ฮอร์โมนออกซิโตซิน
ฮอร์โมนออกซิโตซินคือฮอร์โมนอะไร นพ.สุริยา ธีรธรรมากุล แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย โรงพยาบาลกรุงเทพ ให้ข้อมูล ฮอร์โมนออกซิโตซิน ว่า ออกซิโตซิน (Oxytocin) หรือฮอร์โมนออกซิโตซิน เป็นฮอร์โมนสำคัญที่ก่อให้เกิดความรักระหว่างหนุ่มสาว แต่ยิ่งใหญ่ไปกว่านั้น คือหน้าที่ของฮอร์โมนออกซิโตซิน ทำให้คนเราเกิดความผูกพันที่มากกว่าความรัก ทำให้อยากใช้ชีวิตร่วมกัน แม้แต่การกอด สัมผัสอย่างเบา ๆ ก็ทำให้เกิดฮอร์โมนชนิดนี้ โดยเฉพาะการมีเซ็กส์ที่ทำให้สมองหลั่งออกซิโตซินมากขึ้น
หน้าที่ของฮอร์โมนออกซิโตซิน
- ลดความเครียด
- ทำให้รู้สึกเห็นอกเห็นใจผู้อื่น
- เพิ่มความโรแมนติก
และจากชีวิตคู่ ก็กลายเป็นชีวิตครอบครัว …ถึงตอนนี้ ฮอร์โมนออกซิโตซินก็ยิ่งต้องทำหน้าที่ให้หนัก เมื่อความรักความผูกพันก่อให้เกิดทารกตัวน้อยในครรภ์
เจ้าฮอร์โมนออกซิโตซินเป็นฮอร์โมนที่จำเป็นสำหรับการคลอดลูกและให้นมบุตร ทั้งยังสร้างสายใยรัก ถักทอความผูกพันระหว่างแม่และลูก
ออกซิโตซิน ฮอร์โมนแห่งความผูกพันมารดาและบุตร
นพ.อานนท์ เรืองอุตมานันท์ สูตินรีแพทย์ อธิบายถึงฮอร์โมนออกซิโตซิน ว่า หมอที่ร่ำเรียนมาทางด้านสูตินรีก็จะคุ้นเคยกับฮอร์โมนตัวนี้มาก เพราะเวลาคุณแม่เจ็บครรภ์คลอด ก็จะใช้ฮอร์โมน Oxytocin ตัวนี้แหละหยดเข้าทางสายน้ำเกลือเพื่อควบคุมการบีบตัวของมดลูก เพื่อให้เกิดการเจ็บครรภ์คลอดอย่างมีประสิทธิภาพ และยังใช้ตอนหลังคลอดเพื่อให้มดลูกบีบเกร็งตัวเต็มที่เพื่อป้องกันการตกเลือดในระยะหลังคลอดอีกด้วย
“ถ้าไม่มีฮอร์โมนตัวนี้ ความรักก็จะไม่มีในโลก”
ฮอร์โมนออกซิโตซินหรือฮอร์โมนความผูกพัน Oxytocin
ฮอร์โมนออกซิโตซินกับคนท้อง
Oxytocin เป็นนิวโรเปบไตด์ คือเป็นโปรตีนที่สร้างโดยระบบประสาท หลั่งออกมาจากต่อมใต้สมองส่วนหลัง ทำหน้าที่เป็นฮอร์โมนไปมีผลต่ออวัยวะหลายอย่างของร่างกาย ตอนคุณแม่ท้องแก่มดลูกก็จะมีความไวต่อฮอร์โมนนี้มากขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อปากมดลูกมีการขยายตัวฮอร์โมนนี้ก็จะหลั่งเข้าสู่กระแสเลือดมากขึ้น มดลูกก็จะบีบตัวถี่ขึ้นเรื่อย ๆ ยิ่งปากมดลูกเปิดกว้างเท่าไหร่ มดลูกก็ยิ่งบีบตัวแรงขึ้น ถี่ขึ้นเรื่อย ๆ จนปากมดลูกเปิดหมดและคลอดลูกออกมาในที่สุด หลังคลอดฮอร์โมนนี้ก็ยังหลั่งออกมาเรื่อย ๆ ทำให้มดลูกหดตัวเล็กลงจนเข้าอู่เท่าเดิมใน 6 สัปดาห์หลังคลอด
ระหว่างการคลอด ในกระแสเลือดแม่ก็จะมีฮอร์โมน Oxytocin สูงขึ้นมาก เมื่อคลอดลูกออกมาแล้ว คุณแม่จึงรู้สึกผูกพันกับลูกทันทีที่เกิดมา เป็นความรักความผูกพันที่มากกว่าความรักธรรมดา เพราะมีฮอร์โมนตัวนี้ซึมซับเข้าไปในจิตใต้สำนึกทำให้ความรักของแม่ที่มีต่อลูกเป็นความรักที่ไม่มีอะไรมาเปรียบได้
ฮอร์โมนออกซิโตซินกับแม่หลังคลอด
หลังคลอดการที่ลูกดูดนมแม่ก็จะกระตุ้นให้เกิดการหลั่งฮอร์โมน 2 ตัว คือ มีการหลั่งฮอร์โมนโปรแลคตินจากต่อมใต้สมองส่วนหน้า โปรแลคตินมีหน้าที่กระตุ้นทำให้ต่อมน้ำนมสร้างน้ำนม
ในขณะเดียวกัน การที่ลูกดูดนมแม่ก็กระตุ้นให้มีการหลั่งฮอร์โมน Oxytocin จากต่อมใต้สมองส่วนหลังด้วย ซึ่ง Oxytocin นี้ก็จะทำให้กล้ามเนื้อเล็ก ๆ ที่อยู่รอบ ๆ ถุงน้ำนมมีการหดรัดตัวทำให้บีบน้ำนมออกมาจากต่อมน้ำนม ….ดังนั้น การที่ลูกดูดนมแม่ก็ทำให้มีการหลั่งฮอร์โมน 2 ตัวพร้อม ๆ กัน ทำหน้าที่ต่างกัน ตัวนึงกระตุ้นสร้างน้ำนม อีกตัวนึงก็ทำให้ต่อมน้ำนมบีบตัว
ทุกครั้งที่ลูกดูดนมแม่ ก็จะมีการหลั่ง Oxytocin ออกมาทุกครั้ง ดังนั้น คุณแม่จะรู้สึกได้เลยว่ามดลูกจะหดรัดตัวทุกครั้งที่ลูกดูดนม ลูกยิ่งกินนมแม่มดลูกก็จะบีบตัวเข้าอู่เร็วขึ้น
ขณะที่คุณแม่ให้นมลูก สมองจะหลั่ง Oxytocin ออกมาอย่างต่อเนื่อง คุณแม่ที่ให้นมลูกมักจะรู้สึกมีความสุขที่ได้เลื้ยงลูก มีความสุขที่ได้ให้ลูกดูดนม ลูกที่กินนมแม่ก็จะได้รับ Oxytocin จากนมแม่ด้วย เพราะในน้ำนมแม่มีฮอร์โมนนี้อยู่ด้วยเช่นกัน ซึ่งจะทำให้ลูกเกิดความรักและผูกพันกับแม่ด้วยในเวลาเดียวกัน
แม่เครียด น้ำนมไม่มา ฮอร์โมนออกซิโตซินก็น้อยลง
ฮอร์โมน Oxytocin มีผลต่อความรักความผูกพัน แต่ตัวมันเองก็จะไวต่ออารมณ์และความรู้สึกของคุณแม่ด้วย หากคุณแม่มีความเครียด มีความกังวล เหนื่อยอ่อนจากการพักผ่อนไม่เพียงพอ ก็จะทำให้สมองผลิตฮอร์โมน Oxytocin น้อยลง ทำให้ปริมาณน้ำนมน้อยลงไปด้วย
ในทางกลับกัน หากคุณแม่มีความสุข ฮอร์โมนนี้ก็จะหลั่งได้ดีขึ้น คุณแม่บางคนแค่คิดถึงลูกหรือได้ยินเสียงลูกฮอร์โมนก็จะหลั่ง นมก็สามารถไหลหยดออกมาได้เอง
ความผูกพันจากฮอร์โมนออกซิโตซิน Oxytocin สร้างสายใยรักระหว่างแม่และทารกในครรภ์ เป็นฮอร์โมนที่สำคัญมาก ๆ และไม่ได้มีแค่ในร่างกายผู้หญิงเท่านั้นนะ ฮอร์โมนออกซิโตซินยังมีอยู่ในร่างกายของผู้ชายด้วยค่ะ
ที่มา : https://www.facebook.com/notes และ https://www.bangkokhospital.com
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
ธาลัสซีเมีย พ่อแม่เป็นพาหะธาลัสซีเมีย ผลกระทบของธาลัสซีเมียในหญิงตั้งครรภ์ ทารกในครรภ์เสี่ยงแค่ไหน
ฮอร์โมนคนท้อง มีอะไรบ้าง ฮอร์โมนสำคัญของคนท้อง ถ้าฮอร์โมนต่ำ มีผลกับลูกในท้องอย่างไร
จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกในท้องแข็งแรง สมบูรณ์ สุขภาพดี คนท้องควรทำอย่างไร
ครรภ์เสี่ยง ภาวะเสี่ยงของหญิงตั้งครรภ์มีอะไรบ้าง ความเสี่ยงตั้งครรภ์ คนท้องต้องระวัง ครรภ์เสี่ยง
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
