ลูกเป็นโรคธาลัสซีเมีย​ ดูแลอย่างไร​ ต้องระวังเรื่องไหน​ เมื่อไหร่ควรพาลูกไปหาหมอ

โรคธาลัสซีเมียเป็นโรคโลหิตจางที่พบได้ไม่น้อยในประเทศไทย แม้ว่าจะมีผู้ป่วยที่เป็นโรคอย่างชัดเจนไม่มาก แต่ผู้ที่เป็นพาหะของโรคนี้พบในประเทศไทยสูงถึงหนึ่งในสามของประชากรเลยทีเดียว แล้วถ้า ลูกเป็นโรคธาลัสซีเมีย ควรจะทำอย่างไร เราจะมาทำความรู้จักกับโรคนี้กันค่ะ

โรคธาลัสซีเมียเป็นโรคโลหิตจางชนิดหนึ่งที่เกิดจากความผิดปกติของฮีโมโกลบิน (สารสีแดงในเม็ดเลือดแดง) มีสาเหตุจากความผิดปกติของยีนที่ควบคุมการสร้างฮีโมโกลบิน โดยอาจจะมีลักษณะของฮีโมโกลบินที่ผิดปกติ หรือมีการสร้างโปรตีนอันเป็นส่วนประกอบของฮีโมโกลบินได้น้อย มีผลทำให้เม็ดเลือดแดงมีลักษณะที่ผิดปกติและแตกง่าย

หากเป็นพาหะของโรคคือมียีนผิดปกติเพียงตัวใดตัวหนึ่งก็อาจจะไม่มีอาการ แต่ผู้ที่เป็นพาหะจะสามารถถ่ายทอดยีนให้กับรุ่นต่อไปได้ หากทั้งพ่อและแม่มียีนที่ผิดปกติตั้งแต่สองยีนขึ้นไปก็จะทำให้เกิดโรคธาลัสซีเมีย

โรคธาลัสซีเมียมีหลายชนิดและมีความรุนแรงที่แตกต่างกัน ตั้งแต่ไม่มีอาการเลย หรือมีอาการไม่มาก คือเมื่อป่วยมีไข้ ก็จะซีดลง มีอาการรุนแรงปานกลาง คือซีดตั้งแต่อายุสองถึงสามเดือน หรือรุนแรงมากคือ มีตับโตม้ามโต ตาเหลือง ตัวเหลือง อ่อนเพลีย กระดูก ใบหน้าผิดปกติ การเจริญเติบโตช้า เจ็บป่วยบ่อยและอาจมีภาวะแทรกซ้อนตามมา เช่น โรคข้อ โรคนิวในถุงน้ำดี มีการติดเชื้อง่าย เป็นไข้บ่อย จึงต้องเข้าๆ ออกๆ โรงพยาบาลเป็นประจำ ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการรุนแรงมากจนเสียชีวิตตั้งแต่อยู่ในครรภ์ หรือหลังจากคลอดมาไม่นาน โดยที่คุณแม่อาจมีภาวะครรภ์เป็นพิษ บวม ความดันโลหิตสูงและมีการตกเลือดหลังคลอดได้

หากผู้ป่วยมีอาการที่เข้าได้กับโรคนี้หรือมีประวัติของโรคนี้ในครอบครัว คุณหมอจะวินิจฉัยโรคได้จากการตรวจทางห้องปฏิบัติการโดยเจาะเลือดดูค่าความเข้มข้นของเลือด ลักษณะเม็ดเลือดแดงและดูชนิดของฮีโมโกลบิน รวมถึงการตรวจคัดกรองพาหะธารัสซีเมียในผู้ที่ไม่มีอาการชัดเจนแต่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคนี้ก็สามารถทำได้ค่ะ

ลูกเป็นโรคธาลัสซีเมีย ธาลัสซีเมียในเด็ก

การดูแลรักษาโรคธาลัสซีเมียในปัจจุบันมีอยู่ 3 หลักการ คือ

1. การรักษาให้หายขาด: ในปัจจุบันมีวิธีที่สามารถรักษาโรคให้หายขาดด้วยการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดและการตัดต่อยีน ซึ่งต้องปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญว่าสามารถทำได้หรือไม่เพราะอาจมีข้อจำกัดสำหรับผู้ป่วยบางรายต้องใช้ความรู้ความชำนาญอย่างสูงจากผู้เชี่ยวชาญ

2. การรักษาประคับประคอง: ในผู้ป่วยโรคธาลัสซีเมียบางรายคุณหมอจะให้ folic acid รับประทานวันละครั้ง และผู้ป่วยบางรายอาจต้องไปรับเลือดที่โรงพยาบาลและให้ยาขับธาตุเหล็กไปตลอดชีวิตอย่างสม่ำเสมอ
ตามข้อบ่งชี้

3. การดูแลทั่วไป: ผู้ป่วยที่เป็นโรคธาลัสซีเมียควรมีสุขภาพที่ดี โดย

• การทานอาหารครบ 5 หมู่
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอตามอายุ
• หลีกเลี่ยงอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง
• ออกกำลังกายได้แต่พอสมควรโดยไม่ออกกำลังกายที่มีการกระทบกระแทกรุนแรงเพราะกระดูกอาจหักได้ง่าย
• ฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคตามปกติโดยฉีดให้ครบถ้วน

ทั้งนี้ผู้ป่วยเด็กที่เป็นโรคนี้จะมีการติดเชื้อได้ง่ายและหากติดเชื้อก็มักจะมีอาการรุนแรงและเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน ดังนั้นหากลูกเป็นโรคธาลัสซีเมียมีอาการไม่สบาย มีไข้ ดูซีดลง หรือมีความเจ็บป่วยต่างๆ คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรนิ่งนอนใจ แต่ควรรีบพาไปหาคุณหมอโดยเร็ว ไม่ควรซื้อยามารับประทานเอง
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรคนี้ของลูก ควรปรึกษาคุณหมอที่เป็นผู้ดูแลอย่างใกล้ชิด เพราะผู้ป่วยโรคนี้ในแต่ละรายอาจมีแนวทางในการดูแลรักษาที่แตกต่างกันตามชนิดและความรุนแรงของโรคค่ะ

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ:

8 อาหารบำรุงเลือด ที่มีธาตุเหล็กสูง ช่วยแก้โรคโลหิตจาง เลือดจาง เลือดน้อย

โรคชิคุนกุนยาระบาด โรคติดต่อที่มากับยุง เตือนพ่อแม่ให้ระวังลูกน้อยในช่วงนี้!!

เด็กป่วยหน้าฝน RSV ไข้หวัดใหญ่ เฮอร์แปงไจน่า โรคหน้าฝนที่ทารกเด็กเล็กต้องระวัง

16 กิจกรรมกระตุ้นพัฒนาการเด็กเล็ก เกมสำหรับเด็กที่พ่อทำเองได้ ไม่ต้องเสียเงิน