100 สิ่งที่คุณแม่หลังคลอดต้องรู้ ตอนที่ 16 อาบน้ำลูกอย่างไร

พ่อแม่ต้องเจอเมื่อสมาชิกใหม่เข้ามา คือ ในเรื่องของการ อาบน้ำลูกอย่างไร ให้ถูกวิธี และควรอาบน้ำบ่อยแค่ไหน และ อาบน้ำลูกอย่างไร ถึงจะสามารถล้างสิ่งสกปรกได้
อาบน้ำอย่างเดียวได้ไหม ?
การอาบน้ำแค่น้ำอย่างเดียวไม่ได้ล้างสิ่งสกปรกในไขมันที่หลงเหลืออยู่ใต้ผ้าอ้อม และเสื้อผ้า หากสิ่งสกปรกตกค้างอยู่ อาจจะทำให้เกิดสาเหตุที่ทำให้ผิวบอบบางได้ การใช้น้ำอย่างเดียว อาจจะทำให้ผิวของทารกแห้งได้ เพราะในน้ำมีคลอรีน ทำให้ผิดขาดความชุ่มชื้น และอาจจะส่งผลให้ผิวของลูกนั้น แดง หรือ ระคายเคือง
ควรอาบวันละกี่ครั้ง
ทารกแรกเกิด – 1 เดือน : อาบวันละ 1 ครั้ง เช็ดตัว 1 ครั้ง สระผม 1 ครั้ง หรือตามสภาพอากาศ ฤดูหนาวควรวันละ 1 ครั้งเท่านั้น
ทารกอายุมากกว่า 1 เดือน : อาบวันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น สระผม 1 ครั้ง
เวลาในการอาบน้ำ
สำหรับการเลือกช่วงเวลาในการอาบน้ำให้กับเด็กทารกนั้นควรเลือกช่วงเวลาที่ลูกไม่ง่วงนอน หรือลูกตื่นนอนแล้ว ไม่ควรปลุกลูกให้ตื่น แต่ควรรอให้เขาตื่นแล้วเต็มที่ก่อน เพราะไม่เช่นนั้นอาจจะทำให้ลูกตกใจและทำให้เกิดอาการป่วยได้ ควรเลือกตามสภาพอากาศ หากอากาศร้อนมาก ๆ อาจจะต้องอาบน้ำวันละ 2 ครั้ง แต่โดยทั่วไปหากลูกยังเล็กมาก ๆ อาบน้ำให้เขาวันละ 1 ครั้งก็เพียงพอ ช่วงเวลาในการอาบน้ำที่เหมาะสมที่สุดอาจจะเป็นช่วง 10 โมงเช้า หรือสักประมาณบ่าย 3-4 โมงเย็น ถือว่ากำลังดี หากช่วงไหนอากาศเย็น ก็อาบน้ำให้ลูกวันละ 1 ครั้งก็เพียงพอค่ะ
ไม่ควรให้ลูกลงอ่างในขณะที่สายสะดือยังไม่หลุด
เด็กทารกเป็นอะไรที่บอบบางมาก ๆ ดังนั้น การดูแลในเรื่องของสุขอนามัยต่าง ๆ ควรทำอย่างอ่อนโยนที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเด็กทารกที่สายสะดือยังไม่หลุด ไม่ควรอย่างยิ่งที่จะให้ลูกลงอ่างอาบน้ำ เพราะความสกปรกในอ่างอาบน้ำอาจทำให้ลูกเกิดอาการติดเชื้อได้
อุปกรณ์ในการอาบน้ำ
- อ่างอาบน้ำใบใหญ่สำหรับอาบ
- อ่างอาบน้ำใบเล็กสำหรับสระผม
- แผ่นปูพื้นกันลื่น
- ผ้าเช็ดตัว
- ผ้าเช็ดผม
- สำลี
- สบู่เหลว
- แชมพูสระผมเด็ก
- ฟองน้ำ หรือ ผ้าขนหนูผืนเล็ก
- ผ้าอ้อม
- เสื้อผ้าสะอาด
ขั้นตอนในการอาบน้ำ

อาบน้ำทารก
- ผสมน้ำอุ่มเตรียมไว้ในอ่างอาบน้ำ คุณแม่ต้องทดสอบอุณหภูมิก่อนทุกครั้ง โดยเอาหลังมือ แตะจุ่ม ๆ ลงในน้ำ หรือเพื่อความชัวร์อาจจะใช้เป็นเทอร์โมมิเตอร์วัดความร้อนเพื่อความมั่นใจอีกครั้งก็ได้ค่ะ
- จับทารกนอนบนผ้ารอง ถอดผ้าห่อตัว และเสื้อผ้าออก
- เช็ดตาด้วยสำลีชุบน้ำอุ่น และใช้สำลีก้อนใหม่เช็ดใบหูทีละข้าง
- ใช้ฟองน้ำหรือผ้าขนหนูผืนเล็กชุบน้ำในอ่าง บิดหมาด ๆ แล้วเช็ดบริเวณซอกหู และ ซอกคอ
ขั้นตอนการสระผม

สระผมเด็กทารก
- ให้คุณแม่ใช้ผ้าขนหนูผืนใหญ่ห่อตัวลูกไว้ โดยคุณแม่ที่ถนัดมือขวาให้อุ้มลูกด้วยมือซ้าย ใช้แขนหนีบที่ตัวลูกทั้งลำตัว จับศีรษะและไหล่ของลูกด้วยฝ่ามือ ใช้นิ้วหัวแม่มือ และนิ้วกลางปิดที่ใบหูทั้งสองข้าง มือขวาใช้ฟองน้ำหรือผ้าขนหนูผืนเล็กชุบน้ำมาลูบผมให้เปียกทั้งศีรษะ ระวังอย่าให้น้ำเข้าตาและเข้าหู
- บีบแชมพูสระผมของเด็ก ค่อย ๆ ลูบยาสระผมบนผมลูก
- ล้างยาสระผมออกให้หมด เช็ดให้แห้ง
- วางลูกลงบนผ้ารองที่เตรียมไว้ จากนั้นแก้ผ้าห่อตัวลูกออก ใช้ผ้าขนหนูผืนเล็ก หรือฟองน้ำชุบน้ำอุ่นพอหมาด ๆ ลูบไล้ให้ทั่วบริเวณลำตัวลูก
ขั้นตอนการถูสบู่
- ให้นำสบู่มาถูกับมือคุณแม่ก่อน แล้วจึงค่อยมาลูบที่ตัวลูกตั้งแต่คอถึงเท้า โดยเฉพาะซอกคอ ซอกแขน และซอกขา
- ใช้แขนซ้ายรองใต้บริเวณไหล่และศีรษะ ส่วนมือก็อ้อมมาจับใต้รักแร้ของลูก ค่อย ๆ วางลูกลงในอ่างอาบน้ำใบใหญ่ ล้างสบู่ด้านหน้าออกให้หมด
- จากนั้นเปลี่ยนมามาล้างสบู่ด้านหลังลูก โดยให้บริเวณลำตัวด้านหน้าของลูกอยู่บนแขนขวาของคุณแม่ แล้วจึงนำลูกขึ้นจากอ่างอาบน้ำ ซับตัวให้แห้งทันที โดยเฉพาะบริเวณขาหนีบ ข้อพับ อวัยวะเพศ
การทำความสะอาดอวัยวะเพศ
อวัยวะเพศลูกสาว : ใช้สำลีชุบน้ำสะอาดจากท้องน้อย ไปจนถึงทวารหนัก เช็ดจากหน้าไปด้านหลังเสมอ เพื่อป้องกันเชื้อโรคจากทวารหนักเข้าสู่ช่องคลอด และไม่เช็ดเข้าไปในช่องคลอดลูก
อวัยวะเพศลูกชาย : ใช้สำลีชุบน้ำสะอาดจากท้องน้อย ไปจนถึงอวัยวะเพศถึงทวารหนัก แล้วไม่ต้องพลิกปลายอวัยวะเพศออกมาทำความสะอาด จากนั้นซับให้แห้ง ก่อนใส่ผ้าอ้อม หากมีผดสามารถทาครีมป้องลดผด หรือป้องกันผดก่อนก็ได้ สามารถทาแป้งได้บริเวณแก้มก้มและขาหนีบ แต่ไม่ควรโรยแป้งตรงอวัยวะ
theAsianparent Thailand เว็บไซต์ข้อมูลคุณภาพและสังคมคุณแม่ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศและเอเชีย เรามีผู้เชี่ยวชาญด้านกุมารแพทย์ แหล่งความรู้แม่และเด็ก รวมถึงแอพพลิเคชั่น theAsianparent Thailand ที่ติดตามการตั้งครรภ์ให้คุณแม่ได้ลงทะเบียนใช้งาน เพื่อติดตามพัฒนาการทารกตั้งแต่ตั้งครรภ์ จนถึงติดตามหลังคลอดที่ครอบคลุมที่สุดและผู้ใช้งานสูงสุดในประเทศไทย นอกจากความรู้ยังมีไลฟ์สไตล์และสื่อมัลติมีเดียหลากหลาย ไม่ว่าสุขภาพแม่และเด็ก โภชนาการแม่และเด็ก กิจกรรมสำหรับครอบครัว การวางแผนครอบครัวไปจนถึง การดูแลลูก การศึกษา และจิตวิทยาเด็ก theAsianparent Thailand เราพร้อมสนับสนุนพ่อแม่ทุกท่าน ให้มีความรู้และมีสุขภาพกายใจเข้มแข็ง เพื่อเสริมสร้างครอบครัวอย่างแข็งแรง เพราะเราเชื่อว่า “พ่อแม่เข้มแข็ง ครอบครัวแข็งแรง”
บทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง :
เคล็ดลับง่ายๆ ที่จะทำให้เจ้าตัวเล็กแฮปปี้กับการอาบน้ำ
ลูกกลัวการอาบน้ำ จะทำอย่างไรดีเมื่อเด็ก ๆไม่ชอบที่อาบน้ำ งอแงทุกครั้งที่อาบน้ำ