กลอนแปด เรียกได้ว่าไม่ว่าจะเรียนชั้นประถม มัธยมต้น มัธยมปลาย ก็จะต้องเจอการแต่งกลอนแปด หรือการอ่านกลอนแปดพวกนี้ไม่ใช่น้อย แล้วกลอนแปดคืออะไร ลักษณะของแผนผังของกลอนแปดที่ถูกต้องเป็นอย่างไร ไปดูกันเลยค่ะ
กลอนแปด คืออะไร ?
กลอนแปดคือคำประพันธ์ที่ได้รับความนิยม เพราะเป็นร้อยกรองที่เรียบเรียงได้ง่าย และสื่อความหมายได้ดี โดยกลอนแปดจะมีการกำหนดพยางค์และสัมผัส รูปแบบเดียวกับกลอนของสุนทรภู่ ที่มีความไพเราะและสืบเนื่องต่อมาจนถึงปัจจุบัน กลอนแปดพบครั้งแรกในสมัยอยุธยาตอนปลาย และผู้ที่ทำให้กลอนแปด รุ่งเรืองที่สุดคือ ท่านสุนทรภู่
ลักษณะแผนผังกลอนแปด
กลอนแปด บทหนึ่งจะประกอบไปด้วย 2 บาท บาทละ 2 วรรค วรรคละ 8 คำ และมีการสัมผัสนอกและสัมผัสใน ดังนี้
- การสัมผัสนอก คือ ให้มีการสัมผัสระหว่างคำสุดท้าย วรรคหน้ากับคำที่สามของวรรคหลังของทุกบาท และให้มีสัมผัสระหว่างบาทคือคำสุดท้ายของวรรคที่สองจะต้องสัมผัสกับคำสุดท้ายของวรรคที่สาม ในส่วนของสัมผัสระหว่างบท กำหนดให้คำสุดท้ายของบทแรกสัมผัสกับคำสุดท้ายวรรคที่สองของบทถัดไป
- การสัมผัสใน คือ ไม่บังคับ แต่ถ้าอยากให้กลอนดูไพเราะ สละสลวย ควรมีสัมผัสระหว่างคำที่สามกับคำที่สี่ หรือระหว่างคำที่ห้ากับคำที่หก หรือคำที่เจ็ด ของแต่ละวรรค
คณะ กลอนแปด บทหนึ่งประกอบด้วย 2 บาท บาทละ 2 วรรค วรรคละ 8 คำ ตามผัง
|
|---|
| O O O O O O O O |
|
O O O O O O O O |
| O O O O O O O O |
|
O O O O O O O O |
ลักษณะคำประพันธ์
กลอน 1 บท มี 4 วรรค แต่ละวันมีทั้งหมด 8 คำ จึงเรียกว่า กลอนแปด มีชื่อเรียกดังนี้
- วรรคหนึ่งเรียกว่าวรรคสดับ : กำหนดให้ใช้ได้ทุกเสียง
- วรรคที่สองเรียกว่าวรรครับ : กำหนดห้ามใช้เสียงสามัญกับตรี
- วรรคที่สามเรียกว่าวรรครอง : กำหนดให้ใช้เสียงสามัญกับตรี
- วรรคที่สี่เรียกว่าวรรคส่ง : กำหนดให้ใช้เฉพาะเสียงสามัญกับตรี
หลักการใช้เสียงวรรณยุกต์
- คำสุดท้ายของวรรคที่ 1 ใช้เสียง สามัญ เอก โท ตรี จัตวา แต่ส่วนใหญ่ไม่นิยมเสียงสามัญ
- คำสุดท้ายของวรรคที่ 2 ห้ามใช้เสียงสามัญ และตรี จะนิยมใช้เสียง จัตวาเป็นส่วนมากแทน
- คำสุดท้ายของวรรคที่ 3 ห้ามใช้เสียง เอก โท จัตวา จะนิยมใช้เสียง สามัญ หรือ ตรี
- คำสุดท้ายของวรรคที่ 4 ห้ามใช้เสียง เอก โท จัตวา นิยมใช้เสียง สามัญ หรือ ตรี
บทความที่เกี่ยวข้อง : แจกฟรี! คัดลายมือน่ารัก ๆ พร้อมรูปภาพสวย ๆ เด็ก ๆ จะต้องชอบ
การอ่านทำนองเสนาะประเภทกลอนแปด หรือกลอนสุภาพ
การแบ่งจังหวะในการอ่าน และจะต้องอ่านให้ถูกต้องตามอักขรวิธี โดยเฉพาะคำควบกล้ำ ร , ล , ว โดยกลอนแปดจะมีการแบ่งการอ่าน ตามจังหวะ 3 ช่วง ดังนี้
- ถ้าวรรคละ 6 คำ จะแบ่งอ่าน 2 – 2 – 2
- ถ้าวรรคละ 7 คำ จะแบ่งอ่าน 2 – 2 – 3
- ถ้าวรรคละ 8 คำ จะแบ่งอ่าน 3 – 2 – 3
- ถ้าวรรคละ 9 คำ จะแบ่งอ่าน 3 – 3 – 3
ตัวอย่างกลอน 8
อตีเตแต่นานนิทานหลัง มีนัครังหนึ่งกว้างสำอางศรี
ชื่อจัมบากหลากเลิศประเสริฐดี เจ้าธานียศกิต์มหิศรา
ดำรงภพลบเลิศประเสริฐโลกย์ เปนจอมโจกจุลจักรอรรคมหา
อานุภาพปราบเปรื่องกระเดื่องปรา- กฎเดชาเป็นเกษนิเวศน์เวียง
กลบทมธุรสวาที , ศิริวิบุลกิตติ, หลวงปรีชา (เซ่ง)
วิธีสังเกตกลอนแปด
- กลอนทุกประเภทจะมีเสียงบังคับ เสียงท้ายวรรคเป็นสำคัญ สัมผัสนอกระหว่างวรรคเฉพาะวรรคที่ 2 และ วรรคที่ 4 จะรับสัมผัสที่คำที่ 3 หรือคำที่ 5
- สัมผัสใน จะสัมผัสสระหรืออักษรก็ได้ และสัมผัสสระจะใช้สระเสียงสั้น สัมผัสกับสระเสียงยาว
บทความอื่น ๆ ที่คุณอาจจะสนใจ :
10 แอปเรียนออนไลน์ สำหรับการเรียนการสอนในยุคโควิด เด็กวัยเรียนต้องรู้!
แนะนำกิจกรรม บทบาทสมมุติ เป็นอะไรก็ได้ที่ลูกต้องการ เพื่อพัฒนาการเรียนรู้
10 แอปเรียนภาษาเกาหลี ใช้งานง่าย เรียนเกาหลีด้วยตัวเองได้ทุกที่
ที่มา : 1
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย
ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!
