“สี” ของ “ปัสสาวะ” นั้นเป็นสัญญาณเตือนโรคต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นในร่างกายเราได้ค่ะ เพราะปัสสาวะ หรือ “ฉี่” เป็นของเสียที่ถูกขับออกมาโดยผ่านตั้งแต่ไต กระเพาะปัสสาวะ ท่อปัสสาวะ ซึ่งหากมีส่วนใดทำงานผิดปกติ สีของฉี่ก็จะบอกได้ในเบื้องต้น… กับคุณแม่ตั้งครรภ์ก็เช่นกันที่สีของปัสสาวะสัมพันธ์กับ อาการคนท้อง ฉี่สีอะไร บอกสุขภาพแม่ท้องอย่างไร มาดูกันค่ะ
ในภาวะปกติ ฉี่เราควรมีสีอะไร
โดยปกติแล้วสีของปัสสาวะหรือฉี่จะมีสีโทนเหลืองค่ะ เป็นผลมาจาก “เม็ดสี” ที่มีชื่อว่า “ยูโรโครม” (Urochrome) ซึ่งสารชนิดนี้จะถูกเจือจางได้ขึ้นอยู่กับปริมาณการดื่มน้ำในแต่ละวัน อาหารหรือยาที่กิน ความเข้มของสีฉี่จึงแตกต่างกันไปบ้าง เช่น ในช่วงที่ดื่มน้ำมาก ก็อาจจะมีสีเหลืองจาง ๆ หากดื่มน้ำน้อย สีก็จะมีความเข้มขึ้น นอกจากนี้ หากเกิดภาวะของโรคต่าง ๆ ในร่างกาย ไม่ว่าจะในคนปกติหรือแม่ท้อง ก็สามารถเช็ก อาการคนท้อง ฉี่สีอะไร เพื่อสังเกตในเบื้องต้นได้ค่ะ
อาการคนท้อง ฉี่สีอะไร ฉี่บ่อยปกติไหม
แม่ตั้งครรภ์หลายคนอาจสงสัยว่า ในระยะเริ่มแรกของการตั้งครรภ์สามารถรู้ว่าท้องโดยดูจากสีฉี่ได้หรือไม่ ฉี่สีไหนท้อง ฉี่สีเข้ม ท้องไหม ฉี่สีใส ท้องไหม ฉี่คนท้อง สีอะไร คำตอบคือ สีของฉี่ไม่สามารถบอกได้ค่ะว่าคุณแม่กำลังตั้งครรภ์ เนื่องจากฉี่แม่ท้องจะมีสีเหมือนคนปกติทั่วไป ควรใช้ชุดตรวจครรภ์ เพื่อตรวจระดับฮอร์โมน hCG ที่จะพบได้ในฉี่เมื่อตั้งท้องเท่านั้น หรือพบแพทย์เพื่อตรวจสอบการตั้งครรภ์เพื่อรับผลที่ถูกต้องแม่นยำนะคะ
“ฉี่” ที่สัมพันธ์กับ “อาการคนท้อง”
เมื่อฉี่ของแม่ท้องมีสีเดียวกับคนปกติ ดังนั้น หากฉี่ของคนท้องมีสีเปลี่ยนไป ก็ด้วยเหตุผลเดียวกับคนทั่วไปนี่แหละค่ะ แต่ก็ยังมีภาวะฉี่ที่มีความสัมพันธ์กับอาการของแม่ท้องเช่นกัน คือ อาการฉี่บ่อย นั่นเอง ซึ่งคนปกติจะฉี่วันละ 3-5 ครั้ง และควรฉี่ในเวลาตั้งแต่ตื่นนอนเช้าถึงก่อนเข้านอน ไม่ควรฉี่หลังเข้านอนแล้วจนถึงเช้า นอกจากจะดื่มน้ำมากก่อนนอน หรือนอนไม่หลับ ก็อาจถ่ายปัสสาวะในเวลากลางคืนได้อีก
แต่แม่ท้องบางคนปวดฉี่แทบจะทุก ๆ 10-15 นาทีเลยทีเดียวค่ะ ซึ่งเป็นเรื่องปกติ ไม่น่ากังวลนะคะ เนื่องจากมดลูกที่กำลังเติบโตขึ้นจะค่อย ๆ ไปกดทับกระเพาะปัสสาวะ ทำให้ฉี่ที่อยู่ในนั้นถูกร่างกายขับและระบายออกมา โดยมักเกิดขึ้นในช่วงไตรมาสแรก และไตรมาสที่ 3 มากกว่าไตรมาสที่ 2 ซึ่งมดลูกจะเคลื่อนตัวสูงขึ้นจึงไม่กดทับกระเพาะปัสสาวะค่ะ
คนท้อง ฉี่สีอะไร บ่งบอกอาการอะไรได้บ้าง
อย่างที่บอกไปในตอนต้นค่ะว่า ฉี่ของคนท้องกับคนทั่วไปนั้น โดยปกติแล้วจะมีสีโทนเหลือง จางและเข้มแตกต่างกันไปตามปริมาณน้ำที่ดื่ม ไม่ได้มีความแตกต่างที่จะทำให้แยกการตั้งครรภ์ได้อย่างชัดเจน หากแม่ตั้งครรภ์ดื่มน้ำอยู่ในระดับที่พอเหมาะประมาณ 2-3 ลิตรต่อวัน สีของฉี่คนท้องจะอยู่ในระดับที่เป็นสีเหลืองอ่อนมากไปจนถึงสีเหลืองทอง แต่เมื่อไรก็ตามที่สีของฉี่เปลี่ยนไปอย่างเห็นได้ชัดด้วยตาเปล่า ทั้งแม่ท้องและคนทั่วไปก็ควรติดตามและสังเกตอาการของตัวเองเนื่องจากอาจมีความผิดปกติบางอย่างเกินขึ้นกับร่างกายค่ะ
-
สีใส
อย่าเข้าใจผิดว่าฉี่สีนี้ดีนะคะ ฉี่สีใสไม่ได้การันตีว่าร่างกายได้รับน้ำอย่างเพียงพอ เพราะความจริงหากปัสสาวะมีสีใสมาก ๆ อาจเป็นสัญญาณเตือนว่าร่างกายเริ่มได้รับน้ำมากเกินไป เสี่ยงต่อการที่ระดับอิเล็กโทรไลต์ (Electrolyte) หรือกลุ่มแร่ธาตุสำคัญในร่างกายมีปริมาณลดลงได้ แต่หากลดปริมาณการดื่มน้ำลงให้พอดี ร่างกายก็จะกลับสู่ภาวะปกติได้เองค่ะ
อย่างไรก็ตาม ถ้าฉี่มีสีใสเองโดยที่ดื่มน้ำตามปกติ หรือลดปริมาณน้ำดื่มลงแล้วก็ยังคงใสอยู่ ควรปรึกษาแพทย์นะคะ เนื่องจากสีของฉี่แบบนี้อาจเป็นสัญญาณของภาวะอื่น ๆ ได้เช่นกันค่ะ
-
คนท้องฉี่สีเหลืองขุ่น
ในกรณีที่แม่ท้องมีฉี่สีเหลืองขุ่น และฉี่เป็นฟองร่วมด้วย ให้รีบไปพบแพทย์ เนื่องจากอาการแม่ท้อง อาจกำลังบ่งบอกถึงภาวะครรภ์เป็นพิษ (Preeclampsia) ซึ่งถือเป็นภาวะอันตรายที่ควรได้รับการดูแลจากแพทย์ทันทีค่ะ
-
สีน้ำตาล หรือ สีเหลืองเข้ม
คนที่มีฉี่สีนี้มักเกิดจากร่างกายขาดน้ำค่ะ ควรดื่มน้ำให้มากขึ้น แต่อาจมีบางกรณีที่ฉี่เป็นสีน้ำตาลเนื่องจากสีในอาหารที่กิน การออกกำลังกายอย่างหนัก การใช้ยาระบาย ยาคลายกล้ามเนื้อ ยาปฏิชีวนะ รวมถึงบ่งบอกภาวะโรคตับ หรือการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ ดังนั้น หากดื่มน้ำมากขึ้นแล้วสีของฉี่ยังไม่เปลี่ยน ไม่ใสขึ้น หลังผ่านไป 24–48 ชั่วโมง ควรรีบไปพบแพทย์ค่ะ
-
สีส้ม
ฉี่สีส้มเกิดได้จากหลายปัจจัยค่ะ เช่น ได้รับเบต้าแคโรทีน (Beta Carotene) หรือวิตามินซีในปริมาณสูงมาก จากยาต้านการอักเสบ หรือยาระบายบางชนิด ไปจนถึงมีภาวะขาดน้ำ โรคตับ ท่อน้ำดีมีปัญหา ซึ่งในกรณีที่พบอาการอื่นร่วมด้วย เช่น อุจจาระมีสีซีด หรือผิวและดวงตาเป็นสีเหลืองควรพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แน่ชัด
-
คนท้องฉี่เป็นเลือด
นับว่าสีของฉี่ที่เป็น อาการแม่ท้อง ซึ่งพบได้บ่อยค่ะ อาจมีสาเหตุจากการที่คุณแม่อั้นฉี่ เนื่องจากปวดฉี่บ่อยจนรู้สึกเหนื่อย ไม่อยากลุกไปเข้าห้องน้ำ ทำให้เกิดการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะได้ เป็นอาการที่ไม่ควรปล่อยไว้นะคะ โดยเฉพาะในช่วงไตรมาสที่ 3 เพราะการติดเชื้อของกระเพาะปัสสาวะที่ไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้กรวยไตอักเสบและคลอดก่อนกำหนดได้ ทางที่ดีอย่าอั้นฉี่ หรือหากสังเกตเห็นอาการฉี่สีนี้เมื่อไรให้รีบพบแพทย์ค่ะ
-
สีออกชมพูหรือแดง
อาจเกิดจากร่างกายเกิดความผิดปกติ เช่น จากการใช้ยาบางชนิด เช่น ยาระบายที่มีส่วนผสมของมะขามแขก หรือยาปฏิชีวนะ หรือในทางที่ไม่น่ากังวลคือ อาจเป็นเพียงเพราะการกินอาหารหรือผลไม้บางชนิด เช่น บีทรูท หรือบลูเบอร์รี ก็เป็นไปได้เช่นกัน
-
สีออกฟ้าหรือเขียว
ส่วนใหญ่ฉี่สีนี้มักมาจากยาที่ช่วยลดการระคายเคืองจากการติดเชื้อหรือการรักษาภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบ รวมถึงการได้รับยาชาบางชนิด หรือการกินหน่อไม้ฝรั่งอาจทำให้ฉี่มีสีเขียวอ่อนได้ อย่างไรก็ตาม หากแม่ท้องมีฉี่สีนี้ควรไปพบแพทย์นะคะ เพราะแม้จะเป็นสีฉี่ที่เกิดจากการกินอาหารบางอย่างได้ แต่ทางที่ดีปลอดภัยไว้ก่อนค่ะ เพราะอาจเป็นผลมาจากโรคหรือภาวะผิดปกติ เช่น ติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ หรือภาวะแคลเซียมในเลือดสูง
-
สีคล้ายน้ำนม
อาจเป็นสีของหนอง ซึ่งเกิดจากการอักเสบของทางเดินปัสสาวะหรืออาจเป็นสีของไขมัน ซึ่งเกิดจากการที่ท่อน้ำเหลืองอุดตัน หากมีอาการนี้ควรปรึกษาแพทย์นะคะ
สีของฉี่ที่เปลี่ยนไปในแต่ละวันนั้น สาเหตุส่วนใหญ่มักเกี่ยวข้องกับการขาดน้ำนะคะ ดังนั้น การดื่มน้ำให้เพียงพอจึงเป็นสิ่งสำคัญ โดยอาจต้องดื่มน้ำในปริมาณที่มากขึ้นหากร่างกายสูญเสียน้ำ ซึ่งเมื่อไรก็ตามที่คุณแม่พบว่าฉี่มีสีเปลี่ยนไปอย่างต่อเนื่อง ควรรีบไปพบแพทย์ตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อวินิจฉัยภาวะรุนแรงที่อาจเกิดขึ้นนะคะ
ที่มา : www.thaihealth.or.th , www.samitivejhospitals.com , www.pobpad.com
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
อาการครรภ์เป็นพิษ 8 เดือน สัญญาณเตือนแบบนี้ รีบพบแพทย์ด่วน!
6 อาการคนท้อง ตั้งครรภ์ไตรมาสแรก 1-3 เดือน ที่ส่วนใหญ่ต้องเจอ!
อาการคลื่นไส้หลังทานอาหาร ตั้งครรภ์ใช่ไหม เสี่ยงเป็นโรคอะไรหรือเปล่า