ปานทารก แบบไหนอันตราย หรือขยายตามตัวลูก

ปานทารก แบบไหนอันตราย หรือขยายตามตัวลูก

ปานทารก แบบไหนอันตราย หรือขยายตามตัวลูก ...มารู้กันก่อนว่า ปานคืออะไร?

ปาน คือผิวหนังบริเวณที่มีสีแตกต่างจากบริเวณอื่น มักจะมีมาแต่กำเนิด หรือเห็นได้ชัดหลังทารกเกิดมาไม่นาน ลักษณะสี ความนูนของปาน จะแตกต่างกันตามสาเหตุของต้นกำเนิด

ปานที่พบบ่อยในเด็กมีกี่ชนิด?

ปานที่พบบ่อยในเด็กมีหลายชนิด เพื่อความเข้าใจง่ายๆ หมอขอแบ่งตามสีของปานออกเป็น 2 กลุ่มคือ ปานแดง และ ปานสีอื่นๆ ค่ะ

1. ปานสีแดง ที่พบบ่อย มี 3 ชนิด

- Hemangioma (เนื้องอกหลอดเลือดในเด็ก) เป็นปานแดงที่เกิดจากเนื้องอกของหลอดเลือดชนิดที่ไม่ใช่มะเร็ง ลักษณะเป็นสีแดงจางหรือเข้มขึ้นอยู่กับความลึกของเนื้องอกนั้น ขนาดของปานจะใหญ่ขึ้นในช่วง 1-5 เดือนแรกของชีวิต หลังจากนั้นจะลดขนาดลงไปในขวบปีแรก ปานชนิดนี้ไม่มีอันตราย มักจะหายไปในระยะเวลาประมาณ 7 ปี จึงไม่ต้องรักษา แค่เพียงเฝ้าติดตามอาการกับคุณหมอที่ฉีดวัคซีนลูกเป็นระยะ ยกเว้นปานอยู่บริเวณใบหน้า รอบดวงตา ใบหู หลัง และทวารหนัก หรือมีมากกว่า 5 ตำแหน่ง อาจพบร่วมกับภาวะแทรกซ้อนที่สัมพันธ์กับอวัยวะใกล้เคียงกับปานนั้นได้ จึงควรพาลูกไปพบคุณหมอเพื่อการตรวจติดตามและรับการรักษาที่เหมาะสม

- Port wine stains เป็นปานแดงขอบเขตชัดเจนสีแดง หรือแดงอมม่วง อยู่ซีกหนึ่งของร่างกาย ที่พบตั้งแต่แรกเกิดและคงอยู่ตลอดชีวิต โดยจะมีความหนาและขรุขระมากขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น หากลูกมีปานชนิดนี้ควรรีบปรึกษาคุณหมอ เพราะอาจพบความผิดปกติของอวัยวะภายใน ได้บ่อย เช่น หากอยู่ที่หน้าและรอบตาอาจพบความผิดปกติของสมองและดวงตา ร่วมด้วยได้ค่ะ

- Salmon patch เป็นปานสีแดงจาง หรือชมพู ขนาดเล็ก มักพบที่หนังตา หน้าผาก หรือระหว่างคิ้ว หรือหลังคอ มีลักษณะเข้มขึ้นกว่าปกติเมื่อเด็กร้องไห้ หรือมีไข้ มักจะหายเองเมื่ออายุเลยวัยทารก แต่บางตำแหน่งอาจพบอยู่ตลอด เช่น หลังคอ

2. ปานสีอื่นๆ

- Mongolian spot (ปานมองโกเลียน) เป็นปานที่พบบ่อยมากในทารกแรกเกิด ลักษณะเป็นวงรี สีเขียวอมฟ้าหรือเทา มักพบที่ก้น หรือ สะโพก แต่อาจพบบริเวณอื่นได้ประปราย เช่น แขน ขา หลัง ไหล่ ปานชนิดนี้ไม่มีอันตราย จะค่อยๆจางไปเองเมื่อเลยวัยทารก และมักหายสนิทภายในอายุ 4 ปี

- Café au lait (ปานสีกาแฟใส่นม) เป็นปานสีน้ำตาลอ่อนเหมือนสีกาแฟใส่นม ลักษณะแบนราบ กลมหรือรี ขอบเขตชัด เมื่อเด็กโตขึ้นปานจะโตตามตัว และคงอยู่ตลอดชีวิตไม่จางหายไป ปานชนิดนี้มักจะไม่มีอันตราย ยกเว้น มีขนาดใหญ่มาก หรือมีอยู่เกิน 6 ตำแหน่งขึ้นไป อาจจะเป็นอาการแสดงของโรคทางพันธุกรรมบางโรคจึงควรปรึกษาคุณหมอ

ภาพ Giant congenital melanocytic nevus จาก en.wikipedia.org

- Congenital malanocytic nevus (ปานดำ) เป็นปานสีดำ เห็นชัดแต่แรกเกิด โดยช่วงแรกอาจจะมีสี น้ำตาลก่อนแล้วเข้มขึ้น อาจพบขนขึ้นบนปานได้ ปานชนิดนี้มักไม่มีภาวะแทรกซ้อน ยกเว้นปานดำขนาดใหญ่ขึ้นเร็วมาก แตกเป็นแผล หรือเปลี่ยนสี อาจมีความเสี่ยงที่จะเป็นเป็นมะเร็งผิวหนังได้ หรือปานดำขนาดใหญ่ที่กลางลำตัว อาจมีภาวะแทรกซ้อนทางระบบประสาทได้ จึงควรรีบปรึกษาคุณหมอเพื่อตรวจร่างกายอย่างละเอียด และติดตามอาการอย่างใกล้ชิดค่ะ

ทั้งนี้ไม่ว่าจะมีปานชนิดใด คุณพ่อคุณแม่ควรสังเกตปานของลูกเป็นระยะ อย่างน้อยก็ในช่วงอาบน้ำหากพบว่าปานดูบวมแดงขึ้น มีอาการเจ็บ มีขนาดโตขึ้นอย่างรวดเร็ว มีสีเปลี่ยนไปหรือสีไม่สม่ำเสมอ มีน้ำเหลืองหรือเลือดออกมา ควรรีบพาลูกไปพบคุณหมอนะคะ

บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ

เกิดมาก็ดังเลย! หนุ่มน้อยผู้มีปานแดงรูปหัวใจบนหน้าผาก

ปานเขียว หรือปานมองโกเลียนในเด็ก อันตรายไหม?

1 ใน 20,000 เด็กชายไฝและปานทั่วตัว ยาวติดกันทั้งแผ่นหลัง