ปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์ แม่ท้องหมดกังวล ง่าย ๆ หายได้ด้วยตัวเอง

สำหรับอาการปวดอุ้งเชิงกรานตอนท้อง คือ อาการปวดที่อยู่บริเวณอุ้งเชิงกรานหรือบริเวณท้องน้อย เพราะภายในบริเวณนี้มีอวัยวะที่ทำให้เกิดอาการปวดหลายอย่างทั้งกระเพาะปัสสาวะ ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ มดลูก รังไข่ รวมไปจนถึงกล้ามเนื้อส่วนต่าง ๆ อีกด้วย โดยอาการส่วนใหญ่ไม่ว่าจะเป็นพยาธิสภาพที่อวัยวะใดก็ตาม สามารถทำให้มีอาการ ปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์ ได้ทั้งหมดเลยค่ะ

ปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์ เกิดจากอะไร?

อาการปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาตามธรรมชาติของการตั้งครรภ์ แต่ก็มีบางกรณีที่อาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อนที่ต้องได้รับการดูแลจากแพทย์

สาเหตุที่พบได้บ่อย:

• การขยายตัวของมดลูก: ในช่วงต้นของการตั้งครรภ์ มดลูกจะเริ่มขยายตัวเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารก ซึ่งอาจทำให้รู้สึกปวดหน่วงๆ หรือตึงบริเวณอุ้งเชิงกรานได้
• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: ฮอร์โมนที่เพิ่มขึ้นระหว่างตั้งครรภ์จะทำให้ข้อต่อและเส้นเอ็นบริเวณอุ้งเชิงกรานคลายตัว เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการคลอด ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของอาการปวดได้
• อาการปวดเอ็นยึด: เส้นเอ็นที่พยุงมดลูกจะยืดออกและตึงขึ้นเมื่อมดลูกมีขนาดใหญ่ขึ้น ทำให้เกิดอาการปวดแปลบๆ หรือปวดหน่วงบริเวณท้องน้อยหรือขาหนีบ มักเป็นในช่วงไตรมาสที่สอง
• แรงกดทับ: เมื่อครรภ์มีขนาดใหญ่ขึ้น จะกดทับอวัยวะต่างๆ ในอุ้งเชิงกราน เช่น กระเพาะปัสสาวะ ทำให้รู้สึกไม่สบายหรือปวดได้
• ท้องผูก: การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอาจทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานช้าลง ส่งผลให้เกิดอาการท้องผูกและปวดท้องน้อยได้

ปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์ อันตรายไหม ?

ปวดอุ้งเชิงกราน  มักเกิดขึ้นกับคุณแม่ตั้งครรภ์ไปจนถึงช่วงหลังคลอด โดยอาการปวดกระดูกเชิงกรานมักไม่ได้เป็นอันตรายต่อลูกน้อยในท้อง แต่อาจสร้างความลำบากในการใช้ชีวิตประจำวันของคุณแม่บ้างในบางครั้งหากมีอาการปวดอย่างรุนแรงเกิดขึ้น ดังนั้น จึงไม่ควรมองข้ามอาการปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์

อาการปวดอุ้งเชิงกรานที่ไม่เป็นอันตราย

• ปวดหน่วงๆ ตึงๆ บริเวณท้องน้อย
• ปวดแปลบๆ ที่ขาหนีบ (อาการปวดเอ็นยึด)
• อาการปวดไม่รุนแรงและค่อยๆ ดีขึ้น
• ไม่มีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด
• ไม่มีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ไข้ หนาวสั่น ปัสสาวะแสบขัด คลื่นไส้ อาเจียน

อาการปวดอุ้งเชิงกรานที่อาจเป็นอันตรายและควรไปพบแพทย์ทันที

• ปวดท้องน้อยรุนแรง: ปวดมากขึ้นเรื่อยๆ หรือปวดตลอดเวลา
• มีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด: เลือดออกมาก เลือดสด หรือมีลิ่มเลือด
• ปวดท้องน้อยข้างใดข้างหนึ่งอย่างรุนแรง: อาจเป็นสัญญาณของการตั้งครรภ์นอกมดลูก
• มีอาการอื่นร่วมด้วย:
  • ไข้ หนาวสั่น
  • ปัสสาวะแสบขัด หรือปัสสาวะบ่อย
  • คลื่นไส้ อาเจียน
  • หน้ามืด วิงเวียน
  • มดลูกแข็งตัวเป็นพักๆ ก่อนอายุครรภ์ 37 สัปดาห์ (อาการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด)
  • น้ำเดิน

บทความที่เกี่ยวข้อง : อุ้งเชิงกรานแคบ กระดูกอุ้งเชิงกรานแคบ คนท้องคลอดเองได้ไหม

อะไรทำให้แม่ท้องปวดเชิงกรานมากขึ้น

• การเดินนาน ๆ
• การเดินเร็ว ๆ
• การขึ้นลงรถ หรือเตียง
• การพลิกตัวบนที่นอน
• การนอนราบ
• การนั่งยอง ๆ
• การขึ้น-ลงบันได
• การยืนขาเดียว (เช่น เวลาแต่งตัว ใส่กางเกง)
• การเปลี่ยนท่าทางจากนั่งเป็นยืน
• การวิ่ง และกระโดด

ทำอย่างไรให้หายปวดเชิงกราน

• ใช้ไอซ์แพ็กประคบบริเวณที่ปวดประมาณ 20 นาทีทุก 2-3 ชั่วโมง ควรห่อไอซ์แพ็กก่อน เพื่อไม่ให้น้ำแข็งสัมผัสผิวหนังโดยตรง
• ยืนตัวตรง นั่งหลังตรง
• ใช้เข็มขัดพยุงครรภ์
• นั่งรถเข็นแทนการเดินไกล ๆ
• จัดท่าทางที่ช่วยลดอาการปวดเชิงกราน จะช่วยให้คุณแม่รู้สึกสบายขึ้น

ทำอย่างไรไม่ให้ปวดเชิงกรานมากขึ้น

• เวลาเดินให้เดินก้าวสั้น ๆ และเดินเพียงใกล้ ๆ
• หลีกเลี่ยงงานบ้านที่ต้องใช้แรงเยอะ
• แบ่งงานใหญ่ ๆ ให้เป็นกิจกรรมย่อย ๆ
• ทำไปพักไป อย่าหักโหม
• เวลาพลิกตัวบนที่นอนควรรวบเข่าให้ชิดกัน
• นอนตะแคงข้างโดยใช้หมอนหนุนขาไว้
• นอนพักให้ถูกท่า
• เมื่อท้องโตแล้วให้ใช้หมอนช่วยเสริม

ใครมีความเสี่ยงที่จะเกิดอาการปวดกระดูกเชิงกรานบ้าง

จากการสำรวจพบว่า 1 ใน 5 ของคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ มักจะมีอาการปวดกระดูกเชิงกราน (PGP) แต่ก็ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าทำไมการปวดบริเวณกระดูกเชิงกราน จึงส่งผลกระทบต่อคุณแม่ตั้งครรภ์แค่เพียงบางคนเท่านั้น ซึ่งมีการคาดการณ์ว่าอาจเชื่อมโยงกับปัญหาหลายประการ เช่น ความเสียหายที่เคยเกิดขึ้นกับกระดูกเชิงกราน หรือข้อต่ออุ้งเชิงกรานมีการเคลื่อนไหวไม่สม่ำเสมอ รวมถึงตำแหน่งของทารกในครรภ์

บทความที่เกี่ยวข้อง : ปวดอุ้งเชิงกราน ขณะตั้งครรภ์ เจ็บท้องน้อย ปวดจี๊ด จะเป็นอันตรายหรือไม่

เมื่อไหร่ควรรับการรักษาสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์?

การได้รับการวินิจฉัยเร็วจะสามารถช่วยรักษาอาการปวดให้เหลือน้อยลงได้ โดยเฉพาะการรักษาเมื่อขยับข้อต่อไม่ได้ เพราะได้รับผลกระทบที่รุนแรง หากคุณแม่รู้สึกปวดบริเวณกระดูกเชิงกราน ควรแจ้งให้คุณหมอทราบโดยตรง เพราะปัญหาเหล่านี้มีแนวโน้มที่จะไม่หายขาด จนกระทั่งคลอด และการรักษาจะช่วยบรรเทาอาการได้ค่ะ

การรักษาอาการปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์

เมื่อเกิดอาการปวดอุ้งเชิงกรานในระหว่างที่คุณแม่กำลังตั้งครรภ์ สามารถทำกายภาพบำบัด เพื่อบรรเทาอาการปวดได้เลยค่ะ เพื่อเป็นการปรับปรุงการทำงานกล้ามเนื้อ แถมยังช่วยให้ข้อต่ออุ้งเชิงกรานอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องอีกด้วย

• ทำกายภาพบำบัดเพื่อช่วยให้ข้อต่อของกระดูกเชิงกราน สะโพก และกระดูกสันหลัง กลับมาเคลื่อนไหวได้ตามปกติ
• พยายามออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน หน้าท้อง หลัง และกล้ามเนื้อสะโพกอยู่เสมอ
• ออกกำลังกายในน้ำเพื่อให้อาการปวดบรรเทาลง
• ใช้อุปกรณ์ช่วยไม่ว่าจะเป็นไม้ค้ำ หรือเข็มขัดพยุงกระดูกเชิงกรานก็ทำให้คุณแม่ปวดน้อยลง
• การบรรเทาอาการปวดด้วยการใช้ยารักษา

วิธีรับมือกับอาการปวดอุ้งเชิงกรานขณะตั้งครรภ์

ส่วนใหญ่นักกายภาพบำบัดมักจะแนะนำให้ใช้เข็มขัดพยุงกระดูกเชิงกรานเป็นตัวช่วยด้วย เพื่อช่วยบรรเทาความเจ็บปวด หรือไม่ก็ใช้ไม้ค้ำ เพื่อช่วยให้คุณแม่เดินได้สะดวก แต่สำหรับคุณหมอบางท่านก็อาจจะมีคำแนะนำเสริมอีก ได้แก่

• ให้หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่จะทำให้มีอาการปวดมากขึ้น
• พยายามสวมรองเท้าแบน และมีการรองรับแรงกระแทกได้ดี
• ให้คุณแม่หนีบหัวเข่าเข้าด้วยกัน ขณะเข้าและออกจากรถค่ะ
• นอนท่าที่สบาย โดยมีหมอนรองระหว่างขาด้วยค่ะ โดยเฉพาะท่านอนตะแคง
• ให้หาวิธีพลิกตัวตอนอยู่บนเตียงด้วยวิธีต่าง ๆ กัน เช่น ให้ใช้เข่าทั้ง 2 ข้าง และกระเถิบก้นเพื่อเคลื่อนที่
• ก้าวขึ้นบันไดทีละก้าว หรือจะใช้วิธีถอยหลังขึ้นบันไดแทนก็ได้ค่ะ
• ห้ามยืนบนขาข้างเดียวในขณะแต่งตัว
• พยายามเลี่ยงการอุ้มทารกไว้บนสะโพกข้างเดียว
• ให้เลี่ยงการนั่งไขว้ขา
• ไม่ยกของที่มีน้ำหนักมากเกินไป

ปวดอุ้งเชิงกรานคลอดธรรมชาติได้ไหม ?

คุณแม่ที่มีอาการปวดอุ้งเชิงกรานในระหว่างตั้งครรภ์ สามารถคลอดบุตรด้วยวิธีธรรมชาติได้ แต่อาจจะต้องมีการวางแผนล่วงหน้า เพื่อพูดคุยเกี่ยวกับแผนการคลอดบุตรกับคุณพ่อหรือคุณหมอไว้ก่อนค่ะ และที่สำคัญก็เพื่อลดอาการปวดของคุณแม่ลงด้วยนั่นเอง หากปล่อยทิ้งไว้นานตอนคลอดจะทำให้คุณแม่รู้สึกปวดมาก ๆ เลยค่ะ

สำหรับคุณแม่ที่ตั้งครรภ์บางราย ความเจ็บปวดนี้บางครั้งมันยังสามารถปวดไปจนถึงต้นขา และทำให้ได้ยินเสียงคลิก หรือรู้สึกขัด ๆ บ้างในบริเวณอุ้งเชิงกราน โดยคุณแม่สามารถสังเกตอาการได้อย่างชัดเจนเวลาเดินขึ้นบันได หรือขณะพลิกตัวอยู่บนเตียง หากมีอาการปวดมากเกินไปจนรู้สึกใช้ชีวิตยากขึ้น คุณแม่ต้องรีบเข้ารับการรักษาทันทีนะคะ เพราะอาการนี้จะไม่หายไป จนกว่าจะคลอดลูกเลยค่ะ

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :

ภาวะคลอดยาก cpd คือ อะไร อุ้งเชิงกรานแม่แคบ ลูกหัวโต ต้องผ่าคลอดเท่านั้น

การฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน สำหรับผู้หญิงตั้งครรภ์สำคัญอย่างไร

100 สิ่งแม่ท้องต้องรู้ ตอนที่ 81 คนท้อง กับ ท่าบริหารอุ้งเชิงกราน

ที่มา : mali, agnoshealth