ทารกผิวลอก ปกติไหม? 10 เรื่องที่คุณอาจไม่เคยรู้เกี่ยวกับทารกแรกเกิด

ทำไม ทารกผิวลอก จามบ่อย มีสิว และดูเหมือนท้องร่วง ท้องเสีย อ่านคำตอบได้ที่นี่กับ 10 เรื่องที่คุณอาจไม่เคยรู้เกี่ยวกับทารกแรกเกิด ที่หลายข้อคุณรู้แล้วจะเซอร์ไพรส์แน่นอน!

ผิวของทารกแรกเกิด เป็นอย่างไร

ผิวของทารกแรกเกิดนั้น บอบบางและระคายเคืองได้ง่าย มากกว่าผิวของผู้ใหญ่ เนื่องด้วยหลายปัจจัย ดังนี้

• ชั้นผิวหนังกำพร้า (Epidermis) ยังพัฒนาไม่สมบูรณ์: ชั้นผิวหนังกำพร้าเปรียบเสมือนกำแพงป้องกันผิวจากสิ่งแวดล้อมภายนอก ทารกแรกเกิดมีชั้นผิวหนังกำพร้าที่บางกว่าผู้ใหญ่ ทำให้สูญเสียน้ำง่าย ผิวแห้งแตก ระคายเคืองได้ง่าย
• ต่อมไขมันยังทำงานไม่เต็มที่: ต่อมไขมันทำหน้าที่ผลิตน้ำมันธรรมชาติเพื่อหล่อลื่นผิว ทารกแรกเกิดมีต่อมไขมันที่ยังทำงานไม่เต็มที่ ทำให้ผิวแห้งกร้าน
• ค่า pH บนผิวเป็นกลาง: ผิวของผู้ใหญ่โดยปกติจะมีค่า pH ประมาณ 5.5 ซึ่งเป็นกรดอ่อนๆ ช่วยปกป้องผิวจากเชื้อแบคทีเรีย แต่ผิวทารกแรกเกิดจะมีค่า pH เป็นกลาง ทำให้ผิวอ่อนแอต่อเชื้อแบคทีเรียและสิ่งสกปรก
• มีสารปกคลุมผิว: ทารกแรกเกิดคลอดออกมาพร้อมกับสารสีขาวขุ่นๆ เคลือบบนผิว เรียกว่า vernix caseosa สารนี้มีหน้าที่ปกป้องผิวจากการสูญเสียน้ำ แบคทีเรีย และสิ่งสกปรก โดยปกติ vernix caseosa จะค่อยๆ หลุดลอกออกไปเองภายใน 2-3 วัน แต่บางกรณีอาจมีหลงเหลืออยู่บ้าง คุณพ่อคุณแม่ไม่จำเป็นต้องรีบขัดผิวเพื่อล้าง vernix caseosa

บทความที่น่าสนใจ: การสัมผัสทารกแรกเกิด ควรมีวิธีการรับมือยังไง? มาดูกัน

10 เรื่องที่คุณไม่รู้เกี่ยวกับทารกแรกเกิด

1. ทำไมผิวหนังของลูกถึงมีรอยเหี่ยวย่น ทารกผิวลอก ?

ผิวหนังของเด็กทารกแรกเกิดจะมีรอยเป็นสีม่วงๆ หรือ แดง และมีก้อนสีขาวๆ ปกคลมอยู่ด้วย หลายท่านอาจสงสัยว่าคืออะไร สำหรับก้อนสีขาวๆ ที่ปกคลุมตามผิวหนังของทารกนั้นเรียกกันว่า vernix หรือไขทารกแรกเกิดที่ช่วยปกป้องผิวบอบบางของทารกจากน้ำคร่ำในมดลูก ส่วนรอยสีแดงๆ ตามตัวของทารกแรกเกิดนั้นมาจากหลอดเลือดใต้ผิวหนังของทารก เพราะเมื่อเด็กเพิ่งเกิด ผิวหนังจะบอบบางและค่อนข้างโปร่งใส จึงทำให้เห็นสีของหลอดเลือดชัดขึ้น หลังผ่านไปหนึ่งหรือสองวันผิวจะเริ่มกลายเป็นสีชมพู และจากนั้นจึงค่อยกลายเป็นสีผิวหนังตามปกติ

2. ทำไมหัวของลูกถึงดูไม่กลม แต่เป็นเหลี่ยมๆ?

เป็นเรื่องปกติที่หัวของทารกแรกเกิดอาจจะไม่กลมมน เกิดมาจากการเกยกันของกระดูกกระโหลกศีรษะ ขณะที่ทารกถูกเบ่งผ่านออกมาทางช่องคลอด โดยส่วนที่บอบบางของศีรษะทารกจะช่วยให้กระดูกกระโหลกศีรษะกดหรือบีบรัดตัวในขณะที่คุณแม่กำลังคลอด ส่งผลให้รูปทรงศีรษะของทารกออกมาไม่กลมมน โดยศีรษะของทารกจะกลมมนขึ้นหลังเกิดมาได้ 1-2 สัปดาห์แล้ว

3. ทำไมลูกถึงจามบ่อยมาก?

แม้คุณพ่อคุณแม่หลายท่านจะกังวลที่ลูกน้อยวัยแรกเกิดจามบ่อยๆ แต่ความจริงแล้วไม่ใช่เรื่องน่ากังวลเลย เพราะการจามของทารกเป็นวิธีการขับน้ำคร่ำและสิ่งที่เจือปนอยู่ในอากาศออกจากร่างกาย

4. ทำไมบนหน้าของลูกถึงเต็มไปด้วยเม็ดตุ่ม?

เป็นเรื่องที่ปกติสำหรับเด็กแรกเกิดบางคน ที่จะมีสิวในทารก (infant acne) เป็นเหมือนตุ่มเล็กๆ โดยสิวในทารกนั้นเกิดจากฮอร์โมนของคุณแม่ที่ยังหลงเหลืออยู่นั่นเอง วิธีการดูแลคือ ให้ล้างหน้าของลูกน้อยอย่างอ่อนโยน และระวังอย่าให้หน้าของลูกโดนผ้าที่ถูกซักโดยผงซักฟองชนิดรุนแรงด้วย

5. ทำไมลูกน้อยถึงผิวลอก? ทารกผิวลอก ปกติไหม

หลังจาก vernix หรือไขทารกแรกเกิดที่ช่วยปกป้องผิวบอบบางของทารกจากน้ำคร่ำในมดลูกเริ่มหลุดออกไป ผิวหนังชั้นนอกสุดของลูกน้อยจะต้องเผชิญและสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมรอบตัวโดยตรง ผิวหนังจึงเริ่มแห้ง และลอกออก เราจึงสังเกตเห็นว่า ทารกตัวลอก

ทารกผิวลอก ปกติไหม คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกังวลไปค่ะ เด็กแรกเกิดผิวลอก เป็นเรื่องธรรมชาติ ผิวหนังจะเปลี่ยนไปตามธรรมชาติของมันเอง ไม่ต้องไปลอกผิวของลูกหรือทาครีมอะไรทั้งสิ้น

6. ทำไมลูกถึงตกใจง่ายกับแค่เสียงเบาๆ?

อาการตกใจง่ายกับเสียงเบาๆ เป็นเรื่องปกติของทารก ที่เรียกกันว่าปฏิกิริยาโมโร (Moro Reflex) โดยทารกจะมีอาการตกใจและเหวี่ยงแขนออก เมื่อได้ยินเสียงดัง เสียงไอ เสียงจาม หรือเวลาที่พ่อแม่อุ้ม และเวลาที่ทารกรู้สึกเหมือนจะร่วงตกพื้น ซึ่งปฏิกิริยาเหล่านี้ล้วนเป็นอาการบ่งชี้ว่าลูกของคุณมีพัฒนาการปกติ และปฏิกิริยาโมโร (Moro Reflex) จะหายไปหลังทารกอายุมากกว่า 3 เดือนไปแล้ว

7. ทำไมมือและเท้าของลูกถึงเย็นอยู่ตลอดเวลา?

ระบบไหลเวียนโลหิตของทารกแรกเกิดนั้นยังไม่พัฒนาเต็มที่ ดังนั้นโดยมากเลือดจะไหลไปเพื่อช่วยในการทำงานของอวัยวะหลักหรืออวัยวะสำคัญๆ มากกว่า หลังผ่านไป 2-3 เดือน ระบบไหลเวียนโลหิตของทารกจะพัฒนาได้เต็มที่ขึ้นและร่างกายของทารกจะเริ่มปรับตัวให้เข้ากับชีวิตที่ไม่ได้อยู่ในมดลูกได้แล้ว เมื่อถึงตอนนี้มือและเท้าของทารกก็จะไม่เย็นอีกต่อไป

8. อุจจาระของลูกถึงเหมือนคนที่มีอาการท้องร่วง?

เคยแปลกใจหรือกังวลไหมว่า ทำไมอุจจาระของลูกถึงเหมือนคนที่มีอาการท้องร่วง คือเป็นสีเหลืองอ๋อย บางครั้งก็เป็นเม็ดๆ ดูไม่เป็นรูปเป็นร่าง แถมลูกยังอุจจาระออกมาครั้งละน้อยๆ แต่หลายครั้งต่อวันอีก ความจริงแล้วเป็นเรื่องปกติของเด็กแรกเกิดและคุณพ่อคุณแม่ก็ไม่ต้องกังวลไปค่ะ อาการเหล่านี้ล้วนเกิดมาจาก gastrocolic reflex หรือปฏิกิริยาจากกระเพาะอาหารและลำไส้ใหญ่ ที่เมื่อทารกดูดนมเข้าไป ก็จะอุจจาระออกมา แต่เมื่อระบบย่อยอาหารของทารกเริ่มคุ้นชินกับการดื่มนม อาการเหล่านี้ก็จะค่อยๆ ลดลงค่ะ

9. ทำไมริมฝีปากของลูกถึงมีรอยบวมหรือเป็นแผล?

เด็กแรกเกิดมักจะดูดนมแม่หรือดื่มนมจากขวดอย่างรุนแรง จนอาจทำให้เกิดเป็นแผลหรือรอยบวมบนริมฝีปากของเจ้าหนูได้ โดยอาการเหล่านี้ไม่ได้ทำให้ทารกรู้สึกไม่สบายหรือเจ็บปวดแต่อย่างใด

10. ทำไมลูกถึงหายใจแปลกๆ?

คุณพ่อคุณแม่บางท่านอาจสังเกตได้ว่าทารกน้อยของคุณหายใจแบบแปลกๆ หรือหายใจไม่สม่ำเสมอ ถ้าเจอแบบนี้ก็อย่าเพิ่งกังวลไป นั่นเป็นเพราะกะบังลมของหนูน้อยยังพัฒนาไม่เต็มที่ แต่ถ้าคุณพ่อคุณแม่ยังกังวลว่าลูกอาจเกิดอาการ SIDS (Sudden Infant Death Syndrome หรือการหลับไม่ตื่นในเด็กทารก ) ก็ขอให้แน่ใจเสมอว่าลูกนอนหงายอยู่เสมอ และไม่มีอะไรมาทับหรือขวางหน้าของลูกบนเตียงค่ะ

ในฐานะคุณแม่คนใหม่ คุณได้อ่าน รับชม และค้นคว้าอินเทอร์เน็ตเพื่อเรียนรู้สิ่งต่างๆ ให้มากที่สุดเท่าที่ทำได้ แต่เมื่อทารกน้อยกลับถึงบ้าน คุณอาจอยากได้คู่มือโกงข้อสอบ เพื่อช่วยให้คุณเริ่มต้นได้อย่างประสบความสำเร็จ เราได้สร้างคำแนะนำสั้นๆ นี้ขึ้นเพื่อชี้แนะแนวทางแก่คุณแม่ในเรื่องพื้นฐานเกี่ยวกับทารก

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

คัมภีร์ดูแลทารก เด็กแรกเกิดต้องดูแลแบบนี้นะ

ทำไมเด็กทารกถึงตื่นบ่อย ตื่นมาก็ต้องอุ้ม วางก็ไม่ได้ ร้องไห้ตลอด

9 ของใช้เด็กแรกเกิด อะไรบ้างที่ต้องเตรียมให้พร้อม