คุณแม่ท่านหนึ่งโพสต์ถามในกลุ่มเลี้ยงลูกด้วยความกังวลใจ เมื่อป้าข้างบ้านทักว่า ลูกของเธอดูขาโก่ง และแนะนำให้เธอ ดัดขาลูก หลังอาบน้ำเป็นประจำจะทำให้ขาตรงสวย คุณแม่ควรจะเชื่อตามคำแนะนำที่สืบทอดกันมาหรือไม่ บทความนี้จะช่วยให้คุณแม่สามารถตอบป้าข้างบ้านได้อย่างหนักแน่นว่า ทำไมจึงไม่ควรแนะนำให้ใครดัดขาลูก
เด็กแรกเกิดขาโก่งเป็นเรื่องปกติ
เมื่อแรกเกิด สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่อาจสังเกตเห็น คือ ขาของลูกน้อยดูโค้งออกเล็กน้อย ลักษณะนี้พบได้เป็นปกติในทารกแรกเกิดส่วนใหญ่ ไม่ได้เป็นสัญญาณของความผิดปกติแต่อย่างใด
สาเหตุหลักของที่ทำให้ทารกแรกเกิดขาโก่งมาจากท่าทางของลูกน้อยขณะอยู่ในครรภ์แม่ค่ะ ในช่วงเวลาที่อยู่ในท้องแม่ซึ่งมีพื้นที่จำกัด ลูกน้อยมักจะงอเข่าและสะโพก ทำให้กระดูกและข้อต่อต่างๆ ยังไม่เหยียดตรงเต็มที่เมื่อคลอดออกมา
ภาวะขาโก่งนี้เป็นเพียงชั่วคราว และจะค่อยๆ ดีขึ้นตามพัฒนาการของลูกน้อย เมื่อกล้ามเนื้อแข็งแรงขึ้นและเริ่มยืน เดิน ขาของลูกก็จะค่อยๆ เหยียดตรงขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยทั่วไปแล้วลักษณะขาโก่งจะดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัดเมื่อลูกอายุประมาณ 1-2 ขวบค่ะ
ธรรมชาติของขาเด็กตามวัย
พัฒนาการของขาเด็กเป็นไปตามธรรมชาติ ดังนี้
- แรกเกิดถึงขวบครึ่ง นั้น ขาของลูกน้อยมักจะดูโก่งออก เข่าจะห่างกัน ทำให้วงขาคล้ายตัว O หรือที่เรียกว่า Bow Leg ซึ่งเป็นผลมาจากการอยู่ในครรภ์และยังไม่มีการลงน้ำหนักมากนัก
- เมื่ออายุประมาณ 2 ขวบ ขาของลูกจะค่อยๆ กลับมาตรงได้เอง โดยที่คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องทำอะไรเลยค่ะ ไม่จำเป็นต้องดัดหรือจัดท่าใดๆ ทั้งสิ้น
- ในช่วงวัยอนุบาล หรือประมาณ 2 ขวบถึง 4 ขวบ ขาของเด็กบางคนอาจมีลักษณะโก่งเข้าด้านในเล็กน้อย เข่าจะชิดกัน ทำให้วงขาคล้ายตัว X หรือที่บางบ้านเรียกว่า Knock knee ซึ่งก็ถือเป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการตามปกติเช่นกัน
- เมื่ออายุประมาณ 4 ขวบถึง 6 ขวบ ขาจะค่อยๆ กลับมาตรงสวยงามตามธรรมชาติ
การเปลี่ยนแปลงของขาเด็กในแต่ละช่วงวัยนี้เป็นกระบวนการทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นเอง โดยไม่จำเป็นต้องมีการดัดขา หรือแก้ไขใดๆ การพยายาม ดัดขาลูก อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อข้อต่อและกระดูกที่ยังไม่แข็งแรงได้ค่ะ
ไขข้อสงสัย ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับลูกขาโก่ง
แม้ว่าผ้าอ้อมสำเร็จรูปจะมีขนาดที่ใหญ่ขึ้นเมื่อเทียบกับผ้าอ้อมสมัยก่อน แต่ไม่มีหลักฐานทางการแพทย์ใดๆ ที่ยืนยันว่าการใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปส่งผลต่อโครงสร้างกระดูกขาและการเรียงตัวของขา ขนาดของผ้าอ้อมสำเร็จรูปไม่ได้มีผลต่อการพัฒนาของกระดูกและข้อต่อของลูกน้อย ดังนั้น การใส่แพมเพิสจึงไม่ได้ทำให้ลูกขาโก่งค่ะ
-
อุ้มลูกเข้าเอวทำให้ขาโก่ง
การอุ้มลูกเข้าเอวเป็นท่าอุ้มที่สะดวกสบายสำหรับคุณแม่และลูกน้อย ตราบใดที่คุณแม่อุ้มลูกในท่าที่ถูกต้อง เหมาะสมกับวัย และไม่นานจนเกินไป จะไม่ทำให้ลูกขาโก่งค่ะ การพัฒนาของขาเป็นไปตามธรรมชาติ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับท่าอุ้ม
-
ดัดขาหลังอาบน้ำจะช่วยให้ลูกขาตรง
การดัดขาอาจทำให้ลูกเจ็บ และเป็นอันตรายต่อข้อต่อและกระดูกที่ยังอ่อนของทารกค่ะ ไม่มีประโยชน์ทางการแพทย์ใดๆ ในการดัดขาเด็กเพื่อแก้ไขภาวะขาโก่ง เพราะขาเด็กจะค่อยๆ ตรงขึ้นได้เองตามพัฒนาการของลูกน้อย
-
พันขาให้แน่นจะช่วยให้ลูกขาตรง
การพันขาเด็กทารกแน่นๆ จะจำกัดการเคลื่อนไหวตามธรรมชาติของลูก และอาจส่งผลเสียทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก ที่สำคัญคือ ไม่มีหลักฐานทางการแพทย์ใดๆ ที่สนับสนุนว่าการพันขาจะช่วยให้ขาลูกตรงขึ้น จึงไม่จำเป็นต้องพันขาลูกและอาจเสี่ยงเป็นอันตรายต่อลูกน้อยจากการขาดเลือดอีกด้วย
บทความที่เกี่ยวข้อง ลูกหัดเดินเร็วเกินไป ไม่ได้ทำให้ขาโก่งตามความเชื่อ เรื่องสำคัญที่พ่อแม่ควรใส่ใจ!
อันตรายจากการดัดขาทารก
การพยายามดัดขาทารกอาจเป็นอันตรายต่อลูกน้อยอย่างคาดไม่ถึงค่ะ
- การดัดขาอาจทำให้ข้อต่อต่างๆ เช่น ข้อสะโพก ข้อเข่า และข้อเท้า เกิดอาการเจ็บปวดและบวมได้ เนื่องจากข้อต่อต่างๆ ของทารกยังไม่แข็งแรงและพัฒนาเต็มที่
- ในกรณีที่รุนแรง การดัดขาอาจทำให้ข้อต่อเคลื่อนหลุด ซึ่งเป็นภาวะที่ต้องได้รับการรักษาทางการแพทย์อย่างเร่งด่วน
- หากเกิดการบาดเจ็บจากการดัดขาอาจ ส่งผลเสียต่อพัฒนาการด้านการเคลื่อนไหวของลูกในระยะยาว อาจทำให้ลูกเดินผิดปกติ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับข้อต่อเมื่อเติบโตขึ้นได้ค่ะ
วิธีสังเกตอาการขาโก่งที่อาจผิดปกติ
คุณพ่อคุณแม่สามารถลองสังเกตลูกน้อยได้ง่ายๆ โดยให้ลูกนอนเหยียดขาตรง และลองชิดตาตุ่มด้านในของขาทั้งสองข้างให้มากที่สุด จากนั้นให้ดูว่าช่องว่างระหว่างด้านในของข้อเข่าทั้งสองข้างนั้นห่างกันเท่าไหร่ โดยทั่วไปแล้ว ระยะห่างไม่ควรเกิน 5 เซนติเมตร หากคุณพ่อคุณแม่ไม่แน่ใจ หรือสังเกตว่าระยะห่างนั้นมากผิดปกติ ควรปรึกษากุมารแพทย์ หรือศัลยแพทย์โรคกระดูกและข้อเฉพาะทางสำหรับเด็ก เพื่อประเมินอย่างละเอียด
บทความที่เกี่ยวข้อง อุทาหรณ์! ลูกโดนจับดัดขาจนหัก! เหตุเพราะคนหวังดี กลัวลูกจะขาโก่ง
สัญญาณลูกขาโก่ง ที่ควรพบแพทย์
- หากลูกอายุ 2-3 ขวบแล้ว แต่ขายังคงโก่งออกคล้ายคันธนูอย่างเห็นได้ชัด
- หากลูกอายุ 7 ขวบแล้ว แต่ยังคงเดินขาฉิ่ง (เข่าชิดกันมาก)
อาการเหล่านี้อาจบ่งชี้ถึงภาวะที่ผิดปกติและจำเป็นต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยเพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง และรับการรักษาที่เหมาะสมต่อไป ไม่ควรพยายาม ดัดขาลูก หรือแก้ไขด้วยตัวเอง เพราะอาจทำให้เกิดผลเสียตามมาได้ค่ะ
อ่านถึงตรงนี้ คงต้องบอกว่า ความเชื่อที่ว่าต้อง ดัดขาลูก ถึงจะตรงนั้น ไม่เป็นความจริงเลยค่ะคุณป้า แถมยังอาจเป็นอันตรายต่อข้อต่อและกระดูกที่ยังอ่อนของเด็กด้วย ข้อมูลทางการแพทย์ยืนยันแล้วว่าการใส่แพมเพิส การอุ้มลูกเข้าเอว หรือแม้แต่การพันขาก็ไม่ได้มีผลทำให้ขาโก่งค่ะ
ข้อมูลเรื่องการดัดขาอาจเป็นความเชื่อที่สืบทอดกันมา แต่ปัจจุบันมีข้อมูลทางการแพทย์ที่ชัดเจนแล้วว่าไม่จำเป็นและอาจเป็นอันตรายต่อเด็กได้ หากคุณป้ามีเพื่อนบ้านหรือคนรู้จักที่ยังมีความเชื่อแบบนี้อยู่ รบกวนคุณป้าช่วยแชร์ข้อมูลที่ถูกต้องนี้ให้พวกเขาทราบด้วยนะคะ เพื่อที่เราจะได้เลี้ยงดูเด็กๆ ด้วยความเข้าใจที่ตรงกันค่ะ
ที่มา : โรงพยาบาลกรุงเทพ , ผู้จัดการออนไลน์ , สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
เปิดตำนานแม่ซื้อ 4 ภาค แม่ซื้อมีจริงไหม ลูกหลับแล้วยิ้ม คือเล่นกับแม่ซื้อ?
8 เทคนิคให้นมลูกแบบถนอมทรง แม่ให้นมหน้าอกยังสวย กระชับ ไม่หย่อนยาน
ลูกผมน้อย ทำยังไงให้ลูกผมเยอะ 10 วิธีสร้างผมดกดำให้ลูก แบบเห็นผล
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
