นไปได้ ให้นมลูกจนถึง 2 ขวบ ก็เป็นเรื่องที่ดีกับเด็กเป็นอย่างมาก
เพราะการเลี้ยงดูลูกด้วยนมแม่ คือโอกาสทองที่ลูกจะได้รับสารอาหารมากกว่า 200 ชนิด ที่ร่างกายสามารถดูดซึมไปใช้ได้เลย ขณะที่เริ่มหัดดูดนมช่วงอายุ 1 สัปดาห์แรก สิ่งสำคัญคือ คุณแม่และลูกต้องเรียนรู้ซึ่งกันและกัน เทคนิคการเข้าเต้าจึงเป็นสิ่งสำคัญมาก สิ่งเหล่านี้ต้องใช้ประสบการณ์ตรงที่คุณแม่มือใหม่ต้องฝึกหัด อย่าด่วนยุติการให้นมแม่ เนื่องด้วยในปัจจุบันมีตัวช่วยแหล่งสนับสนุนมากมาย ยิ่งไปกว่านั้นการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่โดยดูดจากเต้าโดยตรงนั้น เป็นการกระตุ้นฮอร์โมนได้ดี อีกทั้งยังช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็ว หากคุณแม่กังวลว่าลูกจะติดเต้า ขอให้คุณแม่ได้ผ่านพ้นระยะของการกระตุ้นการสร้างน้ำนมที่สำคัญนี้ไปเสียก่อน
โดยทั่วไปแล้ว เด็กจะมีสมองที่โตเร็วมาก และอาหารที่ดีที่สุดสำหรับสมองคือนมแม่ คำถามที่ว่า ให้นมลูกนานเกิน 1 ปี จะส่งผลดีต่อลูกจริงไหม เราไปหาคำตอบพร้อมกัน
ให้นมลูกจนถึง 2 ขวบ ส่งผลดีหรือไม่?
สมองของเด็กในช่วงแรกนั้นมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยสมองของเด็กเมื่อสิ้นขวบปีแรก จะมีขนาดเท่ากับ 2 ใน 3 ของสมองผู้ใหญ่ และเมื่อครบอายุ 2 ปี จะมีขนาดเท่ากับ 4 ใน 5 ของสมองผู้ใหญ่ และจากการเจริญเติบโตที่รวดเร็วของสมองเด็กเช่นนี้ ทำให้เรื่องสารอาหาร เป็นเรื่องที่มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง และอาหารที่ดีที่สุดสำหรับลูกน้อยก็คือน้ำนมแม่ เพราะน้ำนมแม่นั้นอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีคุณค่าบำรุงสมองและร่างกายของลูก เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน มีโปรตีน ไขมัน แล็กโทส และวิตามิน เกลือแร่ต่าง ๆ ครบถ้วนตามที่ร่างกายต้องการอย่างครบถ้วนนั่นเอง และจากการวิจัยพบว่า หากคุณแม่ ให้นมลูกนานเกิน 1 ปี จะมีผลดีต่อพัฒนาการด้านสมองของลูกอย่างมาก
บทความที่เกี่ยวข้อง : วิจัยเผย การให้นมลูก ช่วยลดความเสี่ยงเป็นมะเร็งรังไข่ ข้อดีการให้นมลูก!
นมแม่มีสารช่วยพัฒนาสมอง
นมแม่มีปัจจัยกระตุ้นการเจริญเติบโตของระบบประสาท นอกจากนี้ นมแม่ยังมีกรดไขมันชนิดโอเมก้า 3 ซึ่งร่างกายใช้สารนี้ในการสร้างเส้นใยประสาทในสมอง แม่ที่ให้นมลูกควรกินอาหารที่มี DHA มาก เช่น ปลา กุ้ง หอย ปู อย่างน้อยสัปดาห์ละ 2-3 ครั้งเพื่อเพิ่มปริมาณ DHA ในน้ำนมแม่ โดยลูกที่กินนมแม่จะได้รับสารนี้ไปเสริมสร้างสมอง ทำให้ลูกฉลาดเมื่อโตขึ้น
การอุ้มลูกให้ดูดนมแม่ช่วยพัฒนาสมอง
สมองของทารกนั้น จะต้องได้รับสิ่งกระตุ้น เพื่อให้เส้นใยประสาทเจริญเติบโต โดยสิ่งกระตุ้นนั้นอาจจะมาจากภาพ เสียง กลิ่น รส หรือการสัมผัสที่ผิวหนัง ซึ่งการอุ้มลูกให้ดูดนมแม่นั้น จะเป็นการกระตุ้นประสาทรับสัมผัสของลูกได้เป็นอย่างดี อีกทั้งในขณะที่ลูกดูดนมแม่ ยังมีการสื่อสารผ่านทางสายตา ซึ่งมีส่วนช่วยในการกระตุ้นพัฒนาการของเด็กได้อีกทางหนึ่ง
นมแม่ ช่วยลูกความจำดี
จากการศึกษาวิจัยพบว่า นมแม่นั้นช่วยส่งเสริมพัฒนาการของสมองและสติปัญญาของเด็ก โดยผู้วิจัยได้ทำการศึกษากลุ่มตัวอย่าง ในเด็ก 133 คน ที่มีอายุตั้งแต่ 10 เดือนขึ้นไป โดยผู้ที่ทำการวิจัยได้ใช้เครื่อง MRI เพื่อทำการดูข้อมูล ซึ่งพบว่ากลุ่มเด็กที่กินนมแม่เพียงอย่างเดียวนั้น มีพัฒนาการทางสมองที่เร็วกว่าเด็กที่กินนมแม่ผสมนมผง หรือกินนมผงเพียงอย่างเดียว และหากเด็กกินนมแม่นานขึ้น ก็จะยิ่งมีพัฒนาการทางสมองที่ดีขึ้นตามระยะเวลา
ให้นมลูกนานเกิน 1 ปี แล้วความจำจะดี
นอกจากนี้ ผลจากการศึกษาวิจัยยังทำให้เราได้พบว่า ระยะเวลาที่คุณแม่ให้นมลูกนั้น ก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของสมอง และความจำของเด็ก โดยเด็กที่กินนมแม่มากกว่า 1 ปีขึ้นไป จะมีพัฒนาการทางสมองที่เร็วกว่าเด็กที่กินนมแม่น้อยกว่า 1 ปี โดยเฉพาะทางด้านพัฒนาการของสมองที่สั่งงานไปยังระบบต่าง ๆ เช่น กล้ามเนื้อ ต่อม หรืออวัยวะอื่น ๆให้มีการตอบสนองที่เหมาะสม ซึ่งจะทำให้เด็กมีพัฒนาการด้านอื่น ๆ ที่ดีขึ้นตามไปด้วย อีกทั้งจากการทดสอบในเด็กโตที่กินนมแม่เกิน 1 ปี พบว่าเด็กยังมีความสามารถทางด้านภาษา ทักษะทางด้านการมองเห็น และทักษะทางด้านการเคลื่อนไหวที่ดีอีกด้วย
เทคนิคการเพิ่มน้ำหนักลูกด้วยนมแม่
ระยะที่อยู่บ้านหากสะดวกให้ลูกกิน 1 เต้า อีกข้าง 1 ปั๊มเก็บทันที ส่วนกรณีที่คุณแม่ต้องกลับไปทำงานแล้ว ประเด็นที่อยากฝากคือ “ปั๊มคู่ จะดีถ้ามีและสะดวก ย่นเวลา ถามหาไขมันดี” ซึ่งไขมันดีในที่นี้ สามารถนำไปสร้างเซลล์สมองให้ลูก จริง ๆ ก็เป็นที่มาเหมือนกันว่า ทำไมเด็กที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่สามารถมองเห็นได้ดีกว่าทารกกลุ่มอื่น และผลการวิจัยต่างก็สนับสนุนว่าเด็กที่กินนมแม่อย่างเดียวมี IQ ที่ดี และอีกหนึ่งเหตุผลที่เราสนับสนุนให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว โดยเฉพาะ 6 เดือนแรก เพราะช่วยลดค่าใช้จ่ายในครอบครัวได้เฉลี่ยเดือนละประมาณ 5,000 บาท
หนทางของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ 1-6-2 คืออะไร
- “1” คือ ดูดเร็วภายใน 1 ชม. แรกเกิด ทำให้ไวที่สุด ไม่แยกแม่จากลูกหากเป็นไปได้
- “6 เดือนแรก” คือ ให้นมแม่เป็นอาหารหลักอย่างเดียว ไม่ต้องมีน้ำ ไม่เริ่มอาหารเสริมก่อนวัย และให้นมแม่ต่อเนื่องได้จนอายุ
- “2 ขวบปี” ช่วงอายุ 1 ขวบปี จะเป็นช่วงที่ภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติของเด็กเริ่มลดลง โอกาสเจ็บป่วยตามวัยจะมีมากขึ้นตามลำดับ
หากเปรียบเทียบเด็กที่ได้รับนมแม่ จะมีความรุนแรงของอุบัติการณ์การติดเชื้อที่น้อยกว่า มีโอกาสก็ยังแนะนำว่า ให้นมแม่อย่างเดียวตลอด 6 เดือน และต่อเนื่องจนครบ 2 ขวบ หากมีความจำเป็นต้องใช้อาหารดัดแปลง ไม่แนะนำให้ป้อนนมซ้ำ ๆ จากขวดเดียวที่ชงไว้ ควรเตรียมนมในน้ำร้อนที่ผสมแล้ว ใช้ป้อน 1 ครั้ง และใช้ได้ภายใน 1 ชม. เมื่อทารกกินผ่านปากไปแล้ว กรณีที่ชงทิ้งไว้และยังไม่ได้ดื่ม ก็เป็นไปได้ว่า รอป้อนภายใน 2 ชม. ยังใช้ได้
เพราะการให้ลูกได้กินนมแม่นั้น มีประโยชน์มากมาย สัมผัสรักที่ได้ระหว่างให้นมจะช่วยให้ลูกเกิดความอบอุ่น ทำให้ลูกเกิดความสุขขึ้นในใจ ซึ่งก็จะทำให้เลี้ยงง่าย อีกทั้งร่างกายของแม่เองก็จะหลั่งสารที่ทำให้คุณแม่มีความสุข อารมณ์ดี เมื่อแม่อารมณ์ดี ลูกน้อยก็จะพลอยได้รับสิ่งดี ๆ ตามไปด้วย และหากคุณแม่ท่านใดมีประสบการณ์ดี ๆ ก็อย่าลืมแชร์เรื่องราวเหล่านั้นเพื่อเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านท่านอื่น ๆ นะคะ
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
แผ่นป้องกันหัวนม คืออะไร ควรใช้หรือไม่ระหว่างให้นมลูก?
วิธีบีบน้ำนมแม่ด้วยมือ แต่ละขั้นตอนทำอย่างไร
การให้นมลูก ปริมาณน้ำนม และความถี่ในการให้นม ฉบับคู่มือแม่มือใหม่