วัคซีนเด็ก ตารางวัคซีน​ 2567 มีอะไรบ้าง ต้องฉีดตอนไหน พ่อแม่เช็กด่วน!!

อัปเดต วัคซีนเด็ก ตารางวัคซีน​ 2567 สำหรับคุณพ่อคุณแม่ทั้งหลายมาเช็กได้เลย ตารางวัคซีน​ 2567 กำหนดการให้วัคซีนตามแผนงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค ของ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข 2024 ได้ถูกปล่อยออกมาแล้ว มาอัปเดตกันได้ว่า วัคซีนพื้นฐานของเด็กแรกเกิด ไปจนถึงระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีอะไรบ้าง ตัวไหนต้องฉีดตอนอายุเท่าไหร่ การพาลูกไปฉีดวัคซีนเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรละเลย โดยเฉพาะสำหรับเด็กแรกเกิด ไปจนถึงเด็กประถมศึกษาปีที่ 6 หรืออายุประมาณ 12 ปี เพื่อเป็นการเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และป้องกันโรคร้ายแรงต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับเด็กได้

วัคซีนเด็ก มีอะไรบ้าง

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้ทำแผนงานเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรค หรือตารางการให้วัคซีน เพื่อเป็นการสนับสนุนให้เด็กฉีดวัคซีนพื้นฐานฟรี โดยในปัจจุบันวัคซีนพื้นฐานของเด็ก สามารถควบคุมโรคร้ายต่าง ๆ ได้มากกว่าสิบโรค ได้แก่

• วัคซีนวัณโรค หรือวัคซีนบีซีจี
• วัคซีนโรคไวรัสตับอักเสบชนิดบี
• วัคซีนโรคคอตีบ
• วัคซีนโรคไอกรน
• วัคซีนโรคบาดทะยัก
• วัคซีนโรคโปลิโอที่มีทั้งแบบชนิดรับประทานและชนิดฉีด
• วัคซีนโรคหัด
• วัคซีนโรคหัดเยอรมัน
• วัคซีนโรคคางทูม
• วัคซีนโรคไข้สมองอักเสบเจอี
• วัคซีนโรคเอชพีวี
• วัคซีนโรคฮิบ
• วัคซีนโรต้า

กำหนดการฉีดวัคซีนให้เด็กตามอายุ ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 12 ปี

วัคซีนที่ให้เด็กแรกเกิด

• HB1 วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบบี (ควรให้เร็วที่สุดภายใน 24 ชั่วโมงหลังคลอด)
• BCG วัคซีนป้องกันวัณโรค (ฉีดให้เด็กก่อนออกจากโรงพยาบาล)

วัคซีนเด็ก อายุ 1 เดือน

• HB2 วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบบี (เฉพาะรายที่คลอดจากแม่ที่เป็นพาหะของไวรัสตับอักเสบบี)

วัคซีนที่ให้เด็กอายุ 2 เดือน

• DTP-HB-Hib1 วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ตับอักเสบบี ฮิบ
• OPV1 วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน
• Rota1 วัคซีนโรต้า (ห้ามให้วัคซีนโรต้าครั้งที่ 1 ในเด็กอายุมากกว่า 15 สัปดาห์)

วัคซีนที่ให้เด็กอายุ 4 เดือน

• DTP-HB-Hib2 วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ตับอักเสบบี ฮิบ
• OPV2 วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน
• IPV วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดฉีด (ให้วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดฉีด 1 เข็ม พร้อมกับวัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน 1 ครั้ง)
• Rota2 วัคซีนโรต้า (ห้ามให้วัคซีนโรต้าครั้งสุดท้าย ในเด็กอายุมากกว่า 32 สัปดาห์)

วัคซีนที่ให้เด็กอายุ 6 เดือน

• DTP-HB-Hib3 วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ตับอักเสบบี ฮิบ
• OPV3 วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน
• Rota3 วัคซีนโรต้า

วัคซีนที่ให้เด็กอายุ 9 เดือน

• MMR1 วัคซีนรวมป้องกันโรคหัด คางทูม หัดเยอรมัน (หากไม่ได้ฉีดเมื่ออายุ 9 เดือน ให้รีบติดตามฉีดโดยเร็วที่สุด)

วัคซีนที่ให้เด็กอายุ 1 ปี

• LAJE1 วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอีชนิดเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์

วัคซีนเด็ก เด็กอายุ 1 ปี 6 เดือน

• DTP4 วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน
• OPV4 วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน
• MMR2 วัคซีนรวมป้องกันโรคหัด คางทูม หัดเยอรมัน

วัคซีนที่ให้เด็กอายุ 2 ปี 6 เดือน

• LAJE2 วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอีชนิดเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์

วัคซีนเด็ก เด็กอายุ 4 ปี

• DTP5 วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน
• OPV5 วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน

วัคซีนที่ให้เด็กประถมศึกษาปีที่ 1 (ตรวจสอบประวัติและเก็บตกวัคซีน)

• MMR วัคซีนรวมป้องกันโรคหัด คางทูม หัดเยอรมัน
• HB วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบบี
• LAJE วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอีชนิดเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์
• IPV วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดฉีด
• dT วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก
• OPV วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน
• BCG วัคซีนป้องกันวัณโรค

วัคซีนที่ให้เด็กประถมศึกษาปีที่ 5 (เฉพาะผู้หญิง)

• HPV1 และ HPV2 วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกจากเชื้อเอชพีวี (ระยะห่างระหว่างเข็ม ห่างกันอย่างน้อย 6 เดือน)

วัคซีนที่ให้เด็กประถมศึกษาปีที่ 6

• dT วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัด

บทความที่น่าสนใจ : แผลบาดทะยัก เป็นแบบไหน จะรู้ได้ยังไงว่าลูกเป็นโรคบาดทะยัก

อาการที่อาจเกิดกับลูกหลังฉีดวัคซีน

นับว่าเป็นเรื่องปกติที่เด็ก ๆ อาจมีอาการข้างเคียงบางอย่างหลังจากได้รับวัคซีน ซึ่งเกิดขึ้นจากปฏิกิริยาของร่างกายต่อวัคซีน อาการเหล่านี้มักไม่รุนแรงและหายไปเองภายในไม่กี่วัน มีอะไรบ้าง มาดูกันค่ะ

1) เกิดอาการบวมแดง บริเวณที่ฉีดวัคซีน

หลังฉีด ลูกน้อยอาจมีอาการบวมแดงและมีก้อนแข็งบริเวณที่ฉีดวัคซีน หากบวมมากสามารถบรรเทาอาการได้ด้วยการประคบเย็น โดยปกติแล้ว อาการบวมจะเป็นประมาณ 2-3 วัน อย่างไรก็ตาม หากมีการอักเสบมาก ไม่ควรอปล่อยไว้นานจนเป็นหนอง ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์ทันทีค่ะ

2) ไข้ขึ้น

หากลูกน้อยมีไข้ สามารถเช็ดตัวให้ลูกเพื่อให้ไข้ลด โดยเน้นเช็ดที่ซอกคอ และข้อพับ หากไข้ยังไม่ลด ควรให้ยาลดไข้ตามคำแนะนำของแพทย์ โดยทั่วไปแล้ว อาการไข้จะหายได้เองภายใน 2-3 วัน อย่างไรก็ตามหากลูกมีไข้สูงจนชักให้จับหน้าลูกนอนตะแคงคว่ำหันหน้าออกเพื่อไม่ให้ลิ้นอุดตันทางเดินหายใจ ไม่นำของแข็ง เช่น นิ้วมือ ช้อน ฯลฯ ใส่ปากลูก เพราะจะทำให้สำลักมากขึ้น ควรรีบพาไปโรงพยาบาลทันทีค่ะ

3) ผื่นขึ้น

การฉีดวัคซีนบางชนิด เช่น วัคซีนป้องกันหัดเยอรมันและอีสุกอีใส อาจทำให้เกิดผื่นขึ้นบนผิวหนังได้ ซึ่งเป็นผลมาจากเชื้อไวรัสที่อ่อนแอที่อยู่ในวัคซีน ผื่นเหล่านี้มักปรากฏขึ้นประมาณ 5-7 วันหลังจากได้รับวัคซีน และอาจมาพร้อมกับอาการไข้ โดยทั่วไป ผื่นจากวัคซีนจะหายไปเองภายใน 1 สัปดาห์ค่ะ อย่างไรก็ตาม เด็กบางคนอาจมีอาการแพ้รุนแรงจากวัคซีน ซึ่งจะแสดงอาการ เช่น บวมรอบดวงตาหรือรอบคอ หรือ หายใจลำบาก หากพบอาการเหล่านี้ ควรรีบพาไปพบแพทย์ทันทีค่ะ

เด็กที่มารับวัคซีนล่าช้า ควรทำอย่างไร

• วัคซีนทุกชนิด ถ้าไม่สามารถเริ่มให้ตามกำหนดได้ ก็เริ่มให้ทันทีที่พบครั้งแรก
• สำหรับวัคซีนที่ต้องให้มากกว่า 1 ครั้ง หากเด็กมารับวัคซีนครั้งต่อไปล่าช้า สามารถให้วัคซีนครั้งต่อไปได้โดยไม่ต้องเริ่มต้นครั้งที่ 1 ใหม่
• กรณีให้วัคซีนแก่ผู้ที่ได้รับวัคซีนไม่ครบถ้วนหรือล่าช้า เด็กจะได้รับวัคซีนตามกำหนดครบภายในระยะเวลา 1 ปี จากนั้นให้วัคซีนต่อเนื่องตามที่กำหนดในกำหนดการให้วัคซีนปกติ

โรคที่ต้องมีการรับวัคซีนเพิ่มเติม

คุณพ่อคุณแม่สามารถพาเด็กไปรับวัคซีนได้ตามคลินิกทั่วไป เทศบาลท้องถิ่น รวมไปถึงโรงพยาบาล โดยควรนำสมุดบันทึกการฉีดวัคซีนของเด็กไปด้วยทุกครั้ง และไม่ควรรับวัคซีนถ้าหากเด็กมีไข้ขึ้นสูงค่ะ

วัคซีนโรต้า (Rota)

สิ่งที่คุณแม่จะต้องอัปเดตกันหน่อย ก็คือวัคซีนโรต้า (Rota) ที่ตอนนี้ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้บรรจุไว้ในวัคซีนพื้นฐานของเด็กแล้ว คุณแม่สามารถขอรับวัคซีนหลักได้ฟรี โดยสำหรับวัคซีนโรต้านั้น ให้หยอดตามตารางวัคซีนเด็ก ที่ช่วงอายุ 2, 4 และ 6 เดือน หยอดครั้งแรกอายุ 6-15 สัปดาห์ ส่วนครั้งสุดท้าย ให้หยอดในช่วงที่ไม่เกิน 8 เดือน แต่ละครั้งต้องห่างกันมากกว่า 1 เดือน สำหรับการรับวัคซีนล่าช้า สามารถทำได้ แต่องค์การอนามัยโลกให้คำแนะนำว่า อายุไม่ควรเกิน 2 ปีค่ะ

วัคซีนอีสุกอีใส (Varicella Vaccine / Chickenpox Vaccine)

วัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส ถือเป็นวัคซีนเสริม สามารถให้ได้ที่อายุน้อยสุด 1 ปี แนะนำว่าควรได้รับวัคซีนเข็มแรกในช่วง 12-18 เดือน จะดีที่สุด ส่วนเข็มที่ 2 ควรให้เมื่ออายุ 2-4 ปี อาจจะฉีดก่อน 4 ปีได้ ถ้าหากช่วงนั้นโรคอีสุกอีใสกำลังระบาด สำหรับเด็กอายุมากกว่า 13 ปีขึ้นไป ไปจนถึงผู้ใหญ่ ถ้าหากไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใสมาก่อน ให้ฉีด 2 เข็ม โดยเว้นระยะห่างกัน 1 เดือน

วัคซีนป้องกันโรคไข้เลือดออก

วัคซีนป้องกันโรคไข้เลือดออก CYD-TDV (Chimeric Yellow Fever Dengue Tetravalent Dengue Vaccine) ถือเป็นอีกวัคซีนเสริม สามารถฉีดได้ช่วงอายุ 9-45 ปี จำนวนทั้งหมด 3 เข็ม สำหรับผู้ที่เคยติดเชื้อไข้เลือดออกมาก่อน ให้ฉีดตอน 0, 6 และ 12 เดือน ส่วนสำหรับผู้ที่ไม่เคยเป็นโรคไข้เลือดออกมาก่อน ควรตรวจเลือดก่อนให้วัคซีน

วัคซีนโควิด 19

• วัคซีนป้องกันโรคโควิด 19 วัคซีนไฟเซอร์ สําหรับเด็กอายุ 5 – 11 ปี บรรจุในขวดแก้ว “ฝาขวดและฉลากสีส้ม”
• วิธีการฉีด: เข้าชั้นกล้ามเนื้อ (Intramuscular injection)
• กําหนดการให้วัคซีน : ตามคําแนะนําของราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย ให้ฉีดวัคซีนขนาด 10 ไมโครกรัม ปริมาณ 0.2 มิลลิลิตร เข้ากล้ามเน้ือ 2 ครั้ง ห่างกัน 3 – 12 สัปดาห์ โดยระยะห่าง 8-12 สัปดาห์ จะดีกว่า 3-4 สัปดาห์ เพราะได้ระดับภูมิคุ้มกันที่สูงกว่า
• อายุที่สามารถฉีดวัคซีนได้: ตั้งแต่อายุ 5 ปี ถึง 11 ปี 11 เดือน 29 วัน

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

เริ่มจองได้แล้ว! ศูนย์ฉีดวัคซีนกลางบางซื่อ เปิดให้จองคิวฉีดไฟเซอร์สำหรับเด็ก

ทำความรู้จัก 6 โรคอันตรายในเด็ก ที่ป้องกันได้ด้วย วัคซีนรวม เพียงเข็มเดียว

ฉีดวัคซีนแล้ว ทำไมลูกถึงไม่สบาย อาการต่าง ๆ หลังการรับวัคซีน มีอะไรบ้าง

แพ็คเกจวัคซีนไข้หวัดใหญ่ 4 สายพันธุ์ ราคาฉีดวัคซีนโรงพยาบาลชั้นนำ กรุงเทพฯ

ที่มา : PIDST, ddc.moph , facebook, khonkaenram