การผ่าคลอดเป็นการคลอดบุตรอีกวิธีหนึ่งที่ได้รับความนิยม แต่ก็เป็นกระบวนการที่มีความเสี่ยงและท้าทายสำหรับคุณแม่ การดูแลแผลผ่าคลอดให้แห้งและตกสะเก็ดเร็ว เป็นสิ่งสำคัญมากเพื่อลดความเจ็บปวดและลดรอยแผลเป็นที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต บทความนี้ขอเสนอเคล็ดลับและ วิธีทำให้แผลแห้ง ตกสะเก็ดเร็ว ของคุณแม่ผ่าคลอดให้หายเร็วและมีรอยแผลเป็นน้อยที่สุด ไปดูกันเลยค่ะ
แผลผ่าคลอด ฝันร้ายสำหรับผู้หญิง
แผลผ่าคลอด หรือ C-section อาจเป็นฝันร้ายสำหรับผู้หญิงเนื่องจากหลายปัจจัย ซึ่งรวมถึงความเจ็บปวด ความไม่สบายตัว ระยะเวลาการฟื้นตัว ผลกระทบทางจิตใจ และภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ดังนี้
1. ความเจ็บปวดและความไม่สบายตัว
หลังจากการผ่าคลอด ผู้หญิงอาจต้องเผชิญกับความเจ็บปวดอย่างรุนแรงบริเวณแผลผ่าตัด ความเจ็บปวดนี้สามารถกินเวลาหลายสัปดาห์หรือแม้กระทั่งเป็นเดือน นอกจากความเจ็บปวดแล้ว ยังมีความไม่สบายตัวจากการต้องใส่ผ้าพันแผลหรือปลาสเตอร์เพื่อป้องกันแผลผ่าตัดที่เกิดจากการเสียดสีจากเสื้อผ้าอีกด้วย
2. ระยะเวลาการฟื้นตัว
การฟื้นตัวจากการผ่าคลอดใช้เวลานานกว่าการคลอดธรรมชาติ โดยปกติแล้วคุณแม่ผ่าคลอดอาจต้องใช้เวลาหลายสัปดาห์หรือเป็นเดือนในการฟื้นฟูร่างกาย คุณแม่จะต้องระมัดระวังในการเคลื่อนไหวต่าง ๆ เช่น การยกของหนัก การเดิน หรือการออกกำลังกาย ดังนั้นการฟื้นตัวช้าทำให้มีข้อจำกัดในชีวิตประจำวัน และอาจส่งผลต่อการดูแลลูกน้อย
3. ผลกระทบทางจิตใจ
ผู้หญิงบางคนอาจรู้สึกถึงความไม่สมบูรณ์หรือความล้มเหลวหากไม่สามารถคลอดธรรมชาติได้ ความรู้สึกนี้อาจทำให้คุณแม่ที่ผ่าคลอดรู้สึกผิดหวังในตัวเอง นอกจากนี้ การเผชิญกับความเจ็บปวดและข้อจำกัดทางร่างกายหลังผ่าคลอดอาจทำให้เกิดความวิตกกังวล ความเครียด หรืออาจถึงขั้นภาวะซึมเศร้าหลังคลอดก็เป็นได้
4. การเกิดภาวะแทรกซ้อน
การผ่าคลอดมีความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น การติดเชื้อที่แผลผ่าตัด แผลผ่าตัดเปิด หรือการเกิดพังผืดที่ทำให้แผลไม่หายดีตามที่ควร โดยภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้อาจทำให้ผู้หญิงต้องกลับไปโรงพยาบาลเพื่อรับการรักษาเพิ่มเติมอีกครั้ง นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนระยะยาว เช่น การเกิดพังผืดในช่องท้องหรือการติดเชื้อซ้ำ เป็นต้น
5. การจำกัดการเคลื่อนไหว
หลังการผ่าคลอด คุณแม่ผ่าคลอดต้องระมัดระวังในการเคลื่อนไหวและหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ใช้แรงมาก เช่น การยกของหนัก การวิ่ง หรือการออกกำลังกายที่หนักหน่วง การจำกัดการเคลื่อนไหวนี้อาจทำให้การดูแลลูกน้อยและการทำงานบ้านเป็นเรื่องยากลำบาก และอาจทำให้รู้สึกหงุดหงิดหรืออึดอัดได้
6. ผลกระทบในระยะยาว
การผ่าคลอดอาจทิ้งรอยแผลเป็นที่ยาวนานและอาจทำให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับรูปลักษณ์ภายนอก นอกจากนี้ การผ่าคลอดอาจมีผลกระทบต่อการตั้งครรภ์ครั้งถัดไป เช่น ความเสี่ยงในการผ่าคลอดซ้ำหรือการเกิดปัญหาในกระบวนการคลอดธรรมชาติ ความเสี่ยงเหล่านี้อาจทำให้คุณแม่ผ่าคลอดรู้สึกกังวลและไม่มั่นใจในการตัดสินใจตั้งครรภ์อีกครั้ง
โดยทั้งหมดนี้จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้แผลผ่าคลอดกลายเป็นฝันร้ายสำหรับผู้หญิงหลายคน ดังนั้นการเตรียมตัวและการรับรู้ถึงความเสี่ยงและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจะช่วยให้คุณแม่ที่มีความต้องการผ่าคลอดมีความพร้อมและสามารถรับมือกับสถานการณ์ได้ดีมากยิ่งขึ้น
บทความที่น่าสนใจ: แม่ผ่าคลอด คุณพร้อมไหม? เตรียมให้พร้อม ทั้งเรื่อง “สมองไว” และ “ภูมิคุ้มกันแข็งแรง”
เหตุผลที่ทำให้แผลผ่าคลอดหายช้า
การที่แผลผ่าคลอดแห้งช้าหรือหายช้าอาจเกิดจากหลายสาเหตุ ซึ่งปัจจัยเหล่านี้สามารถส่งผลกระทบต่อกระบวนการสมานแผลได้ ดังนี้
การติดเชื้อเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยในการทำให้แผลหายช้า หลังจากการผ่าคลอด แผลอาจมีความเสี่ยงในการติดเชื้อหากไม่ได้รับการดูแลรักษาความสะอาดอย่างเหมาะสม การติดเชื้อสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายแหล่ง เช่น แบคทีเรียในอากาศ อุปกรณ์การแพทย์ที่ไม่สะอาด หรือการดูแลแผลที่ไม่ถูกวิธี การติดเชื้อจะทำให้แผลมีลักษณะบวม แดง เจ็บปวด และอาจมีหนอง หากเกิดการติดเชื้อ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม
สุขภาพทั่วไปของแม่มีผลต่อการสมานแผล ผู้ที่มีภาวะเบาหวาน หรือภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ที่รับการรักษาด้วยยากดภูมิคุ้มกัน หรือผู้ที่มีภาวะทุพโภชนาการ จะมีโอกาสเกิดการหายช้ากว่าปกติ เนื่องจากร่างกายไม่สามารถต่อสู้กับการติดเชื้อหรือสมานแผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การดูแลแผลหลังผ่าตัดเป็นสิ่งสำคัญที่มีผลต่อการหายของแผล การดูแลที่ไม่ถูกต้อง เช่น ไม่ทำความสะอาดแผลอย่างเหมาะสม ไม่เปลี่ยนผ้าปิดแผลตามที่แพทย์แนะนำ หรือการเคลื่อนไหวมากเกินไป สามารถทำให้แผลเปิดหรืออักเสบ นอกจากนี้ การดูแลรักษาที่ไม่ดีอาจทำให้แผลมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อมากขึ้น
บทความที่น่าสนใจ: อาบน้ำหลังคลอด ได้ตอนไหน เคล็ดลับดูแผลผ่าคลอดอย่างปลอดภัย
การรับประทานอาหารที่มีสารอาหารเพียงพอและสมดุลเป็นสิ่งสำคัญต่อการสมานของแผล โดยสารอาหารสารที่เป็นประโยชน์กับคุณแม่ผ่าคลอดหลังคลอด ได้แก่ โปรตีน วิตามินเอ วิตามินซี สังกะสี และธาตุเหล็ก เป็นต้น ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสมานแผล หากขาดสารอาหารเหล่านี้ อาจทำให้แผลหายช้า นอกจากนี้ การดื่มน้ำเพียงพอจะช่วยให้เนื้อเยื่อคงความชุ่มชื้นและสมานแผลได้ดีขึ้น
การเกิดพังผืด หรือเนื้อเยื่อแผลเป็นที่ไม่สม่ำเสมออาจทำให้แผลสมานไม่ดี โดยพังผืดเกิดจากกระบวนการสมานแผลที่ไม่เรียบร้อยจนเกิดพังผืดส่งผลทำให้แผลมีลักษณะที่ขรุขระและไม่แข็งแรง ซึ่งทำให้มีโอกาสเกิดการแตกของแผลได้ง่าย
ยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์ หรือยากดภูมิคุ้มกัน อาจมีผลกระทบต่อกระบวนการสมานแผล โดยยาเหล่านี้สามารถลดการอักเสบและภูมิคุ้มกันของร่างกาย ซึ่งอาจทำให้แผลหายช้า นอกจากนี้การใช้ยาบางชนิดอาจทำให้เนื้อเยื่อใหม่ที่เกิดขึ้นไม่แข็งแรงเท่าที่ควร
อายุเป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการสมานแผล คนที่มีอายุมากขึ้นมักมีการสมานแผลที่ช้าลง เนื่องจากกระบวนการฟื้นฟูของร่างกายเสื่อมลงตามเวลา การสมานแผลจะช้าลงเพราะการสร้างเซลล์ใหม่และเนื้อเยื่อใหม่มีประสิทธิภาพลดลง
ดังนั้นการดูแลแผลผ่าคลอดที่ดีควรทำตามคำแนะนำของแพทย์ เช่น รักษาความสะอาด หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมที่หนักเกินไป และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หากมีอาการผิดปกติ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที
บทความที่น่าสนใจ: ยาลดรอยแผลเป็น สำหรับแม่ผ่าคลอด แบบไหนไม่เป็นคีลอยด์
วิธีทำให้แผลแห้ง ตกสะเก็ดเร็ว แผลสวย
การผ่าคลอดเป็นการคลอดบุตรที่คุณแม่ต้องเผชิญกับแผลผ่าตัดที่ค่อนข้างใหญ่ ซึ่งการดูแลแผลให้ถูกวิธีจะช่วยให้แผลหายเร็ว ลดความเจ็บปวด และลดรอยแผลเป็นในอนาคต โดยวันนี้เรามาแจก วิธีทำให้แผลแห้ง ตกสะเก็ดเร็ว แผลสวย สำหรับคุณแม่ผ่าคลอดกันค่ะ โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้
รักษาความสะอาด
- ล้างมือให้สะอาดก่อนสัมผัสแผล
- ทำความสะอาดแผลด้วยน้ำเกลือหรือน้ำสะอาดวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น
- ซับแผลให้แห้งสนิทด้วยผ้าก๊อซสะอาด ไม่ควรใช้สำลี
- เปลี่ยนผ้าปิดแผลเมื่อเปียกหรือเลอะ
- อาบน้ำได้หลังตัดไหมแล้ว 7 วัน เลือกใช้น้ำสะอาด อุณหภูมิปกติ อาบน้ำเร็วๆ ไม่แช่น้ำนาน
- หลีกเลี่ยงการว่ายน้ำ สระว่ายน้ำ หรือแช่น้ำในอ่างอาบน้ำจนกว่าแผลจะหายสนิท
ป้องกันแผล
- สวมเสื้อผ้าที่หลวมๆ ระบายอากาศได้ดี ไม่รัดรูป
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสแผลโดยตรง
- งดกิจกรรมที่ต้องยกของหนัก หรือออกแรงเยอะ
- หลีกเลี่ยงการไอ จาม หรือจามแรง ๆ
- พักผ่อนให้เพียงพอ นอนหลับพักผ่อนอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงต่อวัน
อาหารและโภชนาการ
- ทานอาหารที่มีประโยชน์ ครบ 5 หมู่ เน้นโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุ
- ดื่มน้ำเปล่ามากๆ อย่างน้อยวันละ 2 ลิตร
- ทานอาหารเสริมวิตามินซี สังกะสี และวิตามินอี ตามคำแนะนำของแพทย์
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด อาหารหมักดอง อาหารทะเล อาหารที่มีกลิ่นแรง
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ คาเฟอีน น้ำอัดลม
สังเกตอาการผิดปกติ
- สังเกตว่ามีเลือดซึมหรือหนองไหลจากแผลหรือไม่
- สังเกตว่าแผลมีรอยแดง บวม หรือร้อน
- สังเกตว่ามีอาการปวด ตึง หรือคันบริเวณแผล
- หากพบอาการผิดปกติ รีบไปพบแพทย์ทันที
คำแนะนำเพิ่มเติม สำหรับคุณแม่มือใหม่หากพบว่ามีอาการบวมแดงที่บริเวณแผลผ่าคลอดควรประคบเย็นบริเวณแผลเพื่อลดอาการบวมในช่วง 2-3 วันแรกหลังผ่าตัด และนวดแผลเบา ๆ ด้วยน้ำมันมะพร้าวหรือว่านหางจระเข้ หลังตัดไหมแล้ว 2-3 สัปดาห์ รวมถึงควรทายากันยุงบริเวณแผลเพื่อป้องกันยุงกัด หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ ควบคุมน้ำหนักตัวให้เหมาะสมเพื่อไม่ให้ร่างกายขยายเพิ่มขึ้นซึ่งส่งผลทำให้แผลหายช้าลง
ทั้งนี้แผลผ่าคลอดจะเริ่มประสานกันภายใน 2-3 สัปดาห์ โดยแผลจะหายสนิทภายใน 6-8 สัปดาห์ และรอยแผลเป็นจะค่อย ๆ จางลงภายใน 1 ปี ซึ่งเป็นระยะเวลาที่ค่อนข้างยาวนาน ดังนั้นการดูแลแผลผ่าคลอดอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ จะช่วยให้แผลหายเร็ว ลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ และลดรอยแผลเป็น
ที่มา: webmd.com, tommys.org, medicalnewstoday.com
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ:
หลังผ่าตัดห้ามกินอะไร อาหารแสลง แม่ผ่าคลอดควรรู้
ปวดหลัง หลังผ่าคลอด ปกติหรือไม่ มีวิธีแก้ไขอย่างไร
ผลข้างเคียงระยะยาวของการบล็อกหลัง ผ่าคลอดบล็อคหลังดีไหม
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
