ความผูกพันทางอารมณ์ สิ่งที่พ่อแม่ควรสร้างกับลูกตั้งแต่เล็ก เพื่อต่อยอดความฉลาด

ความผูกพันทางอารมณ์

ไม่ใช่แค่การดูแลเอาใจใส่ลูกน้อยแค่เพียงร่างกาย พ่อแม่ต้องสร้าง ความผูกพันทางอารมณ์ ควบคู่ไปด้วย เริ่มได้ตั้งแต่ลูกแรกเกิด ความผูกพันทางอารมณ์จะช่วยเสริมพัฒนาการเรียนรู้ของเด็ก ต่อยอดความฉลาดทางด้านสติปัญญา และอารมณ์ ทำให้เด็กปรับตัว และมีผลการเรียนที่ดี

สร้างความผูกพันทางอารมณ์ตั้งแต่แรกเกิด

นาวาอากาศตรีนายแพทย์บุญเรือง ไตรเรืองวรวัฒน์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า จากการทบทวนปัจจัยที่มี ผลต่อพัฒนาการ และความฉลาดทางสติปัญญาหรือไอคิวของเด็ก พบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อไอคิวของเด็ก คือ ลักษณะการเลี้ยงดูของพ่อแม่ ซึ่งการเลี้ยงดูที่ดี จะต้องมีรากฐานมาจากการที่เด็กและพ่อแม่มีความผูกพันทางอารมณ์ที่แน่นแฟ้นมั่นคงต่อกันมาตั้งแต่ก่อนปฐมวัย โดยเฉพาะขวบปีแรก

ความผูกพันทางอารมณ์จะส่งผลให้เด็กเกิดความรู้สึกมั่นใจ และรู้สึกปลอดภัยที่จะทำสิ่งต่าง ๆ กล้าเรียนรู้ ริเริ่มทำสิ่งใหม่ ๆ และเมื่อเด็กมีอารมณ์กลัว โกรธ หรือวิตกกังวล ผิดหวัง คนที่เด็กมีความผูกพันทางอารมณ์ด้วยเท่านั้น ที่จะช่วยปลอบโยนเด็ก ทำให้เด็กคลายความโกรธ ความกลัว ความวิตกกังวลลงได้

• มีการศึกษาพบว่า เด็กช่วงอายุ 0-3 ปี แม้จะมีพัฒนาการที่อยู่ในเกณฑ์ปกติ แต่หากพ่อแม่ หรือผู้ดูแลมีปัญหาในการสร้างความผูกพันกับเด็ก จะส่งผลให้เด็กมีปัญหาแยกตัว ก้าวร้าว และสมาธิไม่ดีได้
• ผลการศึกษาวิจัยระยะยาว พบว่า เด็กทารกที่มีความผูกพันทางอารมณ์ที่ไม่มั่นคง มีระดับพัฒนาการจากการทดสอบด้วยแบบทดสอบระดับเชาวน์ปัญญาของเด็กเล็กต่ำกว่าเด็กที่มีความผูกพันทางอารมณ์ที่มั่นคงกับพ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดู
• ในเด็กวัยเรียน พบว่า ความผูกพันทางอารมณ์ที่มั่นคง สัมพันธ์กับระดับสติปัญญา การปรับตัว และผลการเรียนของเด็ก โดยเด็กที่มีความผูกพันทางอารมณ์ที่มั่นคงกับผู้เลี้ยงดูจะมีผลการเรียนดีกว่า และมีค่าไอคิวสูงกว่าเด็กที่มีความผูกพันทางอารมณ์ที่ไม่มั่นคง
• ความผูกพันทางอารมณ์จะส่งผลต่อผลการเรียนของเด็กอย่างชัดเจนในช่วงอายุ 8-9 ปี

กรมสุขภาพจิต เชิญชวนให้ทุกครอบครัวช่วยกันสร้างความผูกพันทางอารมณ์ที่มั่นคงให้กับลูก ด้วยวิธีง่าย ๆ คือ "ใกล้ชิด เข้าใจ ไวในการรับรู้ และตอบสนองอย่างเหมาะสม" เพื่อให้เด็กที่เติบโตเป็นคนดี และคนเก่ง

วิธีสร้างความผูกพันทางอารมณ์

แพทย์หญิงมธุรดา สุวรรณโพธิ์ ผู้อำนวยการสถาบันราชานุกูล กล่าวถึงวิธีสร้างความผูกพันทางอารมณ์ว่า การสร้างความผูกพันทางอารมณ์จะเกิดจากความใกล้ชิดระหว่างลูกและพ่อแม่ หรือผู้เลี้ยงดู โดยการใช้เวลาร่วมกัน พ่อแม่ต้องมีความไวในการรับรู้ถึงความรู้สึก ความต้องการของลูก และตอบสนองต่อลูกอย่างเหมาะสม คงเส้นคงวา และให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน โดยมี 8 วิธี ช่วยต่อยอดการเป็นคนดี และคนเก่งของลูก ประกอบด้วย

1. พยายามสังเกตพฤติกรรม ท่าทาง การแสดงออกของลูกว่า ต้องการสื่อสารอะไรกับพ่อแม่ และพยายามแปลการแสดงออกนั้นให้ได้ โดยเฉพาะกับลูกเล็ก ๆ ที่ยังพูดไม่ได้ ต้องอาศัยการสังเกตสีหน้า ท่าทาง จดจำท่าทางเหล่านั้น แล้วตอบสนองทันทีอย่างถูกต้อง และสม่ำเสมอ
2. เล่นกับลูก โดยให้ลูกเป็นผู้เลือก และนำเล่น โดยที่พ่อแม่ไม่ขัดจังหวะ วันละอย่างน้อย 15 นาทีต่อวัน
3. กำหนดช่วงเวลาในการทำกิจวัตรประจำวัน ของลูกให้เป็นปกติ สม่ำเสมอในแต่ละวัน
4. การสื่อสารด้วยภาษาท่าทาง โดยเฉพาะในขวบปีแรก เช่น การมอง การสบตาลูก การกอด การยิ้มให้ การอุ้มเดิน
5. การสัมผัส การกอด การอุ้ม เป็นการให้ความอบอุ่นทางใจ โดยเฉพาะเวลาลูกร้องไห้ การอุ้มเป็นการช่วยจัดการอารมณ์ของลูกได้ดี ทำให้ลูกรู้สึกปลอดภัย และสงบลงได้
6. ในลูกวัยเตาะแตะ ช่วง 1-3 ขวบ ควรให้อิสระในการเล่น การออกสำรวจ ค้นหา และทดลองทำ ในสิ่งใหม่ ๆ โดยพ่อแม่ต้องอยู่ใกล้ ๆ เนื่องจากยังต้องการกำลังใจ เพื่อยืนยันว่า การกระทำนั้น สามารถกระทำได้ ปลอดภัย และมั่นใจในการกระทำ ทำให้ลูกกล้าที่จะทดลองทำสิ่งใหม่ได้ด้วยตนเอง
7. ในช่วง 6 เดือนแรก ไม่ควรเปลี่ยนคนเลี้ยงบ่อย หรือมีคนเลี้ยงหลายคน ควรมีคนเลี้ยงหลัก เพียงคนเดียว
8. ลูกควรมีความผูกพันทางอารมณ์แนบแน่นต่อเนื่องยาวนานกับผู้ใหญ่อย่างน้อย 1 คนในครอบครัว

เพื่อให้ลูกเติบโตไปอย่างฉลาด หัวไว เรียนดี พ่อแม่ต้องหมั่นสร้างความผูกพันทางอารมณ์นะคะ

ที่มา : http://www.thaihealth.or.th/

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

เทคนิคเรียนเก่งอย่างอัจฉริยะ ความจำดี รักการอ่าน ฉลาดอย่างมีความสุข

คณิตศาสตร์สิงคโปร์ เป็นอย่างไร ดีอย่างไร ทำไมต้องให้ลูกเรียน

อันตรายจากแตงโม พ่อแม่ควรอ่านก่อนหยิบแตงโมให้ทารกได้กิน!

โรคที่เกิดขึ้นในวัยทารก โรคยอดฮิตในหมู่เด็กมีอะไรบ้าง พ่อแม่จะรู้ได้ไงว่าลูกป่วย