คุณแม่ท้องอาจรู้สึกเหนื่อยง่ายกว่าปกติ หายใจตื้นขึ้น หรือบางคนถึงกับรู้สึกแน่นอก หายใจไม่ทันแม้แค่นั่งอยู่เฉย ๆ อาการ คนท้อง หายใจไม่อิ่ม เป็นเรื่องปกติของคนท้องหรืออันตรายกันแน่? อาการไหนที่ควรไปพบแพทย์ และมีวิธีรับมืออย่างไร ไปดูกัน
ทำไม คนท้อง ถึงเหนื่อยง่าย หายใจไม่อิ่ม?
การเปลี่ยนแปลงของร่างกายขณะตั้งครรภ์
เมื่อตั้งครรภ์ ร่างกายต้องปรับตัวอย่างมากเพื่อรองรับการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ หนึ่งในระบบที่เปลี่ยนแปลงชัดเจนคือระบบหัวใจและปอด
- ปริมาณเลือดในร่างกายเพิ่มขึ้นถึง 30–50% เพื่อส่งออกซิเจนและสารอาหารไปยังลูกน้อยในครรภ์ หัวใจจึงต้องทำงานหนักขึ้น เต้นเร็วขึ้น
- เมื่อมดลูกขยายตัวขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะในไตรมาสที่ 3 จะเริ่มดันกระบังลมให้เลื่อนสูงขึ้น ทำให้ปอดขยายตัวได้น้อยลง ส่งผลให้คนท้องหายใจไม่อิ่มหรือหายใจตื้น
ข้อมูลจาก American Pregnancy Association ระบุว่า อาการ คนท้อง หายใจไม่อิ่ม นั้นเป็นเรื่องปกติ และเกิดขึ้นได้บ่อยโดยเฉพาะในไตรมาสที่สาม
คนท้องไตรมาสไหน “เหนื่อยที่สุด”?
ร่างกายต้องปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยเฉพาะฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ที่มีผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้รู้สึกง่วง เหนื่อยง่าย และมีผลต่อการควบคุมการหายใจ คุณแม่บางคนอาจเริ่มรู้สึกหายใจเร็วขึ้นเล็กน้อย
ร่างกายเริ่มคุ้นชินกับการตั้งครรภ์ อาการหายใจไม่อิ่มจะเบาลงสำหรับบางคน แต่บางคนอาจเริ่มรู้สึกแน่นท้องบ้าง
ช่วงนี้ถือว่าเป็นช่วงที่เหนื่อยง่ายและหายใจไม่อิ่มที่สุด เพราะมดลูกขยายตัวจนดันกระบังลมขึ้นไปใกล้กับปอดมาก ท้องที่ใหญ่มากขึ้นยังส่งผลให้คุณแม่เคลื่อนไหวได้ช้าลง นั่งหรือนอนบางท่าแล้วอึดอัดหายใจไม่สะดวก
จากรายงานของ Johns Hopkins Medicine พบว่า 60–70% ของคนท้องในไตรมาส 3 มีอาการหายใจลำบาก หรือเหนื่อยหอบได้

หายใจไม่อิ่มตอนท้อง เป็นเรื่องปกติหรืออันตราย?
โดยทั่วไปแล้ว “คนท้อง หายใจไม่อิ่ม” มักไม่ใช่อาการอันตราย หากเกิดจากสาเหตุทางร่างกายที่เปลี่ยนไปจากการตั้งครรภ์ตามธรรมชาติ
แต่หากมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น เจ็บหน้าอก หัวใจเต้นแรงผิดปกติ หายใจขณะพักยังเหนื่อย และเหนื่อยมากขึ้นเรื่อย ๆ จนทำอะไรแทบไม่ได้ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจเช็ก เช่น ภาวะโลหิตจาง หัวใจเต้นผิดจังหวะ ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในปอด
ข้อมูลจาก Cleveland Clinic ระบุว่า หากหายใจไม่อิ่มร่วมกับอาการเจ็บหน้าอกหรือหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ ควรพบแพทย์โดยด่วน
แน่นท้องตอนท้อง ทำให้หายใจไม่อิ่มได้อย่างไร?
อาการแน่นท้องหรืออึดอัดตรงบริเวณลิ้นปี่ เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ คนท้องหายใจไม่อิ่ม
สาเหตุหลักๆ ได้แก่
- ระบบย่อยทำงานช้าลง เพราะฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ทำให้อาหารค้างในกระเพาะอาหารนานขึ้น
- กรดไหลย้อนในคนท้อง พบบ่อยในช่วงไตรมาส 3 ทำให้เกิดอาการจุกเสียด แน่นท้อง
- มดลูกที่ใหญ่ขึ้น กดทับลำไส้และกระเพาะ ทำให้รู้สึกแน่น อึดอัดหายใจไม่ทั่วท้อง

|
วิธีรับมือให้คนท้องหายใจสบายขึ้น
|
ปรับท่าทางให้ปอดขยายตัวได้เต็มที่ |
- เวลานั่ง ควรนั่งหลังตรง หลีกเลี่ยงการนั่งงอตัวงอหลัง
- เวลานอน หนุนหมอนสูงเล็กน้อย โดยเฉพาะด้านหลังและศีรษะ
- หลีกเลี่ยงท่านอนหงายราบในไตรมาส 3 เพราะจะทำให้มดลูกกดเส้นเลือดหลักที่ไปยังหัวใจ
|
แบ่งอาหารเป็นมื้อเล็ก ๆ |
- ลดอาหารมัน เผ็ด เค็ม หรือมีกรดสูง
- หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำอัดลมที่ทำให้แน่นท้อง
- อย่ากินอิ่มเกินไป โดยเฉพาะก่อนนอน
|
ฝึกหายใจลึกๆ |
- หายใจเข้าลึกๆ ผ่านจมูก ให้รู้สึกว่าท้องป่อง
- กลั้นหายใจไว้ 2-3 วินาที แล้วหายใจออกช้าๆ
- ทำวันละ 3–5 ครั้ง ช่วยให้รู้สึกสบายมากขึ้น
- Royal College of Obstetricians and Gynaecologists (RCOG) แนะนำให้คนท้องออกกำลังกายแบบเบาๆ เช่น เดิน ช่วยให้ปอดแข็งแรงและหายใจดีขึ้น
|
ตรวจเลือดดูภาวะโลหิตจาง
|
- คนท้องมีความเสี่ยงต่อภาวะ “โลหิตจาง” ซึ่งเป็นอีกหนึ่งสาเหตุของการเหนื่อยง่าย หายใจเร็ว
- หากค่าฮีโมโกลบินต่ำกว่าเกณฑ์ แพทย์อาจแนะนำให้เสริมธาตุเหล็ก
- องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์เสริมธาตุเหล็กวันละ 30–60 มิลลิกรัมเพื่อป้องกันภาวะโลหิตจาง
|
เมื่อไหร่ที่ควรไปพบแพทย์ด่วน?
หากคุณแม่มีอาการเหล่านี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที:
- หายใจไม่อิ่มแม้ไม่ได้ทำกิจกรรมใดๆ
- เจ็บหน้าอกหรือแน่นหน้าอก
- หัวใจเต้นแรงผิดปกติ
- หน้ามืด เหงื่อออกเย็น
- มีอาการหอบ ร่วมกับบวมที่ขา (อาจเกี่ยวกับภาวะครรภ์เป็นพิษหรือลิ่มเลือดอุดตัน)
อาการ คนท้องเหนื่อยง่าย หายใจไม่อิ่ม เป็นผลมาจากทั้งการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ระบบหมุนเวียนเลือด ปริมาณออกซิเจนที่ต้องการ และขนาดของมดลูกที่ใหญ่ขึ้น ซึ่งกดกระบังลมและทำให้หายใจได้ยากขึ้น
แม้จะเป็นอาการที่พบได้บ่อย แต่ก็ไม่ควรมองข้ามค่ะ เพราะบางครั้งอาจมีสาเหตุที่ต้องการการดูแลจากแพทย์ เช่น ภาวะโลหิตจาง หรือโรคทางหัวใจและปอดซ่อนอยู่
การปรับพฤติกรรม ฝึกหายใจให้ลึกขึ้น กินอาหารอย่างเหมาะสม และพักผ่อนให้เพียงพอ จะช่วยให้คุณแม่รับมือกับอาการนี้ได้ดีขึ้น และหายใจสบายขึ้นในทุกวันของการตั้งครรภ์ค่ะ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
สวยได้ไม่ต้องเสี่ยง! ครีมบำรุง และ เครื่องสำอางที่คนท้องควรเลี่ยง
พ่อจ๋าจับท้องหน่อย! วิจัยเผย พ่อลูบท้องแม่บ่อย ๆ ช่วยให้ลูกฉลาด ตั้งแต่ในท้อง!
วางแผนลาคลอด ตอนกี่สัปดาห์? รวมคำแนะนำจากประสบการณ์คุณแม่
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!