การอาบน้ำกับลูก คู่มือสำหรับพ่อแม่: ควรแยกอาบกับลูกน้อยเมื่อไหร่ดี?

การอาบน้ำกับลูก ถือเป็นช่วงเวลาพิเศษที่สร้างความผูกพันและพัฒนาการ แต่เมื่อลูก ๆ โตขึ้น หลาย ๆ ครอบครัวก็เริ่มกังวลว่าควรถึงเวลาแยกอาบน้ำกันหรือยัง วันนี้ทาง theAsianparent จะพาคุณพ่อคุณแม่มาไขข้อสงสัยนี้และช่วยหาคำตอบที่ชัดเจนสำหรับพ่อแม่มือใหม่กันค่ะ

การอาบน้ำกับลูก ช่วงเวลาแห่งการสานสัมพันธ์กับลูกน้อย

การอาบน้ำลูกน้อยเป็นโอกาสสร้างความสัมพันธ์ที่ยอดเยี่ยม ทั้งระหว่างเด็กกับพ่อแม่ เด็ก ๆ จะเรียนรู้ได้มากมายจากการสังเกตและเลียนแบบพฤติกรรมของคุณ พ่อแม่สัมผัสลูกน้อยระหว่างการอาบน้ำ ช่วยให้เด็กรู้สึกถึงความอบอุ่นและปลอดภัย นอกจากนี้ ยังช่วยให้ทุกคนผ่อนคลายและรู้สึกดีต่อกัน

นอกจากนี้ ในยุคสมัยที่โทรศัพท์กลายเป็นสิ่งของจำเป็นที่เราพกพาติดตัวอยู่เสมอ การอาบน้ำจึงเป็นโอกาสอันดีที่จะวางโทรศัพท์ลงชั่วคราว ผลสำรวจเผยว่า 64% ของพ่อแม่ไม่ใช้โทรศัพท์ระหว่างอาบน้ำลูกน้อย ดังนั้นช่วงเวลานี้จึงเหมาะสำหรับการเชื่อมความสัมพันธ์กับลูกน้อยของคุณเป็นอย่างยิ่ง

การอาบน้ำกับลูก มีข้อดีอย่างไร? 

1) ลูกรักตัวเอง (Positive body image)

เวลาที่พ่อแม่รู้สึกดีกับรูปร่างของตัวเอง ลูกน้อยก็จะรู้สึกดีกับตัวเองด้วยนะ แทนที่จะบ่นเรื่องรูปร่าง ลองใช้คำพูดดี ๆ บรรยายถึงร่างกายของตัวเองและลูกน้อยแทน เช่น “ตัวเราแข็งแรง!” หรือ “แขนเรายาวเหมาะกับการกอดเลย”

2) รู้จักร่างกาย (Anatomy and gender differences)

เวลาอาบน้ำ ลองชี้ชวนลูกน้อยรู้จักอวัยวะต่าง ๆ ว่ามีชื่อว่าอะไร ใช้ทำอะไร เช่น ชี้ที่ตา บอกว่า “ตาไว้ดูโลกกว้าง” หรือ ชวนลูกน้อยสังเกตความแตกต่างระหว่างผู้ชายกับผู้หญิง ดร. ไมเคิล แชปแมน กุมารแพทย์เวชกรรมเด็ก ผู้เชี่ยวชาญจากสมาคมกุมารแพทย์แห่งสหรัฐอเมริกา (Fellow of American Academy of Pediatrics) กล่าวว่า “เด็ก ๆ มักเริ่มอยากรู้อยากเห็นเกี่ยวกับร่างกายตัวเอง โดยเฉพาะช่วงวัยประมาณ 2-3 ขวบ” ซึ่งสิ่งสำคัญคือการสอนลูกน้อยให้รู้จักชื่อที่ถูกต้องของอวัยวะต่าง ๆ และสอนวิธีการทำความสะอาดร่างกายอย่างถูกต้องด้วย

3) การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย (Changes in the body)

ลูกน้อยตัวโตขึ้นทุกวัน! เวลาอาบน้ำ ลองเล่าให้ลูกฟังว่า ร่างกายของคนเรามีการเปลี่ยนแปลงตามวัย เช่น “ตอนเด็กๆ เราตัวเล็ก ตอนนี้เราตัวสูงขึ้น”

บทความที่เกี่ยวข้อง: ชวนความเข้าใจ การเปลี่ยนแปลงของวัยรุ่น ทั้งด้านร่างกาย อารมณ์ และจิตใจ

4) การทดลองวิทยาศาสตร์ (Science topics)

การอาบน้ำจะไม่น่าเบื่ออีกต่อไป! โดยการใช้ของเล่นและฟองสบู่มาเป็นตัวช่วย สอนลูกน้อยเรื่องวิทยาศาสตร์สนุก ๆ เช่น น้ำหนักเบา-หนัก อะไรจมน้ำ อะไรลอยน้ำ หรือฟองสบู่มันยืดหยุ่นยังไง

การอาบน้ำกับลูก ควรแยกกันอาบเมื่อไหร่ดี?

แม้จะยังไม่มีคำตอบที่ชัดเจนสำหรับคำถามนี้ แต่สิ่งสำคัญคือพ่อแม่ควรสังเกตพฤติกรรมและรับรู้ถึงสัญญาณจากลูก หากลูกเริ่มแสดงความคิดเห็นหรือแสดงความรู้สึกไม่สบายใจเมื่อเห็นพ่อแม่เปลือยกาย พ่อแม่ควรหยุดเปลี่ยนเสื้อผ้าหรืออาบน้ำต่อหน้าลูก

โดย ดร. เบเยอร์ นักจิตวิทยา เผยว่า โดยทั่วไปแล้ว การที่ผู้ใหญ่ร่วมอาบน้ำกับลูกน้อยภายในบ้าน ไม่ได้สร้างผลเสียทางจิตใจให้เด็ก และหากเกิดจากความยินยอมของทั้งสองฝ่าย ถือเป็นเรื่องที่ยอมรับได้

อย่างไรก็ตาม ดร. เบเยอร์ แนะนำให้พ่อแม่หยุดอาบน้ำร่วมกับลูกเมื่อลูกเริ่มเข้าโรงเรียน ประมาณอายุ 5 หรือ 6 ขวบ ตามความเห็นของผู้เชี่ยวชาญ นี่เป็นวัยที่เหมาะสมที่จะหยุดอาบน้ำกับลูก เนื่องด้วยลูกต้องการความเป็นส่วนตัวและพื้นที่ส่วนตัวมากขึ้นตามพัฒนาการ การปล่อยให้ลูกอาบน้ำเองช่วยให้ลูกสร้างขอบเขตที่เหมาะสม และพัฒนาความเป็นอิสระ การอาบน้ำกับลูกหลังจากวัยนี้อาจส่งผลต่อการพัฒนาทักษะเหล่านี้ และอาจทำให้ลูก รู้สึกไม่สบายใจได้ 

ในช่วงแรก ๆ คุณพ่อคุณแม่สามารถดูแลอย่างใกล้ชิด ขณะที่ลูกเริ่มฝึกอาบน้ำเอง ซึ่งวิธีนี้จะช่วยให้ลูกรู้สึกเป็นอิสระและเรียนรู้ทักษะการรักษาความสะอาด

เทคนิคสอนลูกอาบน้ำด้วยตัวเอง

การสอนลูกอาบน้ำด้วยตัวเองเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ลูกพัฒนาทักษะการดูแลตนเอง ความรับผิดชอบ และความเป็นอิสระ จะมีเทคนิคการสอนให้ลูกอาบน้ำได้ด้วยตัวเอง ได้อย่างไรบ้าง มาดูกันค่ะ

1) ให้ลูกเลือกอุปกรณ์อาบน้ำ

เด็ก ๆ ชอบมีส่วนร่วมในการทำอะไรหลาย ๆ อย่าง ลองให้ลูกเลือกอุปกรณ์อาบน้ำที่เขาชื่นชอบ เช่น แปรงสีฟัน แชมพู สบู่ ฟองน้ำขัดตัว หรือหมวกอาบน้ำที่มีสีสันสดใส แต่ต้องแน่ใจว่าของทุกชิ้นที่ลูกเลือกเหมาะกับช่วงวัยของลูกจริง ๆ เช่น แปรงสีฟันควรเป็นแปรงที่ออกแบบมาสำหรับเด็ก แชมพู สบู่ที่อ่อนโยนต่อผิวบอบบาง เป็นต้น

2) หาของเล่นสำหรับเล่นเวลาอาบน้ำ

โดยปกติแล้ว ธรรมชาติของเด็กจะชอบเล่นอะไรสนุก ๆ การหาของเล่นสำหรับเล่นเวลาอาบน้ำจะช่วยให้ลูกเพลิดเพลินกับการอาบน้ำมากขึ้น อาจเป็นตุ๊กตาลอยน้ำ ที่เป่าฟองสบู่ หนังสือลอยน้ำ หรือของเล่นที่เปียกน้ำแล้วไม่อันตรายหรือเสียหาย ของเล่นเหล่านี้จะช่วยกระตุ้นการพัฒนาการด้านต่าง ๆ ของลูก เช่น การจินตนาการ การประสานงานมือและตา และทักษะการแก้ปัญหา

3) ร้องเพลง เปิดเพลง แต่งเพลง

เสียงเพลงจะช่วยให้ลูกผ่อนคลาย ร้องเพลงเกี่ยวกับการอาบน้ำ นำขั้นตอนการอาบน้ำมาแต่งเป็นเพลงสั้น ๆ หรือเปิดเพลงที่ลูกชอบฟัง ลูกจะจดจำเนื้อเพลงและขั้นตอนการอาบน้ำ สามารถอาบน้ำเองได้และผ่อนคลาย

4) กำหนดเวลาที่ชัดเจนและให้กำลังใจ

กำหนดเวลาอาบน้ำที่ชัดเจน เพื่อสอนให้ลูกรู้จักเวลา ไปอาบน้ำได้โดยที่ไม่ต้องอิดออด เมื่อลูกอาบน้ำเองได้ ทำตามที่พ่อแม่บอก คุณพ่อคุณแม่ก็ควรที่จะชมเชยและให้กำลังใจลูก ให้รางวัลเมื่อลูกทำตามขั้นตอนการอาบน้ำได้ครบถ้วน

อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือคุณพ่อคุณแม่ควรใจเย็น อดทน และคอยดูแลลูกอย่างใกล้ชิด ในช่วงแรก ๆ ที่ลูกน้อยเริ่มหัดอาบน้ำด้วยตัวเอง เมื่อลูกอาบน้ำเองได้ ลูกจะรู้สึกภูมิใจในตัวเอง และเรียนรู้ทักษะการดูแลตัวเอง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อลูกในอนาคตได้ค่ะ

ที่มา: brightside, romper, Babymild

บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

อาบน้ำกับลูก ถึงตอนไหนดี ลูกขี้อายไม่ยอมอาบน้ำเองควรทำอย่างไร

ลูกกลัวการอาบน้ำ จะทำอย่างไรดีเมื่อเด็ก ๆ ไม่ชอบที่อาบน้ำ งอแงทุกครั้งที่อาบน้ำ

ลูกเป็นหวัดอาบน้ำได้ไหม สระผมได้หรือเปล่า ลูกป่วยไม่สบายควรดูแลอย่างไร?