วิธีเช็ดตัวลดไข้ทารก เช็ดให้ลูกน้อยไข้ลดอย่างมีประสิทธิภาพต้องทำยังไง

การเช็ดตัวทารกเมื่อเป็นไข้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับลูกน้อยใน 3 ขวบปีแรก จะช่วยลดอุณหภูมิของร่างกายลง และป้องกันโอกาสชักจากภาวะไข้สูงได้ คุณพ่อคุณแม่จึงควรรู้ วิธีเช็ดตัวลดไข้ทารก เช็ดอย่างถูกวิธีก็จะช่วยบรรเทาให้ไข้ลดและอาจไม่ต้องกินยาได้

วิธีเช็ดตัวลดไข้ทารก เช็ดให้ลูกน้อยไข้ลดอย่างมีประสิทธิภาพ

หากลูกเป็นไข้ที่วัดอุณหูมิได้ไม่ถึง 38.5 องศาเซลเซียสขึ้นไป ถือว่ามีไข้ต่ำ เบื้องต้นคุณพ่อคุณแม่สามารถบรรเทาอาการไข้ให้ลูกน้อยได้ด้วยวิธีการเช็ดตัวลดไข้ ซึ่งเป็นวิธีที่ปฏิบัติกันมาแต่โบราณ โดยอาศัยหลักของการนำความร้อนออกจากร่างกายด้วย “น้ำ”

อุปกรณ์ที่ใช้

• กะละมังหรืออ่างเช็ดตัว รองน้ำอุ่นที่ใช้เช็ดตัวอุณหภูมิประมาณ 29.4 – 35 องศาเซลเซียส เพื่อไม่ให้ร้อนจนเกินไป คุณแม่สามารถใช้ข้อศอกหรือหลังมือแตะทดสอบก่อนที่จะชุบผ้าเช็ดตัวให้ลูก
• ผ้าขนหนูผืนเล็ก
• ผ้าเช็ดตัวผืนใหญ่ 1 ผืน
• ไม่ควรนำน้ำแข็งหรือแอลกอฮอล์มาผสมเช็ดตัวลูก เพราะจะทำให้เด็กเกิดอาการหนาวสั่นได้ง่าย

 วิธีเช็ดตัวลดไข้ลูก

- ใช้ผ้าขนหนูปูรองบนเตียงก่อนให้ลูกได้นอนหรือนั่ง และถอดเสื้อผ้าออกเพื่อทำการเช็ดตัว

- ใช้ผ้าชุบน้ำที่ทดสอบแล้วว่าไม่ร้อนจนเกินไป บิดหมาด ๆ เพื่อนำมาเช็ดตัวให้ลูกอย่างนุ่มนวล

- เริ่มทำการเช็ดตัวจากแขนและขาก่อนข้างละอย่างน้อย 5 นาที เพื่อให้ร่างกายลูกได้ปรับตัวกับอุณหภูมิของน้ำที่ใช้เช็ดตัว โดยเริ่มเช็ดจากปลายแขนเข้าสู่ต้นแขน เพื่อเป็นการกระตุ้นการไหลเวียนเลือดกลับเข้าสู่หัวใจ เพื่อทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น ในขณะที่ลูบผ้าไปตามแขน-ขา ควรมีการพักผ้าไว้ที่ข้อพับต่าง ๆ แขนและขาด้วย ซึ่งจะช่วยลดอุณหภูมิอีกทางหนึ่ง

- จากนั้นชุบผ้าใหม่เพื่อให้ผ้าร้อนขึ้น นำมาเช็ดลำตัว หลัง และก้นอย่างน้อย 10 -15 นาที ใช้เวลาในการเช็ดตัวลูกรวมอย่างน้อยครั้งละ 30 นาที เพื่อให้ไข้ลดลง ซึ่งควรมีอุณหภูมิหลังการเช็ดตัว ได้ต่ำกว่า 37.5 องศาเซลเซียส

- หลังเช็ดตัวไม่ควรทาแป้งให้ลูกหรือใส่เสื้อผ้าที่หนามากเกินไป ไม่ควรห่มผ้าคลุมตัวลูกเพราะจะเป็นการขัดขวางการระบายความร้อนออกจากร่างกาย

- เมื่อเช็ดตัวเสร็จจะช่วยทำให้ลูกรู้สึกสบายตัวขึ้น ควรให้ลูกได้ดื่มน้ำมาก ๆ (ในกรณีที่ลูกอายุ 6 เดือนขึ้นไป)

โดยทั่วไป การเช็ดตัวเพื่อลดไข้ลูกจะช่วยให้ผลลัพธ์การลดไข้ได้ดี ช่วยในการลดอุณหภูมิร่างกายได้อย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในเด็กเล็ก แต่ผลในการเช็ดตัวจะอยู่ได้ไม่นาน หากเช็ดตัวครั้งแรกแล้วลูกกลับมาตัวร้อนอีก คุณแม่สามารถให้ลูกกินยาลดไข้ร่วมด้วย ซึ่งชนิดและขนาดของยาควรดูฉลากก่อนให้ลูกกิน ใน 1 วันควรกินยาลดไข้ห่างกัน 4-6 ชั่วโมง ไม่ควรรับประทานติดต่อกันเกิน 5 ครั้งต่อวัน และไม่ควรให้ลูกกินยาดลดไข้นานติดต่อกันเกิน 5 วันโดยไม่ทราบสาเหตุของไข้ ทั้งนี้การเช็ดตัวลดไข้ให้ลูก จะมีประโยชน์มากหากคุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องการให้ลูกกินยาติดต่อกันหลายครั้ง ในกรณีที่ภายใน 2-3 วันอาการไข้ยังไม่ทุเลา แม้จะเป็นไข้ต่ำ ๆ ก็ ควรพาลูกไปพบแพทย์นะคะ

อ่านเพิ่ม : ควรทำ vs ไม่ควรทำ เมื่อลูกเป็นไข้

อย่างไรก็ตาม หากสังเกตว่าในขณะที่เช็ดตัวลดไข้อยู่นั้นลูกมีอาการหนาวสั่นให้หยุดเช็ดตัวทันที และใช้ผ้าห่มหรือผ้าขนหนูที่แห้งห่อตัว ห่อหุ้มศีรษะ จนกระทั่งหยุดสั่น และทำการวัดอุณหภูมิทุก 10 – 15 นาที ถ้าลูกมีไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส และมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ซึม ไม่ยอมกิน มีท้องเสีย หรืออาเจียนมากกว่า 3 ครั้งใน 6 ชั่วโมง ควรรีบพาลูกไปพบแพทย์เช่นกันค่ะ

วิธีลดไข้เด็ก

เด็กเล็กเป็นช่วงวัยที่เจ็บไข้ได้ป่วยบ่อยที่สุด โดยเฉพาะในฤดูหนาว ลูกมีไข้เป็นสัญญาณเตือนว่า ร่างกายขอลูกรักเสียสมดุลย์ และอยู่ในภาวะไม่สุขสบาย อาจติดเชื้อหรือมีโรคบางอย่างซ่อนอยู่  อุณหภูมิที่ถือว่าเป็นไข้หรือมีไข้โดยทั่วไปคือสูงมากกว่า 37.5 องศาเซลเซียส  ระดับอุณภูมิกายลูกที่วัดได้ว่ามีไข้ต่ำ มีไข้สูง และมีไข้สูงมาก บ่งบอกถึงความรุนแรงของไข้ในครั้งนี้ได้

1. มีไข้เพราะร่างกายลูกน้อยขาดน้ำรุนแรง
2. มีไข้เพราะมีบาดแผลในร่างกาย รวมถึงมีสิ่งแปลกปลอมอื่นที่ไม่ใช่เชื้อโรค เช่น การฉีดวัคซีน
3. มีไข้เพราะร่างกายเกิดการติดเชื้อโรคบางชนิด

3 ความผิดปกติข้างต้นจะไปกระตุ้นให้มีการหลั่งสารกระตุ้นสมองส่วนหน้า( Hypothalamus ) ให้มีระดับอุณหภูมิสูงขึ้น ร่างกายตอบสนองโดยพยายามเพิ่มอุณหภูมิและเพิ่มความร้อนจากการเพิ่มอัตราการเผาผลาญของเซลล์และการสั่นของกล้ามเนื้อ และลดการระบายความร้อนออกจากร่างกายโดยการตีบตัวของหลอดเลือดใต้ผิวหนัง ทำให้อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้นจนมีค่าเท่ากับที่ตั้งไว้ใหม่ คือ ทำให้เกิดอาการไข้ ซึ่งมีไข้แบ่งได้หลายระดับ

รู้ระดับไข้ในเด็ก ก่อนเลือกใช้วิธีลดไข้เด็กได้อย่างถูกต้อง 

• อุณหภูมิน้อยกว่า  38 องศาเซลเซียสเรียกว่า ไข้ต่ำ (Low grade fever)
• อุณหภูมิสูงเกิน 38 องศาเซลเซียส เรียกว่า ไข้สูง (High grade fever)
• และถ้าสูงเกิน 41.5 องศาเซลเซียสเรียกว่า ไข้สูงเกิน(Hyperpyrexia) ควรพบแพทย์ทันที

อุณภูมิและระยะเวลาของไข้ เป็นตัวชี้วัดความรุนแรง การวัดไข้และติดตามอุณภูมิกายของลูกทุกๆ 4 - 6 ชั่วโมงเป็นเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่ต้องทำ เพื่อป้องกันการชักจากไข้สูงซึ่งพบมากในเด็กอายุต่ำกว่า 3 ปี

วิธีลดไข้เด็ก เพื่อป้องกันชักจากไข้สูง 

1.วิธีลดไข้เด็ก ด้วยการเช็ดตัวด้วยน้ำอุ่น

ในเด็กอ่อน กุมารแพทย์แนะนำให้เช็ดตัวด้วยน้ำอุ่นเท่านั้น เพราะน้ำเย็นอาจทำให้เด็กชักจากความเย็นได้  การเช็ดตัวในเด็กอ่อนต้องกระทำในระยะเวลารวดเร็วและเช็ดแบบเปิดรูขุมขน คือเช็ดจากปลายมือ ปลายเท้าสู่ลำตัวโดยเช็ดย้อนรูขุมขนเป็นการระบายความร้อนให้ลดอย่างรวดเร็ว

2.วิธีลดไข้เด็ก ด้วยการเช็ดตัวด้วยน้ำก็อก

ในเด็กโตควรได้รับการเช็ดตัวด้วยน้ำอุณภูมิปกติ  ไม่ควรเช็ดตัวด้วยน้ำเย็นเพราะความเย็นจะทำให้หลอดเลือดตีบและระบายความร้อนออกจากร่างกายได้ยาก นอกจากนี้ยังทำให้เกิดอาการหนาวสั่นได้ การเช็ดตัวต้องเช็ดแบบเปิดรูขุมขน คือเช็ดจากปลายมือ ปลายเท้าสู่ลำตัวโดยเช็ดย้อนรูขุมขนเป้นการระบายความร้อนให้ลดอย่างรวดเร็ว

3.วิธีลดไข้เด็ก ด้วยการเช็ดตัวลดไข้ด้วยน้ำอุ่นผสมมะนาว

แนะนำในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ใช้มะนาว 1 ผล ต่อน้ำอุ่นอุณหภูมิ 38 องศาเซลเซียส ปริมาณ 2,000 ซี.ซี.  การผ่ามะนาวต้องผ่าใต้น้ำและบีบใต้น้ำ เพื่อให้ได้น้ำมันจากผิวด้วย ซึ่งกลิ่นของน้ำมันผิวมะนาว จัดเป็นอโรมา เทอราปี เพิ่มการไหลเวียนเลือดดี ขึ้นวิธีเช็ดเหมือนกับการเช็ดตัวทั่วๆไป

ที่มา : www.haamor.com

บทความอื่นที่น่าสนใจ :

คำแนะนำจากกุมารแพทย์ 5 เรื่องที่พ่อแม่ป้ายแดงอาจ ดูแลลูกน้อย แบบผิดวิธี

เรื่องที่แม่อยากรู้..ลูกฉีดวัคซีนเป็นไข้กี่วัน?