คุณเคยรู้สึกไหมว่า บางครั้งคุณใจเย็นกับลูกจนคนอื่นชม แต่บางครั้งคุณกลับรู้สึกหมดความอดทน แม้ลูกยังไม่ได้ทำอะไรผิด?” ความรู้สึกเหล่านี้อาจไม่ใช่เรื่องแปลก หากคุณเข้าใจว่าบุคลิกภาพของตัวคุณเองส่งผลต่อการเป็นพ่อแม่อย่างไร หนึ่งในเครื่องมือที่ช่วยสะท้อนบุคลิกของเราได้ดี คือแบบทดสอบ MBTI (Myers-Briggs Type Indicator) ที่แบ่งคนออกเป็น 16 แบบ โดยอิงจาก 4 มิติทางจิตวิทยา MBTI ไม่ใช่เครื่องมือวินิจฉัยจิตใจ แต่ MBTI กับการเลี้ยงลูก เป็นกระจกที่สะท้อน “แนวโน้ม” พฤติกรรมของเราในชีวิตประจำวัน รวมถึง “แนวทางในการเลี้ยงลูก” ด้วย
MBTI คืออะไร?
MBTI แบ่งบุคลิกออกเป็น 4 คู่ตรงข้าม (8 ตัวเลือก รวมได้ 16 แบบ)
|
|---|
| มิติ |
ตัวเลือก |
ความหมาย |
| พลังงาน |
E (Extrovert) / I (Introvert) |
ชอบเข้าสังคมหรือชอบเก็บตัว |
| การรับรู้ข้อมูล |
S (Sensing) / N (iNtuition) |
มองภาพรวม/ไอเดีย หรือเน้นข้อเท็จจริง |
| การตัดสินใจ |
T (Thinking) / F (Feeling) |
ใช้เหตุผลหรือตัดสินใจจากความรู้สึก |
| การใช้ชีวิต |
J (Judging) / P (Perceiving) |
ชอบวางแผนหรือยืดหยุ่น |
MBTI กับการเลี้ยงลูก : แตกต่างอย่างเข้าใจ
-
ISFJ – พ่อแม่สายอบอุ่นและใส่ใจ
บุคลิก: ใจดี อดทน มีความรับผิดชอบ
จุดเด่น: ใส่ใจลูกในทุกเรื่อง ให้ความรู้สึกปลอดภัยและมั่นคง
จุดที่ควรระวัง: อาจคาดหวังสูง หรือไม่กล้าปล่อยให้ลูกลองผิดเอง
-
ENFP – พ่อแม่สายสร้างสรรค์
บุคลิก: กระตือรือร้น ชอบพูดคุย เปิดใจกับโลก
จุดเด่น: สนุกกับการเลี้ยงลูก เปิดโอกาสให้ลูกเติบโตอย่างมีอิสระ
จุดที่ควรระวัง: อาจไม่สม่ำเสมอในการตั้งกฎเกณฑ์
-
ISTJ – พ่อแม่สายระเบียบ
บุคลิก: จริงจัง มีวินัย ยึดหลักการ
จุดเด่น: ให้ความมั่นคง สอนลูกด้วยวินัยและความรับผิดชอบ
จุดที่ควรระวัง: อาจยึดกฎมากเกินไปจนลูกอึดอัด
-
INFP – พ่อแม่ผู้เข้าใจจิตใจ
บุคลิก: อ่อนไหว ลึกซึ้ง มีอุดมคติ
จุดเด่น: ฟังลูกเก่ง เข้าใจอารมณ์ลูกดีเยี่ยม
จุดที่ควรระวัง: อาจใจอ่อนเกินไปหรือไม่เด็ดขาดเมื่อต้องตัดสินใจ
-
ENTJ – พ่อแม่ผู้นำสายวางแผน
บุคลิก: มั่นใจ เป็นผู้นำ วางแผนเก่ง
จุดเด่น: วางแผนอนาคตให้ลูกดี มีเป้าหมายชัดเจน
จุดที่ควรระวัง: อาจบังคับลูกให้ทำตามวิถีที่ตนมองว่า “ดีที่สุด”
-
ESFP – พ่อแม่สายเฮฮา
บุคลิก: สดใส ชอบความสนุก ใช้ชีวิตกับปัจจุบัน
จุดเด่น: ลูกมีความสุขและผูกพันกับพ่อแม่มาก
จุดที่ควรระวัง: อาจขาดการวางแผนหรือปล่อยให้ลูกตามใจเกินไป
ทำไม MBTI ถึงช่วยให้เข้าใจการเลี้ยงลูกได้ดีขึ้น?
- ช่วยให้เราเข้าใจ แนวโน้มทางพฤติกรรม ของตนเอง
- มองเห็น จุดแข็ง ที่เราใช้ส่งต่อให้ลูก
- ตระหนักถึง จุดที่ควรระวัง เพื่อไม่ให้กลายเป็นความคาดหวังที่มากเกินไป
- เข้าใจลูกมากขึ้น (หากรู้ MBTI ของลูกด้วย)
- เข้าใจคู่ชีวิต ทำให้การเลี้ยงลูกเป็นทีมเวิร์กมากขึ้น
แล้วจะรู้ได้ยังไงว่าเราเป็น MBTI แบบไหน?
คุณสามารถเริ่มได้ง่ายๆ ด้วยการทำแบบสอบถาม MBTI ออนไลน์ ใช้เวลาเพียง 10–15 นาที เว็บไซต์แบบทดสอบ MBTI ที่แนะนำ
- 16Personalities (ภาษาไทย): ฟรี อ่านผลลัพธ์เข้าใจง่าย พร้อมภาพประกอบ
- truity.com (ภาษาอังกฤษ): ประเมินลึกและมีเวอร์ชันสำหรับพ่อแม่
- HumanMetrics: แบบคลาสสิก ใช้คะแนนประเมิน
- ค้นใน Google ด้วยคำว่า “MBTI ภาษาไทย” ก็มีหลายเวอร์ชันให้เลือก
เคล็ดลับก่อนทำแบบทดสอบ
- ตอบคำถามตาม “สิ่งที่คุณเป็นจริงๆ” ไม่ใช่ “สิ่งที่อยากเป็น”
- ทำตอนที่คุณสบายใจและไม่มีสิ่งรบกวน
- ใช้สัญชาตญาณในการตอบ อย่าคิดนานเกินไป
ถ้าลูกหรือคู่ชีวิตมี MBTI ต่างจากเรา?
ความแตกต่างอาจทำให้สื่อสารยากในบางครั้ง เช่น
พ่อแม่ INFJ ชอบความสงบแต่ลูกเป็น ENTP ชอบพูดและทดลอง
หรือแม่เป็น ISTJ ยึดตารางเวลาชัดเจน แต่ลูกเป็น INFP ที่ใช้ชีวิตตามอารมณ์
แต่ความต่างไม่ใช่ปัญหา หากเราเข้าใจและปรับตัว เช่น
- ใช้คำพูดน้อยลงเมื่อคุยกับลูก Introvert
- ให้ตัวเลือกและความยืดหยุ่นมากขึ้นกับลูกที่เป็น Perceiving
- ฝึกลูกให้เข้าใจขอบเขตเบาๆ แทนการออกกฎตายตัว
สรุป: MBTI คือจุดเริ่มต้นของความเข้าใจ ไม่ใช่เครื่องตัดสินว่าใครเป็นพ่อแม่ที่ดี
การเป็นพ่อแม่ไม่มีสูตรสำเร็จ แต่ MBTI ช่วยให้เรามองเห็นตัวเองชัดขึ้น
เมื่อเราเข้าใจตัวเอง เข้าใจลูก และเปิดใจกับความต่าง การเลี้ยงดูลูกก็จะกลายเป็น “การเติบโตไปพร้อมกัน” มากกว่าการควบคุม
ลองทำแบบสอบถาม MBTI กับการเลี้ยงลูก แล้วถามตัวเองว่า… “ฉันกำลังเลี้ยงลูกในแบบที่เข้ากับตัวเองหรือพยายามเป็นคนอื่น?” คำตอบนี้อาจเปลี่ยนมุมมองของคุณไปตลอดชีวิตพ่อแม่เลยก็ได้
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
ลูกผิดได้ พ่อแม่ก็ผิดได้ พ่อแม่ที่ดีต้องกล้าขอโทษลูกเมื่อตัวเองทำผิด
ห่วงเกินไป ใช่ว่าดี! วิจัยเผย ลูกที่ถูกเลี้ยงแบบตีกรอบ เสี่ยงซึมเศร้า และภาวะวิตกกังวล
ปี 2025 เริ่มต้น เด็ก Gen Beta เด็กยุค AI ที่โลกไม่ควรละสายตา
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
