ผู้ปกครองรู้จักสิ่งนี้หรือไม่ ? ไขทารกแรกเกิด หรือ vernix caseosa คือไขมันที่ปกคลุมร่างกายของทารกแรกเกิด ซึ่งไขที่หัวทารก จะถูกสร้างตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์ประมาณเดือนที่ 8 – 9 สร้างจากต่อมไขมัน และมีส่วนประกอบ คือ สารที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว ขี้ผึ้ง ไตรกลีเซอไรด์ และคอเลสเตอรอล ทำหน้าที่ป้องกันการสูญเสียน้ำ ช่วยปรับอุณหภูมิ และเป็นระบบภูมิคุ้มกันที่ช่วยปกป้องผิวร่างกายจากเชื้อโรค สิ่งแปลกปลอมในช่วงแรกคลอด
การดูแล ไขทารกแรกเกิด หลังคลอด
ตามปกติเมื่อคุณแม่คลอดทารกออกมาแล้ว พยาบาลที่อยู่ภายในห้องคลอดจะเป็นผู้ทำความสะอาดตัวของทารก ซึ่งมีทฤษฎีบางทฤษฎีบอกว่าไม่ควรล้างไขทารกแรกเกิด เพราะไขทารกแรกเกิดนี้มีส่วนสำคัญในการช่วยปกป้องผิวของร่างกายจากเชื้อโรค
Laurie MacLeod พยาบาลผดุงครรภ์แห่ง the Ohio State University Wexner Medical Center กล่าวว่า “ไขที่ห่อหุ้มร่างกายทารกนั้นไม่จำเป็นต้องชำระล้างออกในทันที เพราะมันทำหน้าที่สร้างภูมิคุ้มกันให้กับทารกแรกคลอด และยังช่วยสร้างความชุ่มชื้นให้กับผิวทารกเป็นอย่างดีคุณพ่อคุณแม่สามารถชำระล้างไขทารกแรกเกิดเหล่านี้ออกได้ในภายหลัง”
บทความที่เกี่ยวข้อง : ดูแลทารกหลังคลอด เลี้ยงเด็กทารก การพยาบาลทารกแรกเกิด ต้องทำอะไรบ้าง ?
วิดีโอจาก : แม่ แอนด์ ลูก สตอรี่
หน้าที่และความสำคัญของไขทารกแรกเกิด (vernix caseosa)
- ไขทารกแรกเกิด หรือ Vernix caseosa เป็นไขมันที่ปกคลุมร่างกาย ทารกแรกเกิด สร้างจากต่อมไขมัน และมีส่วนประกอบ คือ สารที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว ขี้ผึ้ง ไตรกลีเซอไรด์ และคอเลสเตอรอล
- มีหน้าที่ปกป้องผิวหนังแรกเกิดของทารกทั้งที่คลอดจากคุณแม่ทั้งทางช่องคลอด และการผ่าท้องคลอด
- ทารกที่คลอดครบกำหนดตามปกติ ร่างกายจะผลิตไขในปริมาณที่พอดีที่จะปกป้องผิวหนัง เวอร์นิกซ์ยังทำหน้าที่คล้าย ๆ กับฉนวนปกป้อง เพื่อเตรียมรับการเปลี่ยนแปลงจากอุณหภูมิที่อบอุ่นในมดลูก สู่โลกภายนอกที่เย็นกว่าในมดลูกของแม่ ส่วนในทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะมีปริมาณที่น้อยกว่า
- การมี Vernix cereosa หรือไขทารกแรกเกิดปกคลุมผิวหนัง จะช่วยป้องกันการสูญเสียความร้อน ป้องกันการระเหยของน้ำออกทางผิวหนัง และยังมีสารที่ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์
- บริเวณผิวของทารกนอกจากมีไขทารกแรกเกิดแล้ว ยังมีเลือด ขี้เทา และเซลล์ต่าง ๆ ที่ตายแล้ว โดยปกติเราจะเช็ดไข และทำความสะอาดทารกบริเวณตัวทารกออกหลังคลอด แต่มีการวิจัยบางชนิดที่สนับสนุนว่า ไขมันช่วยปกป้องผิวหนังในทารกที่คลอดก่อนกำหนด และไม่จำเป็นต้องเช็ดออกทันที
- ดังนั้น หัวทารกเป็นไข คุณพ่อคุณแม่ไม่จำเป็นต้องรีบเช็ดล้างไขทารกแรกเกิดออกไป เพราะมันจะหลุดลอกออกไปเองภายใน 2-3 วัน จากนั้นลูกน้อยจะค่อย ๆ สร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาแทนที่ในเวลาไม่นาน การไปถูไขแรง ๆ เพื่อให้ไขทารกแรกเกิดนี้หลุดอาจจะทำให้ผิวบอบบางของลูกเป็นแผลได้
- กรณีไขติดที่ศีรษะของทารก หลังจากที่ไขทารกแรกเกิดหลุดออกหมดแล้ว แต่ไขยังมีติดที่ศีรษะ มีวิธีทำความสะอาดมาแนะนำค่ะ คุณแม่ลองใช้น้ำมันมะกอกหรือเบบี้ออยล์นวดศีรษะของทารก โดยเฉพาะตรงที่เป็นคราบ ทิ้งเอาไว้ประมาณ 3-4 ชั่วโมง ให้น้ำมันซึมเข้าไปในสะเก็ดแห้ง ๆ แข็ง ๆ ให้นุ่ม แล้วจึงเอาลูกไปสระผม ค่อย ๆ บรรจงถูเบา ๆ นะคะ เพื่อให้คราบหลุดออก ที่สำคัญคือ คุณแม่อย่าเอามือไปแกะเกาเด็ดขาดเพราะจะทำให้ทารกน้อยเป็นแผลได้
บทความที่เกี่ยวข้อง : 10 วิธีดูแลทารกแรกเกิด การเลี้ยงเด็กทารกแรกเกิด ควรทำอะไร ไม่ควรทำอะไรบ้าง
จริงหรือไม่ ? ดื่มน้ำมะพร้าวตอนท้อง ช่วยล้างไขทารกแรกเกิดได้
เคยได้ยินได้ฟังกันมาเรียกว่าตั้งแต่สมัยโบราณกันทีเดียว ที่ให้คนท้องดื่มน้ำมะพร้าวเพราะจะช่วยล้างไขทารกแรกเกิด ทำให้ทารกน้อยมีผิวขาว สวย ไร้ไขทารกแรกเกิด ? มาดูข้อเท็จจริงกันค่ะว่า น้ำมะพร้าวช่วยล้างไขทารกแรกเกิดได้จริงหรือไม่
คำตอบคือ ในทางการแพทย์น้ำมะพร้าวไม่มีประสิทธิภาพใด ๆ ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องล้างไขทารกแรกเกิดเลย ซึ่งได้ทราบแล้วนะคะว่า ประโยชน์ของไขทารกแรกเกิดนั้นสร้างขึ้นปกคลุมผิวหนัง เพื่อสร้างความอบอุ่นให้ร่างกาย และป้องกันผิวตั้งแต่อายุครรภ์ได้ประมาณ 5 เดือน และจะมีมากขึ้น ตามอายุครรภ์ เด็กที่มีไขเกาะมาก จริง ๆ แล้วถือว่าเป็นเด็กที่สมบูรณ์ คือ อยู่ในครรภ์นานจนครบกำหนด จึงมีไขติดเกาะหนา เป็นเรื่องดี ส่วนที่ตัวแดง ๆ ออกมา นั่นอาจหมายถึงคลอดก่อนกำหนด เลยมีไขตามร่างกายน้อย
แต่อย่างไรก็ตาม ไม่ได้ห้ามคนท้องดื่มน้ำมะพร้าวนะคะ สามารถดื่มได้บ้าง แต่ต้องควบคุมไม่ให้มากเกินไป เว้นแต่ผู้ที่มีอาการเบาหวานมากต้องงดค่ะ ในน้ำมะพร้าวก็มีเกลือแร่ และน้ำตาลที่เป็นประโยชน์ หากดื่มแต่พอดี ก็ทำให้ร่างกายสดชื่น และมีสุขภาพดี
สรุปได้ว่า หากต้องการดื่มน้ำมะพร้าวเพื่อล้างไขทารกแรกเกิด ซึ่งไม่มีข้อเท็จจริงที่พิสูจน์ได้ทางการแพทย์ สำหรับผิวขาว ผิวคล้ำ หลัก ๆ แล้วเป็นเรื่องของกรรมพันธุ์ค่ะ เพียงแต่การรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำมะพร้าวจะช่วยบำรุงสุขภาพของคุณแม่ และทารกในครรภ์เท่านั้น
ได้ทราบถึงประโยชน์ของไขทารกแล้วนะคะว่ามีประโยชน์ในการปกป้องผิวทารกแรกเกิด รวมไปถึงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการดื่มน้ำมะพร้าวว่าไม่สามารถช่วยล้างไขทารกได้ แต่การดื่มน้ำมะพร้าวคุณแม่และทารกจะได้รับวิตามินที่มีประโยชน์ต่อร่างกายมากกว่าค่ะ
ร่วมบอกเล่า และแชร์ประสบการณ์ในช่วงตั้งครรภ์ คลอดบุตร รวมถึงการเลี้ยงดูทารกน้อย เพื่อเป็นประโยชน์ต่อครอบครัวอื่น ๆ กันนะคะ หากมีคำถามหรือข้อสงสัย ทางทีมงานจะหาคำตอบมาให้คุณ
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
ความแข็งแรงของศีรษะทารก จุดกระหม่อมบาง ที่พ่อแม่ต้องระวัง!
ปัญหาผิวทารกที่พบบ่อย และวิธีรักษา
ลูกหัวแบน ลูกหัวเบี้ยว มีวิธีรักษาหรือเปล่า โตขึ้นจะหายได้ไหม
ที่มา : amarinbabyandkids, sikarin