เลือดออกหลังคลอดคืออะไร เลือดออกหลังคลอดอันตรายหรือไม่?

เลือดออกหลังคลอดคืออะไร เลือดออกหลังคลอดผิดปกติหรือไม่?

คุณแม่หลาย ๆ คนที่กำลังจะคลอดลูกน้อย อาจจะมีความกังวลใจเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ หลังคลอด ไม่ว่าจะเป็นสิ่งผิดปกติใด ๆ ก็ตามที่เคยได้ยินมา และอีกหนึ่งปัญหาที่แม่ ๆ หลายคนก็คงเครียดมาก ๆ และสงสัยว่า เลือดออกหลังคลอดคืออะไร มันอันตรายและส่งผลกระทบอย่างไรบ้าง วันนี้ TheAsianparent Thailand จะนำข้อมูลดี ๆ มาแบ่งปันกัน

อาการนี้เป็นสภาวะที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติของร่างกาย ที่คนไทย เรียกกันว่า “น้ำคาวปลา” อาการนี้จะเกิดขึ้น ไม่ว่าคุณแม่จะคลอดแบบธรรมชาติ หรือ ผ่าคลอด ซึ่งเป็นกระบวนการของร่างกาย ในการกำจัดน้ำเมือก เนื้อรก และเลือดที่ตกค้างหลังคลอดที่จะไหลออกมาคล้ายกับประจำเดือนของผู้หญิง แต่อาการจะหนักกว่ามากในช่วงแรก ๆ นั่นเอง

โดยปกติน้ำคาวปลาจะลดลงตามธรรมชาติอยู่เเล้ว เเต่ก็มีสิ่งที่ทำให้น้ำคาวปลาลดลงได้เร็วขึ้น ซึ่งก็คือปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้

• การให้นมเเม่ จะช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็วขึ้น หากขณะที่คุณเเม่กำลังให้นมลูก อาจจะรู้สึกปวดท้องน้อย เเละน้ำคาวปลาไหลออกมามาก นั่นคือเรื่องปกติ
• อย่าอั้นปัสสาวะ ดื่มน้ำเยอะ ๆ เเละเข้าห้องน้ำบ่อย ๆ การปัสสาวะทจะเปรียบเหมือนการช่วยล้างเศษรก หรือเศษเนื้อเยื่อที่อาจตกค้างอยู่ออกมา
• ดูเเลโภชนาการหลังคลอด โดยกินอาหารที่มีปริมาณธาตุเหล็กสูง เพื่อบำรุงร่างกายที่มีการเสียเลือดไปปริมาณมากค่ะ

วิธีดูแลตัวเองเมื่อมีน้ำคาวปลาออกมา

• ไม่จำเป็นต้องกินหรือทานอะไรเสริม เพื่อขับน้ำคาวปลานะคะ ร่างกายจะขับน้ำคาวปลาออกมาตามธรรมชาติอยู่เเล้วค่ะ
• เปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อยๆ ทุก 3-4 ชั่วโมง
• ควรล้างมือก่อนเเละหลังเข้าห้องน้ำ
• ไม่จำเป็นต้องฟอกสบู่หรือถูบริเวณนั้นๆ
• ดื่มน้ำมากๆ เเละนอนพักเยอะๆ
• หากรู้สึกไม่ปกติ รีบพบเเพทย์ทันทีนะคะ
• ทั้งนี้ควรตรวจร่างกายหลังคลอดตามนัดนะคะ เพื่อที่คุณหมอจะได้ตรวจในเรื่องของเศษที่อาจจะค้างภายในช่องคลอดของคุณเเม่ได้ เช่น เศษรก หรือเนื้อเยื่อบางส่วนตกค้างอยู่ ในกรณีที่ค้างอยู่เเพทย์จะทำการรักษาต่อไปค่ะ

โดยน้ำคาวปลาจะไหลออกมาในไม่กี่ชั่วโมงหลังคลอด และยาวต่อเนื่องไปจนถึงสองหรือสามสัปดาห์ แต่กับคุณแม่บางท่านอาจใช้เวลาถึง 6 สัปดาห์ แต่ถ้าหากคุณแม่มีข้อสงสัยหรือพบอาการดังต่อไปนี้ คุณแม่ควรติดต่อแพทย์ผู้ที่ดูแลสุขภาพของคุณแม่โดยตรงนะคะ

• มีเลือดออกมากกว่าปกติ จนต้องใช้ผ้าอนามัย 1 แผ่นต่อชั่วโมง
• เลือดออกเป็นสีแดงสดติดต่อกัน 4 วัน หรือ มากกว่านั้น เมื่อเอนตัวนอนหรือพักผ่อนก็ไม่ช่วยให้อาการดีขึ้น
• มีลิ่มเลือดขนาดใหญ่
• รู้สึกเวียนหัวและอ่อนเพลีย
• หัวใจเต้นเร็ว หรือ เต้นผิดปกติ

เพราะอาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณที่เตือนว่าคุณแม่กำลังจะเกิดภาวะตกเลือดนั่นเอง ซึ่งภาวะตกเลือดเป็นอันตรายแก่คุณแม่เป็นอย่างมากต้องรีบเข้าพบแพทย์โดยด่วน โดยสาเหตุของภาวะตกเลือดหลังคลอด แบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ ดังนี้

1. การตกเลือดระยะเฉียบพลัน คือ มีอาการภายใน 24 ชั่วโมงหลังคลอด สาเหตุได้แก่

• กล้ามเนื้อมดลูกหดรัดตัวไม่ดี เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด
• การฉีกขาดของช่องทางในการคลอด เช่น ปากมดลูกและ/หรือช่องคลอด
• การมีเศษรกหรือเยื่อหุ้มทารกค้างในโพรงมดลูก
• การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ

2. การตกเลือดระยะหลัง คือ การที่มีเลือดออกตั้งแต่หลังจาก 24 ชั่วโมงไปจนถึง 12 สัปดาห์หลังคลอด สาเหตุได้แก่

• การติดเชื้อ ซึ่งเป็นสาเหตุพบได้บ่อยที่สุด
• การมีเศษรก หรือเยื่อหุ้มทารกค้างในโพรงมดลูก พบเป็นได้ทั้งสาเหตุตกเลือดหลังคลอดเฉียบพลันและระยะหลัง

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะตกเลือดหลังคลอด

มีหลายปัจจัยที่เพิ่มโอกาสเสี่ยงให้เกิดภาวะตกเลือดหลังคลอด เราได้รวบรวมปัจจัยเหล่านั้นซึ่งอาจส่งผลกระทบให้เกิดภาวะดังกล่าวดังนี้

• การคลอดบุตรที่มีขนาดตัวใหญ่
• มีการตั้งครรภ์หลายครั้งและใช้ระยะเวลานานในการคลอด
• การติดเชื้อ
• โรคอ้วน
• การใช้ยาที่กระตุ้นให้เกิดการคลอด
• การใช้คีมในการทำคลอดของแพทย์
• การฉีกขาดในช่องคลอด เนื้อเยื่อในช่องคลอด หรือ หลอดเลือดในมดลูก
• ปัญหาความผิดปกติของลิ่มเลือดซึ่งทำให้เลือดออกง่าย

อาการของภาวะตกเลือดหลังคลอด

• อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้น
• เลือดออกเป็นจำนวนมาก
• ความดันเลือดลดลงต่ำ
• เนื้อเยื่อบริเวณรอบ ๆ ช่องคลอดบวมและเจ็บ

อาการของการตกเลือดหลังคลอดอาจมีความคล้ายคลึงกับอาการหรือโรคอื่น ๆ ดังนั้นควรปรึกษาแพทย์เพื่อได้รับการวินิจฉัยอย่างถูกต้อง

การป้องกัน

บางครั้งการค้นหาข้อมูลและปฏิบัติตามอย่างระมัดระวังก็สามารถป้องกันหรือช่วยบรรเทาอาการให้ทุเลาลงได้ เราขอแนะนำ 2 วิธีที่ช่วยป้องกันภาวะตกเลือดหลังคลอด

• ก่อนการคลอด หากคุณเป็นโลหิตจางควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการดูแลรักษาอย่างถูกวิธี
• ใช้วิธีตัดฝีเย็บเพื่อขยายปากช่องคลอดในการคลอดลูก เมื่อจำเป็นเท่านั้น

วิธีการรักษาของแพทย์

• ตรวจมดลูกและเนื้อเยื่อบริเวณอุ้งเชิงกราน
• สั่งจ่ายยาจำพวกยาโพรสตาแกลนดินส์ (prostaglandins ) ยาอ๊อกซิโตซิ (oxytocin) และ เออร์โกตามีน (ergometrine)
• นำรกเด็กที่ยังค้างอยู่ออกจากมดลูก
• ส่องกล้องผ่าตัดทางช่องคลอดซึ่งช่วยให้ค้นพบสาเหตุของการตกเลือดได้
• ตัดมดลูกออก แต่วิธีนี้จะเป็นวิธีสุดท้ายที่แพทย์เลือกใช้ในการรักษา

อาการร้ายแรงของภาวะตกเลือดหลังคลอด

การเสียเลือดมากอาจทำให้แรงดันเลือดลดลงต่ำลงมากจนอาจนำไปสู่อาการช็อคหรือเสียชีวิตได้ในที่สุด อย่างไรก็ตามการตรวจพบแต่เนิ่น ๆ จะช่วยให้การรักษาผ่านไปได้ด้วยดี

Source : mccormickhospital.com , huggies.co.th

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

“คุณพ่อจ๋า” ต้องอ่าน 9 การดูแลภรรยาหลังคลอด วิธีดูแลภรรยาหลังคลอดให้แม่ดีใจ!

10 อาหารแม่หลังคลอด อาหารแม่ลูกอ่อน อาหารเรียกน้ำนม อาหารของคุณแม่

มดลูกลอยตัวอันตรายไหม มดลูกลอยตัวตอนตั้งครรภ์และหลังคลอด เป็นอย่างไร