หลาย ๆ คนสงสัยใช่ไหมว่า ไข้หวัดนก คืออะไร มีอาการอย่างไรบ้าง สาเหตุเกิดมาจากอะไร แล้วมีวิธีรักษา หรือป้องกันอย่างไรบ้าง เป็นโรคไข้หวัดนกมีภาวะแทรกซ้อนได้ไหม
ไข้หวัดนก นั้นเกิดจากไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิดหนึ่งที่ไม่ค่อยมีการติดเชื้อในมนุษย์ ซึ่งรวมถึงสองสายพันธุ์ที่มีผู้ติดเชื้อล่าสุดคือ H5N1 และ H7N9 เมื่อไข้หวัดนกเข้าไปติดเชื้อในมนุษย์ อาจถึงตายได้ การระบาดของโรคไข้หวัดนกเกิดขึ้นในเอเชีย แอฟริกา อเมริกาเหนือ และบางส่วนของยุโรป คนส่วนใหญ่ที่มีอาการของโรคไข้หวัดนกได้สัมผัสใกล้ชิดกับนกป่วย ในบางกรณี ไข้หวัดนกได้ถ่ายทอดจากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่ง มีเพียงกรณีของมนุษย์ประปรายเท่านั้นที่ได้รับรายงานตั้งแต่ปี 2558 เจ้าหน้าที่สาธารณสุขกังวลว่าการระบาดทั่วโลกอาจเกิดขึ้นได้หากไวรัสไข้หวัดนกกลายพันธุ์ในรูปแบบที่แพร่จากคนสู่คนได้ง่ายขึ้น นักวิจัยกำลังทำงานเกี่ยวกับวัคซีนเพื่อช่วยปกป้องผู้คนจากไข้หวัดนก
โรคไข้หวัดนก คืออะไร
โรคไข้หวัดนก (Bird Flu, Avian Flu) เป็นโรคติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์เอที่เกิดขึ้นในสัตว์ปีก เชื้อไวรัสไข้หวัดนกส่วนใหญ่แล้วจะไม่สามารถแพร่เชื้อสู่คนได้ เว้นแต่ว่าเชื้อไวรัสไข้หวัดนก 2 สายพันธุ์ที่เคยพบการแพร่เชื้อจากสัตว์สู่คนจนทำให้เกิดการแพร่ระบาดได้แก่
- สายพันธุ์ H5N1 พบการระบาดครั้งแรกในไทยเมื่อปี พ.ศ. 2547 และมีการระบาดในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งประเทศจีน และฮ่องกงอีกด้วย
- สายพันธุ์ H7N9 พบการระบาดในประเทศจีน ในปี พ.ศ. 2556 แต่ไม่พบการระบาดในประเทศไทย
นอกจากนี้ยังมีไข้หวัดนกสายพันธุ์อื่น ๆ ด้วย ได้แก่ H7N7, H9N2, H6N1, H10N8 และ H5N6 ที่พบว่าสามารถระบาดสู่คนได้ แต่ก็เกิดได้น้อยมาก ๆ และก็มีน้อยที่เป็นสาเหตุของอาการป่วยที่รุนแรง
อาการของไข้หวัดนก
ไข้หวัดนกเป็นโรคติดเชื้อไวรัสที่มีระยะเวลาในการฟักตัวของเชื้อก่อนแสดงอาการอยู่ที่ประมาณ 3-5 วัน ทั้งนี้หากเป็นเชื้อไวรัสสายพันธุ์ H5N1 อาจใช้เวลาฟักตัวได้ถึง 17 วัน ในขณะที่สายพันธุ์ H7N9 จะใช้เวลา 1-10 วัน แต่โดยปกติแล้วจะอยู่ที่ประมาณ 5 วัน โดยในช่วงที่เชื้อฟักตัวจะยังไม่มีอาการใด ๆ แต่หากเข้าสู่ระยะแสดงอาการแล้ว อาการทั่วไปที่พบได้คือ
- มีไข้สูง
- ปวดกล้ามเนื้อ
- ปวดศีรษะ
- มีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ เช่น ไอ หรือมีน้ำมูกไหล
ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการเริ่มแรกอื่น ๆ เช่น ท้องเสีย อาเจียน ปวดท้อง เจ็บหน้าอก มีเลือดออกตามไรฟัน มีเลือดกำเดาไหล หรือมีอาการเยื่อบุตาอักเสบ ซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน นอกจากนี้มีผู้ป่วยจำนวนมากที่ในช่วงต้น ๆ จะพบอาการที่เกี่ยวกับทางเดินหายใจส่วนล่าง อย่างเช่น หายใจลำบาก เสียงแหบแห้ง และมีเสียงครืดคราดเวลาที่หายใจ มีเสมหะ บางรายอาจมีเลือดปนออกมาในเสมหะด้วย
เมื่อไหร่ควรไปพบแพทย์
พบแพทย์ทันทีหากคุณมีไข้ ไอ และปวดเมื่อยตามร่างกาย และเพิ่งเดินทางไปยังส่วนต่างๆ ของโลกที่เกิดไข้หวัดนก อย่าลืมแจ้งให้แพทย์ทราบหากคุณเยี่ยมชมฟาร์มหรือตลาดกลางแจ้ง
สาเหตุของไข้หวัดนก
สาเหตุของไข้หวัดนกนั้น มีสาเหตุมาจากสัตว์ปี ไม่ว่าจะเป็น นก เป็น ไก่ หรือห่าน ทั้งที่เกิดตามธรรมชาติ หรือว่าจะถูกเลี้ยงในโรงเรือนก็ตาม การติดเชื้อสัตว์ปีกที่เลี้ยงในระบบปศุสัตว์ อาจจะเกิดขึ้นได้ในขณะที่ทำการขนส่ง หรือตามสถานที่ที่มีการขายสัตว์ปีก ซึ่งสัตว์ปีกที่ติดเชื้ออาจจะไม่มีการแสดงอาการใด ๆ ออกมาเลยก็ได้ และเหมือนเป็นสัตว์ปีกที่มีสุขภาพที่ดี แต่สัตว์เหล่านี้นั้นก็ยังไม่สามารถที่จะแพร่เชื้อให้กับมนุษย์ได้ผ่านการสัมผัส ทั้งนี้ โรคไข้หวัดนกสามารถที่จะเกิดขึ้นกับคนได้ทุกเพศทุกวัยเลย เชื้อไวรัสจะส่งผ่านอุจจาระ และสารคัดหลั่งของสัตว์ปีกที่ติดเชื้อ หากผู้ป่วยสัมผัสกับอุจจาระ หรือสารคัดหลั่งที่มีเชื้อ หรือหายใจเอาเชื้อเข้าสู่ร่างกาย ก็จะทำให้เกิดการติดเชื้อได้ ทว่าเชื้อไวรัสไข้หวัดนกส่วนใหญ่แล้วจะติดจากสัตว์สู่คน แต่ก็มีบางกรณีที่จะมีการติดเชื้อคนสู่คน เนื่องจากการติดเชื้อจากคนสู่คนนั้นจะต้องมีการสัมผัสที่ใกล้ชิดมาก ๆ จึงจะสามารถที่จะติดต่อกันได้ ทั้งนี้มีปัจจัยที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อไข้หวัดนก ได้ดังนี้
- สัมผัสกับสารคัดหลั่ง หรืออุจจาระของสัตว์ปีกโดยตรง
- การสัมผัสกับสัตว์ปีกที่ติดเชื้อ
- อยู่ในสถานที่ขายสัตว์ปีก ไข่ หรือซากสัตว์ปีกที่มีการรักษาอนามัยที่ไม่ดีพอ
- อยู่ในพื้นที่ที่มีการระบาดของเชื้อไวรัสไข้หวัดนก
นอกจากนี้แล้วการรับประทานสัตว์ปีก หรือไข่ของสัตว์ปีกโดยไม่มีการผ่านการปรุงให้สุก ก็อาจจะทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดนกได้เช่นกัน โดนเนื้อของสัตว์ปีกที่ปลอดภัย คือเนื้อสัตว์ที่ได้รับการปรุงให้สุกด้วยความร้อน 74 องศาเซลเซียสขึ้นไป ส่วนไข่ของสัตว์ปีก เช่น ไข่ไก่ หรือไข่เป็นควรที่จะปรุงจนกว่าไข่ขาวและไข่แดงจะสุก
ปัจจัยเสี่ยง
ปัจจัยเสี่ยงที่ยิ่งใหญ่ที่สุดสำหรับโรคไข้หวัดนกดูเหมือนว่าจะสัมผัสกับนกป่วยหรือพื้นผิวที่ปนเปื้อนด้วยขน น้ำลาย หรือมูลของพวกมัน รูปแบบการถ่ายทอดของมนุษย์ยังคงเป็นปริศนา ในบางกรณี ไข้หวัดนกติดต่อจากคนสู่คน แต่ถ้าไวรัสเริ่มแพร่กระจายได้ง่ายขึ้นในหมู่คนนกที่ติดเชื้อจะเป็นอันตรายมากที่สุด
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
โรคหอบหืด โรคที่เกี่ยวกับระบบหายใจ อย่าปล่อยไว้ อันตรายถึงชีวิต!
โรคพร่องเอนไซม์G6PD Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase
โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ภัยเงียบใกล้ตัว สาเหตุ อาการ และวิธีป้องกัน
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : mayoclinic , pobpad
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
