คุณแม่หลังคลอดหลายท่านตั้งใจให้นมลูกด้วยน้ำนมแม่ แต่บางครั้งก็ประสบปัญหาน้ำนมหด น้ำนมน้อย น้ำนมไม่ไหล สร้างความกังวลและท้อแท้ใจ ไม่ต้องกังวลไปค่ะ ปัญหานี้สามารถแก้ไขได้ ด้วยวิธีการ กู้น้ำนมแม่
น้ำนมหด น้ำนมน้อย น้ำนมไม่ไหล จะ กู้น้ำนมแม่ ยังไงได้บ้าง?
คุณแม่หลายคนอาจกังวลใจเมื่อเผชิญปัญหาน้ำนมไม่เพียงพอสำหรับลูกน้อย รู้สึกว่าน้ำนมหด น้ำนมน้อย หรือน้ำนมไม่ไหล ซึ่งอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น
- ลูกดูดเต้าน้อย: การกระตุ้นเต้านมจากการดูดของลูกน้อยเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดในการผลิตน้ำนม
- ปั๊มนมไม่สม่ำเสมอ: การปั๊มนมไม่เพียงพอ หรือนานๆ ปั๊มที ก็ส่งผลต่อปริมาณน้ำนมได้
- พักผ่อนไม่เพียงพอ: การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ ส่งผลต่อฮอร์โมนที่กระตุ้นการผลิตน้ำนม
- ความเครียด: ความเครียดส่งผลต่อระบบฮอร์โมนเช่นกัน
- ปัญหาสุขภาพ: โรคบางชนิด เช่น โรคไทรอยด์ โรคเบาหวาน ยาบางชนิด ก็ส่งผลต่อน้ำนมได้
- ลูกดูดนมขวดเสริม: การให้ลูกดูดนมขวดเสริม อาจทำให้ลูกดูดเต้าน้อยลง ส่งผลต่อปริมาณน้ำนม
วิธีการ กู้น้ำนมแม่
ปัญหาน้ำนมหด น้ำนมน้อย น้ำนมไม่ไหล สามารถแก้ไขได้ด้วยวิธี “กู้น้ำนม” เพียงคุณแม่ตั้งใจและอดทน ลูกน้อยของคุณก็จะได้รับน้ำนมแม่ที่มีคุณค่าทางโภชนาการครบถ้วน โดยวิธีการ กู้น้ำนมแม่ ทำได้ดังนี้
-
กระตุ้นเต้านมบ่อยๆ
การกระตุ้นเต้านมบ่อยๆ ช่วยกู้น้ำนมได้โดยส่งผลต่อกลไกการผลิตน้ำนม การกระตุ้นหัวนมโดยการดูดของลูกหรือการใช้เครื่องปั๊มนม จะส่งสัญญาณไปยังสมองกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมน โปรแลคติน (Prolactin) และ อ็อกซิโทซิน (Oxytocin) ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญในการผลิตน้ำนม การกระตุ้นเต้านมช่วยเพิ่มการไหลเวียนโลหิตไปยังเต้านม ส่งผลดีต่อการลำเลียงสารอาหารและออกซิเจนไปยังต่อมน้ำนม กระตุ้นให้ผลิตน้ำนมได้มากขึ้น ช่วยระบายน้ำนมเก่าในท่อน้ำนมออกไป เตรียมพื้นที่ให้น้ำนมใหม่ไหลออกมา และยังช่วยให้ต่อมน้ำนมขยายตัวและจุน้ำนมได้มากขึ้น การกระตุ้นเต้านมสามารถทำได้ ดังนี้
- ให้นมลูกบ่อยๆ พยายามให้นมลูกบ่อยๆ อย่างน้อย 8-12 ครั้งต่อวัน หรือทุก 2-3 ชั่วโมง
- ปั๊มนมควบคู่ไปกับการให้นมลูก กรณีที่ไม่สะดวกให้นมลูกจากเต้า ควรปั๊มนมทุก 2-3 ชั่วโมง เพื่อกระตุ้นการผลิตน้ำนม
- นวดเต้า การนวดเต้าช่วยกระตุ้นท่อน้ำนม ช่วยให้น้ำนมไหลได้สะดวก
-
ดูแลตัวเอง
การดูแลตัวเองหลังคลอด นั้นมีความสำคัญต่อการให้นมลูกอย่างมาก เพราะร่างกายของคุณแม่ที่เพิ่งคลอดบุตรนั้น ยังต้องการการฟื้นฟูทั้งร่างกายและจิตใจ ปริมาณน้ำนมของคุณแม่นั้น ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ปัจจัยสำคัญประการหนึ่งคือ การดูแลตัวเอง ซึ่งรวมไปถึง
- พักผ่อนให้เพียงพอ นอนหลับพักผ่อนอย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อวัน การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ ส่งผลต่อระดับฮอร์โมนที่กระตุ้นการผลิตน้ำนม
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ ดื่มน้ำเปล่าอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว การดื่มน้ำเยอะๆ ช่วยให้ร่างกายไม่ขาดน้ำ ซึ่งส่งผลต่อปริมาณน้ำนม
- ทานอาหารที่มีประโยชน์ ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เน้นผักผลไม้ โปรตีน และธัญพืช อาหารเหล่านี้จะช่วยให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่จำเป็นต่อการผลิตน้ำนม
- จัดการความเครียด หาเวลาผ่อนคลาย ทำกิจกรรมที่ช่วยลดความเครียด เพราะความเครียดส่งผลต่อระดับฮอร์โมนที่กระตุ้นการผลิตน้ำนม คุณแม่ควรหาวิธีจัดการความเครียด เช่น การฝึกโยคะ การนั่งสมาธิ หรือการพูดคุยกับคนใกล้ชิด
-
อาหารเสริมเพิ่มน้ำนม
อาหารเพิ่มน้ำนมแม่ กินอะไรดี? คุณแม่หลังคลอดหลายท่านตั้งใจให้นมลูกด้วยน้ำนมแม่ แต่กังวลเรื่องปริมาณน้ำนม กลัวว่าลูกจะกินไม่อิ่ม หรือกังวลเรื่องคุณภาพของน้ำนม ว่ามีสารอาหารครบถ้วนหรือไม่ การทานอาหาร มีผลต่อปริมาณและคุณภาพของน้ำนมแม่ ดังนี้
- ปริมาณน้ำนมแม่ ร่างกายต้องการสารอาหาร เพื่อสร้างน้ำนม คุณแม่จึงควรทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เน้นผัก ผลไม้ โปรตีน และธัญพืช น้ำ เป็นส่วนประกอบสำคัญของน้ำนม คุณแม่ควรดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ อย่างน้อยวันละ 2 ลิตร อาหารบางชนิด อาจช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนม เช่น หัวปลี ขิง ผักใบเขียว ฟักทอง ผักชีลาว อาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น เนื้อสัตว์ ปลา ไข่ ถั่ว
- คุณภาพของน้ำนมแม่ น้ำนมแม่ มีสารอาหารครบถ้วน แต่ปริมาณของสารอาหารบางชนิด อาจขึ้นอยู่กับอาหารที่คุณแม่ทาน การทานอาหารที่มีประโยชน์ ช่วยให้ลูกได้รับสารอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ กรดไขมันโอเมก้า 3 พบมากในปลาแซลมอน ปลาทูน่า ถั่ววอลนัท ช่วยพัฒนาสมองและสายตาของทารก ไอโอดีน พบมากในสาหร่ายทะเล ไข่ นม ช่วยพัฒนาสมองและระบบประสาทของทารก
-
ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ด้านการให้นมบุตร
หากลองทำตามวิธีต่างๆ แล้ว ยังมีปัญหาน้ำนมไม่เพียงพอ ควรปรึกษาแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญด้านการให้นมบุตร เพื่อหาสาเหตุและรับคำแนะนำเพิ่มเติม
ข้อแนะนำเพิ่มเติม ในการ กู้น้ำนมแม่
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์
- สวมเสื้อชั้นในให้นมที่พอดี
- เก็บน้ำนมที่ปั๊มไว้ เผื่อไว้ให้ลูกทานในกรณีที่ไม่สะดวกให้นมลูกจากเต้า
การให้นมบุตรเป็นของขวัญล้ำค่าสำหรับลูกน้อย คุณแม่ทุกคนสามารถให้นมลูกได้ เพียงมีความตั้งใจ อดทน และหมั่นดูแลตัวเอง น้ำนมของคุณแม่ก็เพียงพอสำหรับลูกน้อยแน่นอน
แหล่งข้อมูล FDA Thai , โค้ชเลิศพร สอนแม่และเด็ก , สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
อาหารที่แม่ให้นมควรเลี่ยง 7 อย่าง มีอะไรบ้าง ใส่ใจเรื่องโภชนาการกันให้ดี
แจกฟรี!! ตารางความถี่ให้นมลูก การให้นมเด็กแรกเกิด – 12 เดือน
9 ผลไม้แม่ลูกอ่อน ผลไม้เรียกน้ำนม ผลไม้บำรุงน้ำนม ของกินสำหรับแม่ลูกอ่อน
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
